'De blik op oneindig en doorratelen'
'De zondag verschilt nm
'Om de klanten te gerieven was de winkel open van
zes uur 's ochtends tot tien uur 's avonds, en elke
zondag werd na de kerkdienst nog eens de gelegen
heid gegeven om klompen te komen passen...'
Stukje geschiedenis
Zondag bij Ahold
Linda Samshuyzen, Etos Schiphol
Elisa Overpelt, parttime-medewerkster Gal»4
ophaltal
ofzectt
Dit is een citaat uit 'Arm en rijk kunnen bij mij hun inkopen doen', het boek
dat Jef de Jager schreef over de geschiedenis van Albert Heijn en Ahold. De
geschiedenis is dan pas net begonnen, we schrijven het begin van deze eeuw.
Toen was de zondag, de zevende dag, een rustdag en het initiatief van oprich
ter Albert Heijn even opmerkelijk als gedurfd. Want bijna 100 jaar later
mogen we dan de mond vol hebben over de 24-uurs economie, de verruimde
openingstijden en het feit dat we op elk moment klaar moeten staan voor de
klant, vooralsnog is een handjevol winkels in aangewezen toeristische gebie
den op zondag open. Toch is werken op de zondag geen uitzondering meer.
Na een discussie die ten min
ste dertig jaar duurde, trad op
1 mei 1932 de Winkelslui
tingswet 1930 in werking. De
wet bepaalde onder andere
dat het verboden was een win
kel voor publiek geopend te
hebben op zondagen.
De nieuwe Winkelsluitings
wet van 1 juni 1996 zegt: Op
zon- en feestdagen zijn win
kels in beginsel gesloten. Voor
maximaal 12 zon-en feestda
gen per kalenderjaar kan de
gemeente een vrijstelling
verlenen. Er geldt een aantal
uitzonderingen.
1. Voor gemeenten of delen
daarvan met een toeristi
sche functie (Amsterdam-
Centrum, Utrecht Museum
kwartier) kan het gemeente
bestuur een ruimer regime
instellen.
2. Voor winkels gericht op
grensoverschrijdend
verkeer, gelegen in de nabij
heid van grensovergangen,
kunnen gemeenten even
eens ruimere openingstij
den toestaan (Ter Huurne).
Op dit moment is minister Jor-
ritsma bezig met de evaluatie
van de huidige winkeltijden
wet. Het CBL (Centraal Bureau
Levensmiddelenhandel) heeft
ervoor gepleit dat er een vaste
zondag komt waarop winkels
geopend zijn (bijvoorbeeld de
eerste zondag van de maand).
Ook wil het CBL dat het aantal
zondagen waarvoor vrijstel
ling kan worden verleend van
12 naar 15 wordt opge
schroefd.
Voormalig hoofd PR van
Ahold Tiny Plooijer (al tien
jaar gepensioneerd), weet dat
in haar tijd slechts seizoens
winkels op zondag open wa
ren. In de zomer mochten
winkels in Zandvoort, Bergen,
Katwijk e.d. op zondag open.
De discussie over zondagsope
ning stamt uit eindjaren '80.
Sinds de aanpassing van de
Winkelsluitingswet in 1996
maken de acht winkels van
Albert Heijn in Amsterdam-
Centrum, maar ook winkels
als Etos op Schiphol, Gall
Gall Exclusief in Amsterdam
en AH aan de Twijnstraat in
Utrecht gebruik van de moge
lijkheid om winkels in toeris
tische gebieden op zondag
open te hebben. In Amster
dam is dat al enkele jaren aan
de gang. Ook de Albert Heijn
vestiging op het Museum
plein, die volgende maand
van start gaat, is zeven dagen
in de week open. Eén van de
laatste discussies vond plaats
in Utrecht. Daar is AH in de
Twijnstraat ook op zondag
open. De Twijnstraat ligt in
het Museumkwartier, door de
gemeente aangewezen als toe
ristisch gebied. Hoewel het de
bedoeling van de gemeente
was alleen winkels open te la
ten die het toerisme onder
steunen, zoals antiekzaken,
mag volgens de wet ook een
supermarkt aldaar gewoon ge
opend zijn.
alles tegen. Veel dagjesmen
sen, maar natuurlijk ook veel
toeristen uit alle hoeken van
de wereld. Weet jij wat 'tot
'Je moet er even aan wennen,
aan werken op zondag. Vooral
privé. Ik kwam bij een Etos-fï-
liaal in Almere vandaan, maar
dit is een heel ander ritme. Ik
wist het toen ik eraan begon.
De zondag en de avonden zijn
verplicht. Ook de
feestdagen. Dat
staat in je con
tract. Maar daar
staat uiteraard
een ander salaris
tegenover, plus
het feit datje niet
snel zo'n leuke
werkplek vindt.'
De Etos-winkel in
Schiphol Plaza is zeven dagen
in de week open, van zeven
uur 's ochtends tot tien uur 's
avonds. 'De zondag is een ver
haal apart', zegt Linda. 'Dan is
het de blik op oneindig en
doorratelen. Je komt hier van
ziens' in het Chinees is? Ik
wel.' Linda heeft de smaak van
de Schiphol-zondag helemaal
te pakken. 'De sfeer in het
winkelcentrum is ook leuk.
Voor iedereen geldt dat jij
moet werken als de meeste
mensen vrij zijn. Dus dan ma
ken we er met z'n allen een
leuke dag van.' En de klanten?
Zijn dat niet vaak runshop
pers? 'De klanten zijn vaak
hartstikke vrolijk', zegt ze. 'Ze
gaan op vakantie en kopen
wat vergeten spullen, zoals
zonnebrand. Of ze komen van
vakantie terug en willen nog
een cadeautje meenemen. Of
ze komen iemand ophaltal t
van een lange reis, of zect o
gewoon een dagje Schipldt e
len. Schiphollen, da's vliHet
gen kijken en ondertusstnee
winkelen.' Om de tweevheli
heeft Linda de zaterdag'
zondag vrij. Anders
eengesloten dagen in
'Dan ben ik wel
moe, hoor. Je springt
winkel van de hak op
maar ik zou het niet
missen.' Thuis in
zoekt Linda
nesscentrum op. Want
hard werkt, moet goed
spannen.
