Eerste oogst gecontroleerde
tarwe stemt hoopvol
AH laat preventieve antibiotica
bij varkens weg
Hoe Albert Heijn omg;
'Marvelo wil geen koffie die
verkregen is met kinderarbeid'
Aarde Waarde Brood
Het afgelopen jaar werd een
eerste aanzet gegeven tot
een Aarde Waarde program
ma voor Brood. Samen met
meelleverancier Meneba werd
een proefteelt gedaan met ge
controleerde tarwe. Gé Happe,
category manager Brood bij Al-
bert Heijn: We moeten nog be
scheiden zijn. Ons project staat
echt nog in de kinderschoenen.
We hebben tarwe geteeld met de
helft minder chemische bestrij
dingsmiddelen om te zien wat de
kwaliteit zou zijn.'
ZAANSE SNIJDER
Tarwe is 98 procent van de
grondstof van brood. Door de
slechte weersomstandigheden is
de oogst die in september van
het land kwam voor de helft mis
lukt. Happe: 'Je kunt schimmels
voorkomen door bestrijdingsmid
delen te gebruiken. Dat hebben
we dus een stuk minder gedaan.
Ja, we hadden gehoopt op een
grotere beschikbaarheid. Voor
ons brood mengen we verschil
lende tarwe om de beste kwali
teit te krijgen. Maar voor de juis
te mix van gecontroleerde tarwe
hebben we nu slechts genoeg
voor een bescheiden deel, waar
onder de Zaanse snijder, van het
assortiment. Vanaf december
zullen twee van onze zes bakke
rijen het brood gaan leveren. Dat
maakt het toch mogelijk met de
ze proefteelt de hele keten een
maal te doorlopen en da's bemoe
digend. Het is een opstap naar
de toekomst. Volgend jaar heb ik
meer te melden', aldus een altijd
enthousiaste Happe.
Aarde Waarde Varkensvlees
Bij de productie van varkens
vlees geldt een lange lijst van
tientallen richtlijnen, opgesteld
in het kader van Aarde Waar
de. Varkensvlees is het op een na
langst lopende project (na AGF).
Die richtlijnen bestrijken een
groot deel van de keten. Voor
beelden zijn: het verplichten van
boeren om een verfijnde minera-
lenbalans (o.a. fosfaten) bij te
houden, het bewerkstelligen van
een gezond stalklimaat (niet te
stoffig) en een verplicht dag en
nacht ritme voor de varkens. Ook
is in de stallen afleidingsma
teriaal aanwezig. Varkens spelen
met kettingen die in de stal zijn
opgehangen en vervelen zich
daardoor niet. Verder stelt Aarde
Waarde bijvoorbeeld dat de
hoek waarin de hellingsklep van
vrachtwagens staat bij het lossen
van de varkens niet meer dan
twintig graden mag zijn. Dat
voorkomt dat bij het uitladen de
beesten naar buiten glijden in
plaats van lopen. Voor de mede
werkers van slachterijen en
transportbedrijven heeft Albert
Heijn eisen gesteld, die gericht
zijn op een juiste omgang met
dieren tijdens hun verblijf in de
vrachtwagens en in het slacht
huis.
MEER BOEREN
GAAN MEEDOEN
Wellicht het meest in het oog
springend is de test die gedaan is
met het weglaten van preventie
ve antibiotica in de mestfase. Mi
ke Zuidland, projectleider: 'De
test heeft betrekking op varkens
vanaf een leeftijd van zestien we
ken. Bij deze dieren wordt geen
preventieve antibiotica meer aan
het voer toegevoegd. Een absolu
te vereiste daarbij is dat de boe
ren hun bedrijfsvoering op orde
hebben. Dus onder andere goede
hygiëne.' De test hep van het be
gin van dit jaar tot juni. Zuid-
land: "We hebben tot nog toe
geen negatieve gevolgen onder
vonden. Daarom breiden we de
test nu uit. Meer boeren gaan
meedoen. En we gaan onder an
dere bekijken of onder invloed
van seizoensveranderingen de
Aarde
Een groot bedrijf dat dicht
bij de mensen staat, heeft
een onwrikbare maatschap
pelijke verantwoordelijkheid.
Albert Heijn wil die verant
woordelijkheid nemen. Wie
grootschalig produceert,
teelt en kweekt kan daarin
niet met oogkleppen voor te
werk gaan. Resultaat is
natuurlijk belangrijk, maar
de manier waarop dat resul
taat bereikt wordt is net zo
belangrijk. Bovendien vraagt
ook de consument in toene
mende mate om aandacht
voor mens, dier en milieu in
het productieproces. Om al
die redenen stopte AH met
de verkoop van legbatterij
eieren en liep voorop met
scharreleieren. Ook scharrel
vlees, Max Havelaar-produc-
ten en ecologische produc
ten kwamen in het assorti
ment. En begin dit jaar trok
de introductie van biologi
sche producten onder eigen
merk de aandacht. Los daar
van, maar minder zichtbaar
voor de klant, startte AH al
eind jaren tachtig met Aarde
Waarde, een programma
dat duidelijke richtlijnen stelt
aan kwekers, telers en pro
ducenten van de producten
uit de gangbare teelt. Aa:
Waarde is een revolutie
nair programma, waarbij
door registratie, controle
duidelijk vastgestelde not
men grootschalig produo
worden geproduceerd m-
extra aandacht voor mere
dier en milieu. De kwalite
continu controleerbaar et I
prijs gaat door de massal-jf
aanpak niet omhoog. Dal
het verschil met bijvoorbi
biologische producten. Di 3
kosten vaak wat meer,
Aarde Waarde Koffie
resultaten van de proef verande
ren. Als dat goed gaat, dus als
we ook daar geen schadelijke ge
volgen ondervinden, kunnen we
volgend jaar het weglaten van
antibiotica vanaf zestien weken
tot norm verheffen.' Alle normen
uit het project zijn volgens Zuid-
land wel dynamisch. Onder in
vloed van wetgeving, sociaal
maatschappelijke ontwikkelin
gen en opgedane ervaring in het
project zal het programma ver
der worden aangepast. Albert
Heijn sluit ondertussen ook de
zeugenhouderij aan op het pro
gramma. "Voor ons was de mest
fase de eerste stap, omdat die het
dichtst bij de winkels staat', zegt
Zuidland. 'Maai- op korte termijn
zullen we de hele keten in het
programma opnemen.' Vanaf be
gin volgend jaar zal al het var
kensvlees uit het Aarde Waar
de programma afkomstig zijn.
nderhalf jaar geleden begon
Iarvelo met het selecteren
van plantages en koffiekwalitei-
ten in Costa Rica. In het kader
van het "Suscof" (lees: Sustaina
ble Coffee, duurzaam verbouwde
koffie) - project wil Ahold haar
klanten nog meer milieu- én
mensvriendelijk geproduceerde
koffie aanbieden. Vanaf januari
1999 gaat Marvelo deze koffie
voor Ahold inkopen. De manier
waarop dit gebeurt verschilt van
de "normale" gang van zaken.
Ward de Groote, inkoper bij
Marvelo: 'We kopen rechtstreeks
bij de bron in. Er vindt geen tus-
senverkoop plaats, dus de teler
krijgt een hogere prijs voor zijn
koffie.' Het Suscof-project past
volgens De Groote perfect in
Aarde Waarde: 'Aarde
Waarde gaat niet alleen over mi
lieu en diervriendelijkheid, maar
De school 'van Marvelo' in Guatemala
ook over de waardigheid van
mensen. Dus vinden wij het be
langrijk dat telers een goede
prijs krijgen, en willen we ook
absoluut niet dat er kinderar
beid aan de koffieproductie te
pas komt. Maar door een te groot
aantal kinderen voor twee klas
lokalen in Guatemala, waar wij
in een soortgelijk project partici
peren, is de kans groot dat juist
die kinderen in het productiepro
ces worden ingezet. Om dat te
voorkomen hebben we er een
school neergezet, waar die kinde
ren nu heen kunnen.'
VERSCHERPTE
WETGEVING
Niet alleen op sociaal-econo
misch gebied, maar ook wat be
treft het milieu is de Suscof-kof-
fie een prima initiatief. Verschil
lende partijen, waaronder Ahold
en het Economisch instituut
EIM in Nederland en Funde-
cooperación in Costa Rica, onder
steunen milieuprogramma's en
sturen de koffieboeren in het
productieproces, waarbij ervan
wordt uitgegaan zo weinig moge
lijk schade aan het milieu toe te
brengen. De pulp en het gefer
menteerde restwater die bij het
wassen van de koffiebonen vrij
kwamen, waren het grootste pro
bleem,' zegt Ward de Groote. 'Dit
kon gewoon in de rivieren ge
dumpt worden.' Een verscherpte
wetgeving verbiedt inmiddels
het lozen van ongezuiverd afval
water. Of het Suscof-project een
succes wordt moet nog blijken,
maar de wil is zeker aanwezig.
De Groote: Duidelijk mag zijn
dat de verantwoording veel ver
der gaat dan het inkopen d
een zo goedkoop mogelijke 1ï
En die verantwoording
wij graag nemen.' De koffie
het Suscof-project wordt es 1
derdeel van de melange
Perla Mild. In februari wonjfs
koffie verscheept vanuit
Rica, dat gelukkig niet erne In
getroffen door de orkaan
In maart ligt de koffie in de
kei. De koffie uit Guatema) 11
al in de Perla Mild.
