Een ochtend bij de OR Marvelo
Voorzitter Peter Postma:
OR-week bijzonder leerproces
Gré van der Laan: erelid van
de OR lijkt me wel wat
pagina 10
Flitsen
Rotvraag
Verkiezingen
In het kader van de reeks OR-portretten
bezocht CORRelatie onlangs een ver
gadering van de OR-Marvelo in Zaan
dam. Het was een korte en zakelijke
bijeenkomst, waarbij gesproken werd
over medewerkers hagel, over pinda
branders en over vrije kieslijsten. Een
impressie.
De OR-kamer bevindt zich op drie hoog
in het Marvelo-gebouw en kijkt uit over
Zaandam-Oost. Het is nog koud om 9.00
uur. Een gure noord-ooster rammelt
aan het raam. De radiator staat dicht.
Het euvel is echter snel verholpen. Een
hall uur later is het bloedheet. De venti
lator moet uitkomst bieden. Een be
scheiden briesje brengt verkoeling.
,Het tocht als de vellen", protesteert
OR-lid Gré van der Laan. Het apparaat
wordt uitgezet en het wordt weer al
lengs warmer. Dat geldt niet voor de ge
moederen. Die blijven tijdens de verga
dering onverhit. De beraadslagingen
verlopen in kalme en ontspannen sfeer.
Zoals gebruikelijk komen de notulen
van de vorige vergadering aan de orde.
OR-lid Henk Warnier wil weten waar de
letters 'w.s.' voor staan in de zin:,De
verkiezingen worden w.s. op l-4-'87 ge
houden". Het gaat hier volgens voorzit
ter Peter Postma om een afkorting van
het bijwoord waarschijnlijk". Een af
korting die men overigens vergeefs zal
zoeken in de daartoe geëigende naslag
werken. Het 'betreft hier een secretariële
vrijheid van voormalig notuliste Wil Hi-
larius, die er geheel eigen opvattingen
op na bleek te houden inzake het afkor
ten van woorden.,,Ze had wel meer ei
gen afkortingen", aldus de voorzitter,
die eraan toevoegt dat deze eigenaar
digheid niet de reden was voor haar af
treden als notuliste. ,Ze is ergens an
ders gaan werken", verduidelijkt hij.
Punt 5 van de agendameldt het item:
„gewijzigde werktijden pasta/brande
rij". Uit een bijlage blijkt dat de brander
capaciteit van de pastabranderijdoor
de capaciteits verhoging naar 150 potten
per minuut, te klein is geworden. Om
het vele overwerk te vermijden, stelt de
leiding voor om voortaan in twee ploe
gen te werken. De brander in de och
tenddienst zal van 6.00 tot 14.30 uur
werken, die in de middagdienst van
12.00 tot 20.30 uur. De storter zal in dat
geval werken van 11.00 tot 19.30 uur. De
bijlage geeft antwoord op de vraag hoe
het kan dat.de overuren wegvallen, ter
wijl de produktie gelijk blijft. Besloten
wordt om de verantwoordelijke functio
naris te ontbieden. COR-lid Niek Ver
meulen belt produktiechef Ruud Schou
ten met het verzoek om de zaak te ko
men verduidelijken. Binnen vijf minuten
verschijnfhij in de OR-kamer. ,Dat is
het voordeel van het zitten onder één
dak", aldus voorzitter Postma.
Schouten deelt mee dat er een man bij
komt, waarmee de vraag van de OR
naar tevredenheid is beantwoord. Op
een tweede vraag moet hij het ant
woord echter schuldig blijven. Henk
Warnier wil weten of er wel rekening is
gehouden met de arbeidswet van. 1919.
Die wei bepaalt dat er niet te lang aan
één stuk door gewerkt mag worden. Er
moet op tijd gegeten worden. De storter
werkt, volgens het voorstel, van 11.00 tot
19.30 uur. Volgens de wet mag hij niet
om half vijf gaan eten, omdat hij dan te
lang aan één stuk door werkt. Op z'n
laatst moet hij om half vier gaan eten,
maar dan komt hij ongelegen in de kan
tine. ,Hoe zit dat"? wil Warnier weten.
„Daar heb ik helemaal niet bij stilge
staan", bekent de chef, wat een rot
vraag. Ik vond je altijd een aardige col
lega, Henk.Schouten belooft de zaak
nader te onderzoeken, waarna de OR in
principe akkoord gaai met de advies
aanvrage.
Punt 6. Verkiezingen OR 1987. Bij de vo
rige verkiezingen werkte de ÖR Marvelo
niet met kiesgroepen, maar met één al
gemene kieslijst. De vraag is of dat vol
gend jaar weer zo moet gebeuren.
Voordeel van kiesgroepen is dat de OR
een betere afspiegeling vormt van de
organisatie. Het nadeel is dat er vacatu-
bt-f-U-K-ie/cin
res kunnen ontstaan in één of meer kies
groepen, terwijl andere kiesgroepen
wellicht over meerdere geschikte kandi
daten beschikken, van wie er dan maar
enkele in de OR gekozen kunnen wor
den.
Vroeger had de OR Marvelo 7 kiesgroe
pen. Eén van de redenen om de kies
groepen te vervangen door een vrije
lijst, was het feit dat er in bepaalde
groepen kandidaten met de haren bij
gesleept moesten worden, hetgeen niet
erg bevorderend werkte voor de motiva
tie. Het gevolg van de vrije lijst was wel
dat verschillende fabrieken geen verte
genwoordiging kregen in de OR.
De meningen lopen uiteen. De één wil
opnieuw kiesgroepen, de ander stelt dat
men bij een vrije lijst beter gemotiveer
de mensen krijgt. Voorzitter Postma
spreekt zich uit voor een tussenoplos
sing. Hij wil twee kiesgroepen om, zoals
hij zegt, „meer produktiegeluid" in de
OR te krijgen. Hij blijkt hiermee geens
zins te doelen op het geluid van ramme
lende potjes pindakaas, zoals OR-lid Co
Ackema suggereert. Afgesproken wordt
dat de kiesgroepen kwestie in het werk
overleg ter sprake zal worden gebracht.
De rondvraag levert vervolgens weinig
op. Om 12.30 uur sluit de voorèitter de
vergadering.
Peter Postma zit vanaf 1978 in de OR
Marvelo. Hij is momenteel aan z'n der
de volle termijn bezig. Toen in 1979 de
nieuwe wet op de ondernemingsraden
van kracht werd, werd hij secretaris.
Halverwege de vorige zittingsperiode
werd hij tot de hoogste OR-post geroe
pen nadat de vorige voorzitter wegens
ziekte moest afhaken. In het „dagelijks
leven" is Peter Postma inkoper van de
Technische Dienst. Wat voor OR is det
OR Marvelo?
„De Zaanstreek is van oudsher nogal
rood en dat vind je bij onze OR terug in
de mondigheid. We hebben een redelijk
kritische OR. Marvelo bestaat al heel
lang. Vanaf het begin is er altijd een
overlegorgaan geweest. Bijna alle
OR'en die Marvelo in de loop der jaren
heeft gehad zijn geconfronteerd met het
sluiten van fabrieken. We weten inmid
dels redelijk goed hoe we daarmee
moeten omgaan."
De OR van Marvelo. Staand v.l.n.r. Peter Postma, Margreet Sanders (notuliste), Co
Ackema, Henk Warnier, Jan Prent, Gré van der Laan, Nico Vermeulen.
Zittend v.l.n.r. Willem Way, Gerda Jansen en Gerda Zwartbroek.
Gré van der Laan werkt op de admini
stratie van Marvelo. Zij werd in 1984 in
de OR gekozen.
Waarom is ze in de OR gegaan?
„Op aandringen van mijn chef. Die
vond dat er iemand van de administra
tie in de OR moest. Dat zou hij leuk
vinden. Niet dat ik zelf niet enthousiast
was hoor. Ik ben erg geïnteresseerd in
het wel en wee van het totale bedrijfs-
gebeuren."
Binnen de OR maakt Gré van der Laan
deel uit van de agendacommissie en
de opleidingscommissie. Bovendien is
ze waarnemend secretaris. Alles bij el
kaar betekent dat dat er flink wat tijd
in gaat zitten.
„Het kost ontzettend veel tijd. Dat is de
schaduwkant van het OR-werk. Als je
vooruit wilt komen heb je eigenlijk geen
tijd voor dingen naast je werk. Voor mij
geldt dat niet zo. Ik hoef geen carrière
meer ie maken. Als gewoon OR-lid mag
je 20% van je tijd vrijmaken voor OR-
werk, maar in de praktijk is dat foch
vaak moeilijk te realiseren. Ik schuif het
OR-werk regelmatig voor me uit, omdat
mijn werk op de administratie nu een
maal voor gaat. Vaak doe ik ook OR-
werk in mijn vrije tijd. Het lezen van de
stukken bijvoorbeeld. Dat vind ik niet
erg."
Wat heeft haar het meest getroffen als
OR-lid?
„De reorganisatie van Marvelo. De hele
zaak is hier op z'n kop gezet. Voor de OR
was dat moeilijk omdat de mensen die
we vertegenwoordigen vaak heel ver
schillend op de veranderingen reageer
den. De mensen moesten zich aanpas
sen en dat gaf veel problemen. Je zat er
als OR tussenin, en dat zitten we eigen
lijk nog. De reorganisatie is nog niet he
lemaal rond."
Heeft ze nog wensen met betrekking tot
de OR?
„Wensen? Ja, ik zou vrijgesteld willen
worden zodat ik me helemaal zou kun
nen wijden aan het OR-werk, maar ik
besef tegelijkertijd dat het niet haalbaar
is."
Stelt het OR-lid zich volgend jaar her
kiesbaar?
Dat zal moeilijk gaan, want ik ga in de
VUT. Of dat een reden is de OR te verla
ten? Daar vraag je me wat. Ik zal het er
eens met de voorzitter over hebben.
Misschien kan ik als erelid in de OR blij
ven. Dat lijkt me wel wat!"
Hoe ontwikkelt het OR-werk zich?
„Het wordt er niet eenvoudiger op. De
OR wordt steeds onherkenbaarder voor
de achterban. We praten over investe-
ringsvoarstellen en beleidsplannen. Dat
zegt de achterban zo weinig. Vroeger
praatte je over koffiekamers. Dat is nu
iets voor het werkoverleg. Dat is daar
èen beter platform voor. Het OR-werk
wordt eigenlijk steeds moeilijker en
steeds minder herkenbaar.
Heeft dat consequenties voor de op
komst bij de verkiezingen?
„Nee. Over opkomst hebben we nooit te
klagen. Dat komt omdat iedereen elkaar
kent hier. Dat is het voordeel van het
zitten op één plaats."
Wat was het belangrijkste onderwerp
waar de OR de laatste jaren mee ge
confronteerd is?
Voor mij was dat het sluiten van de
chocoladefabriek in 81/82. De meningen
van de OR-leden zijn hierover nog altijd
verdeeld. Nog altijd vragen mensen
zich af of het wel een juiste beslissing is
geweest. Het was één van de weinige
keren dat we met externe deskundigen
aan de gang zijn geweest."
Valt het voorzitterschap goed te combi
neren met zijn eigenlijke taak?
„Als inkoper van de Technische Dienst
heb ik een solistische functie. Vervan
gen is daarom moeilijk. De eerste vijf,
zes jaar ging het makkelijker dan nu
met die reorganisaties en de voortschrij
dende ADV. Het wordt steeds moeilij
ker. Je moet steeds meer in je vrije tijd
doen. En als voorzitter moet je natuurlijk
toch al meer dingen doen. Je moet meer
achter zaken aan. Gelukkig staat mijn
chef volledig achter het OR-werk. We
stemmen alles op elkaar af en dat lukt
prima."
Geen spijt?
„Nee, ik heb er zeker geen spijt van. Het
OR-werk ben ik deels als hobby gaan
beschouwen en dat lukt. Van tevoren
heb ik niet geweten dat het zo interes
sant zou zijn. Natuurlijk zijn er ook te
leurstellingen, met name als je ideeën
geen gestalte krijgen. Af en toe moet je
flink slikken en weer doorgaan. Het OR-
werk is een bijzonder leerproces voor je
algemene ontwikkeling. Alleen het ge
brek aan tijd is een probleem. Als we
meer tijd zouden hebben, dan zouden
we. een heel eind verder komen. Tijdge
brek is de grootste handicap van onze
OR."
Zit er nog een volgende termijn voor
hem in?
Zoals ik er nu over denk wel. Er ligt
nog steeds een schone taak voor de OR
om de medezeggenschap te brengen
waar hij thuishoort. Onze scheidende
directeur Jan Andreae heeft veel goed
werk gedaan en strakke lijnen uitgezet.-
De posities zijn bepaald. Het wordt nu
weer tijd om aan een betere samenwer
king te werken. Een belangrijke taak
voor de OR in de toekomst is ook het
beter betrekken van de achterban bij de
besluitvorming