Waardeloos afval bestaat
straks niet meer
GLAS OF
KARTON?
Albro-broodjes
nu ook in de stratosfeer
NOG
DUNNER
Taboesfeer
BAKGEMAK
STATION
AHOLD FLITSEN JULI 1991"
Vergeleken met andere
milieuproblemen vallen
de directe schadelijke
effecten van de afvalberg
mee. Maar Krijn Dorsman,
directeur AH en bestuurslid
van de Stichting Verpak
king en Milieu, vindt dat
geen reden om zich daar
dan maar niet al te druk
over te maken.
Alle kleine beetjes helpen.
Bovendien komt dat het uiter
lijk van Nederland ten goede,
meent hij. "We struikelen in ons
land letterlijk en figuurlijk over
het vuil. Verpakkingen, zoals
lege chipszakjes, plastic beker
tjes en colablikjes worden zon
der nadenken weggegooid. Het
is goed dat we ook daar bewus
ter mee omgaan." Zeker bij de
jonge generatie signaleert Dors
man een toenemend milieube
wustzijn. Nog niet in die mate
dat de Nederlander massaal
kiest voor 'groen', maai' er wor
den in vergelijking met enkele
jaren geleden flinke vorderingen
Is melk in flessen milieu
vriendelijker dan melk in
kartonnen pakken? Om glas
en karton goed te kunnen
vergelijken moeten zowel
grondstof-, produktie-, con
sumptie- als afvalfase wor
den bekeken.
In al deze fasen moet rekening
gehouden worden met zaken als
energieverbruik, waterbelas
ting, luchtverontreiniging,
afvalvorming en uitstoot van
schadelijke stoffen. En dat moet
allemaal bekeken en bemeten
worden bij het maken van een
milieubalans.
De discussie gaat onder meer
over het aantal malen dat de
melkfles hergebruikt kan wor
den. Hoe moeilijk het is blijkt
uit het feit dat knappe koppen
toch tot verschillende conclusie's
komen bij het vergelijken van
glas en karton. Hieronder enige
voor- en nadelen van melkfles
tegenover melkpak, die duidelijk
maken dat het antwoord op de
hierboven gestelde vraag niet zo
eenvoudig te geven is.
Een melkfles zorgt voor min
der afval, omdat hij hergebruikt
wordt en in de uiteindelijke
afvalfase in de glasbak kan; voor
het kartonnen melkpak bestaan
nog geen goede herverwerkings-
mogelijkheden, hoewel daar
momenteel aan gewerkt wordt;
De melkfles heeft als nadeel
dat hij na gebruik gereinigd
moet worden met agressieve
schoonmaakmiddelen die het
afvalwater belasten;
Ook voor het transport van
de melkflessen is meer energie
nodig; ze zijn zwaarder, nemen
meer ruimte in beslag en moe
ten niet alleen naar de winkels
gebracht worden maar ook weer
terug naar de fabriek voor her
gebruik;
De produktie van de melkfles
vergt meer energie dan de pro
duktie van het kartonnen melk
pak. Dit verschil verdwijnt naar
mate de melkfles langer
meegaat.
gemaakt. Hij herinnert zich in
dit verband de discussie rond de
ongebleekte koffiefilters. "We
hebben ons destijds serieus afge
vraagd of de consument die wel
zou kopen. Nu verbaast de klant
zich erover dat in onze winkels
nog steeds gebleekte filters ver
krijgbaar zijn. Een andere trend
die zich aftekent is de vraag
naar herbruikbare verpakkin
gen. De vraag naar navulpakken
en flacons groeit. Dat wijst op
een groeiend milieubesef."
"We komen met het milieu niet
in één dag van de kelder op de
zolder", relativeert Dorsman.
"Het vergt research, geld en de
bereidheid van iedereen zich in
te zetten. Daarbij moeten we er
voor oppassen niet op hol te
slaan." Uitspraken in de sfeer
van 'glas is beter dan karton',
doet Dorsman daarom niet. "Ik
vind het onverstandig bepaalde
verpakkingen nu al in de taboe
sfeer te brengen. Dat kan pas op
het moment dat je een compleet
beeld hebt, en zover zijn we nog
niet. We beschikken nu alleen
nog maar over deelinformatie.
De milieubalans kun je alleen op
grond van uitvoerige studie en
research opmaken."
Dorsman pleit intussen wel
voor een verdere scheiding van
de afvalstromen. "Glazen potjes
belanden veelal nog bij het huis
vuil. Die zouden ook in de glas
bak moeten. Kartonnen verpak
kingen zouden bij het oud
papier verzameld kunnen wor
den. En de resten van aardappe
len, groente en fruit zouden
weer in een afzonderlijke com-
postcontainer kunnen. Binnen
de SVM zijn wij ervan overtuigd
dat, wanneer glas, papier en
AGF uit het afval verdwijnen, er
een restant overblijft dat met de
huidige technieken al groten
deels kan worden hergebruikt.
Het streven is tot een volledig
hergebruik te komen. Afval
moet straks voor de volle hon
derd procent kunnen worden
benut als grondstof voor bijpro-
dukten. Waardeloos afval
bestaat straks niet meer."
Vleeswarenbedrijf Mees
ter zag vorig jaar kans
schadelijke stoffen als
PVC en PVDC uit de ver
pakkingen te bannen.
Tegelijkertijd wist men
het gewicht van de ver
pakkingsfolie met 20% te
verminderen. Momenteel
wordt hard gewerkt aan
een verdere gewichtsbe
perking door gebruik van
nog dunnere materialen.
KLW
Wie veel voor zaken met de KLM vliegt, zal de nieuwe
Albro-broodjes waarschijnlijk al hebben gegeten. Acht
centimeter lang, vijf centimeter breed, drie-en-een-hal
ve centimeter hoog en direct uit de oven vers op het bord.
Albro heeft het produkt speciaal voor de KLM ontwikkeld.
Wekelijks vliegen er 40.000 broodjes de lucht in.
KLM-menu met Albro-broodje
Vanaf juni 1990 levert Albro
voorgebakken brood aan de
KLM. Albro bake-off manager
Loek Steenland kijkt na een jaar
met gepaste trots terug: "Begin
1988 kwam KLM eens bij ons
kijken. Men had problemen met
de kwaliteit van het brood in de
vliegtuigen. Het probleem voor
luchtvaartmaatschappijen is dat
de maaltijden in de lucht koel
moeten worden gehouden,
omdat ze anders kunnen beder
ven. Op die manier kan het
brood dus nooit vers aan de rei
zigers worden gepresenteerd. Je
kreeg altijd van die wat droge
broodjes.
Samen met de KLM zijn wij
gaan zoeken naar een oplossing
en kwamen toen met een speci
aal broodje dat in de lucht wordt
afgebakken. Warm en dus vers.
Het heeft redeüjk lang geduurd
voordat het zover was, maar we
zullen nog jaren plezier van dit
produkt hebben. Het is een
schoolvoorbeeld van een perfec
te samenwerking tussen een
produktiemaatschappij en haar
afnemer."
Steenland blikt terug: "In de
eerste plaats is er in vliegtuigen
slechts ruimte voor hele kleine
ovens, die tot maximaal 180 gra
den Celsius kunnen verwarmen.
Dat betekent dat we een speciaal
broodje moesten ontwikkelen.
Croissants lukken bijvoorbeeld
niet, want die zijn te groot. We
zijn uitgekomen op een broodje
van 8 bij 5 bij 3 centimeter in
drie mogelijkheden: wit, bruin
en meergranen."
De stewardessen moeten in het
vliegtuig de bakplaten uit de
oven halen en de warme brood
jes in mandjes uitserveren.
Daarmee komt gelijk een tweede
moeilijkheid om de hoek kijken.
Het gebrek aan tijd. Steenland:
"Het was aanvankelijk de vraag
of stewardessen op korte vluch
ten en in een vol vliegtuig
genoeg tijd zouden hebben om
de broodjes af te bakken. Het
afbakken van brood levert welis
waar extra werk op voor de ste
wardessen, maar gebleken is dat
ze het er wel makkelijk bij kun
nen doen. Vervolgens bleek dat
de broodjes hoog in de lucht lan
ger in de oven moeten dan op de
grond. Normaal bakje het brood
binnen zes minuten af. Door een
andere luchtdruk duurt het in
de lucht twee minuten langer.
Maar goed, we zijn er uitgeko
men, al heeft het even geduurd."
De bake-off divisie van Albro zit
de laatste tijd aardig in de lift.
De vraag naar bake-off produk-
ten kreeg vorig jaar een flinke
impuls door een exclusieve
Albro-vinding die de naam Bak-
gemak draagt. Bakgemak is een
methode om de halffabrikaten
gerezen en wel in te vriezen,
waardoor de afnemers geen rijs-
kasten meer nodig hebben,
maar kunnen volstaan met
enkel een oven. Het is dankzij
Bakgemak dat de KLM nu in de
lucht vers brood presenteert, zij
het, vanwege gebrek aan ruim
te, alleen nog in de business
class. Omdat cabine-personeel
het doorgaans al druk genoeg
heeft, mag het afbakken van
brood niet teveel tijd in beslag
nemen. Loek Steenland en Bert
Matla van KLM Catering Servi
ces moesten diverse problemen
zien op te lossen.
De succesvolle samenwerking
tussen KLM en Albro maakt
nieuwsgierig naar nieuwe afne
mers. Steenland probeert al eni
ge tijd Het Station te interesse
ren voor zijn Bake-off
produkten.
Zo kan eindelijk aan de wens
van minister May-Weggen ("een
krantje en een croissantje in de
trein") worden voldaan. Als
andere mogelijke afnemers ziet
Steenland vooral de particuliere
restaurants. Deze kunnen dan
van voorgebakken brood worden
voorzien door Grootverbruik
Ahold (GVA): "Brood is nog
altijd het gezondste en lekkerste
voedsel, mits goed gebakken en
goed geserveerd. In veel restau
rants krijg je bij de maaltijden
slecht brood. Via ons Bakgemak-
procédé kunnen ze daar veran
dering in brengen."
Loek Steenland ziet de toe
komst van zijn bake-off divisie
met vertrouwen tegemoet. Het
contact met KLM bewijst dat de
Albro-bakkerij in Zwanenburg
op de goede weg is. Dat de bak
kerij vlakbij Schiphol ligt is
daarbij mooi meegenomen. Als
er duidelijk hoorbaar, een vlieg
tuig overvliegt, verschijnt er een
brede grijns op het gezicht van
Steenland: "Hoor je? Daar gaan
onze broodjes."