Ahold-bestuurder
J. van Meer
met pensioen
paginal
Flitsen
„IK BEN ER
DANKBAAR
VOOR DAT
IK FOUTEN
HEB MOGEN
MAKEN
Volgende maand treedt de heer J. van Meer af als
lid van de Raad van Bestuur wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd. De heer Van
Meer kwam in 1959 bij Albert Heijn in dienst. In
1961 werd hij belast met de verkoop en kreeg hij
tevens de leiding van Management Development,
Dienst Onroerende Goederen en de Personeels
organisatie. Van 1964 tot 1969 was hij directeur
in- en verkoop van Albert Heijn. In 1969 werd hij
benoemd tot lid van de Raad van Bestuur. Hij was
de verantwoordelijke man voor het buitenland
en als zodanig nauw betrokken bij de start van
CadaDia en de overname van BI-LO en Giant Food
Stores. De afgelopen jaren bracht hij meer tijd
door in Amerika dan in Nederland. Flitsen sprak
met de scheidende bestuurder.
Inzicht
U heeft meer- dan 26 jaar bij
Abold gewerkt. Wat zijn in
uw ogen de grootste veran
deringen in die periode ge
weest?
„Er zijn twee hele grote ver
anderingen geweest. De eer
ste was de totale switch van
bediening naar zelfbedie
ning. Dat was een zeer fun
damentele verandering in de
geschiedenis van Albert
Heijn. AH heeft nu de be
langrijkste positie in Neder
land. Dat is voor een belang
rijk deel te danken aan het
inzicht om de supermarkt-
formule door te zetten, on
danks de aanvankelijke ver
liezen. De eerste zeven, acht
supermarkten waren verlies
gevend. Daarna ging het be
ter. Wij waren vastbesloten
en het is ons gelukt om de
schaarse lokaties in Neder
land te bezetten. Het waren
jaren dat het aantal super-
marts groeide van 18 naar 27
en van 27 naar 41. Dat bete
kende een zeer grote inspan
ning in termen van werving,
opleiding en begeleiding. De
Gruyter en Coöp zijn te laat
begonnen met supermarkts,
met alle gevolgen van dien.
Een tweede belangrijke ver
andering was de stap over de
grens.
Die stap voerde in eerste in
stantie naar bet zuiden. In
1976 zette Ahold voet op
Spaanse bodem. Rond Ma
drid iverd een winkelketen
opgezet onder de naam Ca
daDia. Hoe ging dat in z'n
werk?
„We meenden in die tijd al
dat er een moment zou ko-
FLITSEN
Personeelsblad
Ahold nv
mei 1986
43-ste jaargang
no. 5
verschijnt
11x per jaar
Oplage: 38.000
Redactie
secretariaat:
Ankersmidplein 2
Kamer 1703
1506 CK ZAANDAM
Tel.: 075-592519
REDACTIE FLITSEN
Mw. T. Plooijer (hoofdred.)
Public Relations
HK 1704, 075-593026
men dat Spanje tot de EG
zou toetreden.Bovendien
kregen we een verzoek van
de Spaanse regering om daar
te beginnen. Aanvankelijk
zochten we naar een be
staande keten om over te ne
men. Dat is niet gelukt. Daar
om zijn we van „scratch" af
begonnen. Van het begin af
aan hebben we goed begre
pen dat er politieke risico's
in Spanje waren. Daarom
hadden we toen al het plan
om ook in Amerika te begin
nen. De politieke risico's zijn
daar geringer."
Sunbelt
De eerste stap in Amerika was
de overname van BI-LO. Hoe
kwam die acquisitie tot
stand?
„We hebben ons eerst bera
den in welk gebied we zou
den beginnen. Dat werd het
zuidoosten van de USA: de
Sunbelt. Waarom? Omdat
daar de grootste groei te ver
wachten was. Het noorden
zat in de problemen door de
recessie in de staal- en auto
industrie. Mede daardoor
was er een grote migratie
van noord naar zuid en daar
naast ook van het diepe
zuiden naar de Sunbelt. We
hadden onszelf als voorwaar
de gesteld dat de omzet van
de keten niet kleiner mocht
zijn dan 100 miljoen dollar.
De bovengrens lag op 400
miljoen dollar. BI-LO heb
ben we gekozen uit 18 ke
tens, die we allemaal be
zocht hebben. Drie daarvan
hebben we vervolgens di
rect benaderd. BI-LO was de
Mw. S. Eijben
Directiesecretariaat Miro
MK 303, 075-592721
N. Th. Huijsman
Product Managing
Marvelo
P 410, 075-592551
N. Hupkens Filialen-
bureau AH HK 803,
075-593076
J.J.M. Jongstra
Directoraat P&O
HK 1304, 074-592524
E. Muller Public Relations
HK 1703, 075-592519
A. de Roo PR-Bureau
Van Hulzen
F. Visser Marketing
AC Restaurants
P 216, 075-592932
tweede en daarmee zijn we
direct tot zaken gekomen.
BI-LO was in 1977 een chain
met 92 winkels met Green
ville als hoofdkwartier. De
omzet bedroeg 400 miljoen:
onze bovengrens.
Vier jaar later namen we
Giant Food Stores over. Je
kan je afvragen waarom een
tweede keten nodig was. We
hadden natuurlijk kunnen
zeggen: laat BI-LO maar uit
groeien. Dat is trouwens ook
gebeurd. Er zijn nu 154 BI-
LO-winkels en de omzet is
gestegen van 0,9 miljard gul
den naar 3,25 miljard gul
den.
Amerika is een enorm groot
land. Je moet je voorstellen:
als het westelijke puntje
Scheveningen is, dan is Te
heran de oostelijke punt. Het
werkgebied van BI-LO is
veel groter dan Nederland,
maar het is maar een klein
stukje van Amerika. BI-LO
moest autonoom groeien,
maar een tweede keten was
nodig om het risico van het
aanwezig zijn in één regio
met één management te dek
ken. Door een nieuwe over
name zou onze kwetsbaar
heid geringer worden. We
zijn er altijd van uitgegaan
dat het moederbedrijf in Ne
derland niet in gevaar mocht
komen indien er iets zou ge
beuren in Spanje of Amerika.
Dat is gelukkig ook nog
nooit gebeurd. Door de con
tacten die we inmiddels in
Amerika hadden, kregen we
een aanbod om Giant Food
Stores over te nemen. Dat
hebben we dus gedaan."
Succesvol
Veel buitenlandse investeer
de/s in Amerika hebben bet
moeilijk. AJjold behoort tot de
weinige Europese bedrijven
die wel succesvol zijn in
Amerika. Waaraan is clit suc
ces te danken?
Wij behoren inderdaad tot
de kleine groep succesvolle
investeerders in Amerika. De
fout die velen maken is dat
ze denken dat de omstandig
heden hetzelfde zijn als in
hun eigen land. Het is ook
wel verraderlijk. Als je bij
voorbeeld naar India gaat
dan zie je meteen dat de si
tuatie heel anders is. Ameri
ka lijkt in veel opzichten op
Europa. Veel investeerders
denken daarom dat ze het op
dezelfde manier kunnen aan
pakken als thuis. Die fout
hebben wij niet gemaakt. BI-
LO en Giant zijn goede gre
pen van ons geweest. De
winstmogelijkheden in Ame
rika zijn veel groter dan in
Nederland. De verliesmoge-
lijkheden ook trouwens."
Wat zijn de verschillen tus
sen de detailhandel in Ame
rika en in Nederland?
„Ten eerste de schaal. De
winkels in Nederland heb
ben oppervlaktes van 300
tot 1500 m-'. De supermark
ten in Amerika zijn tussen de
2000 en 4000 m-. Daarnaast
is er een geweldig groot ver
schil in aanbod. Albert Heijn
verkoopt 3.600 tot 4.000 ar
tikelen. BI-LO en Giant voe
ren respectievelijk 10.000
en 12.000 artikelen. Het ver
schil zit hem vooral in de
substitutie. Ketchup bijvoor
beeld. Er zijn in Amerika zes
of zeven verschillende mer
ken. De inkoop is ook niet te
vergelijken. In Amerika zijn
twee wetten van belang. De
Robertson Pactman Act en
de Fair Trade Act. De eerste
wet regelt dat elke koper in
principe dezelfde condities
moet krijgen. Dat betekent
dat de prijs vanaf 1 kiloload
overal exact hetzelfde is. De
prijs staat vast. Dat vergt een
totaal ander inkoopbeleid.
De Fair Trade Act regelt dat
leveranciers en klanten el
kaar netjes moeten behande
len en dat een relatie tussen
leverancier en klant niet
zonder meer kan worden
beëindigd. Op het gebied
van marketing ligt Albert
Heijn stukken voor. Hoezeer
wij ook denken dat Amerika
het land is waar de market
ing is uitgevonden, op detail
handelsgebied is dat zeker
niet zo. De marketing-
specialist van Bl-LO is dan
ook een Nederlander. Vanuit
Nederland kan verder alleen
maar op technische punten
een bijdrage geleverd wor
den. Logistiek bijvoorbeeld.
Op de meeste andere gebie
den zijn de verschillen daar
voor veel te groot."
Vorst
U bent ook nauw betrokken
geweest bij het sluiten van in
koopcontracten met binnen-
en buitenlandse leveranciers.
Iioe kivamen die tot stand?
„Nederland kent veilingen.
Elke dag is er een bepaald
aanbod. Het probleem van
veilingen is dat je moeilijk
een constante kwaliteit kunt
krijgen. Door onze snelle
groei in de jaren zestig kwa
men we onszelf tegen. Als
onze inkopers op de veilin
gen verschenen, wist ieder
een: die moéten kopen. Hoe
groter we werden, hoe meer
we ons eigen prijsbeleid
beïnvloedden. De oplossing
was het afsluiten van con
tracten met tuinders in bin
nen- en buitenland. Dat
soort contracten was in die
tijd volkomen nieuw. Het
contract dat we sloten met
Vicente Déalbert van de fa.
Martinavarro in Valencia was
volkomen uniek. We koch
ten van tevoren zijn hele
oogst aan citrusvruchten op.
Het was een mondelinge
overeenkomst waarmee we
onze nek behoorlijk hebben
uitgestoken. De risico's wa
ren groot. Je koopt een be
paald percentage op het mo
ment dat de bloesem aan de
boom is, een tweede deel
koop je als de vrucht begint
te groeien, een derde als de
vrucht groeit en het laatste
deel koop je als de oogst
plaatsvindt. Het eerste jaar
leek dramatisch. De oogst
was grotendeels bevroren.
Déalbert wilde ons op dat
moment ontheffen van onze
verplichtingen. Dat hebben
we niet geaccepteerd. Af
spraak is afspraak. Door de
vorst gingen de prijzen ech
ter zo omhoog dat we met
de kleine hoeveelheid die
gespaard was gebleven toch
nog een financieel succes
haalden. Ook sherry zijn we
op een gegeven moment via
contracten gaan inkopen. Al
bert Heijn heeft sherry po
pulair gemaakt in Nederland.
Die populariteit is gekomen
doordat wij direct gingen
kopen, zonder tussenperso
nen. Daardoor kon de prijs
omlaag. Albert Heijn is nog
steeds de grootste afnemer
van Spaanse sherry, ondanks
het feit dat de omzet in bij
voorbeeld Engeland veel
groter is. De benodigde plas
was zo groot dat wij ons wil
den beveiligen. Daarom zijn
we buik-sherry gaan kopen.
We hebben die inkoopcon
tracten kunnen sluiten op
grond van de afname en de
mogelijkheden op de markt.
Wij kunnen namelijk exact
voorspellen wat we gaan
verkopen. Een boer die aard
appelen poot weet niet wat
hij zal verkopen. Als hij dat
wel zeker weet is het risico
geringer. Daarom zijn con
tractinkopen voor beide par
tijen heel goed."
CadaDia werd vorig jaar
verkocht. Hoe vond u dat?
„Dat heb ik niet leuk gevon
den. Maar als je denkt dat dat
het beste is voor het bedrijf
en werknemers, dan moet je
het toch doen. Het is net als
het sluiten van een winkel.
Af en toe moet het wel, maar
leuk is het nooit."
Fouten
Wat vond u de interessantste
periode bij Aloold?
„Dat is moeilijk te zeggen.
Elke dag biedt weer nieuwe
dingen die de moeite waard
zijn. Het doen van een acqui
sitie is natuurlijk geweldig
spannend, maar ook het van
nabij meemaken van de
groei is enorm leuk. Ik heb
alle fouten van de hele we
reld kunnen maken en ik heb
er ook een hoop gemaakt. Ik
ben er dankbaar voor dat ik
die heb mogen maken."
Wat gaat u doen na uw pen
sionering?
„Dat zul je wel zien."
Waar gaat u wonen?
„Mijn standplaats blijft Ame
rika."
Hoe ziet u de toekomst van
Ahold?
„In Nederland zie ik niet de
zelfde groei meer. We zullen
het over de grens moeten
zoeken. Verdere groei in
Amerika. Ook andere landen
zijn denkbaar. Welke? Dat
laat ik liever aan mijn opvol
ger over."
