Mokka-kof f ie: kwestie
van juiste melange
PROEF MET
ZOETWARENWINKELTJE
SLAAT AAN
COFFEE
E^>[J
iv Lg&i
pagina 4
FLITSEN
"De P van Presentatie is voor zoetwaren het belang
rijkste. We wisten dat eigenlijk wel, maar de resultaten
van de proefneming in het filiaal Nuenen hebben in de
praktijk bevestigd, wat wij dachten, dat er in theorie uit
moest komen.De heer D. Onrust, verkoopleider AH
laat er geen twijfel over bestaan, dat Albert Heijn bijzon
der tevreden is met het verloop van de verkopen aan zoet
waren in de SM in Nuenen. De laatste maanden is de
zoetwarenomzet in geld met circa 22% gestegen en dat is
alleen te danken aan een sterk verbeterde presentatie van
het zoetwarenassortiment.
"Proef gratis onze AH-Mokka-koffie!"
Deze uitnodiging hebben duizenden Neder
landers zich eind oktober met veel plezier
laten welgevallen. Het is langzamerhand een
zeer gewaardeerde traditie geworden om één
keer per jaar in alle filialen van Albert Heijn
gratis koffie te schenken. De béste koffie
natuurlijk: AH-Mokka-koffieWat is dat
eigenlijk? Moet je daar een speciale soort
bonen voor hebben? Mis! Die hele aparte
Mokka-smaak krijg je alleen maar door een
uitgekiende melange samen te stellen. Die
bestaat voor dertig procent uit Kenia-koffie,
voor dertig procent uit Guatemala-koffie en
voor dertig procent uit koffie die Albert Heijn
uit Costa Rica liet komen. De laatste tien
procent doen het echter en u begrijpt dat de
samensteller daar liever niets over zegt. Het
is de "spécialité de la maison", het geheim
van de smid.
"Zoetwaren behoren tot de artikelen
die het van impulsaankopen moeten
hebben," aldus de heer Onrust,
"Daarom besloten we een concept te
ontwikkelen van een "snoepwinkel
tje", dat afzetverbeterend zou moe
ten werken.
Er werd contact gezocht met een
belangrijke zoetwarendetaillisten-
organisatie. Mede door de inbreng
van eigen ideeën kwam AH tot een
geheel nieuwe opstelling van het
zoetwarenassortiment, waarbij aller
lei factoren als plaatsing van ar
tikelen bij acties, groepspresentatie,
kleurengebruik, verlichting, inven
taris zodanig werden gebundeld, dat
er een geheel aparte sfeer van een
"zoetwarenwinkeltje" ontstond.
Daarbij werd nadrukkelijk de band
behouden met de verder AH-winkel.
Na het maken van twee proefopstel
lingen werd uiteindelijk in week 16
gestart in Nuenen.
De heer Onmst: "Om goed de in
vloed van de presentatie te kunnen
beoordelen werden er geen verande
ringen aangebracht in de prijsstelling
en in het assortiment. Ook de voor
zoetwaren beschikbare ruimte bleef
ongewijzigd."
De formule voor deze melange is af
komstig van de heer G. Yskes, sinds jaar
en dag inkoper van koffie, thee, cacao,
tabaksartikelen en grutterswaren bij Al-
bert Heijn. Van hem mag dus worden
verwacht, dat hij weet waar de beste
koffie te krijgen is, tegen de laagste
prijs, en dat hij óók nog eens duidelijk
het verschil tussen koffie en thee kan
proeven. Sterker nog: dat hij blindelings
bepaalde afwijkingen in de smaak van
een door hem bestelde partij kan vast
stellen. De heer Yskes en zijn rechter
hand de heer Sypkes staan dus elke dag
aan de ronddraaiende tafel in de mon
sterkamer - zeg maar proeflokaal - van
Albert Heijn. Zo'n tachtig kopjes koffie
per dag is geen uitzondering. De inhoud
wordt letterlijk naar binnen geslurpt,
opdat het verhemelte de smaak voor
honderd procent in zich kan opnemen,
en vervolgens snel in de gootsteen
uitgespuwd. Niet erg smakelijk, dat
geven de proevers zelf toe, maar bittere
noodzaak. Koffie is en blijft een natuur-
produkt, en de kans op afwijkingen in
smaak of kwaliteit is verre van denk
beeldig. Een "stinker" mag natuurlijk
helemaal niet in de handel komen. Ons
concern kan zich dat niet permitteren.
De kwaliteit moet voortdurend gewaar
borgd zijn.
rond in de mond
Het aardige is, dat koffieproevers de
smaak van Mokka nog onder woorden
kunnen brengen ook. "Dat is een koffie
die flink rond in de mond staat", ant
woordt de heer Yskes vrijwel zonder
aarzeling. Buitenstaanders kunnen daar
weinig mee beginnen, maar deskun
digen schijnen precies te weten wat
ermee wordt bedoeld. Ze gebruiken een
zelfde soort vaktaal die ook onder wijn
kenners gangbaar is. De manier van
proeven wijkt trouwens niet veel af: bij
wijndeskundigen is het al net zo'n
slurperig gedoe als bij de heren Yskes en
Sypkes.
Het inkopen van koffiebonen gebeurt
op twee manieren. Een deel wordt
gekocht via makelaars, een ander deel
G. Yskes
rechtstreeks bij de oude relaties van
Albert Heijn. Ze zitten overal ter wereld,
en om u enig idee te geven: in 1979
kwam de koffie-import van Ahold voor
15% uit Columbia, voor 30% uit Cen-
traal-Amerika, voor 25% uit Brazilië,
voor 20% uit West-Afrika (Ivoorkust),
en voor 10% uit Oost-Afrika.
De totale koffie-export over de hele
wereld omvat 57 miljoen balen van zestig
kilo. Ons land neemt er daarvan 2,2
miljoen voor zijn rekening. Ahold neemt
jaarlijks ruim honderdduizend balen af.
Een aantal dat zich de laatste jaren
aardig stabiliseert. De Nederlander
schijnt langzamerhand aan het plafond
van zijn koffieverbruik te zitten. De
omzet in koffie is echter nog altijd tien
keer zo groot als die in thee, althans voor
wat betreft Ahold.
De deskundigen zijn toch zeker een of
twee keer per jaar in de tropen. Niet om
snoepreisjes te maken, want zó leuk is
het niet om op je dooie eentje te moeten
reizen en allerlei ontberingen te moeten
ondergaan, maar het bezoeken van
plantages mag gerust bittere noodzaak
worden genoemd. De heren Yskes en
Sypkes moeten precies weten wat er
wordt verbouwd, hoe de lokale ont
wikkelingen zijn, moeten ook persoon
lijk contact met de koffieplanters heb
ben om goed duidelijk te kunnen maken
wat Ahold wenst. Op die manier zijn
uitstekende relaties ontstaan, waardoor
het bijvoorbeeld mogelijk is een bepaal
de partij koffie te kopen nog vóór de
boontjes aan de bomen hangen. Kwestie
van vertrouwen in het vakmanschap en
de integriteit van de planter.
voordelige receptie
Dank zij die persoonlijke bezoeken aan
de plantages kan soms ook aardig wat
geld worden bespaard. Zo herinnert de
heer Yskes zich met veel plezier, dat hij
ooit te gast was op een receptie in Brazi
lië en dat het plotseling een graad of
twee begon te vriezen. Fnuikend voor de
koffieoogst, want de zon die d4n later op
de aanplant gaat schijnen brandt de
hele zaak dood. Hij vernam die in
formatie tijdens de receptie en ijlde
prompt naar de telefoon om zijn collega
in Zaandam te waarschuwen dat de
koffie erg duur zou worden en dat hij
moest proberen nog zoveel mogelijk
koffie in Nederland op te kopen. Dat is
toen vrij redelijk gelukt.
"Ik ben ook wel eens naar het weer-
instituut gegaan, om te vragen hoeveel
regen er gevallen was", verklapt Yskes.
Hij stond toen, gewapend met die in
formatie, wel wat sterker bij het voeren
van de onderhandelingen. Koffie is nooit
rechtstreeks van de plantage te koop.
Dit is alleen mogelijk via officiële
exporteurs die meestal in de grote
havenplaatsen zijn gevestigd. In balen
wordt de oogst naar de zeehavens
getransporteerd. Vaak onder moeilijke
omstandigheden, want wegen zijn
schaars, en bovendien slecht, maar uit
eindelijk komt de lading toch in Am
sterdam terecht.
direct langszij
Voor Ahold is het nog steeds een groot
voordeel dat de koffiefabriek een recht
streekse waterwegverbinding met de
hoofdstedelijke haven bezit en daardoor
kunnen de oude, vertrouwde binnen
vaartschepen direct langszij komen bij
het zeeschip. Dat scheelt ruim zeven
gulden per ton. De opslagruimte in onze
oude accommodatie aan de Oostzijde is
amper toereikend, maar tot dusver
zagen onze jongens nog altijd kans de
hele voorraad telkens weer geborgen te
De resultaten bleven niet uit en in
middels is in filiaal Van Limburg
laan te Eindhoven een tweede proef-
winkel gestart. Deze bevindt zich wat
meer in het midden van het filiaal
dan die in Nuenen, zodat men uit
mogelijk optredende verschillen in
resultaten de invloed kan aflezen van
deze iets andere opstelling.
In Leiderdorp past het zoetwaren-
winkeltje in de sfeer van de "AH
Extra" door een weer iets ander
gebruik van kleuren en materiaal,
waarbij ook de indeling weer enigs
zins afwijkend is van die in de twee
andere filialen.
"Iedereen is erg enthousiast over de
nieuwe zoetwarenaanpak," vertelt de
heer Onrust, "De resultaten wijzen
ook uit, dat wij op de goede weg
zijn." Ook in twee ZB-winkels - waar
men in verband met de ruimte toch
ook weer aanpassingen van het oor
spronkelijke concept moet doorvoe
ren - komt binnenkort een vernieuw
de zoetwarenafdeling. "Het is de be
doeling na te gaan of onze gedachten
over de presentatie van dit zoet
warenassortiment in het gehele land
toepasbaar zijn," zegt de heer On
rust, "Wij zijn daar zo langzamer
hand wel van overtuigd."
krijgen. Nog even en de nieuwe fabriek
is klaar. Nog even ook en de voorraad is
via één knopindruk afleesbaar van
beeldschermen.
De heer Yskes heeft een eigen codering
ingevoerd, waardoor het mogelijk is via
telexberichten exact de juiste soort en
kwaliteit te bestellen. Diezelfde codering
is terug te vinden op de balen die aan de
Oostzijde liggen opgeslagen. Aan de
hand van een standaard die de heer
Yskes persoonlijk heeft vastgesteld wor
den vervolgens de verschillende melan
ges gemaakt en dat mengsel van bonen
wordt in de gigantische brander gestort.
Liefst 2500 kilo ruwe koffie kan deze per
uur verwerken. Het resultaat is 2100 kilo
gebrande koffie, die dan eerst nog weer
gemalen wordt alvorens een automa
tische verpakkingsmachine (van twee
miljoen gulden) voor de finishing touch
zorgt. Honderdtien pakken per minuut
levert deze machine af. Vacuüm verpakt
hoor! Dat wil zeggen: de koffie blijft dan
een half jaar goed, tenzij het pak wordt
opengemaakt. En om dan tóch nog even
op die Mokka-koffie terug te komen: het
is de lekkerste koffie die Albert Heijn
kan produceren. Een delicatesse voor
mensen die koffie erg kunnen waar
deren. Een echte after-dinner-koffie.
Een tractatie die zich bijzonder goed
leent voor feestelijke gebeurtenissen.
Eentje die flink rond in de mond staat,
maar het superieure smaakgevoel goed
recht doet.
A2M
CAFB
espresso
OO
ifi
