Aha 14
De Nederlandse barcode bestaat dertig jaar. In januari 1977 werden
de eerste streepjes bij Albert Heijn in Heemskerk gescand.
Directeursvrouwen
Albert Heijn in Amerika
De jaren '80
I h
AH 1123 Heemskerk toen en nu
De historie
van de barcode
Nederlandse fabrikanten en kruideniers
samen de Stichting Uniforme Artikel
Codering op, de voorloper van de huidige
beheerder van de barcodestandaard: GS1
Nederland. Albert Heijn werd de eerste
voorzitter.
Het werd dan ook een Albert Heijn-winkel
waar de geschiedenis van de barcode in
Nederland begon. De keuze viel in 1976 op
het filiaal in Heemskerk. Volgens Armand
Sehins, programmamanager Data
Optimalisatie bij Albert Heijn, was dat om de
directeursvrouwen als eersten van de voorde
len van het scannen te laten profiteren: ‘In die
tijd woonden nogal wat directeuren van
Albert Heijn in die contreien, dus daarom
werd het filiaal in Heemskerk gekozen.’ De
start was niet gemakkelijk, en tijdrovend. ‘In
het begin werd geen enkel artikel aangeleverd
met een barcode, waardoor veel codes in de
vestiging zelf moesten worden afgedrukt en
handmatig op de producten geplakt.’ Maar
het was een succes. De heer Albert Heijn zei
Het verhaal van de barcodes begint echter al
in 1949 bij een Amerikaan, Joe Woodland.
Zittend in een strandstoel trekt hij strepen in
het zand met zijn vingers. Plots realiseert hij
zich dat die strepen een soort morsecode zijn.
Het idee voor een streepjescode is geboren.
Toch wordt de code pas commercieel gebruikt
na de uitvinding van de laser. Vele jaren zijn
Joe Woodland en Bernard Silver bezig om het
barcodesysteem verder te ontwikkelen, en
niet te vergeten: een barcodelezer die werkt.
Dan is het zover. Op 26 juni 1974, ’s ochtends
om één minuut voor acht, wordt het eerste
product gescand in een supermarkt in Ohio:
een pakje Wrigley’s Juicy Fruit kauwgum.
zelf hierover: ‘Het was prachtig om in de
begindagen zo’n pakje soepgroenten over de
band te zien glijden en dat kon dan gewoorjgk
gescand worden.’
In de tijd was het de heer Albert Heijn zelf
die als enige buitenlander lid was van het
Amerikaanse supermarktinstituut. Door hem
is de barcode naar Europa en Nederland
gebracht met als doel de kassa-afhandeling te
verbeteren en sneller te werken. Een bij
komstig voordeel was het aanscherpen van
het voorraadbeheer. In 1977 richtten
Maar er waren meer hobbels te nemen. In de
jaren tachtig moest er een hele studie aan te
pas komen om aan te tonen dat de straal van
de scanner niet gevaarlijk is voor zwangere
vrouwen. Sommige caissières droegen zelfs
handschoenen tijdens het scannen. In 1981
werd nog maar zo’n tien procent van alle
artikelen direct door de leverancier voorzien
van een barcode, daarna ging het steeds snel
ler. In 1987 telt al 95 procent van de produc
ten een barcode. En er ontstaan nieuwe toe
passingen. AC Nielsen startte in 1994 met het
verzamelen van marktinformatie op basis van
scangegevens. Ook toen begonnen proeven
met zelfscanning door klanten. Dat gaf het
laatste zetje dat nodig was. Vanaf de millenni
umwisseling zijn nagenoeg alle producten
voorzien van een streepjescode.