(Gefeliciteerd)
Waarom het zo goed gaat in Tsjechië
Een gesprek met Magda Babeliowsky
'BLAHOPREJEI\
p 1 juni 1991twee jaar na het vallen
van het Ijzeren Gordijn, opende Euro-
nova, Ahold's dochterbedrijf in Tsjechië, de eer
ste Mana-supermarkt in jihlava. Na een vliegen
de start volgden moeilijke jaren. Er was veel
twijfel. Heeft Ahold er wel goed aangedaan zo
snel in het oude Oostblok te happen? We zijn
vijf jaar verder en alle sceptici krijgen ongelijk.
Ahold bleef erin geloven. En 1995 werd het
eerste winstjaar van Euronova, dat zijn lustrum
viert met de opening van twee prachtige Mana's
in de hoofdstad Praag.
Magda Babeliowsky ontvll!
Tsjechoslowakije. Ze werker
veen. Met de scholieren g v
boorteland. In 1988 bracld
bedrijf bij elkaar. Sinds 19i<
maakte de hele gang vanjar
mee.
et verbaast mij
lp I I niet dat het in
Tsjechië, ver-
I geleken met de
wJÊ^m i 11BL andere oud-
Oostblok-landen, heel goed gaat.
In feite hebben de Tsjechen de
draad van veertig jaar geleden
weer opgepakt. Het land kent
een hele sterke democratische
traditie en de oude Tsjech kent
de vrije markt economie nog.
Vergeet niet dat ons land grote
industrieën heeft voortgebracht.
De Skoda-autofabrieken, de Ba-
ta-schoenen en Jawa-motoren.
Daarbij komt dat Tsjechië, als
onderdeel van de Habsburgs
Monarchie, een rijk land was.
Dat zie je nog in een stad als
Praag. En niet alleen rijk van
geld, maar ook rijk aan intellec
tuele waarden en normen. Cul
tuur geniet bij de Tsjechen hoog
aanzien. Het heeft grote namen
voortgebracht. Componisten als
Dvorak en Smetana en natuur
lijk Vaclav Havel. Het is mis
schien wel typerend voor Tsje
chië dat hun president een to
neelschrijver en intellectueel is.
In Tsjechoslowakije is de revolu
tie vanuit de intelligentia geko
men. Dat was ook zo met de
Praagse Lente (1968, toen de
Russen het land binnenvielen-
red.).
'Tsjechen zijn een trots volk. Dat
helpt de opbouw van het land.
Het zijn geen vechters, maar
praters. Met een biertje erbij het
probleem bespreken. Die bena
dering komt ook doordat het
kleine land ligt ingesloten tus
sen twee grootmachten als Rus
land en Duitsland.'
TRAGE JAREN
'Natuurlijk heb ik me ook zor
gen gemaakt. Het eerste jaar
ging alles geweldig. Maar in
1992 kondigde de Tsjechische
regering de Privatiseringswet
af. Buitenlandse bedrijven
mochten niks kopen. Huren was
het hoogst haalbare. Het werk
moest gedaan worden door Eu
ronova, wat officieel een Tsje
chisch bedrijf is. Er kwamen pri
vatiseringsprojecten waar ieder
een op in kon schrijven. Speciale
commissies beoordeelden de
aanvragen. Ahold schreef ook in
op een aantal van die projecten,
maar de procedures gingen ont
zettend langzaam. De jaren '92
en '93 waren wat dat betreftjai
ge jaren. De Tsjechen hebbespi
rigoureus het democratisch nc
del weer opgepakt dat ze nèl
dereen over van alles wilderfer
ten meepraten.' an
NIET GEWEND E
'Ahold stopte veel geld in de at
wikkeling van een superman
keten in Tsjechië, maar er gei
gen steeds meer stemmende
van mensen die het projectfck
gen mislukken. De Tsjechenidt
ren niet gewend aan begrip i:
als verantwoordelijkheid, en
initiatief, winst, klantvrie®
lijkheid. Onder het communiiec
werd alles voor ze bepal
AHOLD 5 JAAR IN TSJEfl
