1
Goede opkomst in DCs en fabrieken,
matige opkomst in winkels
'Hoe weet ik nou op wie
ik moet stemmen?'
'Nationaliteit? Er zijn belangrijker zaken
als je gaat stemmen'
10
Gewoonte
NlEtR MtNSEN
STEM^UETTeN
mUN INLEVEREN
OR-verkiezingen 1999:
NIEUWS
OR-rol
Geen verkiezingen
In sommige winkels
werd wat discussie ge
voerd over de verkiezin
gen. In Distributiecen
trum Zaandam ontstond
opschudding. Maar in
de meeste winkels, fa
brieken en kantoren ver
liepen de OR-verldezin-
gen van eind april
zonder veel ophef. Wel
liet de Centrale Onderne
mingsraad onderzoeken
waarom we gingen stem
men - of niet - en wat we
verwachten van de OR
die ons over de drempel
van het millennium zal
brengen. 'Geloof het of
niet, maar veel mensen
stemmen uit gewoonte.'
Overal, dat wil zeggen: in acht
Ahold-bedrijfsonderdelen, verliepen
de verkiezingen rustig. Bij DC Zaan
dam zorgde de vondst van een sta
peltje stembiljetten in het fietsenhok
echter voor gerechtvaardigde op
schudding. Omdat sommige mede
werkers zich bovendien stoorden
aan de aanwezigheid van kandida
ten bij het stemlokaal, was de be
slissing gauw genomen: deze verkie
zingen moesten nog eens over.
Favoriet Nejdet Dönmez die in beide
rondes zijn drie medekandidaten ver
achter zich liet, bleef er laconiek on
der: 'Beter dit, dan een smet op je
naam.'
Een goede opkomst bij de distribu
tiecentra en de fabrieken, een mati
ge tot slechte opkomst bij de win
kels. Dat was het algemene beeld.
Ambtelijk secretaris Jolanda Wasse-
Ahold Flitsen mei 1999
naar: 'Die kleine opkomst in de win
kels is niet zo verbazingwekkend: in
de winkels kennen veel mensen de
kandidaten vaak niet. Medewerkers
weten dus gewoon niet op wie ze
moeten stemmen. Ook werken er
veel korte parttimers, die zich min
der betrokken voelen. Daarnaast,'
zegt ze, 'speelt gewoonte nog een
woordje mee. Veel mensen hebben
ooit een beslissing genomen. Die
zeggen: 'Stemmen? Dat doe ik al
tijd. Dus nu ook.' Of omgekeerd: 'ik
ga nooit. Dus nu ook niet.' Zie dat
maar eens te doorbreken.'
Uit het ondeizoek van de COR blijkt
dat de stemmers goed weten wat ze
van hun OR verwachten. Zaken als
veiligheid, gezondheid, selectie en
scholing en benoeming scoorden
hoog. Maar vooral, vinden mede
werkers, hoort de OR zich bezig te
houden met algemene zaken als de
ontwikkeling van de organisatie en
strategie voor de lange termijn. 'Ook
gaven mensen aan dat ze een rol
zien voor de OR in een betere com
municatie op de werkvloer. Met de
ze wensen en verwachtingen zijn we
best tevreden. Ze sporen volgens
ons bijzonder goed met de richting
die de nieuwe OR heeft gekozen,'
aldus Jolanda Wassenaar.
Bij vijf bedrijfsonderdelen - De
Tuinen, Den Toom, Jamin, HK
Support en Primarkt - werd niet
gestemd. De redenen liepen uit
een van 'precies voldoende kandi
daten' bij bijvoorbeeld De Tuinen
tot 'in oktober 1997 gestart met
een kersverse OR' bij Primarkt.
Etos-bedrijfsleider Hans de Vries:
Bij Etos gingen 1155 stembiljetten
de deur uit en kwamen er op 21
april 172 retour. Onder de schaarse
stemmers bevonden zich bedrijfslei
der Hans de Vries en een stuk of
wat van zijn 17 medewerkers. '70%
heeft bij ons gestemd,' schat hij.
'Incluis mijzelf.' De Vries legt uit: 'Bij
Etos zijn er negen jaar geen verkie
zingen geweest: gewoon, omdat er
niet voldoende kandidaten waren.
Reden te meer, vond ik, om deze
gelegenheid aan te grijpen. Ik heb
m'n best gedaan om m'n mensen
over te halen. Zelf was ik een jaar of
tien geleden lid van de OR. Daar
Ahmed Aaras, DC Zaandam:
houd je toch een speciaal OR-ge-
voel van over. Mede daardoor heb
ben we in de winkel veel over de
verkiezingen gesproken. Ja, bij ons
leefde het wel. En dan blijkt dat
maar 172 Etos'ers hebben ge
stemd. Verbazen doet het me eigen
lijk niet. In onze winkel vroegen
mensen, die nota bene positief te
genover de verkiezingen stonden,
aan mij: 'Hoe weet ik nou op wie ik
moet stemmen? Ik weet niks van de
kandidaten.' Dat probleem, dat leeft
natuurlijk overal. Ik vind dat de kan
didaten te weinig de moeite hebben
genomen om zich te profileren. Ja,
we hebben wat schriftelijke informa
tie gehad. Maar je weet hoe dat
gaat: met al het leeswerk datje bin
nenkrijgt, verdwijnt dat al gauw op
de grote hoop. Ze hadden beter de
landelijke vergaderingen voor verko
pers, en die voor bedrijfsleiders
kunnen bezoeken. Je kiezers moe
ten je horen praten; ze moeten je
gezicht zien. Misschien een idee
voor de komende drie jaar... Zelf
ging ik dit keer voor de mensen met
ervaring. Als je met de OR begint,
heb je van je zittingstijd van drie
jaar ongeveer een halfjaar nodig
om je in te werken. Dat hoeven
mensen die voor een tweede ronde
gaan, tenminste niet te doen. Mijn
verwachtingen van deze OR? Ik
hoop dat de leden kaders gaan
aangeven voor de participatie op de
winkelvloer: winkels, en medewer
kers hebben door de jaren heen
steeds meereigen inbreng gekre
gen. Maar bij participatie: ik zou
toch wel willen weten waar de gren
zen liggen.'
'Bij OR-verkiezingen stem ik altijd,'
zegt Ahmed Aaras, die in het AH-
Distributiecentrum in Zaandam
werkt. En 'altijd' betekent in zijn ge
val al een keer of tien. "Ik werk hier
dertig jaar en heb heel wat zien ver
anderen. Ook het OR-werk. Dat heb
ik in de jaren '70 zelf nog gedaan.
We hadden toen, alleen voor het DC
Zaandam, een OR van twaalf leden.
Voor zover ik weet was de opkomst
vroeger beter. Er werken hier onge
veer 600 a 700 mensen en wat is er
nou komen stemmen? Een kleine
400 medewerkers. Voor het DC is
dat weinig. Maar de jongeren inte
resseert het niet zo, lijkt het wel. De
trouwste stemmers zijn trouwens de
medewerkers van Turkse afkomst.
We hebben er ongeveer honderd. Ze
lijken wel meer politiek bewust, ge
motiveerder om mee te praten. Ook
de OR-leden waren in het verleden
vaak Turk. Of ik naar nationaliteit kijk
als ik ga stemmen? Nee. Ook niet of
ik iemand aardig vind. Ik weet dat
anderezaken belangrijker zijn. Erva
ring bijvoorbeeld, interesse, goed
weten wat er speelt, anderen kunnen
overtuigen. Vooral dat laatste is bij
deze verkiezingen belangrijk. Elk DC
mag immers maar één OR-lid leve
ren voor de OR AH-Winkelbedrijf. Dat
zijn vijf DC-mensen op een OR van
17 leden. Ik denk dat er onderling
meer erkenning gaat komen. Dat is
natuurlijk positief. Maar ik denk ook
dat alle 17 eerst beginnen met kij
ken naar hun eigen achterban, voor
ze luisteren naar het OR-lid van een
ander deel van AH!" Aaras weet: 'We
hebben hier een groot voordeel:
kandidaten werken in dit gebouw.
Voor de verkiezingen laten ze veel
van zich horen. Je weet dus waar je
op stemt. Ik heb tegen mijn man ge
zegd: 'Houd ons op de hoogte van
wat er speelt; wat er met het DC
staat te gebeuren. En pas op. Laat
je niet uitspelen als vertegenwoordi
ger van de DC's, tegenover de verte
genwoordigers van de winkels en die
van het hoofdkantoor.' Misschien
maak ik me druk om niets, maar
met mijn ervaring zeg ik: je moet er
alert op zijn.'
