'Ellende is
een constante
factor
geworden'
OVA Export doet zaken met internationale hulporganisaties
Profs
Basisbehoeften
'Er zijn veel rommelaars
op de markt.
Mensen die met één partij
een miljoen willen pakken.'
'Toen de
Koerden
massaal naar
Turkije vluchtten,
moesten we
binnen 24 uur
een zending
klaar hebben.'
Sinaasappelsap in
poedervorm
-AHOLD FLITSEN ME11993
Dagelijks brengen konvooien van de Verenigde Naties of andere
hulporganisaties, voedsel naar gebieden waar, om welke reden
dan ook, hongersnood dreigt. Om deze voedselhulp op tijd en in
de juiste samenstelling ter plekke te krijgen, is de nodige kennis ver
eist. Food Aid, een activiteit van Ahold-onderdeel GVA Export, levert
die kennis en doet wereldwijd zaken met hulporganisaties. Manager
van GVA Export Sipko Dijkstra over veranderende tijden, basisbehoef
ten en de professionalisering van hulporganisaties. 'We zijn onderdeel
van de actualiteit.'
Sipko Dijkstra is één van de acht
mensen van GVA Export: een kan
toororganisatie, gezeteld in Ede.
Geen eigen produktie, geen eigen
opslag, geen eigen vervoer. De
diensten worden ingehuurd en de
acht jonge mensen die GVA Export
gestalte geven onderhouden een
complex netwerk van leveranciers,
transporteurs en hulporganisaties.
'Welbeschouwd is het een slechte
zaak dat er voedselhulp nodig is',
zegt Dijkstra. 'Maar de realiteit
toont ons dat er altijd ellende om
ons heen is. En zonder hulp zou het
alleen maar erger zijn. Samen met
hulporganisaties proberen we een
efficiënte hulpverlening te organi
seren en op die wijze andermans el
lende te verlichten.' Een groot af
zetgebied van voedselhulp is Oost-
Europa.
Dijkstra: 'Door de veranderde poli
tieke situatie is daar een instabiele
economie ontstaan. De hulp die de
westerse wereld geeft moet stabili
teit waarborgen en de rust in der
gelijke landen handhaven.' In het
verleden gingen produkten via
GVA Export onder andere naar
Rusland, Albanië en Roemenië.
Momenteel is veel voedselhulp be
stemd voor het voormalige Joego
slavië.
Voedselhulp is big business. De te
genstrijdigheid die hierin schuilt
ziet Dijkstra ook, maar tegelijker
tijd zegt hij: 'Doordat voedselhulp
een constante factor is geworden,
zie je hulporganisaties als het In
ternationale Rode Kruis en de Ver
enigde Naties sterk professionali
seren. Daar zitten tegenwoordig
managers. Mensen die met budget
ten van tientallen miljoenen wer
ken. Die zijn er niet op uit om pro
dukten gratis te krijgen. Dat kan
ook niet. De hoeveelheden zijn
daarvoor veel te groot. Wij probe
ren tegen een faire prijs en met een
goede service onze diensten aan te
bieden. Ons doel is daarbij hetzelf
de als dat van hulporganisaties.
Hoe krijgen we een pakket levens
middelen zo snel en efficiënt moge
lijk op de plaats van bestemming.'
GVA Export gaat aan de slag wan
neer een organisatie een order
plaatst. De organisaties krijgen
hun budgetten uit giften van natio
nale overheden en bijvoorbeeld de
Europese Gemeenschap. Een deel
van dat budget gaat op aan voed
selhulp. GVA Export levert door
gaans pure produkten. 'Dat bete
kent', zegt Dijkstra, 'dat alle op
smuk er af is. Merkartikelen zijn
Sipko Dijkstra
bij een nieuwe
zending voed
selpakketten
voor Zagreb en
Split.
vaak te duur.' Het gaat bij voedsel
hulp om basisbehoeften. Produk
ten die ter plekke direct hulp bie
den. Suiker, rijst, olie, bloem. GVA
Export heeft daarvoor een groot
aantal leveranciers waarop men
steevast terug kan vallen. De leve
ranties moeten snel. De organisa
tie moet flexibel zijn. Sipko Dijk
stra: 'Toen de Koerden massaal uit
Irak de heuvels van Turkije in
vluchtten, moesten we binnen 24
uur een zending klaar hebben. Dat
kan alleen als je weet dat je op
mensen kunt rekenen. Gelukkig
hebben we een energiek en gemoti
veerd team.'
GVA Export zorgt voor levensmid
delen in pakketten of op samenge
stelde pallets, regelt vervolgens de
distributie per vliegtuig, vrachtwa
gen, trein of boot, verzorgt ook alle
grensdocumenten, maar komt zelf
nooit in het rampgebied. 'We spre
ken met mensen van de organisa
ties af waar wij leveren. Het trans
port naar de plek zelf wordt door
hen gedaan. Dat kunnen wij niet.
Het vereist een heel andere aan
pak. Het is bovendien vaak gevaar
lijk. In Joegoslavië bijvoorbeeld
brengen we onze zendingen naar
Zagreb, een relatief rustig gebied.
Vandaar neemt de VN het trans
port naar Bosnië over. Onze ver
antwoordelijkheid houdt dan op.'
Juist het regelen van dit eerste tra
ject is de kracht van GVA Export.
Waar haal je je produkten? Hoe on
derhandel je over een eerlijke prijs?
Hoe regel je het logistieke deel?
Dijkstra: 'Mensen van hulporgani
saties staan vaak onder tijdsdruk
en hebben eigenlijk maar één doel
voor ogen: hulp bieden. Ze krijgen
een smak geld, maar kunnen niet
alles zelf doen. GVA Export pakt
dat traject op. Als onderdeel van
Ahold kunnen we terugvallen op
een enorme ervaring. Niet alleen
op het gebied van levensmiddelen,
maar ook op het gebied van distri
butie. Bovendien versterkt het on
ze onderhandelingspositie tegen
over leveranciers. Er zijn ook rom
melaars op de markt. Mensen die
denken met één partij rijst een mil
joen te pakken, binnen te lopen. Zo
werkt het niet. Het gaat ook niet
om één artikel, maar juist om de
combinatie. Een goed doordachte
samenstelling van pakketten of
palletpartijen betekent een snelle
re distributie op de plaats waar de
hulp nodig is. Daar heeft men niet
de tijd om alles nog eens uit te zoe
ken.'
Het service-aspect speelt een be
langrijke rol. GVA Export houdt bij
het verpakken bijvoorbeeld reke
ning met klimatologische ver
schijnselen, maar voorziet de ver
pakkingen ook van logo's en sym
bolen van de organisaties. Daar
naast heeft GVA Export zich
onlangs voor het eerst gestort in
produktvemieuwing. Het vervoer
van hele pakken sinaasappelsap
zal voor hulporganisaties binnen
kort tot het verleden behoren. De
vitamines worden in poedervorm
geleverd en ter plekke aangelengd
met water. Dat bespaart ruimte. Er
kan dus meer worden vervoerd.
Dijkstra lijkt er niet al te veel ophef
over te willen maken. 'Het is de eer
ste keer dat we zo iets doen. In sa
menwerking met een leverancier
overigens. Maar het idee komt uit
Amerika. Daar is zo'n poederdrink
al langer bekend.' Toch is dit mee
denken de toegevoegde waarde van
een organisatie als GVA Export.
Dat blijkt ook uit de glimmende fol
der die GVA Export over Food Aid
heeft laten maken. 'In samenwer
king met Ahold', zegt Dijkstra, die
aangeeft dat er op meer punten
wordt samengewerkt. Marvelo le
vert af en toe thee en koffie. En het
Ahold-kantoor in Brussel infor
meert de GVA-mensen over EG-be-
leid in zake voedselhulp. 'Werken
met Food Aid betekent dat je mid
den in de wereld staat. Je bent on
derdeel van de actualiteit.'
COWMUNAUTE £V
FINANCED BY n
EUROPEAN COMMU