Computer maakt vleeswaren
met ambachtelijke kwaliteit
Meester
Albert Heijn
Flitsen
pagina 11
Bij de doorsnee Neder
landse klant die dage
lijks vleeswaren koopt,
is 'ambachtelijk' syno
niem voor kwaliteit. In
de vleesverwerkende
industrie wordt het
vlees dan ook nog
steeds met de hand, op
'ambachtelijke' wijze
gemaakt. De directie
van Meester bv, in het
tussen Zwolle en De
venter gelegen Wijhe,
denkt daar echter an
ders over. Voor haar
staat ambachtelijk ge
lijk aan een zekere ma
te van inefficiëntie. Au
tomatisering met be
houd van die 'ambach
telijke' kwaliteit is waar
het sinds de jaren tach
tig bij Meester om
draait.
De geautomatiseerde snij
zaal
een kleine week voor de afle
veringsdatum in gang wor
den gezet. „Maar tegenwoor
dig", zegt Jan Meester niet
zonder trots, „zouden we in
principe een bestelling die
voor 's ochtends 10.00 uur
wordt geplaatst, de volgende
dag al bij de klant af kunnen
leveren. Daardoor kunnen
we bijzonder snel inspelen
op de verkoopontwikkelin
gen en, om maar iets belang
rijks te noemen, voorkomen
dat die klant grote voorraden
moet aanleggen. Snel en fle
xibel, dat is waar het tegen
woordig om draait."
Logisch vervolg
Het verhaal van de nieuwe
uitbeen- en snijkamer is ei
genlijk een logisch vervolg
op de ontwikkelingen, zoals
die in de worstmakerij in
gang werden gezet. „De ba
sisgedachte", vertelt Jan
Meester, „is dat we af wilden
van al dat transport binnen
de fabriek. Vroeger hadden
we allemaal losse machines,
waarbij iemand een karretje
met vlees van A naar B duw
de. Voor ons gevoel is dat een
onzinnige bezigheid. Die
mensen kun je ongetwijfeld
beter gebruiken. Natuurlijk,
het uitbenen zelf blijft voor
een groot deel handwerk,
maar de wijze van vervoer
van het vlees kon in elk geval
voor een groot deel worden
geautomatiseerd. Dat is ook
de kern van de zaak gewor
den: de plastic kratten zijn
verdwenen, de karretjes zijn
verleden tijd, het handmatige
transport binnen deze afde
ling is nu verdwenen.
„Ik geef direct toe", aldus Jan
Meester, „dat het een miljoe
neninvestering is, maar we
verwachten dat terug te win
nen door een snellere ver
werkingstijd, een grotere ef
ficiëntie en een hogere pro-
duktiviteit."
Toch is het hele vernieu
wingsproces nog niet ten ein
de. De volgende fases zijn het
onder handen nemen van de
zouterij en de vulafdeling.
Naar verwachting zullen die
vernieuwingen medio 1990
zijn aangebracht. Met trots
kan Meester dan, meer nog
dan nu, zeggen dat ze in haar
branche een toonaangeven
de onderneming is waarbij
computers zorgen voor een
ambachtelijke topkwaliteit.
Begin deze maand werd weer
een nieuwe stap voorwaarts
gezet met de ingebruikname
van een geautomatiseerde
'snijzaal'. In die snijzaal wor
den de schouders, de ham
men en andere grote moten
vlees van varken of rund met
het mes in onderdelen 'ont
leed', zodat ze verder ver
werkbaar zijn tot het uitein
delijke produkt.
Wirwar
Tot voor kort was die snijzaal
bij Meester, net zoals bij vele
andere vleeswarenfabrikan-
ten in de wereld, een wirwar
van roestvrijstalen bakken
met uitgebeend vlees, krat
ten met vleessnippers en
vorkheftrucks. De meer dan
honderd werknemers pro
beerden in die situatie, zo
goed en zo kwaad als dat
ging, hun werk te doen. Maar
sinds de eerste week van dit
jaar is dat rigoureus veran
derd. Het vlees wordt nu via
een computergestuurd trans
portsysteem naar de snijzaal
gebracht. En die bestaat lou
ter uit een ingenieus in elkaar
passend systeem van over en
langs elkaar lopende trans
portbanden die elk stuk vlees
na het bewerken naar een be
stemming elders in het be
drijf zenden: de worstmake
rij, de zouterij of kokerij/ro
kerij, de verpakkingsafdeling,
waar dan ook naar toe. Het
voordeel hiervan laat zich
eenvoudig raden: geen ge
sjouw en geduw meer met
kratten, wagens en vorkhef
trucks, maar een uiterst
vriendelijk werkklimaat.
Daarover is iedere werkne
mer van Meester het eens.
Moderne
geschiedenis
Maar eerst even een stukje
moderne, .geschiedenis van
Op 13 oktober 1988 werd in
Zoetermeer een nieuw Albert
Heijiirfiliaalgeopend De
winkel is te vinden in de volop_
groeiende wijk Noordhove,
waar zowel jonge gezinnen
als al wat oudere mensen wo
nen. Bedrijfsleider in dit nieu
we filiaal is de beer L.JM. Tet-
teroo, die met zijn team van
45 medewerkers de winkel
runt. Op de foto de heer Tette-
roo omringd door enthou
siaste medewerkers.
Jan Meester
dit uit 1847 daterende be
drijf. Het automatiseringsver-
haal begint eigenlijk al in
1982. „In 1982 hebben we
een onderzoek laten doen
waar wij als Meester eigenlijk
in de sector stonden. Natio
naal, zowel als internatio
naal", aldus Jan Meester,
hoofd Techniek en Techno
logie. „Uit de doorlichting
van het bedrijf zijn een hele
boel dingen naar voren geko-
men: we moesten nieuwe
markten gaan zoeken, vooral
ook in het buitenland. Maar
tevens bleek dat wij als be
drijf niet optimaal in elkaar
staken, dat we veel efficiën
ter moesten gaan werken.
We zijn, om het maar eens uit
te drukken, altijd blijven
groeien, we bouwden er
steeds een stukje bij aan, met
alle gevolgen van dien. Het
resultaat van het onderzoek
was dat de fabriek 'op z'n kop'
moest als we moderne tech
nieken en technologieën wil
den gaan toepassen."
Worstmakerij
Meester pakte, mede door de
financiële steun uit Zaandam,
de zaken meteen groots aan.
Als eerste belangrijke stap
werd de worstmakerij geheel
in het nieuw gestoken. De
oude worstmachines werden
vaarwel gezegd en een
nieuw, computergestuurd
systeem voor het worstdeeg-
bereiden kwam daarvoor in
de plaats. Dat klinkt mis
schien eenvoudig, maar het is
een hels karwei geweest. Het
heeft menigeen bij Meester
een fors aantal slapeloze
nachten gekost. Want worst
maken met behulp van een
computer, nee, dat was nog
nergens vertoond. Daarbij
gingen alle gangbare theo
rieën over het maken van
worst aan diggelen. Een voor
beeld: worst maken doe je bij
voorkeur bij een niet al te la
ge temperatuur. Echter, bij
de computergestuurde
worstmakerij bleek dit niet
op te gaan. Beetje bij beetje
werd de verwerkingstempe
ratuur omlaag gebracht, tot
zelfs onder het vriespunt.
Geen worstmaker die zijn
ogen gelooft, geen vleestech
noloog die snapt hoe het kan,
maar het resultaat is verbluf
fend. De worst is om van te
smullen en - minstens zo be
langrijk - van een constante
beheerste kwaliteit.
„Vroeger, zeg maar zo'n an
derhalf jaar geleden nog,
maakten we enkele honder
den kilo's per keer met een
constante kwaliteit en dan
zat er wel eens een partij van
mindere kwaliteit tussen;
maar tegenwoordig maken
we enkele tientallen tonnen
met een constante kwaliteit.
Procesmatig gaan we nu alles
beheersen zoals wij dat wil
len", zegt Meester enthou
siast Maar dat is niet het eni
ge voordeel van deze auto
matisering. Zo kunnen we
door die nieuwe technieken
ook goedkoper produceren,
omdat we bijvoorbeeld min
der grondstofverlies hebben.
Het gaat daarbij weliswaar
steeds om relatief kleine hoe
veelheden maar als je alles bij
elkaar optelt, tikt het toch be
hoorlijk aan. En, niet te ver
geten, de arbeidsomstandig
heden zijn verbeterd."
Snel en flexibel
Een bijkomend groot voor
deel van deze geautomati
seerde worstmakerij is ech
ter de tijd die ligt tussen het
opnemen van een bestelling
en de aflevering. Tot ander
half jaar geleden, toen ook
Meester z'n worsten nog 'am
bachtelijk' fabriceerde,
moest het fabricageproces al
