Finast Broadway: op de grens van het goede
en het slechte deel
van de Bronx
pagina 4
Flitsen
lima dn ay 57/6
Kwart over twee draait
de taxi Broadway op. In dit
deel van de stad is er nog
maar weinig over van de allu
re die deze zelfde straat 15
km zuidelijker, in het hart
van Manhattan, kenmerkt.
Laagbouw in plaats van ma
jestueuze wolkenkrabbers,
en de grauwe subway boven,
in plaats van onder de straat.
Het rode Finast-beeldmerk is
al van verre zichtbaar. Het
steekt goed af tegen de witte
pui en de winkel. Voor de
deur staan twee mannen te
wachten. Het zijn zoneman
ager Mike Baumeister en su
pervisor Vers Vlees Nick Bi-
sighini. „Eed Sjoen of Eehold?
Welcome to Finast. Nice to
meet you!" Samen met be
drijfsleider Jim O'Donnell la-
ten ze me de winkel zien: een
grote rechthoekige hal van
24.000 square feet, ongeveer
2.200 m2. Behoorlijk groot
voor Nederlandse begrippen,
maar bij Finast heeft men een
andere opvatting over groot
en klein. „Dit is waarschijn
lijk de kleinste winkel die je
zult zien in de USA. Wacht
maar tot je in een Edwards-
supermarkt komt (Edwards
is een andere winkelvorm
van FNS, red.). Die zijn drie
keer zo groot. „You're gonna
be shocked!", voorspelt Nick.
Maar 'shocked" ben ik ook nu
al. De sortering in de winkel
is gigantisch. Grote afdelin
gen voor vlees en groente en
fruit vlak naast de ingang, an
dere versafdelingen langs de
wanden. Meterslange vitri
nes en stellingen vol met on
bekende lekkernijen als Yo
dels, Donuts, Grandma's
Borscht, Hunt Club, Burger
Bits, Kleen Kitry Cat Litter,
Aunt Jemima Toaster Browns
en Paul Newmans Own Le
monade. Bij elkaar meer dan
11.000 verschillende artike
len.
Het is vandaag Labor Day,
een nationale feestdag. De
De taxi is geel en de chauffeur heeft haast. Broad
way 5716 is het doel van de rit. Op dat adres be
vindt zich een supermarkt van de firma Finast.
Men verwacht mij om twee uur. Toeterend en
links en rechts inhalend, baant de bestuurder, een
Indiër die luistert naar de naam Makhanji, zich
een weg door Manhattan. Over 7th Avenue, 51st
Street, 62nd Street en de East River Drive haar de
Bronx, de beruchte wijk van New York. Tot het
Manhattan-stadion, waar de Yankees vanmiddag
de Cleveland Indians ontmoeten, gaat het goed.
Daarna raakt de chauffeur het spoor bijster. De
Bronx blijkt onbekend terrein voor hem. Midden
op de weg trapt Makhanji plotseling op z'n rem,
om de weg te vragen aan de voorbijganger. De bus
die achter ons rijdt, mist ons op een haar na.
's nachts dicht. Jammer, want
ik had misschien gehoopt de
hele nacht in de winkel te
kunnen blijven en zo ook nog
eens een misdaadverslag te
kunnen schrijven. „Hiernaast
hebben ze het een tijdje ge
probeerd om 24 uur open te
blijven, maar ze zijn ermee
gestopt. De mensen komen
hier 's avonds laat niet op
straat, bang als ze zijn om be
roofd te worden. Het heeft
geen enkele zin om deze win-
meeste mensen zijn vrij en
dat is te merken in de super
markt. Het is druk. Bij de
check-outs, allemaal uitge
rust met scanning, staat men
in de rij. De caissières doen
hun werk staand. „Op die ma
nier kunnen ze de bood
schappen ook meteen inpak
ken. De klanten zijn dat zo
gewend. Ze verwachten niet
anders," aldusjim O'Donnell,
dus we hebben dat maar te
verzorgen". De bedrijfsleider
is afkomstig uit Ierland en
woont nu in de East Bronx.
Hij werkt al 17 jaar voor Fi
nast. Sinds oktober is hij be
drijfsleider in de Bronx-su-
permarkt. „De Bronx heeft
een slechte naam, maar het
valt wel mee hier. Het is
vooral de South Bronx waar
het gevaarlijk is. Wij zitten
hier eigenlijk net op de grens
van het goede en het slechte
kei 24 uur open te houden",
legt Jim uit. De goederen uit
het distributiecentrum in
Windsor Locks worden wél
vaak 's nachts afgeleverd. De
oplegger wordt dan bij het
filiaal neergezet en de vol
gende morgen vroeg gelost.
De bedrijfsleider heeft een
verrassing voor me. Onder
zijn medewerkers bevindt
zich namelijk een Nederland
se en die gaat hij nu halen.
Spreekt vloeiend Dutch, ge
loof het of niet. Wat dacht ik
tiaar van? Een minuut later is
hij terug met servicemanager
Mary Anne Sawczynec. „Dit
is het Nederlandse meisje",
kondigt hij aan. „Nice seeing
you", zegt Man Ann ,Jc kunt
rustig Nederlands tegen hem
pratenmaant Jim. Maar dan
komt de aap uit de mouw: Ik
spreek helemaal geen Neder
lands", bekent ze. „O net:, en
je zei van wel.' „Welnee, ik
spreek Duits. Mijn moeder is
een Duitse. „Maar het klinkt
hetzelfde", probeert de be
drijfsleider nog, maar helaas,
het mocht niet baten.
Tegen sluitingstijd brengt zo-
nemanagcr Mike Baumeister
me via tie Ilenry Hudson
Parkway terug naar Manhat
tan. Mijn voorstel om met 'de
subway, die immers toch
voor de winkel langs loopt,
terug te gaan, is onder hoon
gelach van tafel geveegd.
„Dan moet je dwars door
Harlem. Niemand zou je ge
loven als je vertelde dat je
daar 's avonds per subway
doorheen was gereden!"
deel. Er komt hier van alles
de winkel in: van de hoogste
tot de laagste klasse. Dokto
ren, politici, mensen van de
Russische ambassade die hier
in de buurt zit, maar ook
mensen die van de bijstand
moeten leven en hun eten
met voedselbonnen kopen.
New York is een smeltkroes
van nationaliteiten. We heb
ben hier veel Ieren, joden,
Italianen, zwarten en Hispa-
nics. Deze verscheidenheid
zie je weerspiegeld in het as
sortiment. We hebben bij
voorbeeld een halve straat
met Spaanse produkten en
verder verkopen we ook ko
sher voedsel. Natuurlijk heb
ben we hier ook te maken
met diefstal, maar we hebben
een bewaker. Winkeldieven
sluiten we op in afwachting
van de politie. Ik denk dat we
het goed doen in deze win
kel. Beter dan onze collega's
uit de buurt die vaak kleiner,
en erger nog, minder schoon
zijn."
De winkel sluit om zes uur
vanwege Labor Day. De ge
bruikelijke openingstijden
zijn van zeven uur 's och
tends tot tien uur 's avonds.
En op zondag van acht tot
zes. In tegenstelling tot veel
andere Finast-winkels is de
supermarkt in de Bronx
Finast Broadway ópen van 7
uur 's ochtends tot 7 uur
's ai >onds. l-'oto rechts, be
drijfsleider Jim O 'Donnell.
