MEER INFORMATIE VOOR CONSUMENT
Het inrichten van een
winkel is een wetenschap
Tweelingzusjes vieren koperen
jubileum bij Albert Heijn
Vernieuwing Nederlandse Warenwet
Afdeling Produkt Presentatie (AH) 15 jaar
U
pagina 2
FLITSEN
Het inrichten van een winkel is al lang geen kwestie meer van
"vingertoppengevoel". Het is een wetenschap, onderbouwd
door psychologie, filosofie en computerarbeid. Albert Heijn 's
afdeling Produkt Presentatie is in de 15 jaar van haar bestaan
dan ook uitgegroeid tot een team van specialisten op het gebied
van verantwoorde vakindeling en presentatie-verbetering.
Er bestaat een aanzienlijk verschil in
aanpak in vergelijking met de start van
de activiteiten van wat in 1966 de Worp-
winkel heette. Drie medewerkers hielden
zich toen vrijwel uitsluitend bezig met
het worpen bouwen (assortiment-opstel
lingen) in de verschillende filialen. Later
werd dat werk overgenomen door field-
merchandisers. die als beheerder fun
geerden van het zogenoemde Worp/
Slim-systeem en bovendien de schakel
vormden tussen filiaal en HK.
Worp en Slim. twee begrippen die
respectievelijk het schapbeheerssysteem
en een zo economisch mogelijke vakvul
ling aanduiden. Of, zoals teamleider
Marcel Tillemans het zegt: "Beide liggen
in eikaars verlengde. Het Worp-systeem
is gebaseerd op assortiment en Slim gaat
Personeelsblad Ahold nv
Oktober 1981
38-ste jaargang no. 8
verschijnt 10x per jaar
Oplage: 30.000
Redactiesecretariaat:
Ankersmidplein 2
Kamer 1701
1506 CK ZAANDAM
Tel.: 075-593026
Redactie.
Mevrouw T. Plooijer (075-593026)
E. Muller (075-592519)
Contactpersonen
F Bosch
Albert Heijn (075-592223)
J. Breeschoten
Distributie (075-592220)
W. v. Dijk
Albert Heijn-zelfbediening
(075-592006)
J. van Eik
Simon (075-592349)
W. Haeser
Levensmiddelen Industrie Ahold
(075-592369)
Mw T. Harder
Personeelszaken (075-592726)
P. Hesp
Albert Heijn-filialen (023-330016)
J. G. Jager
Miro (075-593009)
A W. Kuipers
Simon-filialen (01899-19669)
H. Malag
Albert Heijn-buitendienst
D. Mol
Directoraat P O (075-592524)
D. Rövekamp
Alberto (075-592184)
Redactie en vormgeving in samen
werking met PR Bureau van Hulzen,
Voorschoten - A. de Roo.
Ter gelegenheid van het 15-
jarig bestaan geeft de afdeling
Produkt Presentatie een boek
je uit. Hierin staan de activi
teiten nog eens op een rijtje.
Nuttig, want over hetgeen wèl
en niet van de afdeling mag
worden verwacht bestaat nog
al eens misverstanden.
uit van een zo klein mogelijke magazijn-
voorraad bij een 2 a 3 keer per week be
voorraden van de filialen. Worp en Slim
zijn de kaders, wij zorgen voor de invul
ling, inclusief de toeters en bellen." Met
dat laatste doelt hij op de nieuwe ele
menten voor schapvulling zoals manden,
rekjes, etc. die in samenwerking met an
deren worden ontwikkeld.
Van links naar rechts: J. Wijngaard, G.
Vierbergen, K. Meijer, M. Tillemans, J.
van de Broek en mevrouw H. Broek-van
Wolf er en.
Dat een artikel niet "zomaar" in een vak
wordt gezet, behoeft nauwelijks betoog.
Verkoopcijfers, prijsstelling, concurren-
tieoverweging en natuurlijke marktver-
schuivingen zorgen voor een pakket ge
gevens waarmee de afdeling Produkt
Presentatie uit de voeten kan. "Wij bou
wen dan een standaard-opstelling voor
alle AH-filialen op basis van beschikbare
schapruimte. Dat betekent, dat ieder fi
liaal met bijvoorbeeld een drie meter
opstelling voor koffie het hierbij beho
rend assortiment op dezelfde manier
presenteert", vertelt de heer F. Bosch,
hoofd afdeling Produkt Presentatie.
Gemiddeld eens per 14 dagen krijgen al
le AH-filialen een nieuwe Worp/Slim-
schets toegestuurd voor een bepaalde ar-
tikelgroep.
Tussentijds vinden er allerlei mutaties
plaats, bijvoorbeeld door veranderingen
in de verpakking, wisseling van leveran
ciers, e.d. Dat gebeurt in overleg met
verkoopleiders, die met betrekking tot
de opstelling veelal met eigen suggesties
komen. "In feite zijn zij onze opdracht
gever". aldus de heer Tillemans.
Om te kunnen tonen hoe het in de prak
tijk allemaal zal uitpakken beschikt Pro
dukt Presentatie in het pand van pro-
duktiebedrijf Marvelo te Zaandam over
een pseudo-winkelruimte met 55 strek
kende meter schap. Daar worden nieuwe
artikelopstellingen aan de praktijk ge
toetst.
Marcel Tillemans: "We laten bij voor
keur niets aan het toeval over".
(Vervolg van pag. 1)
"We hadden voor die tijd nog nooit ge
werkt", vertelt mevrouw Van Oudenaar
den. "Op ons veertigste zijn we pas be
gonnen. Ik las een advertentie op het
raam bij Albert Heijn, ik zeg tegen haar:
joh, ze vragen mensen bij Albert Heijn.
Zou dat niks voor óns zijn?" Haar zus
neemt over: "Nou. ik durfde niet goed.
Ik zeg: ga jij maar alléén vragen hoor, ik
ga niet mee. Komt ze terug, zegt ze: ik
heb jou óók opgegeven. We krijgen nog
bericht. Nou, in het begin vond m'n man
dat helemaal niet leuk. Die had niet
graag dat ik ging werken, maar nader
hand is hij helemaal bijgedraaid."
échte winkel
Zelf is mevrouw Van der Stelt blij, dat ze
indertijd toch maar de stap heeft ge
waagd. "Ik ben er wat vrijer door gewor
den". zegt ze. "Mijn zus was uit zichzelf
al vrijer dan ik, maar mij heeft die om
gang met de klanten echt goed gedaan.
We zijn ook niet gaan werken om het
geld, maar omdat het leuk is. Vroeger
speelden we ook altijd winkeltje samen;
dan hadden we allerlei kruideniers
waren De twee moeten er samen nog
even om lachen. Het is ook zo'n gek
idee, datje dan een halve eeuw later nog
eens samen in zo'n échte winkel staat.
De dames hadden nooit verwacht op één
en dezelfde afdeling te zullen belanden,
maar het duo kwam al direct op de
groenten- en fruitafdeling terecht. Cor
zat nadien enige tijd op de textielafde-
ling, maar ten slotte werd het fijne vlees
waren. De bedrijfsleiders het zuster
paar "versleet" de heren Lamberts,
Slijkhuis en Thijssenwaard, heeft nu de
heer Niezen als chef kwamen er
meestal vrij snel achter, dat die twee zus
sen heel wel in staat waren hun eigen
boontjes te doppen. Richtlijnen hoefde
je ze nooit te geven. Het was (en is) alsof
de beide vrouwen in hun eigen zaak be
zig waren (en zijn).
kraakhelder
"Wij snijden altijd heel zuinig", zegt
mevrouw Van Oudenaarden bijvoor
beeld. "want het is al duur genoeg." Om
die reden zal de klant ook nooit te horen
krijgen: "Mag het iets meer zijn?" De
beide jubilaressen vinden het een kwestie
van gemakzucht wanneer je als ver
koopster meer dan het gevraagde ge
wicht afsnijdt. Kopje erbij houden en
niet afdwalen met je gedachten, is hun
motto. Zoals mevrouw Van Oudenaar
den en mevrouw Van der Stelt ook het
standpunt huldigen, dat de afdeling
kraakhelder moet zijn. Veel aandacht
geven ze trouwens aan de vitrine. De
vleessoorten die het meest gevraagd wor
den moetje niet achterin leggen, vinden
ze. "Maar ja. wij staan daar niet langer
dan anderhalve dag per week", oordeelt
mevrouw Van der Stelt, "dus we gaan
daar echt niet doen of wij het allemaal zo
goed weten, omdat we er al twaalf-en-
een-half jaar werken."
„stukje toe"
Het zusterpaar heeft als gewoonte inge
voerd, dat kinderen een lekker stukje
worst krijgen. "En geen oude worst
hoor!" voegt mevrouw Van der Stelt
daar gauw aan toe, "want die hééft
Albert Heijn niet eens. Alles wat langer
dan twee dagen staat wordt weggehaald.
Ik vind het ook heel normaal dat je die
kinderen wat geeft, want bij de slager
krijgen ze het ook. Ze staan er gewoon al
op te wachten. En zo'n klein stukje worst
kan er toch wel af?"
kerstliedje
De koperen feestvarkens betreuren het,
dat er met Kerstmis geen achtergrond
muziek meer klinkt in de zaak. Dat was
altijd zo sfeervol en ze houden van mu
ziek, die twee. Zitten allebei in een groot
koor met hun beider echtgenoten en
zongen al in de Laurenskerk en de Doe
len in Rotterdam. Ooit vroeg een klant,
zo rond Kerst, of de dames niet een
kerstliedje voor hem wilden zingen. Gré
en Cor gaven prompt gehoor aan dat ver
zoek. Ze denken er met schik aan terug.
"Maar ja, dat hoef je tegenwoordig niet
meer te doen. Het is allemaal zo zakelijk
geworden. Niet alleen bij Albert Heijn
hoor, maar overal in de maatschappij."
Wanneer het aan tante Toos en tante
Miep ligt zullen ze voorlopig nog wel een
paar jaar hun dagelijkse tocht naar fili
aal 1039 blijven maken. "Ik snap dat
niet", zegt de echtgenoot van mevrouw
Van der Stelt, "dan moeten ze daar 's
winters met die kou op de fiets
heen ik zeg: meid blijf toch lekker
thuis maar nee hoor, ze gaat juist
graag. Ben je nou niet moe als je zo'n
hele dag hebt gestaan, vraag ik wel eens,
maar ze heeft nergens last van." "Ik
word moeier van een dagje met de klein
kinderen op sjouw dan van een dag Al
bert Heijn", is de repliek. Dat zit dus
voorlopig wel snor met die twee.
De tijd, dat bijvoorbeeld een jamfabrikant kon
volstaan met op het etiket alleen 'aardbeienjam' te zet
ten, is voorbjj. Wettelijk is vastgelegd, dat de consu
ment veel meer informatie over het te kopen artikel
moet hebben. Hoe uitvoerig die informatie moet zijn is
enkele jaren punt van discussie geweest. Nu het Alge
meen Aanduidingenbesluit en het Hoeveelheidsaandui-
dingenbesluit vrijwel afgerond zyn, sprak 'Flitsen' met
ir. W. Eegerdingk, hoofd quality assurance bij Albert
Heyn. Hij is nauw betrokken bij de totstandkoming
van de vernieuwing van de Nederlandse Warenwet.
Tot voor kort kende de Warenwet twee uitgangspun
ten: de volksgezondheid en de eerlijkheid in de han
del. De wetsuitbreiding zorgt voor twee nieuwe basis
elementen: consument-informatie en milieu-maat
regelen (fosfaten in wasmiddelen etc.).
Deze vier onderdelen vormen nu samen de nieuwe
raamwet, waarvan de zogenoemde uitvoeringsbeslui
ten de details omschrijven.
Het binnenkort verschijnende Algemeen Aanduidin
genbesluit (AAB) is gebaseerd op de informatie aan de
consument. Er is drie jaar op gestudeerd binnen de
adviescommissie Warenwet en de subcommissie Eti
kettering, waarin de heer Eegerdingk namens de han
del zitting heeft.
Uitgangspunt
"Het AAB is ook voor ons land een verplichte zaak ge
worden. Uitgangspunt is een, voor alle EEG-landen
gelijke, situatie te scheppen op het gebied van etikette
ring van levensmiddelen." vertelt de heer Eegerdingk.
daaraan toevoegend, dat met name de Nederlandse
handel zich aanvankelijk terughoudend ten opzichte
van de nieuwe aanpak heeft opgesteld. Een aantal on
derdelen ervan werden namelijk als een regelrechte
belemmering van de praktische gang van zaken ge
zien. De inmiddels al omvangrijke lijst met uitzonde
ringen zal in de loop der tijden dan ook nog wel
groeien.
In ieder geval bevat het AAB een aantal verplichte ver
meldingen: de naam van het produkt. een lijst van in
grediënten (grondstoffen), een eventueel alcoholgehal
te, de datum van minimale houdbaarheid, indien zin
vol een aanwijzing omtrent bewaring of gebruik van
het produkt, een aanduiding omtrent de produktie-
partij waarvan het artikel deel uitmaakt, gegevens
over producent, verpakker of verkoper en tenslotte
het land van oorsprong of herkomst.
Ingrijpend
Van deze acht punten noemt Eegerdingk een aantal
voor zichzelf sprekend. De regels betreffende 'ingre
diënten' en 'minimale houdbaarheid' zijn echter nogal
ingrijpend.
Bij de lijst van de, bij de produktie gebruikte,
grondstoffen was het de wens van de fabrikant om niet
de receptuur prijs te hoeven geven. Op het etiket ko
men nu ingrediënten in volgorde van afnemende hoe
veelheden. echter zonder percentages.
Voorts is de vermelding 'kleurstoffen' voldoende, hoe
wel er volgens de heer Eegerdingk nu al stemmen op
gaan om ook daarvan een verdere verfijning op het eti
ket te zetten. "Naar mijn idee moeten we de consu
ment echter niet afschrikken met een teveel aan infor
matie. Dat leidt gauw tot verkeerde conclusies. Het
begrip 'kleurstoffen' bijvoorbeeld heeft een negatief
imago en een gedetailleerde vermelding daarvan zou
tot verwarring kunnen leiden."
Verbetering
De aanduiding van houdbaarheid in haar nieuwe
vorm noemt de heer Eegerdingk een duidelijke waar
devermindering ten opzichte van het thans door
Albert Heijn gehanteerde 'UVD plus'-systeem.
Dit garandeert namelijk, dat het produkt tijdig uit de
winkel wordt genomen en biedt bovendien de consu
ment nog een aantal twijfelloze consumptiedagen. In
het nieuwe AAB is echter sprake van 'ten minste
houdbaar tot'. De heer Eegerdingk: "Dat is een stap
terug. Het geeft alleen de houdbaarheid tot een be
paalde datum aan met een vage belofte, dat het daar
na met de kwaliteit nog best kan meevallen."
Hij geeft hierbij aan. dat het voor de levensmiddelen
handel in zijn totaliteit een duidelijke verbetering is.
Vooral de kleinere levensmiddelenzaken kenden hele
maal geen houdbaarheidsaanduiding, omdat daar de
vaak terechte vrees bestond, dat zij niet tijdig
van hun beperkt houdbare artikelen zullen afkomen.
Ander pluspunt noemt Eegerdingk, dat voortaan op
alle levensmiddelen een houdbaarheidsaanduiding
komt. Wel is er nog discussie gaande over de vraag of
op artikelen, die per definitie langer houdbaar zijn
dan 18 maanden (bijvoorbeeld conserven) ook een
uiterste verkoopdatum moet komen.
'Comité van vijf'
Een derde onderdeel van de nieuwe wetgeving is het
Besluit Bijzondere Aanduidingen over de uitwerking
waarvan op twee fronten wordt gesproken. De advies
commissie Warenwet en het vrijwillig 'comité
van Vijf' (het bedrijfsleven) stoeien daarbij over onder
werpen als vermelding van de voedingswaarde. Vol
gens de heer Eegerdingk (deelnemer aan dat overleg)
kan het nog jaren duren eer een wettelijke omschrij
ving is bereikt. De kans bestaat echter, dat op basis
van vrijwillige afspraken, eerder een begin met de
praktische uitvoering kan worden gemaakt.