MARVELO VERLAAl
Het eerste theepakje
Ahold-produktiebe
de verhuizing naar een nieuwe lokatie
Zaandam. Het bedrijf verlaat zijn 'geboo
waar Albert Heijn sr. 82 jaar geleden be
we, hypermoderne fabriek, pal naast f
men in nauw overleg met de medewerk
Groei
Belang
1915
Het begon allemaal in 1911. In dat
jaar kocht Albert Heijn sr. aan de
Oostzijde in Zaandam een statig
herenhuis. In de keuken van het
huis begon hij met het bakken van
koek die in de Albert Heijn-winkels
werd verkocht. De reden om met ei
gen produktie te starten was dat
AH zo min mogelijk afhankelijk
wilde zijn van fabrikanten en zelf
de kwaliteit wilde bepalen. Het
bleek een schot in de roos. De eigen
produkten, gebakken in een op
steenkool gestookte hete-luchto-
ven, vielen dusdanig in de smaak
dat er al snel een complete koek- en
banketbakkerij moest worden inge
richt. In de achterkamer van het
naastgelegen woonhuis werd bo
vendien begonnen met de fabricage
van suikergoed, waaronder het
prachtprodukt 'hoki-poki': zwarte
en witte balletjes. Nieuwe uitbrei
dingen volgden in rap tempo.
Peter van Dun, lid van de Raad van
Bestuur van Ahold, keek vreemd
op toen hij eind vorige maand plot
seling twee medewerksters van
Marvelo in een bak voor zijn kan-
toorraam zag slingeren. Elsa de Sa-
les Rodriques (r) en Rosella Aru-
Era van de theeafdeling hadden
zich onvervaard door een 45-tons
hijskraan naar boven laten hijsen
om het RvB-lid op ludieke wijze het
eerste theepakje uit de nieuwe fa
briek aan te bieden. De theeafde
ling verhuisde vorige maand als
eerste afdeling naar de nieuwe lo
katie van Marvelo. Van Dun toon
de zich blij verrast. Hij hielp de bei
de medewerksters uitstappen op
zijn balkon en nodigde ze vervol
gens uit om, inderdaad, een kop
koffie met hem te drinken. De thee
bleef in de verpakking. De doos
kreeg een ereplaats in zijn kast.
Steeds nieuwe afdelingen werden
aan de fabriek toegevoegd. Ook de
koffiebranderij, waar AH op een
andere plek al eerder mee begon
nen was, verhuisde naar het com
plex. Na koek, suikerwerk en koffie
volgden o.a. ontbijtkoek, beschuit,
toost, cacao, chocolade, limonade,
puddingsaus en pindakaas. Daar
naast stortte de fabriek zich ook op
het bottelen van wijn en het ver
pakken van artikelen, zoals thee,
stroop, roomboter en suiker. In de
loop der jaren ontstond aldus een
fraai ratjetoe van gebouwen. Met
de uitbreiding van de eigen produk
tie groeide het aantal werknemers.
Maar de economische bloei in de ja
ren vijftig veroorzaakte krapte op
de arbeidsmarkt, waardoor een nij
pend tekort aan fabrieksmeisjes
ontstond.
Om ze naar de fabriek te lokken het
AH in schafttijd beroemde orkesten
optreden, waaronder het tango-or
kest van Malando. Er werden zelfs
meisjes uit Drenthe gehaald. Ten
einde raad zag men zich zelfs ge
noodzaakt tot het - o, gruwel - aan
trekken van getrouwde vrouwen.
Dat was een paar jaar eerder nog
volstrekt ondenkbaar. In 1947 kon
de toenmalige personeelschef nog
met intens genoegen vaststellen
dat de fabriek niet over hoefde te
gaan tot 'het aannemen van ge
trouwde vrouwen of politieke delin
quenten.' Zo ging dat toe in de oer
tijd van het personeelsbeleid. Maar
de tijden veranderden. En naast
getrouwde vrouwen, zette de fa
briek ook kantoorpersoneel achter
de inpakmachines en zogenoemde
'kerkdames', die het verdiende geld
spaarden voor hun kerk. Er wordt
ook een begin gemaakt met het
aantrekken van buitenlandse
werknemers. Beginjaren zestig, in
de hoogtijdagen van de eigen pro
duktie, werkten er bijna zevenhon
derd mensen in de fabriek. Momen
teel zijn het er 244.
In 1973 ging het bedrijf ook aan an
dere afnemers leveren. De naacc
tot dan toe de 'Albert Heijn Produis
tiebedrijven', werd veranderd k
Marvelo. Er moest een keuze get
maakt worden uit het assortimenii
Alleen rendabele produktgroepei
bleven over. Limonade, ontbijtkoek
vermicelli, chocolade en drop vei i
dwenen van het produktiepale:
Marvelo kent nu nog zes produh I
groepen: koffie, thee, pasta's, hagel
slag, pinda's en wijn: als huismei 1
ken geleverd aan Albert Heijr
Schuitema, Gall Gall en Groon
verbruik Ahold. De produkten zijl
van strategisch belang voor Aholc I
