OR Ë3> VERKIEZINGEN
„OR ZAL IN DE
TOEKOMST EEN NOG
BELANGRIJKER
ROL SPELEN"
D> VERKIEZI
OR VERKIEZINGEN OR VERKIEZI
pagina 10
Flitsen
Jos Nijssen, voorzitter COR:
O OR O INTERVIEW OORO
„Maak straks een bewuste keus"
Communicatie achterban
hard nodig"
Jos Nijssen zit hoog en
droog op de bovenste ver
dieping van het Ahold
hoofdkantoor in Zaandam.
Nog boven de etage waar de
Raad van Bestuur zetelt.
Volgens Jos is dat zeker
geen symbool van macht.
Als voorzitter van de COR is
hij waarschijnlijk bij velen
geliefd maar wordt mis
schien door even zovelen
verguisd. Hij heeft een uit
gesproken mening die hij
zeker niet onder stoelen of
banken steekt. Op een mid
dag in augustus hadden we
een gesprek met Jos over
zijn visie als voorzitter van
de COR op het functioneren
van de OR'en binnen Ahold.
Als bet goed gaat met een bedrijf,
gaat bet werk de OR irij gemakke
lijk af. Bij Alx)/d schijnt econo
misch gezien de zon. Betekent dit
dat de OR'en binnen A/jold op bun
lauweren kunnen rusten'-'
Als door een wesp gestoken, vliegt
Jos uit zijn gemakkelijke zithou-
ding overeind. „Inderdaad. Binnen
Ahold schijnt de zon. Maar voor je
het weet kunnen zich donkere
wolken boven ons concern samen
pakken en een forse onweersbui
veroorzaken. Iemand van de Raad
van Bestuur zei eens over de inte
gratie van Simon binnen AH: .Je
moet het dak repareren als de zon
schijnt." Ben ik het helemaal mee
eens. Ik wil er wel graag aan
toevoegen dat je na die reparatie
moet controleren of het dak lekt.
Dat laatste is een taak van de OR.
Het kan allemaal mooi en prachtig
zijn. Toch moet je de vinger aan
de pols houden en alle mogelijke
zaken kritisch bekijken zodat er
niet stilletjes aan de sociale zeker
heid wordt geknaagd. Ik hoef maar
kreten te laten vallen als werktijd
verkorting, automatisering en ga
zo maar door."
Vragen dat soort problemen een
grote specialisatie van de OR
,Ja zeker."
Houdt dat benodigde specialisme
dan niet heel wat medewerkers
tegen om zich kandidaat te stellen
vooreen OR?
Jos roert eens bedachtzaam in zijn
thee. .Je moet je daarop natuurlijk
niet verkijken. Binnen de OR'en
zijn verschillende kiesgroepen. Al
le geledingen binnen een bedrijf
zijn vertegenwoordigd.
Stel nu voor dat Albert Heijn het
kassa-gebeuren wil automatiseren.
De caissière die in de OR zit kan
helemaal vanuit de praktijk zo'n
plan beoordelen. Dat is zeker een
specialisme. Bovendien hoeft men
niet overal het naadje van de kous
van te weten. Er zijn commissies
binnen de OR die zich met bepaal
de problemen bezighouden. Zij
brengen tijdens een vergadering
verslag uit en de OR kan in zijn
algemeenheid een beslissing ne
men. Daarnaast bestaan er heel
wat cursussen waaraan een OR-lid
kan deelnemen."
De communicatie met de achter
ban is bij de meeste OR'en van
A/:old eeri groot probleem. Komt
dit omdat bet de achterban alle-
maal niet interesseert of ligt de
schuld bij de OR?
„Schuld, schuld, schuldMet
zijn hand maakt Jos een relative
rend gebaar. „Kijk, in de plaats
waar ik woon gebeuren een hele
boel dingen waar ik me over kan
opwinden, maar dat gewoon niet
doe. Eigenlijk interesseert het me
niet zo veel. Zo gaat het in een
bedrijf ook. Als alles redelijk naar
wens verloopt kan men het alle
maal niet zo veel schelen. Komt de
eigen positie echter in gevaar dan
stapt men wel naar de OR toe en
dan wordt er driftig gecommuni
ceerd. Er is nog een belangrijk
punt. Als je naar de winkelbedrij
ven binnen ons concern kijkt, lig
gen de vestigingen ver uit elkaar.
De OR is dan een beetje een
onduidelijke instelling die één
keer in de zoveel tijd vergadert.
Eigenlijk niets tastbaars dus. Bij
een produktiebedrijf, als bijvoor
beeld Marvelo, ligt dat anders.
Daar zit de OR samen met de
medewerkers onder één dak. De
communicatie is dan ook veel een
voudiger."
We kijken terug op de eerste volle
drie jaar waarin de bestuurder
(bedrijfsdirecteur c.q. gelijkwaardi
ge functie) geen voorzitter meer is
van die OR. Wat zijn je conclusies?
Glimlachend: „Gelukkig is de be
stuurder niet langer meer voorzit
ter van de OR. Dat zeg ik het liefst
zachtjes. De bestuurder en de PZ-
man (Personeelzaken) als secreta
ris waren degenen die de kar trok
ken. Zij zorgden voor de agenda,
discussiepunten, voorstellen, enz.
Ook bepaalden zij in wezen de
prioriteiten. In 1979 kwam de
nieuwe Wet op de Ondernemings
raden. We moesten onze eigen
voorzitter en secretaris kiezen die
op hun beurt de kar in gang moes
ten houden. Dat was best wel
wennen. Ik vergelijk het altijd
maar met toen je als klein kind
moest leren lopen. In 1979 stun
telden we wat aan de hand van pa.
een jaar later liepen we ondanks
vallen en opstaan al heel aardig en
nu kunnen we ons geheel zelfstan
dig voortbewegen.
5 APRIL 1984.
Heeft de OR toekomst en hoe zie je
de rol van de vakbonden in die
toekomst?
Allereerst de vakbonden. Ik denk
dat de samenwerking met de vak
bonden in de toekomst groter zal
worden. Ook de vakbonden heb
ben moeten wennen aan de ver
zelfstandiging van de OR. Dat gaf
in het begin wel eens problemen.
Ik zie die samenwerking vooral tot
uiting komen in een goede over
legstructuur waarbij de vakbewe
ging in onderhandelingen met
werkgevers afgaat op adviezen uit
de OR'en. Dat zou een hele gezon
de situatie zijn."
En het contact met de werkgever'-'
Hoe zal dat er in de toekoinst gaan
uitzien?
„Ik denk dat de ondernemer in de
toekomst nog meer zijn besluit
vorming zal laten afhangen van de
mening van de OR. Als er iets te
gebeuren staat zal de bestuurder
de OR in een veel eerder stadium
informeren. De OR kan zich dan
goed in de problematiek inleven
en een gedegen advies uitbrengen.
Deze manier van communiceren is
belangrijk. Dat realiseert de be
stuurder zich best. Want hij weet
heel goed dat, als hij duidelijkheid
schept, een onpopulaire maatregel
eerder zal worden geaccepteerd."
Zit de Wet op de OR'en goed in
elkaar? Behoeft die verandering?
Vol vuur: „Ik ben ervan overtuigd
dat er heel wat moet veranderen.
Die wet is tot stand gekomen door
een groot compromis binnen poli
tiek Den Haag. Daarom staat de
wet vol vaag- en onduidelijkhe
den. Ik noem maar een voorbeeld.
Als Ahold met „Nederlands" kapi
taal in het buitenland gaat investe
ren en dat gebeurt dan kunnen
we daar als OR geen enkele vinger
tussen krijgen. Dit terwijl het gaat
om het beleggen van door ons
verdiend geld. Valt die belegging
verkeerd uit dan zijn we er hier de
dupe van. Neem nou bijvoorbeeld
artikel 25 van de wet die handelt
over adviesbevoegdheid. Het is zo
vaag omschreven wanneer een
werkgever advies moet vragen, dat
vaak „herrie" ontstaat over het feit
of voor een bepaalde zaak wel of
niet advies van de OR noodzake
lijk is. Als laatste in verband met
die toekomst zou ik willen zeggen
dat ik een voorstander ben van
een instantie, waarbij OR'en zijn
aangesloten en die bepaalde be
voegdheden heeft bij het tot stand
komen van wetswijzigingen. Ik
vind het belachelijk dat nu de
politiek dit doet onder druk van
werkgevers en vakbonden. Wij, als
direct betrokkenen, hebben nog
niets in de melk te brokkelen. Dat
moet zeker veranderen."
Wat wil je zeggen tegen hen die
straks in april hun stem kunnen
uitbrengen of zich verkiesbaar wil
len stellen?
Jos is even stil. Waarschijnlijk
denkt hij aan het feit dat hij zelf de
COR zal gaan verlaten. Het zou
misschien wat vreemd zijn om dan
een vurig pleidooi te houden voor
het zich beschikbaar stellen voor
het OR-lidmaatschap. „Ik wil geen
„peptalk" houden tot degenen die
zich willen laten verkiezen voor
de OR. Ik heb wel een woord voor
hen die straks mogen kiezen. Doe
het bewust en stem op iemand van
wie je vindt dat die duidelijk capa
citeiten heeft. Als zo iemand straks
ook wordt gekozen, laat hem dan
niet in zijn sop gaar koken maar
informeer hoe de zaken staan bin
nen de OR. Op die manier kun je
ook de communicatie bevorderen
en dat is, zoals ik eerder schetste
hard nodig in deze tijd."
G J. HEIJN,
BESTUURDER CENTRALE DIENSTEN
„De Centrale Diensten (CD) werken
voor alle werkmaatschappijen binnen
Ahold. Enerzijds is dat leuk, anderzijds
brengt dat mee dat de mensen in de CD
-VIA n'et 'n een -echt eigen" concernonder-
v deel werken dat met één activiteit bezig
is en waarmee je je gemakkelijk kunt
identificeren. Bovendien, als bij de werk
maatschappijen (WM'en) wijzigingen in
de organisatie of werkw ijze plaatsvinden,
kan dit invloed hebben op de CD. Het kan dus gebeuren dat - buiten
het gezichtsveld van de CD - beslissingen worden genomen die de
CD wél raken. Dat is voor de OR van zo' n dienstverlenende instantie
een lastig aspect. Je moet een dergelijke beslissing van een WM
namelijk gaan duidelijk maken naar je eigen achterban.
Ik zal wel niets bijzonders zeggen als ik zeg dat ik het OR-werk
belangrijk vind, want ik vermoed dat andere bestuurders reeds voor
mij deze uitspraak hebben gedaan. Wel wil ik kwijt tegen hen die
overwegen zich straks beschikbaar te stellen, dat het OR-werk niet
eenvoudig is. Toch, als iemand voelt dat hij of zij daarvoor capacitei
ten heeft, hoop ik dat het tot een kandidaatstelling komt.
Tegen hen die gaan kiezen zou ik graag zeggen „maak een bewuste
keus en kies een goede kandidaat."
J.W. DEKKER,
VOORZITTER OR CENTRA IF. DIENSTEN
„In tijden dat het economisch goed gaat
met een onderneming heeft de achterban
vrij weinig belangstelling voor het OR-
werk. Gaat het allemaal wat slechter dan
verloopt de communicatie met de OR in
eens prima. Logisch, want dan komt de
portemonnee of de baan in gevaar. Juist
bij Centrale Diensten is de OR erg be
langrijk. Dit omdat hooguit 15 tot 20%
van het kantoorpersoneel is georgani
seerd binnen vakbonden. Dat is bijvoorbeeld de reden dat onze OR
het accent wat meer legt op de belangen van de werknemers. Een
goede zaak, dacht ik, want automatisering en zijn gevolgen rukt bin
nen Centrale Diensten op. Dat zal zeker de nodige problemen met
zich brengen. Daarom is juist nu, hoewel het relatief gezien goed gaat
met Ahold. die communicatie met de achterban hard nodig. Helaas
beseffen veel medewerkers dat nog niet."
