'Mooiste supermarkt
van Tsjechië'
R A,»N OVA
Het Zuiden
Een 4gekkenhuis' met
24.000 produkten
Feira Nova Barreiro
Bioscoop
Feira Nova Barreiro
AHOLD FLITSEN MAART 1994
'Dit is echt de mooiste supermarkt
van Tsjechië.' Dat riep een enthou
siaste Aad Elshof, directeur van
Ahold's Tsjechische werkmaat
schappij Euronova, bij de opening
van de nieuwste Mana-super-
markt. 'Een ruime winkel, een
breed assortiment, goede mede
werkers en een prima plek om te
zitten.' De nieuwste Mana staat in
Olomouc in Noord-Moravië. Op
donderdag 24 februari opende de
winkel zijn deuren voor de klan
ten. De dag ervoor, bij de officiële
opening stonden nieuwsgierige
Tjechen tot laat in de avond voor
de verlichte winkelramen. Met zijn
knallende kleuren, blauw en geel,
is de Mana-winkel een opvallend
gebouw tussen de grijze flats van
de grote woonwijk in Olomouc. Er
zijn bovendien nog weinig andere
verlichte etalages of winkelpuien.
Maai- niet alleen aan de buiten
kant valt de supermarkt op. In ons
land zou de nieuwe winkel abso
luut niet misstaan. Wat opvalt is
de speciale aandacht voor verspro-
dukten als vlees, groente en fruit.
En de prijzen. Die kunnen moeite
loos concurreren met de kleine le-
vensmiddellenwinkeltjes in de di
recte omgeving.
Burgemeester Milan Horinek van
Olomouc wenste supermarktma
nager Vladimir Chodil en zijn me
dewerkers in een humoristiche,
korte toespraak veel omzet toe.
Terwijl de 98 Pingo Doce supermarkten in Portugal cen
traal worden geleid om zoveel mogelijk te profiteren van
schaalgrootte, is de drijvende kracht van de 3 Feira Nova
hypermarkten juist een decentraal management. 'We rich
ten ons bewust op de lokale markt,' zegt Pedro Veloso,
vestigingsdirecteur van Feira Nova Barreiro.
Aangezien de afstanden hier zo
groot zijn, heb ik natuurlijk niet zo
heel vaak de gelegenheid om bij
onze BI-LO-winkels in Charleston
op bezoek te gaan. Vanuit New
York is het ongeveer twee-en-een-
half uur vliegen en ik had het ge
luk dat er die dag geen sneeuw
storm was. Wat meteen opvalt is
het zuidelijke ritme. Waar in New
York iedereen haast heeft en op
zijn wenken bediend wil worden,
gaat het er in BI-LO-land heel wat
rustiger en relaxter aan toe. Ook
de winkels zien er anders uit, de
kleuren zijn voor je gevoel wat ou
derwetser. De BI-LO-winkels lig
gen niet in een heel rijk gebied. Er
heerst nog veel armoede in het zui
den. Vandaar dat er in de winkels
veel klanten die gebruik maken
van voedselbonnen. Deze bonnen
worden aan mensen gegeven om te
zorgen dat er van hun uitkering
eten wordt gekocht. Ook de eetge
woonten zijn in het zuiden anders
dan in het noorden. Waar de men
sen bijna geen rood vlees meer
eten en veel kip en vis, loopt daar
het varkensvlees en biefstuk nog
goed. In de winkels zie je veel boe
renkool soorten, wat ze in het
noorden bijna niet kennen. Ook
hier zie je weer enorme concurren
tie tussen supermarkten. Niet al
leen zijn er al een heleboel maar er
blijven nieuwe supermarkten ko
men. Voor de klanten wel voorde
lig, want prijzenslagen zijn niet
van de lucht. Ook hier geldt de re
gel, de sterkste wint!
Comelie Jutte
(Comelie werkt op het hoofdkan
toor van Ahold USA in Parsipan-
ny, New Jersey)
merciële centrum. Veloso verheugt
zich op de vestiging van McDo
nalds en de bioscoop die binnen
kort naast de Feira Nova zullen
verrijzen. Feira Nova laat de pan
den zelf bouwen en verhuurt ze
aan derden. 'De zuigkracht van
Feira Nova wordt hierdoor nog
groter, want er is verder weinig te
beleven in Barreiro,' aldus Veloso.
'Op zaterdag en zondag is het hier
vaak een gekkenhuis. Alle 45 kas
sa's draaien dan op volle toeren.'
Van de omzet wordt 75% in food
gerealiseerd, maar non-food levert
de meeste winst op. Vooral TV's en
stereo-apparatuur zijn margerijke
produkten. Maar ook huishoudpro-
dukten doen het heel goed bij Fei
ra Nova. Binnen vers is vis verre
weg het belangrijkste produkt.
Landelijk bedragen de visbestedin-
gen in Portugal maar liefst 14%
van de levensmiddelenbestedin
gen. Ter vergelijking: in Nederland
is het- aandeel van vis maar 3,5%.
'Want als het goed gaat met deze
Mana-winkel, gaat het ook goed
met Olomouc', aldus de burge
meester. De eerste burger van de
ruim 100.000 inwoners tellende
provinciestad is een gedreven ver
tegenwoordiger van Olomouc. 'De
ze week mag ik vrijwel elke dag
iets openen. Gisteren het universi
teitsgebouw van onze stad, van
daag jullie winkel en morgen een
evenement in het plaatselijke zie
kenhuis.'
De Mana-winkelketen in Tsjechië
omvat nu 29 winkels, waarvan er
19 zijn omgebouwd tot Mana-su-
permarkt. De winkel in Olomouc is
de eerste van elf winkels uit een
privatiseringsproject, die nu is om
gebouwd naar de Mana-formule.
Eind vorig jaar werd Ahold eige
naar van deze winkels. Tot dat mo-
De nieuwe Mana-winkel in
Olomouc biedt de klanten ruim
4.000 produkten
ment werden ze gehuurd. 'We wil
len de andere tien winkels uit dit
project in de loop van dit jaar om
bouwen tot Mana-supermarkten',
zegt Elshof.
Barreiro, 30 kilometer buiten Lis
sabon, is een middelgrote stad met
veel zware industrie. Een groot
deel van de inwoners werkt in de
industrie of forenst dagelijks naar
Lissabon. Hoewel de werkloosheid
momenteel stijgende is, zijn de
vooruitzichten niet
slecht. De Feira No
va ligt vrij dicht bij
de bebouwde kom.
Er komen dan ook
veel klanten zonder
auto (13%).
Het kantoor van
Pedro Veloso ligt
dicht bij de trap,
die direct toegang geeft tot de win
kel. 'Wanneer wij hier een beslis
sing nemen,' zegt Veloso, 'of het nu
om nieuwe produkten, promoties
of om winkelinrichting gaat, dan
zien we direct hoe de klant re
ageert en kunnen we gemakkelijk
bijsturen als dat moet. Elke Feira
Nova heeft eigen managers voor
inkoop, verkoop, logistiek en voor
raadbeheer en voor operations. Ie
dere afdeling is zelf verantwoorde
lijk voor het eigen rendement. Be
slissingen over nieuwe produkten
of produktgroepen worden in nauw
overleg met de andere Feira No
va's genomen,' zegt Veloso. 'De
centrale Feira Nova-staf, die
slechts uit vier man bestaat, heeft
hierbij een coördinerende taak. De
inkoop van wijn en versprodukten
is vrijwel volledig
gedecentraliseerd,
want smaken kun
nen in Portugal per
regio sterk verschil
len.'
De hypermarkten
zijn in Portugal de
laatste jaren als
paddestoelen uit de grond gescho
ten. Momenteel telt het land zo'n
30 hypermarkten, waarvan de
meeste rond Lissabon en Porto.
Feira Nova heeft behalve in Bar
reiro, vestigingen in Braga en
Aveiro, ten noorden en ten zuiden
van Oporto. Feira Nova wil voor
eind 1995 uitbreiden met nog twee
vestigingen. De Portugese over
heid is echter wat terughoudender
geworden met het verstrekken van
vergunningen om de 39.000 kleine
zelfstandige kruideniers te be-
'Een bioscoop
zal de zuigkracht
van Feira Nova
verder vergroten'
schermen. Op termijn zal de op
mars van hypermarkten en super
markten echter niet te stoppen
zijn. Daarvoor hebben teveel Por
tugezen de voordelen in prijs en
assortiment ontdekt. Dat er klan
ten naar Barreiro komen tot 30 ki
lometer uit de omtrek, illustreert
de aantrekkingskracht van Feira
Nova. Maar Veloso beseft dat je
juist als het goed gaat, alert moet
zijn op dreigende concurrentie.
Daarom wordt de hypermarkt uit
gebreid van 6.200m2 naar
8.200m2 vloeroppervlak en wordt
de inrichting gemoderniseerd.
'Hoewel wij in de eerste plaats
prijsvechters zijn, merken we een
toenemende belangstelling van de
hogere inkomensgroepen. Die
klantengroep willen we vasthou
den en uitbreiden.'
Tussen 10 uur 's morgens en 9 uur
's avonds is Feira Nova open en
slechts twee dagen per jaar, op
nieuwjaarsdag en op 1 mei, is de
hypermarkt gesloten. Aan de over
zijde van het kassapark van de
Feira Nova's zijn, zoals ook bij vele
Franse hypermarkten, winkeltjes
en snackbars gevestigd die ver
huurd worden aan zelfstandigen.
De Franse meubelgigant 'But' is
verreweg de grootste huurder. De
ze winkels beconcurreren Feira
Nova niet, maar vergroten juist de
aantrekkingskracht van het com-
- netto omzet 1993: f 110,4 miljoen
- vloeroppervlak: 6.200 meter (wordt 8.200 meter)
- aantal produkten: 24.000
- aantal kassa's: 45
- aantal medewerkers: 300
- openingstijden: maandag t/m zondag 10.00-21.00
uur
Vooral TVs
en stereo
apparatuur zijn
margerijke
produkten
