Eerste vrachtvaarder van AH
nog steeds in de vaart
Nieuwe vormen van
reclame in
zestig AHSM-filialen
Nivellering
FLITSEN
pagina 9
Vroeger vond het goederentransport meestal per schip plaats. Ook Albert
Heijn maakte gebruik van schepen om de goederen naar verschillende af
nemers te brengen. En het aardige is nu, dat het eerste schip dat A.H. in
1905 liet bouwen, nog steeds in de vaart is. De redactie van A.H. Flitsen
trof het grote ijzeren vaartuig ergens tussen talloze jachten verstopt in het
Friese Terhome aan.Tjerk Hiddes", staat er met grote letters op de boeg.
De eigenaar, de heer Steffen van der Werf woont - hoe zou het ook anders
kunnen - aan het water in Gorredijk. Na een kop echte zeemanskoffie
(sterk en veel melk) steekt hij van wal. Aanvankelijk kon me de hele ge
schiedenis van dit schip niet zoveel schelenvertelt hij. „Omdat je dat
ding natuurlijk niet alleen voor je plezier hebt". Na een halve meter plak
boeken en andere documenten te hebben doorgeworsteld, komen we tot de
ontdekking dat de Tjerk Hiddes in het voorjaar van 1905 is gebouwd op
een werf in Leiderdorp.
sneller
Maar liefst 17 jaren deed dit schip bij
A.H. trouwe dienst als vrachtvaarder en
bevoer welhaast alle rivieren en kanalen
van Nederland. Het trein- en vrachtwa
gen ver keer kwam echter op, zodat de
aan bederf onderhevige goederen over
land sneller op de plaats van bestem
ming konden worden gebracht. In 1922
werd de Tjerk Hiddes dan ook verkocht
aan beurtschipper Slump uit Sneek, die
een dienst Zwolle-Sneek onderhield.
Drie jaar later werd ze weer van de hand
gedaan. Nu aan de heer Bouke van der
Werf, de vader van de huidige eigenaar.
Hij gaf het inmiddels ouder geworden
schip een flinke opknapbeurt. De oude
Rennes motor werd vervangen door een
zogenaamde gloeikopdiesel van Neufeld
en Kunke. Deze twintig PK diesel geeft
na vijftig jaar nog steeds de voort
stuwingskracht aan de Tjerk Hiddes.
Van der Werf: "Ik ben letterlijk met het
schip opgegroeid. Op de dag dat mijn
vader het schip kocht, werd ik geboren.
Dus logisch dat we voor het leven aan
elkaar geklonken waren". In 1942 werd
Steffen van der Werf eigenaar van de
Tjerk Hiddes. Hij onderhield twintig
jaar lang de beurt op Sneek. "Toen kon
het niet meer uit", aldus Van der Werf,
"want vrachtwagens vervoerden veel
sneller en eigenlijk ook veel goedkoper.
Dus ik ook maar een vrachtwagen. Maar
in mijn hart blijf ik schipper".
vreemde eend
Sinds 1962 heeft het 21 meter lange
schip een geheel andere functie gekre
gen. Namelijk die van een plezier
vaartuig. De kajuit heeft grotere ramen
gekregen, het ruim is netjes ingericht.
Ook zijn er extra patrijspoortjes aange
bracht en kan op het dek eventueel de
hele familie Van der Werf naast elkaar
liggen zonnen. Tussen alle andere ple
zierjachten is de Tjerk Hiddes een
vreemde eend in de bijt. Maar de heer
Van der Werf zou voor geen goud willen
ruilen. "Dit is veel ruimer", vertelt hij.
"En mijn schip geeft veel meer mogelijk
heden om in alle vrijheid van het water
te genieten". Trots vervolgt hij: "je kan
er ook mee zeilen, als het moet.
Vreselijk snel gaat het natuurlijk niet,
maar het gaat. Vroeger deden we het
veel om brandstof te besparen, de
loopplank werd gebruikt als zwaard.
Misschien gebeurt dat wel weer, als de
energiecrisis doorzet".
sterke verhalen
Als de heer Van der Werf over vroeger
begint blijven de sterke verhalen en
onvergetelijke gebeurtenissen natuurlijk
niet achterwege. "Ik herinner me een
klant, die altijd verrekte lastig was",
vertelt hij." Maar je moet natuurlijk
altijd beleefd blijven tegen zo'n man. Óp
een gegeven moment werd hij brugwach
ter bij Akkrum. Toen ik daar een keer
langs moest, dacht ik; Nou pak ik je
terug baas. Die brug heeft namelijk twee
doorvaargaten. De een wil open, de
ander niet. Nu wist ik dat ik precies
onder de gesloten brug door kon. Van
ver af begon ik al toeteren, en de
brugwachter maar zweten om die brug
open de draaien. En ik mooi met de boot
onder het gesloten gedeelte door. Je had
die grote ogen eens moeten zien".
Sinterklaas
Dit is maar één van de vele verhalen, die
illustreren dat zich in en op de Tjerk
Hiddes heel wat heeft afgespeeld. Ook
de allereerste medewerkers van Albert
Heijn zullen er nog wel één of andere
herinnering aan over hebben gehouden.
Misschien dat ze ooit eens een plezier
tochtje met de heer van der Werf willen
maken. Hij laat over het algemeen alleen
zeer goede kennissen aan boord en in
december brengt hij Sinterklaas naar
Gorredijk, maar voor een paar mensen
van het eerste uur wil hij graag een
uitzondering maken. Hij zal de boot
nooit verkopen. Van der Werf: "nou ja,
nooit..., tenzij Albert Heijn natuurlijk
met een stevig bod op tafel komt..."
In zestig AHSM-filialen wordt momenteel geëxperimenteerd met nieuwe vormen van
produkt-promotie binnen de winkel. In dertig winkels in het zuiden des lands
gebeurt dit door middel van lichtreclame, zeskantige, draaiende lichtzuilen die aan
het plafond hangen. In dertig SM's in het westen is de geluidreclame ingevoerd.
noemde twee: lichtzuilen en geluid.
Deze laatste twee systemen leverden het
beste resultaat op.
Beide proeven zijn het resultaat van
vorige "uitprobeersels". In 1978 stond
men voor de vraag hoe er meer gestalte
kon worden gegeven aan de promotie
van specifieke produkten uit het assorti
ment, in het kader van een nauwere
samenwerking met een aantal leveran
ciers.
Men zocht naar een vorm van reclame
die verder ging dan naamsvermelding op
de schappen of de displaykaarten. Men
heeft toen op beperkte schaal een aantal
methodes uitgetest: video, dia's (het
zgn. dekovision-systeem) en de al ge-
lichtzuilen
De zeskantige lichtzuilen worden gevuld
met een aantal kleurenafbeeldingen van
produkten. Ze geven daarmee niet alleen
extra aandacht aan die produkten, maar
vormen ook een sfeervol element in de
winkel. De zuilen worden opgehangen
aan het plafond zodat geen kostbare
vloermeters verloren gaan. Het is de
bedoeling dat deze zuilen vóór eind 1979
in de winkels hangen.
geluid
Heel wat ingrijpender is de wijze waarop
de geluidsreclame wordt aangepakt.
Alle winkels beschikken thans over een
omroepinstallatie. Maar die werd tot op
heden slechts incidenteel gebruikt om
bepaalde artikelen aan te prijzen, en
diende in hoofdzaak om mensen op te
roepen. Bij het gebruik van de installatie
voor artikelpromotie werd er ook niet
gewerkt met uitgekiende testen, terwijl
er weinig continuïteit in de uitzendingen
zat.
Om de omroepinstallatie te kunnen
gaan gebruiken als commercieel instru
ment is er een systeem ontwikkeld
waarbij één keer inspreken van de tekst
voldoende is. De "boodschap" wordt
daarna in een bepaalde frequentie
automatisch de winkel in gestuurd.
"Voor de detailhandel in Nederland is
dit een uniek systeem," zegt de heer Th.
Koenders, die als projekt-medewerker
van Marketing Services intensief met
deze zaak bezig is.
Hij trekt dan een vergelijking met
reclameboodschappen op radio en TV:
als men daarvan kennis neemt, moet de
gang naar de desbetreffende winkel nog
gemaakt worden. Zelfs de bezoeker van
een winkelcentrum moet, na het horen
van geluidsreclame, nog naar een winkel
toe stappen. In de AHSM is men bij het
horen van de reclame al binnen, wat de
produktpromotie veel indringender
maakt. Dat maakt het wel noodzakelijk
goed af te wegen hoe die promotie wordt
ingekleed. Voor de beginfase heeft men
gekozen voor een centrale aanpak, maar
wel met veel mogelijkheden om lokaal in
te haken.
opleidingsprogramma
Tijdens de proef wordt per winkel met
15 commercials gewerkt, elk dertig
seconden lang, die om de vijf minuten
worden uitgezonden. Acht van deze
teksten worden vanuit Zaandam ver
zorgd, de andere zeven kunnen in het
filiaal ontworpen en ingesproken wor
den. De teksten worden ingebouwd in
een muzikale "achtergrond", terwijl het
geluidsniveau zich automatisch aanpast
aan de drukte in de winkel.
Om het een en ander te begeleiden is een
speciaal opleidingsprogramma ontwor
pen. Per filiaal volgden drie kaderleden
een cursus van een middag en een
avond. Doel van de cursus is hen te
trainen in het schrijven en inspreken van
teksten, waarbij wordt ingegaan op de
specifieke functie van geluidsreclame in
de winkel. Men kan niet klakkeloos TV-
spotjes nabootsen, er moet rekening
worden gehouden met de andere om-
Nivellering, nivellering,
Héérlijk, héérlijk, héérlijk woord,
Nooit heeft mij een woord inhoud'lijk
Zo onnoemelijk bekoord.
Weg salarissen van tonnen.
Alles op modaal niveau.
Weg te lage ploeterlonen
Van Jan-sub-modaal en Co.
Al'maal in een éénheidsauto
Voor 't vervuilen van de lucht.
Allemaal gelijke rollen
In de samenlevingsklucht.
Al'maal zéér rijk op vakantie
Naar een on-ontwikkeld land.
Al 'maal daar het kap 'taallistje:
Meneer, mevrouw van hoge stand.
Want verschil moet er toch blijven,
Dat vindt U toch ook niet waar
Hier is het niet meer te vinden,
Dus dan zoeken wij 't maar daar.
Nivellering, nivellering,
'n Woord als hemelse muziek.
Allemaal gelijk salaris
Is de utopie-optiek.
Hoe lang zal het nog gaan duren
Vóór dat eind'lijk is bereikt.
Zodat dit "ellendig "leven
Voor ons allen wordt verrijkt
Stel je voor, Papaó roept Pietje:
"Jongen wat heb ik gehoord,
Wil jij verder gaan studeren,
Ben je soms wat licht gestoord
Zes jaar studie, hoge kosten,
Z'wel voor mij als voor de staat.
Zes jaar maal 't modaal salaris
Gooi jij zomaar op de straat.
Wees verstandig beste kerel
Zet die studie uit je hoofd.
Want bedenk, dat je jezelf
Van een kapitaal berooft".
Nivellering, nivellering.
Lofzang van de politiek,
Het idee dat 't niet zou lukken
Maakt mij bijna gans'lijk ziek.
Stel j'eens voor I De loonverdeling
Loonsom van 't bedrijf totaal,
Gelijk verdeeld over een ieder,
Eén top- mini-max-modaal.
En.het werkt nog heel wat beter
Dan zo oppervlakkig lijkt,
Voor hoge funk ties is geen markt meer,
Omdat dat niet meer verrijkt.
We houden nog méér centen over,
Nóg meer wordt er dan verdeeld
En krijgt ied're medewerker
Steeds meer "veel-meer" toebedeeld.
Zo verdwijnt 't verschil in funk ties,
Met als heerlijke tendens:
Al'maal nog een éénheidsfunktie,
ZEL-LUF-STANDIG HOLENMENS.
Heintje Rozijntje
standigheden waaronder de toehoorder
van de boodschap kennis neemt.
Deze proef is half september van start
gegaan en aan het eind van het jaar zal
de balans worden opgemaakt. Aan de
hand van de geboekte resultaten, gekop
peld aan een peiling van reacties bij de
consument, zal bekeken worden of het
interessant is meerdere filialen met de
genoemde apparatuur uit te rusten.
