'Vergelijk
OR-werk met
een opleiding'
m
4
AH-bestuurder Tom Heidman en voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad
Ruud Beumer rekenen af met cliché's en vooroordelen over medezeggenschap
In maart 1999 zijn er weer OR-verkiezingen. De medezeggenschap is ondertussen flink in
beweging en het eind is nog niet in zicht. De ondernemingsraden die ons bedrijf de volgen
de eeuw in moeten loodsen, lijken in de verste verte niet op de OR'en die nog met de vuist
op tafel sloegen, op de barricades stonden en alleen maar ja of nee tegen een voorstel
moesten zeggen. De medezeggenschap anno 1998 is een spannend spel waarin positieve
kritiek, initiatief en gelijkheid de toverwoorden zijn.
Tom Heidman
'EEN MODERN OR-LID IS
VOORAL EEN DIPLOMAAT'
Tom Heidman: 'Als daarmee
bedoeld wordt dat je gevoel
moet hebben voor de omstan
digheden waaronder bepaalde
besluiten tot
stand komen,
I zeg ik ja. Je
moet zeker inle
vingsvermogen
hebben. Wat be
tekent een be
sluit voor het
bedrijf en voor
de medewer-
i kers?'
'EEN MODERN OR-LID IS
VOORAL EEN TERRIER'
Ruud Beumer: *Nou ja, vasthou
dend moet je wel zijn. Als het
nodig is, moeten de dingen nu
eenmaal op tafel komen. Je
moet niet bij een beetje tegen
wind ophouden.'
'ER MOET AFSTAND BLIJVEN
TUSSEN OR EN BESTUURDER'
Ruud Beumer: 'Juist niet, zou
ik zeggen. Afstand betekent hij
en wij, terwijl de nieuwe mede
zeggenschap gebaseerd is op
'samen door één deur kunnen'.
Juist het informele van een
overlegsituatie vind ik heel be
langrijk.'
Tom Heidman: 'Afstand schept
geen vertrouwen.'
soensnormen, ja. Ik ben niet te
gen emotie in een overleg, als je
die maar op tijd van tafel veegt
om tot een besluit te komen.
Het moet niet verzanden in
emotie.'
Tom Heidman: 'Soms moetje de
emotie doorzichtig maken om
zicht te krijgen op de ratio.'
'EEN OR REMT DE
BESLUITVORMING'
Tom Heidman: Tien sléchte OR
remt de besluitvorming. Maar
ik besef heel goed dat een goed
functionerende OR niet alleen
de verantwoordelijkheid is van
de OR, maar ook van de be
stuurder. De bestuurder moet
de OR op tijd informeren, open
kaart spelen en de gelegenheid
geven een denkproces te volgen.
Ik denk zelfs dat een OR bij
kan dragen aan het versneld in
voeren van besluitvorming. Hij
kan draagvlak creëren.'
'DE OR IS SLECHT VOOR
JE CARRIERE'
'EEN OR EN EEN BESTUURDER
MOETEN ALLES TEGEN ELKAAR
KUNNEN ZEGGEN'
Ruud Beumer: 'Binnen de fat-
Ruud Beumer: 'Dat hoor je dus
heel vaak! Maar je pikt als OR-
lid zoveel mee. Je krijgt te
maken met besluitvormingspro
cessen, belangen afwegen,
ideeën die het hele bedrijf aan
gaan. Maar je moet het wel
communiceren naar je directe
collega's. Anders ontstaat er
zo'n houding van: hij is lekker
de hort op en wij moeten het
werk doen. Als je het goed doet,
komt het naar je toe. Ik ken ge
noeg OR-leden die in hun werk
een promotie hebben gemaakt.'
Tom Heidman: 'Zo moetje het
ook zien. Het verrijkt je. Verge
lijk het met een opleiding. Dan
ben je ook even wat minder op
de werkplek. Dat is toch ook
aanvaard?'
OR WERK IS VEEL TE
SPECIALISTISCH'
B Ruud Beumer:
|jj| 'Het OR-werk
£1 is veranderd.
Er is heel veel
bijgekomen.
Wij verdiepen
ons in de stra
tegie, we toet
sen de
strategie en de
implementatie
van beleid.
9 Maar we pra-
ten ook over
heel concrete dingen, werk
inhoud, arbo, milieu.'
Tom Heidman: 'Ik denk dat een
goede OR drijft op de kracht
van het verschil. Er moeten
verschillende disciplines in ver
tegenwoordigd zijn.'
Ruud Beumer: 'En wat we niet
in huis hebben, halen we van
buiten de OR. Daar kan de ach
terban dus een heel belangrijke
rol vervullen.'
'HOE MEER KANDIDATEN,
HOE BETER DE OR'
Ruud Beumer: 'Onzin. Het is
geen kwantitatief verhaal,
maar een kwalitatief verhaal.
Geef mij maar betrokken, ge
motiveerde mensen. Het moe
ten geen mensen zijn die
vluchten in de ondernemings
raad omdat ze balen van hun
werk. En andersom geldt ook:
datje werkgever zegt: ga jij
maar in de OR, want ik weet
niet wat ik anders met je moet.'
lom Heidman:
Een OR moet
samengesteld
zijn uit alle ge
ledingen van
het bedrijf, in
mijn geval het
winkelbedrijf.
Mensen die
zicht hebben op
het dagelijks
werk. Mensen
die in zichzelf
willen investe
ren, geen ja
knikkers, daar heb je niks aan,
maar mensen die een bijdrage
willen leveren, mensen met een
positieve levenshouding, en
thousiast. En ik hoop vooral op
meer verkoopmanagers, die zijn
nu erg ondervertegenwoordigd.'
'MEDEZEGGENSCHAP IS LEUK
EN AARDIG, MAAR DE
BESTUURDER DOET TOCH
WAT-IE WIL'
Tom Heidman: 'Een achter
haald idee. Elke zichzelf respec
terende manager weet dat-ie
van een koude kermis thuis
komt als hij de OR negeert. De
OR is een belangrijk element
bij het implementeren van be
leid. Beleid heeft geen waarde
zonder draagvlak. En de OR
zorgt voor draagvlak. Zeker in
een bedrijf dat
zo stoelt op
mensen, is dat
óók de waarde
van medezeg
genschap.'
Ruud Beumer:
Wat heb je er
aan als mensen
met de pest in
hun lijf in de
winkel staan? Dat komt de
dienstverlening naar de klant
ook niet ten goede.'
'DE OR IS DE LUIS IN DE PELS
VAN HET BEDRIJF'
Ruud Beumer: 'Als daarmee
wordt bedoeld, prikkelen en het
bedrijf wijzen op zaken als het
die nalaat, dan vind ik het wel,
maar het klinkt me wat te ne
gatief.'
Tom Heidman: 'Precies, een be
drijf moet blij zijn met de OR en
niemand is blij met luizen.'
'EEN OR-LID IS VAN HUIS UIT
SOCIAAL'
Ruud Beumer: 'Het is in ieder
geval iemand die verder kijkt
dan zijn eigen 'ik'. Iemand die
kijkt naar het collectief. In deze
tijd van individualisering klinkt
dat wat tegenstrijdig misschien.
Maar wij hebben zulke mensen
nodig. Bovendien wordt in de fi
lialen ook meer beslissingsbe
voegdheid gelegd. Dat is in de
medezeggenschap een vorm van
individualisering.'
'MEDEZEGGENSCHAP IS MEER
DAN ERGENS TEGEN ZIJN'
'Tom Heidman: 'Zeker, je moet
ook alternatieven aandragen.
De OR speelt
ook een rol bin
nen cultuurver- .«igSftÉ»
anderingen, de
OR kan mensen
enthousiasme
ren om opleidin
gen te volgen.
De OR kan zelf
initiatieven ne
men, dingen toe- I
voegen.'