Natuurlijk probeert men de oude binnenstad te redden. Een stad als Cincinnati,
Ohio, heeft het oudste deel van de stad gesloopt en er een enorm verkeersplein
(traffic distributor) aangelegd om de binnenstad van het verkeer te ontlasten. In
het volgende stadium zal men om het winkelcentrum in de binnenstad parkeer
plaatsen aanleggen voor duizenden auto's; elk punt in het winkelcentrum zal op
minder dan 300 meter van de parkeerplaats liggen.
Daarna zal het winkelcentrum afgesloten worden voor het verkeer en wil men
proberen de oude winkelstraten te verfraaien en te overdekken, waardoor ze het
karakter krijgen van een shopping center.
Over de mogelijkheden van het welslagen van dit soort plannen kan men ver
schillende meningen horen. Vast staat evenwel, dat maatregelen genomen moeten
worden, daar anders de binnenstad zal afsterven en een enorme kapitaalsvernieti
ging zal optreden.
Is een dergelijke ontwikkeling nu ook in Europa en speciaal in Nederland te ver
wachten?
Een feit is dat dezelfde factoren die in de Verenigde Staten tot deze ontwikkeling
geleid hebben, in Europa ook aanwezig zijn, zij het voorlopig nog in mindere mate.
Het grootste verschil is gelegen in het aantal auto's, want van de andere factoren
als verkeerscongesties, gebrek aan parkeergelegenheid, ontoereikend openbaar ver
voer, de groei van de steden enz. weten wij in Nederland ook al mee te praten.
Het aantal auto's groeit echter, ook in Europa, met de dag en speciaal in Neder
land zal er wel een sterke groei optreden. Nederland is, wat het aantal auto's
betreft, een onderontwikkeld gebied in de Euromarkt en het is moeilijk aan te
nemen dat de Nederlander door weer en wind op zijn fiets zal blijven trappen
terwijl zijn Europese collega in een auto rijdt. (Aantal auto's per 1000 inwoners;
Frankrijk 117, Luxemburg 108, België 86, Duitsland 68, Nederland 46, Italië 35).
Er is in Europa al een aantal shopping centers: Vallingby bij Stockholm, Alt-
stetten bij Zürich, Luchtbal bij Antwerpen, Rueil bij Parijs, terwijl men in Enge
land bij de ontwikkeling van het stadje Stevenage, 30 mijl van Londen, ook van
de shopping center-gedachte is uitgegaan. Stevenage zal als het klaar is 60.000
inwoners hebben. Het grote winkelcentrum zal alleen maar toegankelijk zijn voor
voetgangers, maar aan de rand van het winkelcentrum is parkeergelegenheid voor
3.000 auto's. Hier heeft men dus ingezien, dat goede wegen niet voldoende zijn en
dat het doel van elke autorit weer stilstaan is, hetzij om zaken te doen of om te
winkelen.
Wil men voorkomen dat er in Nederland eenzelfde situatie ontstaat als in de
Verenigde Staten, dan zal men moeten zorgen voor:
wegen, die het doorgaande verkeer om de stad heen leiden,
zeer goede wegen naar en van het stadscentrum,
zeer veel parkeerruimte zo dicht mogelijk bij het winkelcentrum,
additionele winkelcentra met parkeerruimte in de nieuwe stadsontwikkelingen en
geen winkelstraten van honderden meters lengte plus kleine winkeltjes her en der
verspreid in de nieuwe stadsdelen,
winkels die ontworpen en gebouwd worden als winkels van morgen.
Zaandam, mei 1959
