OR- en COR-verkiezingen loskoppelen
Carrièreplanning is dagwerk
IIOlllXiMIl
Jcrns Koomstm: je blijft
nooit met een kater zitten
Beeldspraak van de OOR
Flitsen
pagina?
COR-voorzïtter in discussienota:
COR reageert
alsnog op winkel
sluitïngsvoorstel
Dynamisch Amerika maar...
,,De COR blijft nog zes maanden na het
kiezen van de OR'en aan. De verkiezing
van nieuwe COR-leden vindt vijf
maanden na de OR-verkiezingen plaats."
Dat is één van de voorstellen uit een
discussienota van de COR, ,,(C)OR naar
1990", geschreven door COR-voorzitter Cor
Schoon. De nota werd onlangs
gepresenteerd tijdens het voorzitters-
secretarissenoverleg.
Door het loskoppelen van COR- en OR-
De COR heeft alsnog een brief gestuurd
aan de vaste Tweede-Kamercommissie
voor het Midden- en Kleinbedrijf, waarin
stelling wordt genomen tegen het
wetsvoorstel om de winkelsluitingstijden
te verschuiven. Het wetsvoorstel zal
binnenkort in de Tweede Kamer worden
behandeld. Indien het wordt aangenomen
billen winkeliers hun winkels voortaan tot
19.00 uur mogen openhouden.
De ondernemingsraden van Albert Heijn,
Miro, Etos en Alberto stuurden eerder al,
elk afzonderlijk, een afkeurende reactie
aan de vaste kamercommissie in de hoop
de besluitvorming daarmee te
beïnvloeden. Als belangrijkste argument
tegen het verschuiven van de sluitingstijd
werd aangevoerd dat het nadelige
gevolgen zou hebben voor het privéleven
van het winkelpersoneel.
Aangezien de dagelijkse besturen van de
betrokken ondernemingsraden
aanvankelijk geen eensluidend standpunt
konden innemen, stuurde de COR in eerste
instantie geen reactie naar Den Haag.
Toen de OR'en achteraf toch min of meer
op één lijn kwamen en afzonderlijk brieven
zonden, reageerde ook de COR, zij het pas
na verloop van enige tijd.
Tijdens het voorzitters-secretarissenoverleg
in juni werd scherpe kritiek geleverd op het
late tijdstip van de COR-reactie. Niettemin
hoopt de COR dat zijn brief extra gewicht in
de schaal zal kunnen leggen.
In dë brief legt de COR vooral de nadruk
op de gevolgen die een latere sluitingstijd
zou hebben voor het persoonlijk welzijn
van winkelpersoneel, buren en
omwonenden. Winkeldiefstallen en
overvallen nemen rond sluitingstijd steeds
meer toe. Een nog later tijdstip van sluiting
verhoogt volgens de COR het risico en de
druk op het winkelpersoneel. Bovendien
vreest de COR dat ook de overlast voor
buren en omwonenden door een later
sluitingstijdstip zal toenemen.
verkiezingen zou bereikt worden dat
nieuwgekozen OR-leden zich beter kunnen
oriënteren alvorens zitting te nemen in de
COR. Bovendien kunnen de OR'en in de
tussenliggende période een beter zicht
krijgen op de kwaliteit van de nieuwe
leden, zodat ze na vijf maanden de
geschiktste mensen naar de COR kunnen
afvaardigen.
Tot nu toe gebeurde het kiezen van COR-
leden, volgens de nota, minder
zorgvuldig". ,De OR'en zijn geneigd om
zich er wat gemakkelijk van af te maken",
aldus Cor Schoon, die meent dat de
kwaliteit van de COR hieronder te lijden
heeft. Zijn voorstel moet hierin verandering
brengen. Het uitstellen van de COR-
verkiezingen is weliswaar in strijd met de
Wet op de Ondernemingsraden, maar
door middel van goede afspraken met de
bestuurder zouden de wettelijke
belemmeringen kunnen worden omzeild.
Voor de lange termijn stelt Cor Schoon voor
om naast de COR en de OR'en ook
groepsondememingsraden (GOR'en) te
installeren. Dit voorstel is gebaseerd op de
verwachting dat er in de toekomst
concentratie zal plaatsvinden van
werkmaatschappijen in groepen. Dat
betekent dat de besluitvorming op andere
niveaus zal plaatsvinden dan nu het geval
is. Het uitgangspunt in de discussienota is,
dat het overleg tussen directie en OR moet
plaatsvinden op de plaatsen waar het
beleid gemaakt wondt. Die plaatsen zullen
volgens de nota zijn: de Raad van Bestuur,
de directies van de geclusterde
werkmaatschappijen met een lid van de
Raad van Bestuur en de directies van de
afzonderlijke werkmaatschappijen. De
discussienota zal binnenkort nader worden
Onder verantwoording van de COR
Jans Koomstra (36) zit sinds november 1984
in de ORDC. Hij werkt-in DC Zwolle als
ophaler/controleur op de
kruidenierswarenafdeling. Waarom ben je
lid van de OR geworden?
Omdat ik veel meer ervaring had dan mijn
collega's. Ik werk al 19 jaar bij Ahold. Sinds
de opening in 1984 zit ik in DC Zwolle. Alle
anderen op de vloer waren nieuw. Dat is
echter niet de enige reden dat ik in de OR
ben gestapt. Ik speelde al langer met de
De Nederlandse taal is rijk aan
beeldspraak. Iedereen die gedachten
onder woorden brengt maakt er,
bewust of onbewust, gebruik van. Veel
groepen en individuen leggen daarbij
hun eigen specifieke voorkeuren aan de
dag. Politici ontlenen hun
vergelijkingen dikwijls aan banale
zaken als sport (het parlement is buiten
spel gezet, meneer de voorzitter),
scheepvaart (het roer moet nodig om) of
aan de gastronomie (water in de wi]n
doen).
Ook leden van de Centrale
Ondernemingsraad blijken zo hun
eigen voorkeur op het gebied van de
beeldspraak te hebben. Zeer geliefd in
die kringen is beeldspraak die
betrekking heeft op het openbaar
vervoer en dan met name op het
openbaar vervoer op rails. Op een
cliché meer of minder wordt daarbi] niet
Is een COR-lid er, om wat voor reden
dan ook, niet in geslaagd om een aan
hem toevertrouwde taak uit te voeren,
dan heet het dat,de trein nog steeds
niet op de rails is gezet". Dwaalt de
discussie tijdens de vergadering te veel
af van het eigenlijke onderwerp, dan
blijkt de COR zich ,op een zijspoor" te
bevinden. Een achterhaald standpunt is
in het COR-idioom een.gepasseerd
station". Indien een kwestie op een
andere wijze wordt aangepakt dan
aanvankelijk werd aangenomen dan is
er,een ander traject gevolgd". In
uitzonderingsgevallen is er zelfs sprake
van ,,eentwee-sporentraject". Indien
een COR-lid goed op de hoogte is van
een of ander gefaseerd plan, dan blijkt
het traject in z'n kop" te zitten. Dient er
een bepaald overlegplatform te worden
samengesteld, dan beraadt de COR
zich over de vraagwie de trein moet
gaan trekken".
Het bezigen van spoorwegterminologie
suggereert een zekere dynamiek die in
feite veelal ontbreekt (ook bij de NS zelf
trouwens, sinds de invoering van de
nieuwe dienstregeling). Niettemin
vertoont het gebruik van
spoorwegtermen in COR-
vergaderingen de laatste tijd een steeds
grotere hardnekkigheid.
De COR-trein tjoekt voorlopig dus nog
wel even voort.
gedachte om wat voor de mensen te
betekenen. Mijn collega's vonden het ook
een goed idee en zo kwam ik dus in de OR.
Bevalt het?
Ja hoor, prima. De discussies zijn vaak leuk,
vooral die over onderwerpen waar je zelf
in je werk mee te maken hebt. Natuurlijk
worden er ook vaak moeilijke dingen
behandeld zoals de financiële kant. Dan zit
ik er vaak voor Piet Snot bijConcrete
dingen waarbij je wat voor de mensen op
de vloer doet, zoals het tillen van zware
colli waar we nu mee bezig zijn, dat soort
dingen spreken me het meest aan. Ook
bijvoorbeéld het roulatiesysteem waardoor
we op de vloer meer afwisseling in het
werk krijgen.
Het belangrijkste dat ik tot nu toe in de OR
heb meegemaakt was de Miro-
reorganisatie. Al die veranderingen bij de
Miro hadden ook gevolgen voor de
werkgelegenheid van een aantal mensen
in DC Veghel. Voor die mensen heeft de
OR echt geknokt. Het heeft maanden
geduurd, maar we zijn er als OR goed in
geslaagd om die zaak tot een goed einde te
helpen brengen.
De vier DC's hebben allemaal een
vertegenwoordiging in de OBDC. Vormen
die vertegenwoordigingen een eenheid?
Ik vind van wel. De samenwerking is
hartstikke goed. Trassen de vier EC's
bestaan er natuurlijk wel eens
meningsverschillen, maar meestal worden
die goed opgelost. Je blijft nooit met een
kater zitten.
Ik denk het niet. Als er goede mensen zijn
die het van me over kunnen nemen - en die
zijn er - stop ik.
Nu anderen maar weer eens. Ik wil ze de
eerste tijd natuurlijk wel helpen. Dat
spreekt vanzelf. Maar een nieuwe termijn
zit er voor mij waarschijnlijk niet in.
Werknemers in de Ver
enigde Staten hebben
het stukken moeilijker
dan hun collega's in Ne
derland. Geen drie, vier
weken verplichte
vakantie en ook geen
40-, 38- en zeker geen
36-urige werkweek. In
Amerika krijgt een
werknemer twee we
ken vakantie als hij
twee jaar aan één stuk
in dienst is geweest bij
zijn werkgever. Hij mag
een week per jaar ziek
zijn. Is hij dit langer dan
de voorgeschreven
week, dan moet hij
loon inleveren.
Amerika wordt omschreven
als een dynamisch land. In
derdaad. Iedereen lijkt op
zoek naar een nog beter be
taalde baan, een groter huis
en een snellere auto. Op
vliegvelden en in restaurants
gaan de meeste gesprekken
over geld. "Waar komt u van
daan? Hoe leef je daar: duur,
goedkoop? Hoeveel verdien
je? Zijn er mogelijkheden
om snel carrière te maken?"
Ik heb in Nederland nog
nooit zo'n gesprek gevoerd
met een onbekende, in de
Verenigde Staten is dit sche
ring en inslag. Een ander on
derwerp, zoals in Nederland
het weer, bestaat er niet. Ge
middeld woont de Ameri
kaan zeven jaar op één plek,
de Nederlander 23 jaar en de
Belg 30 jaar. Nu in de Ver
enigde Staten de arbeids
plaatsen in de industrieën in
het noorden met duizenden
tegelijk verloren gaan, trek
ken de meesten naar het
zuiden en oosten van het
land.
De Amerikaanse dochter van
Ahold, BI-LO, is gevestigd in
Zuid-Carolina, één van de
staten die snel groeien door
hun nieuwe fabrieken en de
aantallen werknemers, die ze
nodig hebben. Zuid-Carolina
Amerika staat dit jaar
meer in de belangstel
ling dan ooit. De reden
daarvoor is het 100-ja-
rig jubileum van het
Vrijheidsbeeld. Tien
tallen verslaggevers
van Nederlandse kran
ten bezochten de Sta
tes en maakten van de
gelegenheid gebruik
ook nog ergens anders
te kijken dan alleen in
New York. Eén van hen
stuurde een artikel wat
wij graag plaatsen in
Flitsen.
is in Nederlandse ogen een
kruising tussen het Friese
Wolvega en de Gelderse
Achterhoek.
Overal waar je kijkt rondom
Greenville is er ruimte ge
noeg voor huizen, die snel
een straat vormen, winkel
centra en industrieterreinen.
Er wordt een nieuw stuk bos
gekapt en er wordt meteen
gebouwd. Weliswaar zijn de
meeste huizen van hout,
maar voor gemiddeld
S 40.000 heb je een ruim
huis met een stukje tuin. De
hypotheek kan niet in 25 of
30 jaar, maar moet al in vijf
jaar afbetaald zijn. Is het huis
eenmaal betaald dan kan er
gespaard worden voor een
pensioen.
Op het werk is iedere Ameri
kaan elke dag opnieuw bezig
met zijn carrière. Hij pro
beert nog beter te zijn dan
zijn collega en ziet er geen
been in om diens beter be
taalde baan in te pikken.
Vaak wordt er ontslag geno
men als hij de hem toege
dachte promotie niet krijgt.
Er moet in zo kort mogelijke
tijd carrière gemaakt wor
den. Man en vrouw zijn daar
intensief mee bezig.
Vriendschappelijke contac
ten zijn daarom op het werk
voor een Amerikaan zeld
zaam. Hij ziet zijn collega's
als concurrenten. Zijn socia
le leven speelt zich af in de
vele honderden kerken, die
een Amerikaanse stad rijk is.
Daar wordt elke week geza
menlijk gegeten, zijn er
avondjes voor bejaarden en
is er een mogelijkheid om de
kinderen door de week naar
een crèche te brengen als ze
nog te klein voor een school
zijn. Gezelligheidsavondjes
voor de hele gemeenschap
worden zeer frequent ge
houden. De medekerkgan
gers van de zelfgekozen kerk
ziet de Amerikaan eerder als
zijn vrienden dan zijn colle
ga's. Een baan hebben is in
de Verenigde Staten heel
wat, een baan houden kost
elke dag opnieuw een grote
inzet. Ben je als caissière niet
vriendelijk, dan kan dit een
reden voor je ontslag zijn. Ie
dere werknemer of werk
neemster is dan ook super-
vriendelijk en superbeleefd,
een situatie, die ik in Neder
land nauwelijks ken. In de
restaurants ontvangt het per
soneel een minimum aan sa
laris en moet via fooien aan
een behoorlijk basis-inko
men zien te komen. Als je
niet beleefd of aardig bent,
dan kun je die fooi wel ver
geten.
Elke werknemer krijgt op
die manier zijn rekening ge
presenteerd voor zijn ge
drag. Een systeem, dat wel
werkt. Een ontslag-procedu
re is vrij makkelijk in de Ver
enigde Staten. De grondste
wardess van de KLM op het
vliegveld van New York, die
een reiziger naar Amsterdam
naar zijn visum vroeg, liet
hem niet doorreizen. "Ga
maar eerst een visum halen,"
De jongen was afkomstig uit
Jamaica en wist niet of hij in
New York een visum kon
krijgen. Ze hield voet bij
stuk". Als ik hem doorstuur
en hij wordt op het vliegtuig
teruggezet, word ik ontsla
gen", zo was haar uitleg.
Amerika is inderdaad een dy
namisch land.
