KORTE BESCHOUWING
OVER DE
MOGELIJKE
ONTWIKKELING VAN DE
DETAILHANDEL
-jv yederland bezat aan het begin van dit jaar 2252 zelfbedieningswinkels; twee jaar daarvoor, in 1959 dus,
1148 zelfbedieningswinkels en tien jaar daarvoor, in 1949, één zelfbedieningswinkel. In 1959 waren er
al 50 supermarkets in ons land; de cijfers voor 1960 zijn nog niet bekend.
Een dergelijke explosieve ontwikkeling op het gebied van de distributie van levensmiddelen is nog nooit
eerder voorgekomen. Er zijn twee redenen aan te wijzen die de oorzaak zijn geweest van deze sterke
beweging.
Het zelfbedieningssysteem stelt de detaillist in staat die verhoging van de produktiviteit te bereiken, die
nodig is om de steeds stijgende kosten op te vangen.
Het zelfbedieningssysteem en zeker de supermarket bieden de moderne huisvrouw een groot assortiment,
zowel in de diepte als in de breedte, waaruit ze in volledige vrijheid en zelfstandigheid in haar eigen tempo
haar keuze kan maken. Gezien het samengaan van de economische noodzakelijkheid en de psychologische
wenselijkheid van het zelfbedieningssysteem zal zeker het aantal supermarkets, maar ook het aantal zelf
bedieningszaken in allerlei takken van de detailhandel (drogisterij, textiel, schoenen, ijzerwaren en huis
houdelijke artikelen) binnen zeer korte tijd zeer sterk stijgen.
Deze ontwikkeling zal aan de detaillisten tal van eisen stellen, die alle eigenlijk terug te brengen zijn tot één
begriphet ondernemerschap. Slechts die ondernemers, die niet mee willen doen aan een verdere devaluatie
van het begrip „ondernemer", zullen de nieuwe ontwikkelingen kunnen „bijbenen".
Immers, in 1959 werd in 5% van het aantal kruidenierswinkels in Nederland het zelfbedieningssysteem
toegepast; in 1961 zal dat in 10% van de zaken het geval zijn, terwijl in die winkels in 1959 15% van
het totaal omgezet werd en naar verwachting in 1961 33%.
De fabrikant van de artikelen, die in de nieuwe detailhandelondernemingen verkocht zullen worden, zal
zich moeten realiseren, dat de massadistributie mogelijk is gemaakt door massaproduktie, maar dat deze
distributie daaraan ook weer nieuwe eisen stelt. Vooral op het gebied van de verpakking, de presentatie
en de reclame leven vele wensen. Zo zou b.v. het vermelden van de verkoopprijs op de verpakking de
detaillist enorm veel werk kunnen besparen.
Telers van groente, fruit en aardappelen zullen ervaren, dat er ook aan hun produkten eisen gesteld zullen
worden, die voorheen slechts aan industrieprodukten gesteld werden. Standaardkwaliteiten en klein-
verpakking zijn slechts enkele van deze eisen.
De producent van verpakkingsmaterialen en verpakkingsmachines zal bij deze ontwikkeling een zeer
belangrijke rol kunnen spelen. Verpakkingen, die de detaillist, groothandel en industrie arbeid kunnen
besparen, zoals eenmalig glas en overdozen met trekband, zullen hierbij niet vergeten mogen worden.
