De „Broeken" zijn werkers
Nieuwe taakafbakening bij AH
tussen administratrice en hoka
Flitsen
pagina 9
Gepensioneerdfabriekschef A. Broek:
Jaren dertig
Trouwen
Vermicelli
Vakbonds
werk
Eerste ABC-winkel geopend
„Als destijds een
„Broek" bij Albert
Heijn solliciteerde,
werd-ie meteen
aangenomen. De
„Broeken" zijn
werkers. Ze heb
ben altijd een goe
de reputatie gehad
bij Albert Heijn."
De heer A. Broek (70 jaar
nu) is er een beetje trots
op, wanneer hij dit in her
innering brengt. Behalve
hij, werkten ook zijn
vrouw en hun twee zoons
bij Albert Heijn; en hun
dochter werkt er nog, ter
wijl verder een broer van
de heer Broek er nog
werkt en twee andere
broers inmiddels gepen
sioneerd zijn.
Broek blikt terug op een
arbeidzaam leven in
dienst van Albert Heijn.
Een dienstverband van
dik 40 jaar is bepaald niet
niks. Hij woont met zijn
vrouw op het adres Bijl
straat 12 in Zaandam, on
der de rook van de fa
briek aan de Oostzijde,
waar hij die tientallen ja
ren actief is geweest. Het
echtpaar Broek wordt in
z'n woonstraat omgeven
door ook allemaal voor
malige Albert Heijn-
medewerkers en enkele
zijn er nog steeds werk
zaam zodat in dit opzicht
de Bijlstraat als een soort
Albert Heijn-straat kan
worden beschouwd.
De heer Broek werd gebo
ren in Maasland bij Rotter
dam. Z'n vader was veehan
delaar maar in het begin van
de crisistijd trad hij als
grondwerker in dienst bij de
Zaanlandse Electriciteits
Maatschappij. Broek: „Toen
mijn ouders naar Noord-
Holland trokken, ben ik aan
vankelijk achtergebleven,
want ik was slagersknecht in
Vlaardingen. In de winter '29
ben ik echter naar Wormer
gegaan en in '30 trad ik bij
Albert Heijn in dienst als ma
nusje van alles." De heer
Broek kwam in die tijd te
recht op de erwtenzolder.
Hij maakte er de erwten
schoon, sorteerde ze, woog
ze, maakte er spliterwten
van. Kortom, Broek trad als
19-jarige op 1 oktober '30
bij Albert Heijn in dienst en
daarmee startte een ruim
vier decennia durend dienst
verband, dat eerst met z'n
pensionering eindigde.
De twee zoons van het echt
paar Broek hebben welis
waar bij Albert Heijn ge
werkt, maar die hebben AH's
bakkerij op een gegeven
ogenblik voor de bouw ver
ruild. De dochter werkt bij
het AH-filiaal aan de Vermil-
joenweg in Zaandam. Me
vrouw Broek werkte destijds
bij de opleiding van het AH-
winkelpersoneel.
Broek zelfwas dus aanvanke
lijk actief op de erwtenafde
ling. Daar zat hij in het na
jaar, want in het voorjaar
was het seizoenartikel erwt
boon) verwerkt en maak
te hij zich produktief op de
emballage-afdeling, waar hij
goederen inpakte en ver
zond. In het najaar doemde
dan de erwtenzolder weer
voor hem op.
Broek: „Dat steeds wisse
len van werk (erwten en
emballage) heb ik volge
houden tot 1935. Ik wilde
toen trouwen en ben op
een bepaald moment naar
meneer Jan Heijn gestapt.
Ik vroeg hem om opslag,
zodat ik zou kunnen
trouwen. Hij reageerde
met: ook al trouwen? Ver
der zei hij: ik zal voor je
kijken, 's Woensdags was
ik bij hem en de zaterdag
erop mocht ik terugko
men. In die tijd verdiende
ik achttien harde guldens
per week. Op die zater
dagmiddag zei meneer
Jan tegen me: „Ik zal je
drieënhalve gulden per
week opslag geven, maar
je krijgt wel ander werk."
Het weekinkomen van Broek
steeg van 18 naar 21,5 gul
den en zijn nieuwe werk
ging zich voltrekken op de
meelzolder, waar een functie
vrijkwam. Broek: „Ik ging
helpen bij het in ontvangst
nemen van 't meel vanuit de
schuiten en bij het klaarma
ken van de meelsoorten
voor de diverse koekafdelin-
gen. Na vier weken stond
meneer Jan Heijn opeens
een keer achter me, keek
eens, zei niks en ging weg.
Naderhand kwam chef A. van
Wijnen van de verpakkings
afdeling naar me toe en
vroeg: hoe maak jij de meel
zakken los, doe 't eens voor.
Ik zei: nou, zo. Mijn voorgan
ger sneed de draden stuk en
daarmee waren dan meteen
ook de zakken beschadigd.
Ik zorgde bij het losmaken
dat de zakken niet werden
beschadigd. Dat leverde bij
retournering geld op, want
beschadigde zakken brach
ten 3 cent statiegeld op en
die van mij het dubbele aan
tal centen.
Op die manier verdiende ik
dus geld en meneer Jan be
loonde dat. Ik kreeg er voor
taan nog eens 2,5 gulden per
week bij, zodat ik een week
inkomen van 24 gulden had.
Dat was voor die tijd lang
niet slecht."
Op 29 augustus 1935 kon
den de heer en mevrouw
Broek dan ook met een ge
rust hart trouwen, want hun
financiële toekomst zag er
gezond uit.
Tot in '39 bleef Broek op de
meelzolder werken. „Toen
vroeg meneer Jan of ik bij
hem wilde komen. Hij zei:
we willen je chef maken van
de vermicelli-afdeling. Na
een paar weken gebeurde
dat ook. Die vermicelli-
afdeling was nog betrekke
lijk nieuw, met een heleboel
kinderziekten. Onder mijn
leiding zijn er flink wat ver
beteringen tot stand ge
bracht, waardoor het een
goed lopende afdeling
werd", aldus Broek, die tot
'55 chef vermicelli-afdeling
bleef. In dat jaar werd hij
chef van de pindakaasafde
ling. Hij bleef dat tot zijn
pensionering in '76. Via di
verse investeringen is het
produktieproces er volledig
geautomatiseerd in de jaren
dat Broek er chef was.
De heer Broek werd in 1955
gehuldigd wegens 25 jaar
dienstverband en in '70 vier
de hij zijn 40-jarig jubileum.
Hij is in de loop van de jaren
ook actief geweest voor de
bedrijfsbrandweer en fa-
brieksfietsbewaking. „Ik heb
altijd met plezier bij Albert
Heijn gewerkt, ben nooit
met sjagrijn naar m'n werk
gegaan. Mijn vrouw heeft
wel eens gezegd: het lijkt
wel of je met Albert Heijn
getrouwd bent. Dat kwam
omdat ik altijd in de fabriek
was. We hebben immers ja
renlang pal naast de fabriek
gewoond."
Nu de heer Broek van z'n
pensioen leeft, zit hij ech
ter niet stil. Hij zit nog in
het vakbondswerk. Na
mens de FNV is hij pen
ningmeester van de Stich
ting Huisvesting Migran
ten Zaandam. Een hobby
van hem is klaverjassen.
En verder boogt hij op
worstelsuccessen. „In '35
ben ik worstelkampioen
van Nederland geweest in
de tweede klas vederge
wicht en lichtgewicht. Ik
heb mijn vrouw via het
worstelen in Wormer le
ren kennen. Mijn zwagers
worstelden ook."
Het jaarlijkse uitstapje van
Albert Heijn is voor Broek
een opgelegde kans om
collega's van vroeger
weer te zien. Hij zegt:
„Dat is een heerlijke dag.
We praten dan over vroe
ger. Onze generatie be
treurt het eigenlijk dat de
fabriek zo is uitgehold, al
beseffen we best wel dat
de tijdsomstandigheden
zulke ontwikkelingen no
dig maken."
Fabriekschef A. Broek: met AH getrouwd?!
In de administratie in de AH-filialen gaat de komende
jaren nogal wat veranderen. Centraal bij die verande
ringen staan de functies van hoofd-kassagroep (hoka)
en van administratrice. Hoewel de plannen nog in de
informatiefase zijn, toch alvast nadere informatie daar
over.
De belangrijkste verandering
is, dat de controle op bepaal
de administratieve gegevens
op het HK gaat plaats heb
ben. Deze verschuiving is
nodig om een grotere doel
matigheid in de administra
tie te bereiken. Een andere,
belangrijke wijziging vormt
de nieuwe taakafbakening
tussen administratrice en ho
ka. De hoka wordt verant
woordelijk voor alle geld
handelingen, terwijl de ad
ministratrice zich uitsluitend
bezig gaat houden met de re
gistratie van de geldstroom.
Een deel van het huidige
werk van de administratrice
komt dus bij de hoka te
recht, maar ook verdergaan
de automatisering zal haar
taak vereenvoudigen. Een en
ander heeft tot gevolg dat.
over enkele jaren, er per AH-
filiaal geen full-time admini
stratiefunctie meer zal zijn.
Personele kant
Voor het zover is moet na
tuurlijk eerst uitvoerig wor
den beraadslaagd over de
personele kant van deze ont
wikkeling. De alternatieven
die de directie voor ogen
staan zijn:
behoud van een full time
functie door het bunde
len van de administraties
van een aantal filialen.
opleiding van administra
trice tot hoka-nieuwe-
stijl.
aanvulling van administra
tief werk met ander filiaal-
werk.
Bij al deze mogelijkheden is
uitgangspunt voor de direc
tie, dat betrokkenen in finan
cieel opzicht er geen nadeli
ge gevolgen van mogen heb
ben t.o.v. hun huidige func
tiecategorie.
Duidelijk is, dat ook de
functie van hoka verande
ringen ondergaat. Er is
vooral sprake van taakuit
breiding, waardoor oplei
ding en begeleiding
noodzakelijk zijn. Wel
licht zal het voorkomen,
dat men zich in deze
nieuwe situatie niet thuis
voelt, of dat men niet ge
schikt is voor de nieuwe
functie. Ook dan zal de
onderneming zorgen
voor ander filiaalwerk,
met als uitgangspunt:
geen nadelige financiële
gevolgen. De directie
heeft de OR toegezegd de
belangen van betrokke
nen zorgvuldig te zullen
afwegen. Met de vakorga
nisaties wordt overleg ge
voerd.
„Beter een
buur dan een tvrre vriend
Vervolg van pag. 1
waar een uitgebreid assorti
ment wordt aangeboden.
Tevens is in dit filiaal een
counter bestemd voor de
verkoop van tabaksartikelen.
Het bakkerswinkeltje heeft
de beschikking over een
croissant-oven en er is een
flessenautomaat die met een
druk op de knop een tegoed
bon produceert voor het sta
tiegeld. Negen kassa's zorgen
voor een snelle doorstro
ming van de klanten en de
delicatessenafdeling is groot
ser van opzet dan in ieder
ander filiaal.
Bedrijfsleider Van Ruiten
berg kan, samen met zijn 70
medewerkers met recht
trots zijn op deze nieuwe
vestiging.
