OR E=3> VERKIEZINGEN Ë=5j>0R Ë=3>VERKIEZI
OR,CORenBOR van Ahold op een rijtje
OR-werk kost tijd
OR ËÊ3> VERKIEZINGEN ÉË3>0R [=3>VERKIEZI
pagina 6
Flitsen
VERKIEZINGEN
Wil Steenvoorde, ex-OR-lid AH:
„Voor carrière
OR-werk opgegeven"
O OR S> INTERVIEW OORO
flati Berendschot,
hoofd Restaurants AC Pesse:
„OR zou vergaderingen
meer
moeten coördineren"
OR INTERVIEW OR O
Riet Spek,
OR-lid Centrale Diensten:
„Soms zijn
er spanningen'
De geschiedenis van de OR binnen Ahold nam
een aanvang in 1957 toen onder voorzitterschap
van de heer G. Heijn de Albert Heijn-OR werd
geïnstalleerd. Het was in die tijd nog een OR met
weinig bevoegdheden. Er is sindsdien heel wat
veranderd binnen de diverse wetten die er rond
de OR zijn geweest. Hoe zit de OR nu in elkaar,
hoe wordt er gewerkt en wat zijn de bevoegdhe
den van een OR eigenlijk? Allemaal vragen die
wellicht bij velen zullen rijzen.
Elke werkmaatschappij binnen Ahold met meer
dan honderd medewerkers en dat zijn er dertien
- heeft zijn eigen OR die door éénmaal in de drie
jaar te houden verkiezingen wordt gekozen. De
grootte wat betreft werknemers van een werk
maatschappij bepaalt het aantal zetels binnen een
OR. Daarom heeft bijvoorbeeld de OR van Albert
Heijn heel wat meer leden dan die van Marvelo.
Toch hebben al die OR'en dezelfde bevoegdhe
den.
Volgens de wet moet de OR minimaal zes maal
per jaar vergaderen. Hierbij is de bestuurder (de
directeur van de onderneming) niet aanwezig.
Tijdens zo'n vergadering komen allerlei zaken aan
de orde zoals: adviesaanvragen m.b.t. organisatie
veranderingen, regelingen op het gebied van
sociaal en personeelbeleid, de uitvoering in de
praktijk van afspraken en eventuele problemen
die daaruit voortvloeien. Noem maar op. Al dat
soort dingen die binnen een bedrijf spelen komen
aan de orde. De OR heeft ook een aantal zgn.
overlegvergaderingen per jaar. Hier worden deze
zaken met de bestuurder besproken en wordt
eventueel verdere actie ondernomen.
Adviesrecht
Als bijvoorbeeld een be
stuurder een maatregel wil
nemen van financieel-econo-
mische of technisch-organi-
satorische aard heeft de OR
adviesrecht. Wil bijvoor
beeld de bestuurder tegen
het advies van de OR een
maatregel toch „doordruk
ken", kan de OR in beroep
gaan bij een rechterlijke in
stantie (Ondernemingska
mer te Amsterdam). De OR
heeft ook adviesrecht waar
het de benoeming of het
ontslag van de bestuurder
van de onderneming aan
gaat.
Instemmingsrecht
Instemmingsrecht heeft de
OR waar het gaat om het
sociaal beleid van de onder
neming. Bijvoorbeeld bij een
regeling op het gebied van
werktijd- of vakantierege
ling, waar het gaat om een
functieclassificeringssys-
teem of met betrekking tot
een regeling voor jongeren
in de onderneming. Geeft de
OR zijn instemming niet dan
kan de bestuurder zich wen
den tot de bedrijfscommissie
(aantal werkgevers verenigd
in een commissie met een
arbitragebevoegdheidDe
goedkeuring van de bedrijfs
commissie doet dan uit
spraak over het feit of de
instemming al dan niet te
recht onthouden is. Is de
ondernemer het niet eens
met de uitspraak van de be
drijfscommissie dan kan hij
in hoger beroep gaan bij de
Minister van Sociale Zaken.
Benoemingsrecht
Als laatste kunnen we het
benoemingsrecht noemen.
De OR heeft bijvoorbeeld
het recht uit zijn midden ten
minste de helft te benoemen
van de bestuursleden van in
stellingen, die door de on
dernemer zijn opgericht
voor de medewerkers. Het
gaat hier vaak om instellin
gen die door de ondernemer
worden betaald en waarvan
hij in beginsel dus zelf de
bestuursleden mag benoe
men. Bijvoorbeeld: sociale
fondsen, pensioenfonds, stu
diefondsen, etc. Formeel
heeft de OR geen bevoegd
heden binnen deze instellin
gen omdat dit aparte rechts
personen betreft. Om de OR
in staat te stellen toch in
vloed op deze instellingen
uit te oefenen, kan de OR dit
doen door benoeming van
bestuursleden.
Stimuleringsrecht
De OR heeft ook het zoge
naamde stimuleringsrecht.
Dit recht betreft de bevorde
ring en naleving van de voor
de onderneming geldende
voorschriften met betrek
king tot arbeidsomstandig
heden, dit is bescherming
van de veiligheid voor mede
werkers en hun gezondheid.
Voorts ziet de OR toe dat
werkoverleg naar behoren
plaatsvindt Ook ziet de OR
erop toe dat er binnen de
onderneming geen discrimi
natie plaatsvindt en dat man
nen en vrouwen gelijkwaar
dige rechten hebben.
Tot zover in vogelvlucht een
aantal rechten van de OR.
Vaste commissies
Binnen de OR'en zijn vaste
commissies die van OR tot
OR kunnen verschillen. Bij
voorbeeld de Sociaal Econo
mische Commissie, de Com
missie ARBO-Wct (Arbeids
omstandigheden Weten di
verse andere. In deze com
missies mogen eventueel
deskundige personen van
buiten de OR plaatsnemen.
Deze maken echter verder
geen deel uit van de OR en
hebben dus ook geen stem
recht.
COR
Ahold telt dertien werkmaat
schappijen met een OR. Uit
elke OR is een aantal leden
vertegenwoordigd in de
Centrale Ondernemingsraad
(COR). De taak van de COR
is eigenlijk hetzelfde als die
van de OR. De COR heeft
dezelfde rechten, bevoegd
heden en plichten als de OR.
Echter met dit verschil dat
de COR op concernniveau
werkt.
BOR
Binnen Ahold bestaat ook
het zgn. BOR. Deze drie let
ters staan voor Bureau On
dernemingsraden dat onder
leiding staat van Leon Krats-
born. De functie van het
BOR is nauwelijks in 't kort
te omschrijven omdat die
veelomvattend is. Het BOR
is een dienstverlenende in
stantie voor OR'en en be
stuurders en heeft bijvoor
beeld tot taak knelpunten uit
de weg te ruimen. Het kan
gebeuren dat een bestuurder
en een OR niet zo goed met
elkaar overweg kunnen. Het
BOR probeert dan een goe
de en doeltreffende commu
nicatie op gang te brengen.
Ook heeft een OR wel eens
communicatieproblemen
met zijn „achterban". Het
BOR adviseert in zo'n geval.
Er zijn ook andere zaken
waaraan het BOR zijn steen
tje bijdraagt: bijvoorbeeld de
komende OR-verkiezingen.
Deze worden namelijk door
het BOR gecoördineerd. Het
BOR heeft een plan-de-cam-
pagne opgesteld waarvan bij
voorbeeld de vier extra pagi
na's Flitsen deel uitmaken.
Een complex geheel is zo'n
OR-gebeuren zeker. In dit
artikel hebben we, om met
Boudewijn de Groot te spre-
ken, nog maar een „tip van
de sluier" opgelicht. De ko
mende maanden zullen we
aan de hand van artikelen in
Flitsen dieper ingaan op de
OR in al zijn facetten. De OR
is de moeite waard. Zeker in
een tijd van economische
teruggang. Niet alleen veel
medewerkers binnen Ahold
realiseren zich dat. Ook op
managementniveau is men
ervan overtuigd dat een goe
de OR zeker een positieve
bijdrage kan leveren tot het
voortbestaan van het Ahold-
concern.
Ondernemingsraadsleden zitten over het alge
meen altijd in tijdnood. Het dagelijks werk moet
soms blijven liggen of worden overgenomen
door collega's omdat het OR-werk roept. Dit kan
spanningen oproepen want een chef van een
afdeling zal het niet altijd even leuk vinden als
een medewerker een dag weg moet en een
collega zit er vaak ook niet om te springen om
„Het is misschien een beetje vreemde stelling
maar door de OR moest ik de OR verlaten.
Toen ik me verkiesbaar stelde voor de OR van
AH realiseerde ik me totaal niet dat dat veel
werk met zich zou brengen." aldus Wil
Steenvoorde, scctorchcf bij AH Extra in
Ix-idcrdorp. „Tijdens mijn functie in de OR en
later binnen de COR heeft mijn persoonlijke
ontwikkeling een dermate snelle ontplooiing
doorgemaakt dat ik begon te denken aan mijn
carrière. Zaken die ik binnen de OR en COR leerde ging ik toepassen
in m'n werk met als positief resultaat dat ik nu extra
carrièremogelijkheden heb. Dat betekent dat ik ook weer moet gaan
studeren en studie naast OR-werk gaat eenvoudig niet. Daarom
moest ik het OR-werk opgeven. Vandaar mijn stelling dat ik door de
OR de OR moest verlaten."
Han Berendschot. hoofd Restaurants van AC
Pesse. is de ..chef' van Joke Benjamins. Zij is
assistent hoofd Zelfbedieningsrestaurant en
tevens lid van de AC-OR. We vroegen Han om
een reactie op het feit dat een van zijn directe
medewerksters vanwege dat lidmaatschap
regelmatig op het werk verstek moet laten
gaan. „Kijk. Iaat ik voorop stellen dat ik het
OR-werk belangrijk vind. Vaak wordt echter
pas op het laatste moment besloten dat er
werk over te nemen. Naast dat het OR-werk
werktijd vergt, gaat er bij de meeste OR-leden ook
heel wat privétijd in zitten. Kortom; tijdbeste
ding is een belangrijk onderwerp. Om een beeld
te geven hoe een OR-lid en privé omgeving over
de tijdbesteding van OR-leden denken volgen
hieronder interviews die telefonisch werden ge
houden.
ineens een vergadering moet plaatsvinden. Soms is dat noodzakelijk
maar af cn toe heb ik ook het gevoel dat vergaderingen veel te laat
worden gepland. Onze OR zou in mijn ogen vergaderingen beter
moeten coördineren. Dan hoef ik bijvoorbeeld geen grote
goochelkunsten uit te halen voor vervanging." Op de vraag hoe de
directe medewcrk(st )ers het vinden dat Joke regelmatig „tussen de
wielen" moet naar een OR-vergadering in AC Meerkerk, zegt Han „Ik
denk dat de vaste medewerkers van Joke daar begrip voor hebben
Zij weten namelijk best dat je na twee uur rijden, vier uur
vergaderen en nog eens twee uur terugrijden, meer afgedraaid bent
dan v an een gewone dag werken De part-time medewerkers hebben
daar ook wel begrip voor maar ik heb helaas het gevoel dat ze het
nog steeds een soort snoepreisje vinden."
„Als je je werk naar behoren wilt verrichten cn
daarnaast ook voldoende aandacht wilt
besteden aan het OR-werk. dan kun je wel eens
in de problemen komen. Je merkt dan dat je
een keus moet maken tussen je werk en het
OR-werk. Dat kan behoorlijk wat spanningen
opleveren in de persoonlijke sfeer. Ik denk dat
veel OR-leden dit beeld herkennen." aldus Riet
Spek, lid van de OR Centrale Diensten in
Zaandam. „Over het probleem „Tijdbesteding
en de OR" hebben we binnen Centrale Diensten een enquête
gehouden. Daaruit bleek dat leden met een lagere functie, als ze in
tijdnood komen, eerder een beroep op collega's doen om het werk
over te nemen dan mensen met een hogere functie. Dat laatste heeft
denk ik te maken met hun toekomstbeeld. Als je je normale werk niet
naar behoren kunt uitvoeren, kan dat een negatieve invloed hebben
op je beoordeling hetgeen op zijn beurt direct weer te maken heeft
met je carrière. Je baan èn de OR zijn belangrijk. Het blijft in het
geval dat je moet kiezen een wikken en wegen welk werk er op dat
moment v
r gaat."
