AH Franchising, een wondertje
F
I:
Wat is franchising?
Ontwikkelingen hebben zich razend snel voltrokken
We vielen bijna van
onze stoelen van
verbazing"
FRANCHISING
AHOLD
WINT KORT
GEDING
Colofon
In acht jaar
honderd
franchise-
winkels
n
„Emoties speelden
soms een grote rol"
„Reken maar dat er
een stuk spanning bij
komtkijken"
pagina 2
Flitsen
Z'n trots twinkelende ogen spreken boekdelen:
„Wat er is gebeurd sinds we acht jaar geleden met
franchising zijn begonnen, mag je rustig een won
dertje noemen." Chris van Dongen, regiomanager
voor Zuid-Nederland van Albert Heijn Franchising
spreekt duidelijke taal. Liek Zeilstra, die Noord-
Nederland onder zijn hoede heeft, en Simon Meij,
regiomanager voor Oost-Nederland, denken er
niet anders over.
Franchising is een sa
menwerkingsverband
tussen een grote (win
kelketen en een zelf
standige ondernemer.
De ondernemer ver
bindt zich aan de for
mule van die keten. Hij
neemt de produkten
af, de prijsstelling, de
huisstijl, de promotie
pakketten, de service
verlening en noem
maar op. In ruil daar
voor draagt hij een be
paald deel van zijn om
zet af. De franchise
nemer blijft echter te
allen tijde zelfstandig
ondernemer. Daarvan
draagt hij de lusten,
maar ook de (fïnancië-
le en persoonlijke) las
ten. Ons land kent op
dit moment circa 300
detailhandelketens
waar franchising wordt
toegepast. Naast Albert
Heijn zijn dat onder an
dere Blokker, Hema,
Zeeman en McDo
nalds, om er enkele te
noemen.
Albert Heijn Franchising. Op
25 oktober wordt de hon
derdste franchisewinkel
feestelijk geopend. En te
recht. Want om met Chris
van Dongen te spreken, tus
sen de beginjaren en nu heeft
zich inderdaad een wonder
tje voltrokken. Tot verbazing
en natuurlijk ook tot grote
voldoening van velen.
Uitdragen formule
De eerste franchisewinkel
'ontstond' eigenlijk op een
moment dat niemand in
Zaandam er nog klaar voor
was. Het fenomeen franchi
sing was in Nederland welis
waar al behoorlijk ingebur
gerd, maar binnen Ahold zag
lang niet iedereen dat het
mogelijk was de Albert Heijn-
formule door niet-Albert
Heijn-mensen verder uit te
dragen. Of, zoals iemand het
eens krachtig uitdrukte: „Als
we onze formule willen slo
pen, kunnen we dat het beste
zelf doen
Velen waren het daarmee
eens. Anderen, zoals Liek
Zeilstra meenden echter dat
de voordelen duidelijk zou
den opwegen tegen de even
tuele nadelen. „In de grote
steden hadden we destijds
een aandeel van zo'n dertig
procent. In de regio's lagen
echter nog veel witte vlek
ken. Daar haalden we het
marktaandeel niet, dat lieten
we over aan de regionale ke
tens", zegt Zeilstra terugblik
kend. „Als we ook in de pro
vincie onze positie wilden
verstevigen, konden we ei
genlijk twee dingen doen:
panden kopen en andere
winkels proberen te verdrin
gen of... via franchising sa
menwerking zoeken met an
dere winkeliers."
Sprong in het
ongewisse
De eerste van de winkeliers
die zich destijds aanmeldde
was A.H. Banus uit Appinge-
dam. Zijn grossier was failliet
gegaan en hij was op zoek
naar een nieuwe leverancier.
Albert Heijn en Banus waag
den samen de sprong in het
diepe, in het ongewisse. AI
vrij kort daarna ging de Al
bert Heijn Franchise-bal rol
len en ontstond er werkelijk
een sneeuwbaleffect. Niet
dat de eerste franchise
nemers het in het begin zo
gemakkelijk hadden, integen
deel. De meesten van hen
hadden jarenlang onder de
vlag van een andere keten of
grossier gewerkt en hadden
Albert Heijn daardoor altijd
gezien als hun grootste con
current. En plotseling liepen
ze over naar diezelfde vijand.
„Landverraders waren het, al
thans zo werden ze door een
aantal van hun collega's be
schouwd", aldus Chris van
Dongen. „En vergeet niet,
ook emoties speelden soms
een grote rol: Pa had altijd bij
de Spar gezeten en zoonlief
stapte nu plotseling over naar
Albert Heijn. Opa zou zich in
zijn graf omdraaien..."
Argwanend
De eerlijkheid gebiedt te zeg
gen dat binnen Albert Heijn
Franchising ook min of meer
argwanend werd bekeken.
Zeilstra: „Dit huis was er in
feite niet op ingesteld. In het
begin was het een soort hob
by. Tegenwoordig hoort het
er gelukkig wel bij. Het is een
wezenlijk onderdeel van Al
bert Heijn geworden." De
angst voor aantasting van de
Albert Heijn-formule, zoals
die bij de commerciële afde
lingen heeft geheerst, is nim
mer bewaarheid. De ontwik
keling van één naar honderd
zaken - of anders gezegd - van
nul gulden omzet toen naar
bijna een miljard per jaar nu,
is bovendien veel sneller ver
lopen dan menigeen had ver
wacht.
Zeilstra daarover: „Na vijftien
winkels zouden we het hele
ffanchiseverhaal evalueren.
En wat bleek, beide partijen -
Albert Heijn en de franchise
nemers - waren gelukkig. We
konden doorgaan. Bij een to
taal van 25 zaken zouden we
nogmaals alles op een rijtje
zetten."
Van Dongen vult aan: „Toen
we korte tijd later die 25 had
den bereikt vroeg de direc
teur aan de OR ruimte om
door te groeien tot 100 vesti
gingen. We vielen toen bijna
van onze stoelen van verba
zing." Simon Meij: „Dat het
zo snel zou gaan, had inder
daad niemand voor mogelijk
gehouden."
Kritisch
Voor een deel ligt dat natuur
lijk aan de uitgekiende AH-
formule, maar evenzeer aan
de franchisenemers zelf. Zeil
stra: Als we gewild hadden
waren er nu geen honderd,
maar vijfhonderd franchise -
winkels. Zo groot was en is
de belangstelling. Maar we
zijn bewust heel kritisch. Wat
we nodig hebben is een on
dernemer met trots, die vol
ledig achter de AH-formule
staat en hem ook uitdraagt.
Iemand die bovendien goed
is in winkelbeheer, goed met
z'n klanten en personeel kan
omgaan. Kortom, een mana
ger." Simon Meij: „Het succes
van een franchisewinkel
wordt denk ik voor een groot
deel bepaald door de per
soonlijke band tussen de on
dernemer en zijn klanten."
Alle honderd Albert Heijn-
franchisenemers zijn en blij
ven echter zelfstandig onder
nemer bij uitstek. Ze kunnen
weliswaar op ieder moment
gebruik maken van de kennis
en service binnen Albert
Heijn. „Dat is ook een van de
sterke punten", zegt Simon
Meij, „maar de financiële risi
co's, de financiering van hun
pand en dergelijke moeten ze
zelf regelen.
En reken maar dat daar een
stuk spanning bij komt kij
ken. Dat is denk ik iets wat
weinigen hier in Zaandam
kunnen aanvoelen. Wat dat
betreft is er een enorm ver
schil tussen een franchise
nemer en een filiaalhouder.
Een bedrijfsleider kan prima
een zaak runnen, maar finan
cieel risico lopen zoals een
franchisenemer doet... nee,
dat is een heel andere we
reld."
Toekomst
De Anderd AH-ffanchise-
winkels hebben nu een geza
menlijk marktaandeel van
drie procent. Maar daar zal
het zeker niet bij blijven. Als
het er honderdvijftig wor
den, zal niemand daar raar
van opkijken. Tegelijkertijd
met die toenemende groei
heeft zich ook een schaalver
groting van de winkels voor
gedaan. Verscheidene fran
chisenemers willen graag
nog een AH-winkel erbij, het
winkeloppervlak van de af
zonderlijke winkels neemt
toe. Kortom, succes smaakt
naar meer.
Banken
Het succes van de AH-fran-
chisegedachte komt ook tot
uiting in de opstelling van de
banken. Elke ondernemer
met wie Albert Heijn in zee
gaat, moet zelf zijn financie
ring rond zien te krijgen.
Maar tot op heden is er geen
enkel probleem gebleken,
ook al zijn er investeringen
mee gemoeid die tussen de
een en twee miljoen liggen.
Het komt zelfs voor dat ban
ken een honderd procent fi
nanciering afgeven. „Er is wat
dat betreft", zo stelt Chris van
Dongen, „de laatste jaren
heel wat verbeterd. Maar de
banken zien gewoon dat er
nog geen enkel project van
ons is geweest dat de cijfers
van onze voorcalculatie niet
heeft gehaald. Dat bewijst ge
woon dat het uitstekend gaat
met Albert Heijn Franchi
sing."
Vervolg van pagina 1
voorzetting van die onder
handelingen kan eisen", al
dus het vonnis van de rech
ter.
Ahold heeft uiteraard met
voldoening kennis genomen
van het vonnis. Mr. P.P.J. But-
zelaar, hoofd Juridische
Dienst Ahold: „Dit kort ge
ding is gewonnen op basis
van de feiten. Ik beschouw
dat als een compliment voor
de wijze waarop Ahold zich
in zakelijk opzicht heeft ge
dragen".
FLITSEN
Personeelsblad
Koninklijke Ahold nv
oktober 1989
46e jaargang
no. 9
verschijnt
11 x per jaar
Oplage: 45.000
Redactie
secretariaat:
Mw. J. Hammond
Ankersmidplein 2
Kamer 1703
1506 CK ZAANDAM
Tel.: 075-592573
REDACTIE FLITSEN
H. Dokman
Marketing Services
Marvelo
P 410, 075-593253
N. Hupkens
Filialenbureau AH
HK 803, 075-592552
H.S. Kolsteeg,
Marketing Services
GVA, Ede
08380-78922
E. Muller (hoofdred.)
Public Relations
HK 1701, 075-592576
A. de Roo
PR-Bureau Van Hulzen
A. Schoen
Public Relations
HK 1703, 075-592574
C. Waardenburg
Zonemanager
zone 8811
075-593637
Mw. S. Fijn van Draat
Directoraat P&O
HK 1324, 075-592694
G.H. van Woerkom,
Communicatie Albert Heijn
HK 802, 075-592466
Op 25 oktober wordt in
het Gelderse Groenlo
de honderdste Albert
Heijn-franchisewinkel
geopend. Eigenaar
daarvan is J. Dorman.
De gezamenlijke fran
chisenemers van Al
bert Heijn hebben tus
sen 1981, toen de eer
ste winkel werd ge
opend, en nu een
totaalomzet bereikt
van bijna 1 miljard gul
den. Ze hebben een ge
zamenlijk marktaan
deel van circa drie pro
cent. De gemiddelde
weekomzet van een
AH-franchisewinkel
bedraagt zo'n 175.000
gulden.
Totaal aantal
FRANCHISE - WINKELS
m
FEESTELIJKE OPENING
60 80 100 120
