Muntsloten zijn steeds moeilijker te kraken
4-
RUIM TIEN JAAR GELEDEN reden bij Albert Heijn de eerste winkelwa
gentjes met muntslot. Inmiddels is zo'n tachtig procent van het wagen
park uitgerust met muntsloten en is het slot zelf aan zijn vijfde versie toe.
Mandjes
Vroeger raakte
ik 150 karren
per jaar kwijt
'Van mij mogen er vijf-guldensloten op'
Colablikje
AHOLD FLITSEN OKTOBER 1993
Albert Heijn startte inder
tijd met de karren-met-
muntslot omdat teveel wa
gentjes niet werden terug
gebracht naai1 de winkel. Ze slin
gerden op het parkeerterrein of
werden tot aan de voordeur meege
nomen. 'Het kostte de filialen een
mannetje om elke keer de wagen
tjes te verzamelen', zegt Cees van
Alfen van de afdeling Winkeltech
niek en belast met de inkoop van
de inventaris. 'Bovendien kwamen
er gemeentelijke verordeningen.
Als zo'n achtergelaten karretje aan
de haal gaat, omdat het op een hel
lend stuk staat, en tegen een ge
parkeerde auto aanrijdt, krijgt de
gemeente dat op z'n brood. Albert
Heijn is daar niet verantwoordelijk
voor.' De gulden moest die gemak
zucht voorkomen. Om het terug
brengen van winkelwagentjes bo
vendien te bevorderen werden sta
tions gemaakt op de parkeerterrei
niet meer, zoals de oudere model
len, in het midden. 'Kindvriende
lijk', zegt Van Alfen. 'Het wilde
nog wel eens voorkomen dat een
kind voorover viel in het kinderzit
je en met zijn hoofd op het slot te
recht kwam.' En wat verder be
langrijk is: het slot is bestand te
gen allerhande vormen van mis
bruik, of zoals het in vakjargon
heet: het slot is HP, hufterproof.
Dat betekent dat ze niet meer, zo
als vroeger, te openen zijn met een
lipje van een colablikje of met de
vulling van een pen. 'Ook vreemde
valuta werken niet meer', zegt van
Alfen. En het materiaal is veel
sterker dan in het verleden. Het is
zelfs onbrandbaar. Kijk, alles kan
kapot. Maar ik heb niet de erva
ring dat dat nog veel gebeurt.
Mensen zijn er inmiddels aan ge
wend. De lol van het vernielen is
er af.' Ook weersinvloeden hebben
geen negatieve gevolgen meer voor
de sloten. In het verleden vroor
een met water volgelopen slot re
gelmatig kapot. Ondanks deze ver
beteringen blijft het slot, op de
wielen van de winkelwagen na, het
meest gerepareerde onderdeel.
Van Alfen: 'Bij de fabrikant wor
den de sloten getest. Zoveel keer in
en uit. Maar dat gebeurt onder
ideale omstandigheden. In de
praktijk wordt er niet zo zachtzin
nig mee omgegaan.'
In de toekomst is de kans dat de
gulden wordt vervangen door een
keycard met pincode reëel. Die
ontwikkeling bevindt zich nog in
een pril stadium. Er loopt een
Albert Heijn-filiaal 1006 staat
midden in een woonwijk in
de Amsterdamse Watergraafs
meer. Supermarktmanager
Wim Buis kijkt tevreden terug
op de tijd dat zijn filiaal startte
met de karretjes-met-muntslot,
'Iedereen was er voor. De stads
deelraad, de klanten en wij na
tuurlijk ook. Misschien dat het
daarom hier zo goed werkt.
Vroeger raakte ik 150 karren
per jaar kwijt. Nu nog maar
tien. Wij hadden hier echt pro
blemen. Schade aan auto's, om
dat het trottoir iets schuin af
loopt en zo'n kar aan de wandel
gaat. Maar ook dat je door de
hele buurt die karren zag
staan. Ik ben wel eens opgebeld
door de politie op zondag.
'Meneer, we hebben een kar
van u hier staan. Komt u 'm
even ophalen.' Ik zei: 'Kom 'm
morgen maai- brengen en je
krijgt van mij een fles wijn. Dat
hebben ze gedaan.' Maar dat
komt nu niet meer voor. Mand
jes zijn trouwens een ramp. In
ons filiaal hebben we de regel
ingevoerd dat mandjes niet
meer achter de kassa mogen
worden meegenomen. Ze moe
ten aan het begin van de kassa
worden neergezet. Dat werkt
-iets beter.'
AH-filiaal 1451 in Lelystad was
indertijd één van de eerste filia
len waar karretjes-met-muntslot
werden geïntroduceerd. Super
marktmanager Jan van Velzen
over zijn ervaringen: 'Ik kan niet
zeggen dat ik ontevreden ben. De
tijd die ik vroeger kwijt was aan
het verzamelen van de karretjes
is gehalveerd. Er slingeren er
heel wat minder rond in de wijk
en op het parkeerterrein. Met de
concurrenten hebben we een goe
de uitwisseling van karren. Ik
raak er minder kwijt. Het scheelt
me per jaar zo'n veertig karret
jes. Maar van mij mogen er toch
vijf-guldensloten op. Dan is de
drempel nog wat hoger. Ik heb
nog altijd dat ik de ene week
veertig karren meer heb dan de
week er op. Die zijn dan, zeg
maar, 'uitgeleend'. De klant
neemt ze mee naar huis, zet ze
thuis in de schuur en komt er de
volgende week weer mee bood
schappen doen. En dan worden
er per jaar ook nog zo'n twintig a
dertig karren gestolen. Om over
de mandjes maar te zwijgen.
Daar heb ik er elk half jaar hon
derd van nodig op een bestand
van 150. Hoe je het ook wendt of
keert: het blijft een kwestie van
mentaliteit. Ik krijg wel eens
zwartgeblakerde karren terug
die men fijn als barbeque heeft
gebruikt.'
willen. Ze gebruiken ze thuis als
schoenenmandje of weet ik het.
Terwijl je dat soort mandjes bij
Blokker voor een appel en een ei
kimt kopen. En die zijn veel handi
ger in het gebruik.'
Volgens van Alfen loont het de
moeite niet om de mandjes te voor
zien van dure sloten van vijftig, ze
stig gulden. Met een winkelwagen
van tweehonderd gulden per stuk
is dat wat anders. Wat de oplos
sing dan is? Meer nette mensen.
En die kan ik niet maken.'
'Kinderen maken
er een sport van
karretjes terug
te brengen en zo
een paar gulden
te verdienen
nen rond de winkels. 'Die zijn be
hoorlijk gevuld', stelt Van Alfen
vast. Toch gelooft hij niet dat het
muntslot diefstal van de wagentjes
voorkomt. 'Mensen die vroeger een
karretje meenamen, doen dat ook
als ze een gulden moeten betalen',
zegt hij. 'Sterker nog, de gulden
wordt zelfs als excuus gebruikt.
Onder het mom van statiegeld wor
den de wagentjes thuis gestald en
elke keer door de zelfde klant ge
bruikt. De andere kant van het
verhaal is dat veel kinderen er,
vooral in vakanties, een sport van
maken achtergebleven karretjes
terug te brengen en op die manier
een paar gulden te verdienen. En
klanten die in het verleden de win
kelwagen bij de auto achterlieten,
nemen voor die gulden toch de
moeite om naar het eindstation te
lopen. Zo beschouwd, kun je zeg
gen: het werkt.'
Het muntslot heeft in tien jaar tijd
een hele ontwikkeling doorge
maakt. Albert Heijn is nu toe aan
zijn vijfde versie, een compacte box
waar de gulden plat in ligt. Het
nieuwe slot wordt gemonteerd aan
de zijkant van de handgreep en
Cees van Alfen proef in Duitsland. 'Het grote voor
deel er van is dat je je kar sowieso
terugkrijgt. Op zo'n keycard staat
een hoop persoonlijke informatie.
Je kunt er bijvoorbeeld mee beta
len of je kunt er zegels mee sparen.
Zo'n kaart heeft veel meer waarde
dan één gulden.' Een andere nieu
we ontwikkeling is het vijf-gulden-
slot. Het wordt gebruikt op wagen
tjes die voorzien zijn van een baby
zitje. Het ligt niet
in de bedoeling al
le winkelwagen
tjes met vijf-gul
densloten uit te
nisten. Of er op
korte termijn ook
iets wordt gedaan
aan het grote ver
lies van winkel
mandjes is even
eens niet te ver
wachten. Van Al
fen erkent dat er
jaarlijks vele dui
zenden mandjes
verdwijnen. 'Ik
snap niet wat de
'De kans is reëel
dat de gulden
wordt vervangen
door een keycard
met pincode'
