IEL IK ME OP EN IOP
T OUT!
terdamse Pijp gemeen met,
Stadskanaal?
werk van de kassagroep.
res is van de mannelijke
:n. En een mannelijk versie
re bestaat niet eens.
haar 'gereedschap' eruit?
over tien jaar?
NEUSJE VAN DE
ZALM
HET EINDE INZICHT?
PIJN IN Dl KUITEN
Het gereedschap van de caissière heeft een
ware revolutie doorgemaakt
EN CASTVROUW
1562. Op en top gastvrouw
L
was dat je aanslag een stuk lich
ter kon dan bij zijn voorganger.
Daar moest je nog ferm op
slaan. Op de Sweda 350 kon de
caissière maar vier assorti-
mentsgroepen aanslaan. Dat
waren er zo'n vijftien te weinig,
maar de benodigde extra toetsen
zaten er gewoon niet op. De elec-
tronische groepentoetskassa
was het antwoord. In snelheid
bleek de electro-mechanische
NCR III onverslaanbaar. Hij
werd ook wel 'de blauwe kassa'
genoemd. Die kleur was bijzon
der. Kassa's zijn in de regel grijs
of vaalgroen.'
Sneller werden de modernere
kassa's dus niet. Ze kregen wel
méér deugden. 'Een ware revo
lutie' zegt Gert Jan van Loo,
hoofd informatievoorziening
winkelsystemen, was de intro
ductie van de scankassa.In
plaats van prijzen aanslaan,
haalde de caissière voortaan de
artikelen over de scanner.' De
scankassa laat exact zien hoe
veel is verkocht van welk arti
kel. Die kennis is onontbeerlijk
voor 'just in time' bestellen. De
winkels in het Zuiden van Ne
derland worden er dan ook alle
maal mee toegerust, voor de
aanvang van het bestelsysteem
Vandaag voor Morgen (week
38).
Het neusje van de zalm is in
middels de 7450. Vóór medio '96
wordt deze geplaatst in 180
(meest grote) winkels als ver
vanger van de 2126. Ook het ou
de, blauwe kassameubel wordt
dan door het hele land vervan
gen. 'Het wordt een hele opera
tie' zegt Ronald Vedder van win
keltechniek. 'Met negen winkels
per week vervangen we in totaal
2000 kassa's.'
Natuurlijk houden de ontwikke
lingen van de kassa en het kas
sameubel niet op bij de 7450. Zo
denkt de afdeling winkeltech
niek hard na over de toepassing
van de 'scannerscale' Dit is een
normaal scanapparaat, met
daaraan toegevoegd een weeg-
functie. Wichtartikelen, zoals
AGF, legt de caissière op de
scanner. Ze toets de produktcode
in en de scanner verbindt arti
kel, prijs en gewicht. 'In het na
jaar gaan we de scannerscale in
verschillende winkels uitprobe
ren' zeggen de mensen van win
keltechniek'. Het systeem is ove
rigens niet nieuw. In Amerika
wordt het al op grote schaal toe
gepast.
Een andere ontwikkeling is de
handscanner. Met behulp van
een klantenpas kunnen vaste
klanten in Heemstede en Gel-
dermalsen al afrekenen zonder
dat daar in eerste instantie een
caissière aan te pas komt. Het
begin van het einde van het be
roep 'caissière'?
'Dat denken we niet' zeggen ze
In de jaren tachtig ontstond
een nieuwe mode: ergonomie.
Dat betekende dat de werkplek
werd aangepast aan de mens.
Binnen Albert Heijn was daar
wel belangstelling voor. De
kassa en het kassameubel
stonden daarbij ook in de be
langstelling. Met name aan het
meubel is stevig gesleuteld.
Het nieuwste meubel is door
AH zelf ontworpen. Typische
klachten van de caissière wa
ren dat ze last kreeg van haar
schouders ('froozen shoulders')
en van haar mg. Daarmee kon
winkeltechniek aan de slag. De
wet verplicht de werkgever om
een meubel neer te zetten dat
60 cm diep is. AH heeft hier
van ontheffing gekregen. Het
eigen ontwerp was namelijk zó
gebouwd dat 50 cm diepte het
best voldeed voor de gebruiker.
Het kassameubel dat nu bijna
overal in gebruik is heet Lar-
gah. 'De ontwerper had iets
moois met de Italiaanse taal'
legt Leen Oosterveen van win
keltechniek uit. 'Larg betekent
groot; de laatste twee letters
slaan op Albert Heijn.'
Bij het meubel hoort een stoel
waar de caissières aanvanke
lijk niet eens blij mee waren.
Ze kregen er pijn van in hun
kuiten! 'Dat komt' legt Ooster
veen uit, omdat je bij deze stoel
drie steunpunten hebt. Nor
maal gebruik je op een stoel al
leen je zitvlees. Alle bewegin
gen komen daarmee vanuit je
mg. Bij het werk dat een cais
sière doet, is dat op den duur
niet goed. De stoel die we heb
ben ontworpen heeft een be
weegbaar zitgedeelte. Je voe
ten staan op een verstelbare
voetsteun en je gebruikt beide
benen bij de bewegingen die je
maakt. Als je de stoel goed ge
bruikt, krijg je daardoor in het
begin spierpijn in je kuiten.'
bij winkeltechniek. 'Voorlopig
koersen we af op eerder meer,
dan minder kassa's. De 5000e
kassa is dit jaar in zicht.'
'Wel gaat het werk van de cais
sière er in de teokomst anders
uitzien' zegt Sjanneke van Goch
van AH-opleidingen. 'Zij zal va
ker te vinden zijn achter info-ba-
lies om klanten wegwijs te ma
ken in het systeem. Daarnaast
verhelpt zij kleine storingen en
geeft zij informatie.' Ronald
Vedder vult aan: 'Bij de hand
scanner blijft bovendien de affe-
kenfunctie bestaan en komt de
'steekproeffunctie' erbij. Elke
zelf-scannende klant mag af en
toe ook even met zijn boodschap
pen langs de caissière. Het kan
nooit kwaad om van tijd tot tijd
te checken of de klant op de juis
te wijze met het systeem om
gaat. Alhoewel de praktijk tot
nu toe leert dat zelfscannende
klanten dat met groot verant
woordelijkheidsgevoel doen.
Soms dubbelscannen ze zelfs,
als ze denken dat het de eerste
maal niet goed ging. Het appa
raat geeft dan een seintje: 'reeds
gebeurt'.' 'Eén en ander' verze
kert Sjanneke van Goch 'komt
natuurlijk, te zijner tijd, terug
in de opleidingen. Een verande
ring waar de caissière eerder
mee te maken krijgt is de ont
wikkeling van een andere werk
wijze binnen het filiaal. Mede
werkers zullen, meer dan nu het
geval is, als team gaan werken
en op meerdere plaatsen in win
kel ingezet kunnen worden. Die
verandering wordt in de winkels
zelf afgerond, vóór 1997. Ook de
caissière zal op meerdere plek
ken in de winkel kunnen gaan
werken. Alhoewel' denkt Sjan
neke hardop, 'het eerder zo zal
zijn dat een aantal verkopers
óók kassa kunnen draaien, dan
dat de caissière tussendoor op
een andere plek wordt ingezet.
De verkopers vallen dan in als
het heel druk is. Zoals het er nu
uitziet, zal het beroep 'caissière'
voorlopig dus niet verdwijnen.
Anders ligt het voor de bena
ming. 'Caissière' past steeds
minder bij het beroep van de
toekomst. Wat dacht je 'Mede
werker kassa'?'
