'Verkoop een artikel nooit voor beter dan het
is, want dat is moordend voor een zaak'.
De woorden zijn van de oprichter van
Albert Heijn nv, de heer A. Heijn Sr., die
deze stelling aan het begin van deze eeuw
neerschreef in een cahier, tezamen met enkele
andere opmerkelijke filosofieën.
Dat het verslag over het tachtigste boekjaar
van Albert Heijn nv in het teken staat van de
oprichter, gebeurt dan ook niet alleen, omdat
het in 1887 allemaal is begonnen. Deze
terugblik in het verleden gebeurt meer om
aan te tonen, dat de opvattingen uit die
begintijd nog steeds van kracht zijn.
Bij het doorbladeren van dat cahier van de
heer A. Heijn Sr. kan men concluderen,
dat er in de afgelopen tachtig jaren - van
oprichting tot heden - in wezen niets
veranderd is. De opvattingen uit die lang
voorbije dagen gelden - korter, krachtiger en
daardoor indringender omschreven -
in deze tijd als modern zonder meer. Want
die uitspraken vormen met elkaar de essentie
van het zakendoen, van de hedendaagse
commercie met allang ingeburgerde woorden
als supermart, distributiecentra, computer,
marketing, efficiency, sales managing, public
relations, reclame, met op ieder verschillend
terrein veelal wetenschappelijk opgeleide
specialisten, die tot in details nagaan, hoe,
waar, wat, waarom en wanneer iets wel of
niet gebeuren moet of kan. De maat
schappelijke verandering, de vooruitgang
van de techniek, het steeds verbreden van
kennis hebben tot dat alles bijgedragen.
Maar achter al die veelomvattende,
omslachtige werkzaamheden staat toch nog
steeds dat ene, simpele woord 'dienstbetoon'
met hoofdletters geschreven; een woord
gericht op die mensen, die het bedrijf gezond
moeten houden c.q. gezonder moeten maken.
Dienstbetoon dan wel service, te verlenen
door het personeel in zijn geheel, te ontvangen
door alle klanten. En juist dat belangrijkste
verschijnsel onderkende ook de oprichter al,
tachtig jaar geleden. Hij werkte het uit,
zette het in een inmiddels verkreukeld
schriftje te boek, in eigen woorden, in eigen
stijl. Daardoor op het eerste oog ouderwets
aandoend, bij nadere beschouwing echter
de kern bevattend voor iedere zaak, groot
of klein. Ook nu, een mensenleeftijd later.
