GEEN
WETENSCHAP
Jack Voskamp na 42 jaar retail:
UITDAGING
'Soms wordt er wel
eens geringschattend
gedaan over de
concurrent, maar ik
heb daar moeite mee'
RELATIVEREN
VOORUIT
GESCHOTEN
'Je kunt zoveel leren
van kijken. Een half
uur op één plek gaan
staan. En dan de
reactie van de klanten
observeren'
GEHEIMZINNIG f
)ack Voskamp begint binnenkort aan z'n zestiende functie. Z'n eerste buiten Ahold.
De oud-directeur van Albert Heijn neemt na 42 jaar afscheid van het bedrijf waar hij als winkel
bediende in Ermelo begon en als hoofd Opleidingen een van z'n boeiendste tijden beleefde.
Eind jaren '70 stond hij voor het laatst uitgebreid in Flitsen, want interviews geven is nu eenmaal
niet z'n meest geliefde bezigheid. Op de valreep liet hij zich echter nog eens verleiden,
jack Voskamp over goed kijken, ambitie en 'je boerenverstand gebruiken'.
Voskamp wil per sé afspreken
in een winkel. Dat kenmerkt
Hem. Voskamp is een winkel-
dier, zeggen mensen die hem
kennen. Hij wil het vooral heb
ben over de dingen die voor nu
en de toekomst van belang zijn,
zegt hij zelf. Niet teveel terug
kijken. Ook dat kenmerkt hem.
'Vorige week telt niet in de de
tailhandel. Elke week, elke dag,
moeten we de klant weer tevre
den stellen.' En dus ontmoeten
we elkaar in filiaal 1080, Am
sterdam Gelderlandplein.
Voskamp staat bij de infobalie.
Staan en kijken is iets dat hij
z'n hele carrière gedaan heeft.
In de eigen winkels, maar ook
bij de concurrent. Het heeft
hem een schat aan indrukken
en ervaringen opgeleverd. 'Je
kunt zoveel leren van kijken',
zegt hij. 'Een half uur op één
plek gaan staan. En dan de re
actie van de klanten observe
ren. Hoe kijken ze naar een dis
play, worden ze verleid om het
product vast te pakken, kopen
ze het uiteindelijk? In de win
kel gebeurt het. Ik vind dat ie
dereen die ook maar iets met de
winkels te maken heeft, zich er
ook regelmatig moet oriënteren.
Toen ik directeur Operations
was bij Albert Heijn, ging ik
standaard elke vrijdag de win
kels in. Wat er ook gebeurde.
Was de vergadering van don
derdag niet afgerond, dan
maakten we het op zaterdag
maar af.' Een marketeer zei
hem eens dat er in de retail
soms te veel naar cijfers wordt
gekeken. Zijn standpunt is dat
retail veel spannender is als je
ook achter de schermen bent
geweest. 'Laten we eerlijk zijn:
retail is geen wetenschap. Het
is uiteraard gebaseerd op ken
nis van de markt, de producten
en de klant, maar het is ook een
spel dat je speelt vanuit je mid-
'Het is een spel
datje
speelt vanuit
je middenrif
denrif, een spel van boerenver
stand en fingerspitzengefühl.'
Jack Voskamp begon in 1956
aan een onverwachte carrière
bij Albert Heijn.
Hij was al in een
afrondende solli
citatiefase bij de
KLM, maar toen
puntje bij paaltje
kwam bleek de
Zaanse kruide
nier toch interes
santer. Thuis
werd zijn keuze
hem niet in dank
afgenomen. Zijn
ouders runden
als Albert Heijn had veel meer
uitdaging.'
Uitdaging bleef 42 jaar lang de
rode draad in zijn leven. Vos
kamp is iemand die al gauw de
spannende kanten ziet van een
nieuwe functie.
Hij werd uit de
winkel geplukt
voor een baan op
het Filialenbu-
reau en een van
zijn boeiendste
functies was die
als hoofd Oplei
dingen. 'Er ge
beurde van alles
in de branche. Je
moet je voorstel
len dat we, toen
toen een kruidenierszaak in Al- ik begon in 1956, twee miljoen
melo. 'Ik wilde die zaak niet omzet per week deden, nu is
overnemen. Een groot bedrijf dat ruim 1 miljard, vijfhonderd
keer zoveel. De supermarkten
ontwikkelden zich in sneltrein
vaart. Het fenomeen parttimers
deed z'n intrede. Bedrijfsleiders
van de zelfbedieningswinkels,
waar een stuk of tien medewer
kers rondliepen, kregen opeens
een team van zo'n honderd kop
pen. In die tijd zijn we voor het
eerst begonnen met een ge
structureerde opleiding voor ho
ger kader. Er was niets. Je kon
zo'n programma nergens kopen.
Ook dat was weer een kwestie
van gezond verstand. Als ik
daaraan terugdenk, ja, dat was
toch mooi om die ontwikkelin
gen van zo dichtbij mee te ma
ken.'
Een vreemde manoeuvre in z'n
loopbaan was zijn functie als di
recteur van Marvelo. 'Ook span
nend', beweert hij. "We moesten
de verhuizing en de nieuwbouw
van de fabriek aan Westerspoor
plannen.'
Even later switcht hij het ge
sprek als vanzelf weer naar de
winkels. 'We mogen nooit de
klant, de markt en de concur
rent uit het oog verliezen. Ik
vertel het aan supermarktma
nagers, clustermanagers...
Kijk, soms wordt er wel eens
geringschattend gedaan over de
concurrent, vanuit het idee 'wij
zijn de grootste
en de beste',
maai- ik heb
daar moeite
mee; wil het
graag relative
ren. Ga nou
eerst eens kijken
bij de concur
rent. Staan er
daar meer klan
ten bij de kassa
met een vol wa
gentje dan bij
het naburige
AH-filiaal, dan is het niet om te
lachen, dan moet je er lering uit
trekken.' De Tukker Voskamp
gebruikt een uitdrukking uit
zijn geboortestreek: 'Je moet als
een bok op de haverkist zitten.
Alert zijn en betrokken.' Vos
kamp is een mensmanager, ie
mand die vooral gelooft in de
kracht en de noodzaak van goed
personeel. Daar moet je tijd en
geld in investeren, naar luiste
ren. En dat doet hij ook. Lopend
door het filiaal in Amsterdam
Buitenveldert schudt hij hier en
daar een hand, vraagt naar de
omzetten en of de veranderin
gen in het werk bevallen. 'We
hebben heel veel échte winkel
mensen', weet hij.
De laatste jaren was Jack Vos
kamp vooral onderweg om het
wereld-wijd denken van Ahold
mede gestalte te geven. Hij b.
zocht over de hele wereld supa
marktketens die als potentie!
overnamekandidaat of joii
venture partner waren geselt
teerd. Als geoefend "kijker'
hij vooral z'n ogen de kost
baseerde zijn mening over c
winkels op wat hij zag en \vi
hij niet zag. Hij zat als voorui
geschoten pion in Azië, reisc
daarna naar Zuid-AmerilJ
deed ondertussen nog wi
'scoutwerk' in Europa. Wie hel
vraagt of Ahold in z'n wil omr
groeien en ifl
grootste van H
wereld te wo
den, niet w|
té streberig i[
krijgt te hord
'Ik zou het lievl
ambitie willtT
noemen. En a
je geen gezonó
ambitie heli)*
word je ingic
haald. We zifo
nog lang nifj
klaar. Ook niij.
als we straks de grootste zij1Q
We hebben nu zo'n veertig wii
kels in Shanghai, maar daar 4
leen al wonen 17 miljoen meL
sen. Als we daar marktleidfel
willen worden, kunnen we ziel
ker groeien naar vijfhonderd.' ife
Voskamp stopt in juni. Of, zoa
hij zelf zegt, hij begint dan as,
z'n zestiende functie, iets waz'
hij niet veel over loslaat. 'Late
we het erop houden dat het rtt
winkels en mensen te make
heeft. Ik ga in geen geval sb'
zitten', aldus de man die in se|
tember ook de Dam tot Dao
loop nog even meepakt en hf
lange tijd als zijn persoonlijf
missie zag z'n hele familie aa
de Perla-koffie te krijgen. Jat
Voskamp is 64 jaar, maar fflj
geen steek minder betrokken^
ambitieus... Jack Voskaffl
neemt op 24 juni afscheid.
