Werkmaatschappijen
Lekker eten en kunst
kijken gaat goed samen
AC Restaurants
Griant Food Stores
Giant lijkt in sfeer op AH maar heeft een ander assortiment
Flitsen
pagina 11
Een restaurant is in de ogen van veel kunstmin
naars nu niet direct de juiste plaats om een expo
sitie te houden. De belichting zou niet goed zijn,
de achtergrond te onrustig en de sfeer te luid
ruchtig. Een kunstcriticus schreef er eens wat
denigrerend over: „Wie op zijn knieeën over ban
ken wil kruipen om bij het licht van schemerlam
pen onder het genot van een kop koffie (het twee
de kopje traditiegetrouw gratis) naar kunst te kij
ken, kan bij AC Restaurants terecht." De man ziet
exposeren in een restaurant klaarblijkelijk niet zo
zitten. Dit in tegenstelling tot de kunstenaar zelf.
Was het vroeger zo dat men echt moest zoeken
naar kunstenaars om een expositie te houden in
AC, tegenwoordig is er grote belangstelling om
zijn of haar kunnen te tonen. Deze ontwikkeling
was voor Flitsen reden eens op onderzoek uit te
gaan en te spreken met diverse AC-managers over
het begrip kunst bij AC.
lijk aan drie kanten: de gas
ten vinden een expositie ple
zierig, de exposant kan er
wat mee verdienen en ons
levert het publiciteit op, het
geen ten goede komt aan on
ze omzet. Zo heeft de Leeu
warder Courant zelfs een ru
briek onder de kop „Wat de
kunstpot schaft bij AC." Als
wij hier een expositie hou-
Manager Henk Heikens van
AC Restaurant Zurich vindt
kunst inmiddels een onmis
baar element in zijn vesti
ging. „In het verleden is een
onderzoek gedaan naar
kunst kijken tijdens het eten.
Uit dit onderzoek is geble
ken, dat kunst kijken en lek
ker eten heel goed samen
gaan. Het mes snijdt eigen
den, komt er altijd iemand
van de kunstredactie kijken.
Regelmatig levert het posi
tieve recencies op, maar dat
gebeurt natuurlijk niet al
tijd." Henk Heikens is ervan
overtuigd dat de kunst die
bij AC wordt geëxposeerd
herkenbaar moet zijn voor
grote groepen mensen. „Op
dit moment hebben we een
expositie en dat is al de
tweede keer van Mimi Al-
gra. Zij creëert schilderijen
met gedroogde bloemen.
Aangezien zij haar werk
goedkoop aanbiedt - tussen
15,- en 50,- - verkopen
wij veel van haar bloemschil-
derijen aan gasten die ergens
op bezoek gaan en vergeten
zijn een cadeautje mee te ne
men. Zelf verdienen we er
niets aan. Het is gewoon een
extra stukje service voor de
gasten." Op de vraag of Henk
zelf affiniteit heeft met kunst,
antwoordt hij: .Jazeker, mijn
vrouw schildert."
Lekker eten
Manager Hans Geldermans
van AC Pesse ziet in tegen
stelling tot zijn Zurichse col
lega, kunst niet zo zitten bij
AC. „Ik kan met de beste wil
van de wereld geen verband
zien tussen kunst kijken en
lekker eten. De gasten ko
men hier nu eenmaal voor
het laatste." Volgens de Pes-
sese manager leiden de pers
berichten die worden ver
zonden naar diverse bladen
in de regio niet tot extra gas
ten. „Natuurlijk is het zo dat
ik mensen vanuit de gehele
regio naar mijn restaurant
wil „lokken", maar ik geloof
dat je dat moet doen door
het organiseren van evene
menten zoals oude ambach
tenmarkten, kindermidda
gen en dergelijke."
In de rij
In AC Restaurant Holten ex
poseren op dit moment Fred
Breebaart, Max Schellenbach
en de aquarelliste Margreet
van Rooden-Dragt. Van
eerstgenoemde schilder zijn
de meeste doeken reeds ver
dwenen. Niet dat zij bij AC
zijn verkocht, maar ze zijn
overgebracht naar Spanje en
Argentinië, waar veel belang
stelling voor deze Neder
landse schilder bestaat. As
sistent manager Antoon Kers
is bijzonder tevreden over
het aanbod van kunstenaars,
die willen exposeren in Hol
ten. „In het begin", zo stelt
hij, „was het zoeken." Nu is
er een levendige belangstel
ling van de zijde van de kun
stenaar. Natuurlijk moet ik
toegeven dat de gedachten
om hobbyisten uit de omge
ving te laten exposeren niet
tot zijn recht is gekomen.
Anderzijds is het wel zo dat
we nu de beschikking heb
ben over hooggekwalificeer
de kunst, zodat we onze gas
ten echt iets fraais kunnen
bieden."
Manager Hans van Nunspeet
van AC Stroe zegt helaas te
weinig expositieruimte te
hebben. .Alleen in ons be
dieningsrestaurant kunnen
we, en dan ook nog op be
scheiden schaal, exposities
houden. Niettemin vind ik
het een belangrijke zaak,
want welke activiteit je ook
ontwikkelt, het achterliggen
de doel zal altijd moeten zijn -
de omzet te verhogen. Het
exposeren is één van de mo
gelijkheden - zoals wij dat in
vaktermen noemen „roe
ring in de tent" te krijgen.
Naast dat wij onze gasten cu
linair dienen te verwennen,
moet het duidelijk zijn, dat
extra service ons onder
scheidt van de concurrentie.
Een tevreden gast komt te
rug en daar gaat het uitein
delijk om."
Zo op het eerste gezicht
zou er Albert Heijn boven
de supermarkt kunnen
staan. In het grote, maar
toch vriendelijk aandoen
de winkelcentrum Carlis
le Plaza Mall, ziet de
Giant-supermarkt er pre
cies hetzelfde uit als een
Albert Heijn-vestiging in
een groot winkelcen
trum. Voor het kleine
Carlisle in de staat Penn
sylvania op 400 km ten
westen van New York, is
Giant dé supermarkt bij
uitstek. Niet alleen halen
bijna alle gezinnen uit de
ruim 18.000 inwoners tel
lende plaats er hun dage-
lijse boodschappen. Ook
de omwonende bevol
king in dit agrarisch ge
bied is regelmatig klant
bij Giant.
Wanneer men deze super
markt van Giant Food Stores,
één van de twee Amerikaan
se bedrijfsonderdelen van
Ahold, binnenstapt komt
men inderdaad, zoals de
naaip al aanduidt, in een
reusachtige supermarkt. Het
is een plezierige winkel en
de airconditioning zorgt
voor een aangename tempe
ratuur (in de zomer is het
buiten meestal boven de
35°C.). De ruime opstelling
van de schappen maakt het
besturen van de winkelwa
gens eenvoudig. Het contact
tussen klanten en medewer
kers maakt het plezierig win
kelen „af'.
Een nadere inspectie van het
assortiment en de manier
waarop de produkten aan de
klant worden aangeboden
weerspiegelen echter een
stukje Amerikaanse samenle
ving waarin de nadruk (of
beter gezegd de smaak) op
andere segmenten ligt. Di
rect bij de ingang passeert
men meteen al de nieuwste
trend in de Amerikaanse su
permarkten: de saladebar.
Een reusachtige counter
biedt hier een aanbod van
ruim 20 verschillende soor
ten rauwkost en bijpassende
dressings. De klant stelt zelf
zijn salade - compleet met
dressing - samen. Dat de sala
debar bijna constant moet
worden aangevuld bewijst
dat de toch al op gezond
voedsel ingestelde Ameri
kaan de saladebar op waarde
weet te schatten. Dat inge
steld zijn op gezond voedsel
is trouwens in de Verenigde
Staten een bijzonder vreem
de zaak. Nergens ter wereld
wordt zoveel aan fitness-trai
ning gedaan, verschijnen zo
veel boeken en cassette
bandjes over lichaamsbewe
ging en dieet. Naast dat de
Amerikaan echter - om maar
eens te generaliseren - van
gezond voedsel houdt, heeft
hij duidelijk een zwak voor
lekker eten. Lekker betekent
dan in veel gevallen zoet, zo
als het enorme aanbod in ijs-
soorten en gebak aantoont.
Ijstaarten in alle geuren en
kleuren nemen een
diepvrieseiland over de ge
hele breedte van Giant in be
slag. Niet minder plaats is
toegewezen aan zoutjes,
snacks en zoetwaren.
De cultus van de patatochip
bereikt bij Giant zijn hoogte
punt in de enorme zakken
chips met een hoogte van
ongeveer 50 cm. Deze chips
komt uit Carlisle zelf en hele
gezinnen hebben aan het
schillen en schilferen van de
aardappelen een aardige bij
verdienste. De ontbijtge-
woonten leveren ook duide
lijke verschillen met Neder
land op. Dit bewijst het gro
te aanbod in de zogenaamde
„cereals" (graanprodukten).
Je kunt het zo gek niet ver
zinnen of het is in één of an
dere vorm verkrijgbaar. Zo
zijn er graanvlokken in alle
mogelijke vormen en alle
mogelijke rooster-manieren.
Om deze produkten vooral
voor kinderen aantrekkelijk
te maken zijn de verpakkin-
Winkelen bij Giant in Carlis
le betekent ook het proeven
van nieuwe Ixtpjes. Net als in
onze eigen supermarkten
krijgt de klant bij de intro
ductie van nieuwe produk
ten dikwijls de gelege>iJ:eid
zelf smaak en kwaliteit te
beoordelen.
gen voorzien van afbeeldin
gen van hun favoriete televi
siehelden. Tevens is het zo
dat veel cerealfabrikanten
wedstrijden uitschrijven om
het „jonge koperspubliek"
aan zich te binden. Diep
vriesdiners is een andere
produktgroep die in Amerika
gretig aftrek vindt. Men kan
kiezen uit goedkope eenvou
dige maaltijden maar ook uit
dure „gourmet" diners. En
duur is voor onze begrippen
meestal peperduur omdat de
prijzen omgerekend min
stens twee keer zo hoog lig
gen als bij ons.
Het huismerk, bij Giant niet
speciaal voor deze winkel
maar voor een aantal super
marktketens geproduceerd,
is bij bijna iedere assorti-
mentsgroep aanwezig. Ook
hier is het principe, net zoals
bij Albert Heijn, dat een
veelgevraagd produkt van
dezelfde kwaliteit voor een
lagere prijs kan worden aan
geboden dan een merkpro-
dukt van dezelfde kwaliteit.
De opdruk „Value time" op
de verpakking geeft aan dat
het hier het huismerk be
treft.
Taart
Het begrip „vers" kent bij
Giant veel vertalingen. Aller
eerst het grote aanbod vers
fruit en verse groente. Bij de
afdeling brood en gebak
wordt het assortiment, ge
deeltelijk zichbaar voor de
klant, in eigen bakkerij ver
vaardigd. Opvallend op deze
afdeling zijn de reusachtige
kleurrijk gedecoreerde ver-
jaardags- of andere feesttaar
ten met aangepaste opschrif
ten. Ze worden op bestelling
geleverd. Het is zelfs moge
lijk dat de klant een eigen
ontwerp voor de versiering
maakt. De feesttaarten-afde
ling heeft vrijwel onbeperkt
mogelijkheden om via een
projectie-apparaat iedere ge
wenste afbeelding in suiker
werk om te zetten.
Hapjes die in de oven thuis
alleen nog behoeven te wor
den opgewarmd zijn te vin
den op de afdeling vleeswa
ren. Het gaat hier voorname
lijk om gegrilde of anders
zins toebereide kipproduk-
ten. Deze voorbereide pro
dukten liggen goed in de
markt want de op efficiency
ingestelde Amerikaan grijpt
iedere mogelijkheid aan om
tijd en energie te besparen.
Kant-en-klare gerechten zijn
hiertoe een prima middel!
Openingsuren
Winkelen kan in Amerika op
vrijwel ieder uur van de dag
en de nacht. Veel supermark
ten zijn 24 uur open of min
stens tot in de vroege of late
avonduren. Bij Giant in Car
lisle (en bij de 36 andere
Giant-supermarktenkan
men op door-de-weekse da
gen en op zaterdag vanaf
8.00 uur tot respectievelijk
21.00, 22.00 en 23-00 uur te
recht. De sluitingstijden zijn
afhankelijk van de dag. Op
zondag kan er tot 17.00 uur
worden gewinkeld. Deze
openingstijden zijn afge
stemd op de behoeften van
de gezinnen waarin ouders
in de meeste gevallen beiden
een baan hebben. De avond
uren en het weekend zijn
daarom de uitgelezen tijden
om te winkelen. Niet zelden
koopt men in één klap voor
een hele week in. De klant
koopt naast voedingsproduk-
ten ook huishoudelijke arti
kelen, ook al is de zogenaam
de „hardware" bij Giant in
vergelijking met Albert
Heijn, aan de bescheiden
kant.