'Electronische media en
regionale verscheidenheid gaan
winkelbeeld bepalen'
Ahold-president Pierre Everaert:
3
AHOLD JAARBEELD 1991
De electronische media zijn in opkomst en werken in een super
markt wordt steeds aantrekkelijker, vooral voor degenen die
graag wat extra's doen. Ahold-president Pierre Everaert blikt in
zijn glazen bol en voorspelt voor de komende jaren veel verande
ringen in de winkel.
Hoe zou u het jaar 1991 willen
karakteriseren?
Het resultaat stemt overeen
met de verwachtingen die we
aan het begin van het jaar
hadden. En wanneer we alle bui
tengewone omstandigheden van
het afgelopen jaar in aanmerking
nemen, ben ik zeer tevreden. Aan
het begin van het jaar was er de
Golfoorlog, we hebben met Tops
een grote overname gedaan, we
hebben te maken gehad met een
recessie in Amerika, de loonkosten
in Nederland zijn sterk gestegen,
en bij GVA hebben we een organi
satie-aanpassing doorgevoerd om
een totaal service-pakket te bieden
en het resultaat in de komende ja
ren op te krikken. Met een winst-
I toename voor het concern van
I ruim 13% hebben we het daarom
zeer goed gedaan. En wat ik heel
I plezierig vind is dat de bereidheid
bij de mensen van de verschillende
bedrijfsonderdelen om aan die
Ahold-kar te trekken enorm is.
Misschien omdat we sterker dan
j voorheen een open communicatie
1 hebben. Wanneer er bij ons, bij de
j ondernemingsraad of bij de werk-
I maatschappijen onvrede ergens
I over is, wordt er sneller over ge
sproken. We hebben momenteel al
le neuzen in de goede richting, en
ik maak dan ook graag van deze
gelegenheid gebruik om namens de
Raad van de Bestuur alle mede
werkers, waar ook werkzaam bin-
j nen Ahold, te bedanken voor hun
I bijdrage aan dit resultaat.
Het lijkt of recessies nauwe
lijks vat krijgen op de levens
middelendetailhandel, dat er
in goede en in slechte tijden al
tijd goed verdiend kan worden.
Is dat zo?
Ja, je kunt wel stellen dat de
bedrijven in bijvoorbeeld de
auto-industrie, consumentene-
j lectronica of toerisme gevoeliger
zijn voor recessies. De mensen
moeten nu eenmaal blijven eten.
Maar het is niet zo dat het auto
matisch goed blijft gaan in food.
Van belang is dat de supermarkten
in tijden van recessies de kosten,
het assortiment en de service goed
in de hand houden. De kunst is om
mensen die minder te besteden
hebben toch datgene te bieden
waar ze tevreden mee zijn. Wan
neer biefstuk voor de mensen te
duur is, biedt ze dan een hambur
ger met biefstuksmaak en een lek
ker sausje erbij. Je moet voortdu
rend mee blijven denken met de
klant, daar gaat het om. BI-LO,
Giant-, Finast en Tops, die gecon
fronteerd werden met een recessie
het afgelopen jaar, hebben bewe
zen dat ze die kunst verstaan, en
bovendien houden ze de kosten on
der controle. Wanneer je dat onder
de knie hebt, kun je ook in tijden
van recessie de winst verbeteren.
Moderne techniek is sterk in
opmars in de winkelketens van
Ahold. Wat is het belang van
dit soort toepassingen?
Electronische media, en vooral
de audiovisuele technieken,
veranderen de manier van
communiceren in onze maatschap
pij. De jonge consumentengenera
ties zijn meer geboeid door video
clips, muziek en film dan door
drukwerk. De impulsen om te ko
pen zullen bij hen vooral met elec
tronische middelen moeten worden
opgeroepen. De mogelijkheden zijn
legio, waarbij de winkel meer dan
ooit het centrum van communica
tie wordt. Nieuwe produkten, aan
biedingen en recepten zullen in de
toekomst via beeldschermen, op
schappen of winkelwagens, gepre
senteerd gaan worden. Vaste klan
ten zullen gebruik maken van een
chipcard, waarmee niet alleen be
taald wordt, maar die ook na het
'inchecken' de klant individueel
toegesneden informatie geeft via
het beeldscherm. De communicatie
tussen detaillist en consument
wordt zo veel preciezer en effectie
ver. Daar zijn beiden mee gebaat.
De consument kan gemakkelijker
kiezen en de detaillist krijgt een
schat aan belangrijke marketing
informatie. Hij kan dan nog beter
het juiste assortiment samenstel
len. Daarbij zullen overigens de be-
staande communicatiemiddelen,
zoals krantenadvertenties, niet
verdwijnen, want de traditionele
klant moet natuurlijk ook bereikt
worden op een effectieve manier.
En het spreekt vanzelf dat de
klant wel zijn toestemming moet
geven voor het gebruik van derge
lijke informatie over zijn gezin.
Wat voor gevolgen zullen deze
toepassingen hebben voor het
personeel?
Je moet om kunnen gaan met
de techniek en daarvoor wor
den opgeleid. Scanning, elec-
tronisch betalen, centraal gestuur
de beprijzing, en dergelijke bespa
ren werk. Omdat in Nederland on
ze supermarkten vaak onderbezet
zijn en de service-verbetering door
moet gaan, zal door deze ontwikke
ling de vraag naar personeel niet
afnemen. Integendeel. We blijven
in onze sector mensen tekort ko
men. We zullen het daarom voor
ouderen aantrekkelijk moeten ma
ken om part-time te werken, want
het aantal jongeren op de arbeids
markt loopt straks terug. Van be
lang voor alle werkplekken binnen
Ahold is dat het werk en de carriè
remogelijkheden aantrekkelijk
zijn: in de winkels, de DC's, de fa
brieken en op de hoofdkantoren.
De winkels worden steeds mooiere
werkplekken, met een interne lo
gistiek die geavanceerd is en
steeds arbeidsvriendelijker wordt.
Behalve aantrekkelijk werk op een
prettige werkplek is het van be
lang dat de behoeften van de me
dewerkers en het bedrijf goed op
elkaar worden afgestemd. Om dat
te realiseren zullen de arbeids
voorwaarden meer ruimte moeten
geven voor individuele verschillen.
Ik zie steeds vaker, vooral bij jon
geren, een gevoel van 'Ik doe het
beter dan de anderen, ik heb een
jaar gestudeerd, ik wil dus iets
meer'. Extra prikkels voor bijzon
dere prestaties, in wat voor vorm
dan ook, vinden wij wenselijk.
Maar in termen van beloning kan
dit in de praktijk -door het sys
teem van collectieve contracten-
niet altijd worden gehonoreerd.
We moeten dan zoeken naar ande
re vormen om de waardering voor
bijzondere prestaties tot uitdruk
king te brengen. Ook de groei van
het aantal franchisers past in deze
ontwikkeling. Voor wie zich thuis
voelt bij Albert Heijn, Etos of Gall
Gall, maar toch zelfstandig wil
zijn en zelf risico kan dragen, zijn
er mogelijkheden.
Met welke veranderingen van
het consumentengedrag moe
ten onze winkelketens de ko
mendejaren rekening houden?
De consument van de toe
komst zal nog meer keuze
mogelijkheden willen heb
ben. Daarbij zal hij of zij steeds
kritischer worden. Veel consumen
ten die in Italië zijn geweest met
vakantie en die weten hoe een piz
za daar smaakt, nemen geen ge
noegen meer met een mindere
kwaliteit in Nederland. Het assor
timent wordt aan de ene kant Eu-
ropeser, terwijl aan de andere
kant juist sterkere verschillen per
regio ontstaan, afhankelijk van
leeftijd, etnische groep en dergelij
ke. Het is bijvoorbeeld best moge
lijk dat er in een wijk met me
rendeels Turkse klanten een
Albert Heijn komt met een groot
assortiment aan Turkse produk
ten, een Turkse supermarktma
nager en veel Turkse medewer
kers. Veel van onze Amerikaanse
winkels voeren al een sterk regio
naal georiënteerd assortiment. De
verscheidenheid aan etnische groe
pen heeft daar een langere traditie
dan hier.
Waarom moet Ahold nog groter
worden?
Andere grote retailers en de
leveranciers blijven ook
groeien. Om een goede partij
te blijven in de markt, om kriti
sche massa te behouden ten op
zichte van concurrenten en leve
ranciers, moet Ahold dus ook
groeien. Dan blijf je marktleider.
Bovendien moet Ahold aantrekke
lijk blijven voor zijn aandeelhou
ders. Die willen ieder jaar hun
winst per aandeel zien groeien.
Om de paar jaar moeten we er
daarom een keten buiten Neder
land bij zien te krijgen.
Ligt het terugbrengen van ver
pakkingsafval op schema?
We gaan met ons plan verder
dan andere EG-staten. Dat
moet ook, want Nederland
heeft een groot probleem. Het is
een klein land en het enige land
met water 90 centimeter onder de
bodem, dus verontreinigingen ver
spreiden zich heel snel. We hebben
hier 38 miljoen vierpoters die een
enorme mesthoop veroorzaken.
Dan zijn er meer chemische bedrij
ven per vierkante kilometer dan
waar ook. Nederland is industrie
land en distxibutieland. Om dat op
een verantwoorde manier te kun
nen blijven moet de belasting van
het milieu verminderen en onder
controle gebracht worden. Wat
Ahold kan doen is vooral een bij
drage leveren aan het terugdrin
gen van het verpakkingsafval. En
al maakt het verpakkingsafval
maar 3% van het totale milieupro
bleem uit, wij zullen op dit terrein
onze verantwoordelijkheid nemen
en onze uiterste best doen om de
doelstelling van 10% minder afval,
ondanks de groeiende omzetten, te
halen.