"Distributiekunde
in kaart gebracht"
ProfessorW. v.d. Ster
Extra
aandacht
vanuit PZ-
hoek is nodig
Distributie:
keiharde
afspraken
met
leveranciers
Versterken
rendements
positie en
interne
organisatie
Flitsen
pagina 5
„Ik wist dat Distributiekunde een onderontwik
keld gebied was, en dat er nog een hoop ontwikke
lingswerk moest worden gedaan. Dat is uitgeko
men. Maar we zijn er in geslaagd Distributiekunde
'op de kaart' te brengen."
de winkel-automatiserings-
proef die we in het voorjaar
gaan starten in voorlopig één
vestiging. Zowel voor klan
ten aan de kassa als voor ons
zelf naar onze overtuiging
een verbetering, omdat we
door snelheid en bijvoor
beeld administratieve verbe
teringen, nog meer en beter
onze aandacht kunnen rich
ten op de winkelwerkvloer
zelf. En natuurlijk gaat dat al
lemaal lukken, dat hebben
we elkaar de afgelopen jaren
wel bewezen!"
Leo Groeneveld (44). Van
af 1971 bij Ahold. Sinds
1976 Hoofd Personeelza-
ken (HPZ) bij Etos en Al
berto. Wordt met ingang
van 1989 HPZ van Spe
ciaalzaken Ahold (SpA).
Zal in die functie onge
veer de helft van zijn tijd
aan Etos besteden.
„Ik ben dus eigenlijk al lang
HPZ bij Etos, maar ik fungeer
de meer als adviseur en coör
dinator. Het kwam er op neer
dat ik op afroep beschikbaar
was. Ik ga me nu nadrukkelij
ker met Etos bezighouden.
Vanaf augustus ben ik daad
werkelijk lid van het MT ge
worden. Die extra aandacht
vanuit de PZ-hoek is echt no
dig. Er staat heel wat te ge
beuren. Bijvoorbeeld de de
centralisatie van de arbeids
voorwaarden. Tot nu toe
werden de CAO's centraal
geregeld. We gaan nu bekij
ken of we de identiteit van
Etos gestalte moeten geven
met een eigen CAO. Alles is
gericht op groei en dat vraagt
tijd en aandacht. Hoe wil je
verder als je gaat automatise
ren? Wat kun je met het DC
als de omzet straks verdub
beld is? Dat soort vragen,
daar zijn we mee bezig. De
algemene beleidslijnen ko
men op mijn nek. Ik ben in
feite op de achtergrond bezig
met algemene zaken ten aan
zien van personeel en organi
satie, arbeidsvoorwaarden en
opleidingen. Het PZ-werk
voor de filialen wordt gedaan
door Floris IJff en Gerard
Krak. Doordat ik ook voor an
dere werkmaatschappijen
werk, ben ik niet elke dag op
het Etos-HK. Dat betekent
dat ik niet altijd van alles op
de hoogte ben. Dat is best
vervelend ja, maar ik heb
goede contacten met de ove
rige MT-leden. Misschien
krijgt Etos in de toekomst
een eigen HPZ. De tijd zal
moeten leren hoeveel tijd er
in gaat zitten en of het op
deze manier vol te houden is.
Voorlopig zullen we moeten
roeien met de riemen die we
hebben. We hebben nu een
duidelijk ander MT dan het
vorige. Dat merk je. Nieuwe
bezems vegen schoon. Er
wordt anders gewerkt. We
groeien naar een hechte een
heid. Ik heb er zeker vertrou
wen in. Als MT moeten we
het voorbeeld geven. En
thousiast zijn. Dat wordt ge
zien en gevolgd. En zo moet
het ook. We zitten er tenslot
te niet voor onszelf maar
voor Etos."
Ad de Zeeuw (30). Sinds
november 1987 bij Etos.
Hoofd Distributie en Lo
gistiek. Werkte hiervoor
bij Fokker, maar wilde wel
eens wat anders. Toen
Ahold hem benaderde,
kwam dat dan ook goed
uit.
„Begin dit jaar is de distribu
tie-organisatie van Ahold ge
decentraliseerd. Etos is nu
zelf verantwoordelijk voor
zijn distributie. We zijn mo
menteel bezig met de om
bouw: van de oude AH-bulk-
distributie naar een meer op
Etos-Ieest geschoeide distri
butie. Het DC is inmiddels
onderverdeeld in twee ge
heel gescheiden circuits: een
voor de dure, kwetsbare arti
kelen en een voor de rest.
Voor de dure artikelen heb
ben we een paternostersys
teem: een kast met 40 rond
draaiende plateaus waar de
artikelen afgepakt kunnen
worden. Het systeem heeft
capaciteit voor 200 artikelen.
Het is vrijwel zeker dat er
meer van die kasten komen.
De ruimte is er al voor gere
serveerd. We willen een
hoogwaardige service aan de
filialen leveren. Bovendien
wordt voorraadbeheersing
de komende tijd een van on
ze belangrijkste aandachts
punten. Daar gaan we ook de
leveranciers bij betrekken. Er
zullen keiharde afspraken ge
maakt moeten worden. Meer
afleveringen, kortere 'lead'-
tijden, aanpassing van bestel-
eenheden, hogere eisen aan
verpakkingen, dat soort din
gen. Een Etos-winkel voert
gemiddeld 7.500 verschillen
de artikelen. Daarvan komen
er zo'n 2.100 uit het distribu
tiecentrum. De rest wordt
rechtstreeks door de leveran
ciers aan de filialen geleverd.
Daar willen we vanaf. We wil
len de complete goederen
stroom via het DC laten lo
pen. Dat betekent dat het
aantal verschillende artike
len in het DC verdrievoudigd
zal worden. Daar heb je een
groter DC voor nodig, tenzij
we drastisch automatiseren
en de voorraden terugbren
gen. En dat gaan we dus doen.
Wat dit allemaal op korte ter
mijn voor de filialen bete
kent? Minder manco's, min
der nee-verkoop, kortom een
hoger servicepercentage. Be
gin volgend jaar komt er een
meer op maat gericht bestel
systeem en de beleverfre-
quentie gaat omhoog. We
brengen logistiek en distribu
tie als volwaardige commer
ciële instrumenten in stel
ling!"
Henk Jan ten Brinke (29).
Nieuwkomer. Werkt sinds
26 juni bij Etos. Als con
troller, dat wil zeggen:
verantwoordelijk voor Fi
nanciën en Administratie.
Komt van de firma Bols.
Was daar o.a. controller
van Gall Gall.
„Bij Bols had ik geen admini
stratie onder me. Bij Etos
wel. Dat vind ik belangrijk.
Toen Ahold me benaderde,
sloot dat goed aan bij wat ik
wilde. Werken in een profes
sionele omgeving, meedraai
en in een MT en verantwoor
ding dragen voor de comple
te financiële en administra-
voor mij de drie belang
rijkste overwegingen ge
weest om naar Etos te gaan.
De plannen voor '89? We zul
len ons vooral richten op het
versterken van de rende
mentspositie en de interne
organisatie. De focus is de af
gelopen jaren vooral op ex
pansie gericht geweest. Het
gevolg daarvan was dat de
kostenbeheersing in de be
staande filialen minder aan
dacht heeft gekregen. Daar
gaan we wat aan doen.
Tegelijkertijd gaat de expan
sie natuurlijk door. Daarbij
zullen we ervoor moeten wa
ken dat de rest van de organi
satie meegroeit. Het wordt
een jaar waarin we kritisch
naar de stand van zaken moe
ten kijken. Ik wil ook de con
tacten tussen de administra
tie en de filialen inniger ma
ken. Hoe? Bijvoorbeeld door
de medewerkers van de ad
ministratie naar districtsver
gaderingen te laten gaan. Je
zult altijd wel een zekere af
stand tussen HK en filialen
houden, maar we gaan in ie
der geval proberen die kloof
te overbruggen.
Daarnaast zullen we de inter
ne organisatie gaart verster
ken. De centrale administra
tie is in de loop van vorig jaar
gedecentraliseerd. Dat hield
in dat er een aantal medewer
kers van het Ahold-HK naar
het Etos-HK is overgeplaatst.
Die organisatiewijziging is
prima verlopen en een nieu
we fase kondigt zich alweer
aan. Door de groei van Etos
worden we voor de uitdaging
geplaatst om nu zelf onze sys
temen te ontwikkelen en te
beheren. Het werk zal daar
door alleen maar interessan
ter worden. We gaan onge
twijfeld een boeiend jaar te
gemoet!"
Prof. W. van der Ster, adjunct-
directeur Marketing en Com
municatie bij Albert Heijn,
kijkt met tevredenheid terug
op zijn eerste jaar als hoogle
raar op Nijenrode. Op deze
Universiteit voor Bedrijfs
kunde in Breukelen werd hij
vorig jaar aangesteld om er,
part-time, de leerstoel Distri
butiekunde te bekleden.
Die zetel was zojuist in het
leven geroepen met hulp van
Ahold, dat daarvoor - in het
kader van het honderdjarig
bestaan - een half miljoen gul
den uittrok. Albert Heijn stel
de zijn marketingdeskundige
in staat om de studenten in
Breukelen één dag per week
over detailhandelsmarketing
te onderwijzen.
In de praktijk betekende dit
dat de heer Van der Ster nau
welijks minder uren voor Al-
bert Heijn maakte, maar wel
twee dagen per week moest
zien te vinden om zijn taken
op Nijenrode uit te voeren.
Hij klaagt er niet over: „Dat
wist ik van te voren", zegt hij.
„Toen ik werd aangesteld,
was er gewoon niks."
Saus
Want hoewel het bedrijfs
kundig belang van de detail
handel de laatste jaren sterk
is gegroeid, is Distributiekun
de altijd onderbelicht geble
ven. „De klassieke boekjes
gaan voorbij aan de belangrij
ke rol van de detailhandel",
vindt de heer Van der Ster. In
die literatuur was de detail
list niets anders dan een
doorgeefluik, met geen ande
re functie dan grote partijen
goederen van fabrikanten af
nemen en in kleine eenheden
onder consumenten ver
spreiden. „Dat de detaillist in
de loop der jaren door posi
tionering, huismerken, con
currentie, kwalitatieve win
keluitstraling, winkelsfeer
enzovoorts heel wat saus
over de goederenstroom is
gaan gieten, was onvoldoen
de bekend."
De eerste opzet van de heer
Van der Ster was dan ook stu
denten oog en begrip te laten
krijgen voor de detailhandel.
Dat is gelukt, meent hij. „Ze
leren dat de detailhandel een
factor is om rekening mee te
houden. Zowel om erin te
werken, als om er zaken mee
te doen."
Om dat uit te dragen ontwik
kelde hij voor het afgelopen
studiejaar op Nijenrode en
kele stevige 'courses'. Die
sloegen aan. Dat bleek uit het
grote aantal gegadigden voor
zijn cursussen; meer dan hij
kon aannemen. Het bleek
ook uit het feit dat andere ho
ge opleidingen met interesse
in Distributiekunde, zoals de
Landbouwuniversiteit in
Wageningen, de Utrechtse
HEAO en de universiteiten
van Gent en Amsterdam zich
voor gastcolleges tot prof.
Van der Ster wendden.
De grote belangstelling voor
zijn lessen schrijft de heer
Van der Ster toe aan het feit
dat hij een 'man van de prak
tijk' is. „Zoiets spreekt aan,
vooral op Nijenrode. Je kan
praten over praktijkproble
men, ingaan op de actualiteit.
Dat is toegevoegde waarde."
Inmiddels heeft prof. Van der
Ster besloten de basiscursus
Distributiekunde, die hij aan
derdejaars Nijenrodianen
geeft, uit te breiden. Deze vijf
weken durende cursus, waar
aan per trimester maximaal
24 studenten kunnen deelne
men, heeft een 'verdiepings
cursus' van vijf weken gekre
gen. Studenten met een diep
gaande belangstelling voor
detailhandelsmarketing kun
nen zich hierdoor verder be
kwamen in de vele commer
ciële aspecten van de detail
handel.
„Ik denk dat Distributiekun
de op Nijenrode nu wel zo'n
beetje z'n definitieve vorm
heeft", zegt de heer Van der
Ster. Hij spreekt dan in wezen
over enkele verschillende
cursussen.
In het tweede studiejaar ver
zorgt hij colleges Distributie
beleid als onderdeel van de
standaard 'Marketing Mana
gement Course'. Daarbij ma
ken circa 160 studenten ken
nis met het vak Distributie
kunde en zijn docent. In het
daarop volgende jaar zijn dan
de twee genoemde, vijf we
ken durende cursussen te
volgen. Ten slotte is voor een
selecte groep van 21 topstu-
denten een vierde jaar op Nij
enrode weggelegd, waarin zij
op Van der Ster's vakgebied
'de diepte ingaan'. „Dat is het
leukste", vindt hij zelf.
Vergadercultuur
Aan de studenten op Nijenro
de heeft de 'hoogleraar uit de
praktijk' niet hoeven wen
nen. Hij heeft er indertijd zelf
een deel van zijn opleiding
gevolgd. Wat hem echter wel
een beetje is tegengevallen,
is de ambtelijke sfeer binnen
een universiteit. „Commissie
zus, werkgroep zo-, er heerst
een vergadercultuur. Daar
word je een beetje moe van",
zegt hij. „Zeker als je uit een
nogal 'doenerig' bedrijf komt
als Albert Heijn."
Wat dat betreft prijst hij zich
gelukkig met de grote auto
nomie die hij als hoogleraar
van een 'eenmans-toko'
heeft. „Ik mag zelf mijn leer
stoel invullen, uiteraard bin
nen bepaalde algemene
richtlijnen. Als ik mijn zaak
jes goed doe, heb ik nergens
last van", stelt hij verge
noegd.
En kennelijk doet hij het
goed. Want van het beperkte
aantal topstudenten dat een
vierde jaar op Nijenrode
doorloopt, zijn er inmiddels
vier voor de begeleiding van
hun afstudeerscriptie bij hem
terecht gekomen. Daarnaast
is de heer Van der Ster ge
vraagd om komende zomer
namens Nijenrode en Ahold
als gasthoogleraar op te tre
den aan de Amerikaanse uni
versiteit van Oregon, waar de
hoogleraar eveneens ooit zelf
studeerde.
