len bijvoorbeeld op het gebied van geza
menlijke inkoop en anderzijds om de
bedrijfsvoering in de nieuwe situatie effi
ciënter te maken.
In de meeste landen van Noord- en
Midden-Europa is al sprake van grote
nationale concentraties in de levensmidde
lendetailhandel. Deze markten bieden
derhalve beperkte mogelijkheden voor
acquisities en autonome groei. Wel is het
echter mogelijk om met collegabedrijven
in deze landen samenwerkingsverbanden
aan te gaan waarbij de nadruk ligt op effi
ciencyverbetering ten behoeve van de
consument en waarbij iedere onderne
ming toch zijn zelfstandigheid bewaart.
In groeimarkten zien wij mogelijkhe
den om tot vormen van samenwerking te
komen waarbij de nadruk meer komt te
liggen op verdere expansie. Ook in dit
kader behoeft geen inbreuk te worden
gemaakt op de zelfstandigheid van de
betrokken ondernemingen.
Bij dit alles is een krachtige uitgangspo
sitie in eigen land een noodzaak.
Omzet en resultaat
verder omhoog
De consumptieve bestedingen in Neder
land aan voedings- en genotmiddelen ver
toonden in 1988 een groei van circa 1,5%;
deze toename werd in ongeveer gelijke
mate veroorzaakt door prijsstijgingen en
een hogere consumptie.
De geleidelijke sanering die zich de afgelo
pen jaren in de bedrijfstak heeft voorge
daan, heeft ertoe geleid dat vooral de ster
kere bedrijven zijn overgebleven. De con
currentie bleef onverminderd hevig en is
veelal afkomstig van regionaal of lokaal
werkende ondernemingen. In ons beleid
spelen wij hierop in door de bedrijfslei
ding van de vestigingen een grotere zelf
standigheid te geven, zodat beter kan wor
den gereageerd op lokale ontwikkelingen.
Mede hierdoor konden onze winkelketens
Albert Heijn en Etos hun marktaandeel
vergroten.
In Nederland steeg het aantal detail
handelsvestigingen per saldo van 651 tot
682, terwijl de totale verkoopoppervlakte
met 7,7% toenam tot 408.590 nr.
De omzet van Albert Heijn (exclusief fran-
chise-nemers) steeg met 2,3% tot f6.601
miljoen (52 weken: 4,3%). De prijzen in
de markt voor kruidenierswaren gaven
een gemiddelde prijsstijging te zien van
1,5%. Het volume van de verkopen nam
met 2,8% toe en het marktaandeel - inclu
sief de omzet van de franchise-nemers -
steeg van 24,8% tot 25,3%.
Het resultaat gaf opnieuw een bevredi
gende groei te zien.
Het aantal winkels nam met 6 toe tot
452. Er werden 24 winkels geopend en 18
gesloten. Verder ondergingen 12 winkels
een aanzienlijke uitbreiding en werd in 22
filialen de inrichting en inventaris geheel
vernieuwd. De verkoopoppervlakte steeg
met ruim 7% tot 383.620 m2 en de gemid
delde oppervlakte per winkel nam toe van
800 m2 tot 850 m2. Het assortiment werd
opnieuw uitgebreid.
Het aantal franchise-nemers nam toe
van 79 tot 88; de waai de van de aan deze
winkels geleverde goederen steeg met
28,9% tot f 710 miljoen. De toekomstige
groei van het aantal franchise-nemers
wordt geremd doordat het steeds moeilij
ker wordt ondernemers te vinden die aan
onze criteria voldoen.
In de organisatie-opzet werden enkele
veranderingen aangebracht die moeten
leiden tot een grotere effectiviteit. Het aan
tal geografische regio's werd teruggebracht
van 7 naar 4.
Op het gebied van logistiek en distribu
tie werden aanpassingen doorgevoerd om
een optimale goederenstroom te bewerk
stelligen. In Utrecht werd een nieuw distri
butiecentrum geopend voor droge kruide
nierswaren. De nieuwe distributiestructuur
voorziet in de levering aan de filialen van
circa 1.500 artikelen met een hoge om
loopsnelheid vanuit de regionale centra in
Zaandam, Tilburg en Zwolle; het reste
rende deel van het assortiment wordt van
uit Utrecht geleverd. In de toekomst zal
een nieuw landelijk distributiecentrum in
Geldermalsen in gebruik worden geno
men en voorts wordt een vierde regionaal
distributiecentrum in de regio Rotterdam
voorzien.
De integratie van de Vers Vlees Groep
heeft ertoe geleid dat het assortiment nog
beter kan worden afgestemd op de wen
sen van de consumenten.
In 50 filialen werd scanning-appara-
tuur geplaatst, waardoor het aantal winkels
dat met deze apparatuur is uitgerust steeg
tot 99.
In samenwerking met de Postbank
N.V werd een proef met elektronisch beta
len gestart, waarbij 25 winkels zullen wor
den betrokken. De eerste winkels zijn
inmiddels met de benodigde apparatuur
uitgerust en in de loop van 1989 zal dit bij
alle voor het experiment aangewezen filia
len gebeuren.
In de loop van 1988 werd in Tilburg
een nieuw type supermarkt geopend met
een grote verkoopoppervlakte en een zeer
uitgebreid assortiment. In deze 'super
markt van de toekomst' ligt de nadruk op
plezierig winkelen. De eerste ervaringen
ALBERT HEIJN, TILBURG
THE FRESH COMPANY, AMSTERDAM
APOTHEEK/ETOS COMBINATIE, TILBURG
