De oude garde vertelt
Een lied van mijn gaan
Cas Jenster
Personeelschef AC Restaurants
schrijft gedichtenbundel
pagina 10
FLITSEN
Boodschappen wegbrengen met een sleetje, werken tot zater
dagavond 10 uur, een bruine boon van de grond opzoeken en
weer in de bak leggen, een winkelvoorraad - met inbegrip van
wisselgeld en nog te incasseren posten - van nog geen f 1.500, -
het is duidelijk, dat alleen de oude garde over dat soort ervarin
gen kan vertellen.
Aan het woord zijn de heren J. P. (Piet) Korzilius (70) en
J. J. (Jan) Schwarz (65) uit Amsterdam, beiden al een aantal
jaren gepensioneerd na een loopbaan van meer dan 40 jaar in
de kruideniershranche.
In hel oktobernummer van Flit
sen vroeg de heer Th. Fransen
eens een kaartje te sturen aan de
heer v.d. Burg in Baarn.
Blijkbaar hebben velen onder u
gevolg gegeven aan dat verzoek;
wij ontvingen namelijk de volgen
de reactie:
"Allen die mij een kaart of brief
hebben gezonden wil ik daarvoor
van harte bedanken. Met vriende
lijke groeten, C. v.d. Burg. Kui
perlaan 7, Baarn.
Het werd een "tweegesprek", want deze
twee gepensioneerden zijn na een vrijwel
zelfde loopbaan - zij begonnen bij een fi
liaal van Van Amerongen - bijna onaf
scheidelijk. Elke dag komen zij wel even
bij elkaar, soms gaan zij de stad in, soms
maken zij een wandeling in Oost of
Zuid. waar zij wonen, en in december
staan zij naast elkaar in de vier filialen,
waarin kerstpakketten aan de hoofdste
delijke gepensioneerden worden uitge
reikt.
De heer Korzilius kwam op 15-jarige
leeftijd in het winkeltje van Van Ame
rongen in de Leidsekruisstraat. "De ou
de Schreuder had daar de leiding. Als hij
een bruine boon op de grond zag liggen
wasje nog niet jarig. Je kon een uitbran
der krijgen, want die boon had je weer in
de bak moeten leggen. Zo ging dat
toen."
Aan beroepskeuze werd niet veel ge
daan: "Je ging aan de slag waar ze je ge
bruiken konden. Als je maar wat ver
diende."
Met de heer Schwarz ging het net zo:
"Het was geen vraag wat je wilde wor
den. maar watje op tafel kon leggen aan
het eind van de week." De ambachts
school leverde hem af als gediplomeerd
metselaar, maar in een tijd waarin inge
nieurs als trambestuurder aan de slag
gingen had je niet veel aan dat getuig
schrift. Het w aren crisisjaren en je was
blij als je ergens een gaatje zag om te
kunnen werken.
Balansbriefjes
De heer Korzilius kwam na zijn militaire
dienst in het magazijn van Van Ameron
gen aan de Haarlemmer Houttuinen.
"Aan het eind van de week, op zaterdag,
soms ook op vrijdag, ging je winkelen. In
het magazijn was het dan niet zo druk en
daarom moest je in een filiaal een zieke
bediende vervangen. In het zomersei
zoen ging ik veel helpen in de zaak in
Zandvoort, want vooral de bediening van
het tentenkamp vergde veel tijd."
Het aantal filialen waarin Korzilius
werkzaam was is haast niet meer te tel
len. De tijd op "Bcukenplein" was ech
ter wel gedenkw aardig, want daar kwam
de latere mevrouw Korzilius als klant
binnen. Erg gezellig was ook de periode
in het filiaal Mariniersplein in de
Kattenburg-buurt. Dal was de zaak
waar de goederenvoorraad soms niet bo
ven de 1.500 gulden uitkwam. De heer
Korzilius kan nog de balansbriefjes -
"Als de balans goedgekeurd was liep je
toch wel tevreden rond" - uit die jaren
tonen, sommige nog in de met 3 cent ge
frankeerde enveloppe.
De langste standplaats werd Ferdinand
Bolstraat: 27 jaar, als filiaalchef. Van
wege gezondheidsredenen kwam hij de
laatste paar jaren van zijn actieve loop
baan in de buitendienst.
De heer Schwarz startte in de
Maasstraat bij filiaalhouder Gijtenbeek.
"Dat was voor die tijd een behoorlijke
zaak met horen en met de bakfiets be
zorgen." Korzilius: "Ik heb in de winter
nog wel eens met een sleetje bezorgd."
De winkels waren toen van 8 tot 8 open
en zaterdags tot 11 uur, later werd dat
10 uur en in de oorlog werd het slui
tingsuur steeds verder vervroegd.
Overname
In die oorlogsjaren was bij Van Ameron
gen een beroemd man werkzaam: dr.
Max Euwe. oud-wereldkampioen scha
ken. Korzilius: "Ik heb zijn ouders nog
wel als klant in de zaak gehad." De over
name van Van Amerongen door Albert
Heijn, in 1953, viel in het begin niet lek
ker. Korzilius: "We zagen het echter al
zo'n beetje aankomen, want allerlei arti
kelen kwamen al bij AH vandaan."
Schwarz: "Later waren we buitengewoon
tevreden over die inlijving bij Albert
Heijn. De omzetten gingen steeds om
hoog. De organisatie zat in Zaandam
ook veel beter in elkaar dan bij ons. Elke
week kwam er een "blok" bij. je moest
alles bijhouden op papier. Dat waren we
niet gewend. Bij Van Amerongen ging
alles in één boek."
De echtgenotes van de beide gepensio
neerde heren waren uiteraard wel ge
wend hard mee te werken, want zowel bij
Van Amerongen als bij AH voelde een fi
liaalhouder zich een beetje "eigen baas".
Mevrouw Korzilius herinnert zich vooral
de moeilijke oorlogstijd, hoewel het ge
zin zelf er goed doorheen is gekomen.
"Toen in 1945 de noodpakketten
moesten worden uitgedeeld hebben we
nachten doorgewerkt. Met de politie er
Links op de foto de heer J. J. Schwarz.
bij. want men was bang dat er anders al
heel wat vroegtijdig zou verdwijnen."
Thee: 1 cent
Uit een kast tovert de heer Korzilius nog
een pakje thee uit de tijd van Van Ame
rongen: "Kijk naar dit nummer. Het is
ingepakt op de 4e dag van de 19e week in
1952." Schwarz: "Dat komt al bij Albert
Heijn vandaan, want wij hadden toen
van die puntzakjes." De prijs destijds:
72 cent.
"Bij de overgang naar AH hebben we tij
dens een actie thee voor 1 cent verkocht.
Cadeaugeven mocht niet, geloof ik"
voegt hij er aan toe. Ook de heer
Schwarz, die in zijn laatste filiaal aan de
Sumatrastraat net nog een vleugje van
de komst van de zelfbediening mee
maakte, verliet voortijdig het werk in de
filialen: Sumatrastraat ging dicht en hij
kwam in de buitendienst voor de voor-
raadopname. "Een leuke ploeg, maar
wel vaak vroeg weg en laat thuis."
Uit die tijd dateren nog veel relaties. Vrij
regelmatig gaan de heren Schwarz en
Korzilius bij iemand in den lande op be
zoek, terwijl zij ook via de uitreiking van
kerstpakketten nog veel mensen zien.
Korzilius: "Iedereen vindt het leuk om
weer eens herinneringen op te halen:
wanneer iemand in de lappenmand zit
en wij komen een keertje langs, dan krij
gen ze ais het ware een vitaminepil waar
ze weer een tijdje op kunnen teren."
De heer Korzilius
in de Ferdinand Bolstraat, anno 1950.
Staande v.l.n.r.: Ben ter Voorden,
An de Bruijn, Piet Korzilius;
geknield Grietje Snoek en Grietje
(naam niet meer te achterhalen).
De gedachte een uitgever te zoeken was gewoon nooit bij hem opgekomen. Hij
vertrouwde zijn gevoelens aan het papier toe, dat was alles. Het was dat vrien
den Cas Jenster een zetje in de rug gaven anders lagen die 'vodjes1 papier,
w aarop hij in de loop der jaren zijn gedachten, stemmingen en herinneringen
had geschreven nog mooi ergens onder in de een of andere bureaula.
Zijn vrienden aan wie hij zijn krab
beltjes liet lezen waren allemaal de
zelfde mening toegedaan: dat werk
moest uitgegeven worden. En zo kon
het uiteindelijk gebeuren dat de per
soneelschef van de AC Restaurants
enkele maanden geleden, op zijn vijf
tigste verjaardag nog wel, elke colle
ga, vriend en familielid zijn bundeltje
"Een lied van mijn gaan" kon over
handigen. Een gebeurtenis waar Cas
met zichtbaar genoegen aan terug
denkt.
"Ik heb die 250 exemplaren uitge
deeld ja, omdat ik dat gewoon fijn
vond. Ik had ook een groot feest kun
nen geven, voor mij betekende vijftig
jaar worden een mijlpaal. Wat is er
dan mooier om vrienden te laten we
ten hoe je denkt, hoe je je voelt.
Zeker toen ik wist dat dat boekje
kwam, voelde ik dat ik die bundeltjes
moest uitdelen. Dat schrijven heb ik
altijd een geweldige uitlaatklep ge
vonden, al heel lang schrijf ik de ge
voelens die ik over dingen heb op."
Zakenman
Flitsen spreekt Cas Jenster op 'door
reis' in Zaandam. De 'dichter' uit
Nijkerk moet die middag voor zijn
werk naar Zurich in Friesland nadat
hij de ochtend in het AC Meerkerk
heeft doorgebracht. Op het oog een
keurige zakenman, op geen enkele
manier beantwoordend aan het beeld
dat menige Nederlander van een
dichter heeft: een ietwat slonzige
man die moederziel alleen op een
klein zolderkamertje de prachtigste
gedichten uit z'n pen perst.
Cas Jenster: "Ik zal je het anders ver
tellen. ik had tot voor kort nog nooit
een gedichtenbundel van wie dan ook
gelezen. Ik moest gewoon schrijven,
alles moest er uit en dan voelde ik me
weer fris.
Ik heb overigens versteld gestaan van
de fijne reacties die ik heb ontvan
gen. Dat deed me goed. Zeer goed
zelfs."
Titel
Het boekje bevat 51 gedichten, som
mige vol treffende vondsten. Onder
aan elke pagina staat een 'voetnoot
je': één of meer regeltjes ter overden
king. De titel van het boekje is een
verhaal apart, zo vertelt de debute
rende dichter: "Op een avond moest
die titel er komen, en vrienden had
den tien regels voor zich van de ver
schillende versjes, zoals ik de ge
dichtjes noem. Nou, uiteindelijk
kwam "een lied van mijn gaan", een
verhaal van mijn leven zo ongeveer
vrij vertaald, als beste uit de bus."
Laat niemand denken dat Cas nu
avond aan avond aan z'n tweede bun
deltje werkt. "Er zijn er dus 250 weg
gegaan. Het is voor mij te duur om
nog eens 250 bundeltjes te financie
ren.
Maar een tweede boekje, ik heb geen
idee. Vooralsnog ben ik vreselijk blij
dat dit boekje het levenslicht zag."
Degenen die de dichtbundel van Cas
Jenster willen hebben kunnen het
krijgen door 16,50 over te maken
op girorekening 257628 t.n.v. C.
Jenster.
'cxrBtjrt<CËK
