Tastbare herinneringen bepalen
meer dan halve eeuw AH-verleden
Met bedrijfsleider C. M. Boonaerts de boer op
Die goeie-ouwe tijd99
de Voogd tien jaar met pensioen als chef
-
ft
pagina 10
FLITSEN
99
De eerste "baas" Albert heeft hem nog zien aankomen als
jongbakken chef. Dat was in de dertiger jaren en de heer J. de
Voogd was nog maar 25 jaar. Niettemin had hij er toen al een
fiks aantal dienstjaren op zitten bij AH, waar hij als 12-jarige
jongen in dienst kwam bij een bedieningszaak in zijn geboorte
plaats Middelburg. Terugdenkend aan die dagen weet de nu
70-jarige heer De Voogd zich levendig te herinneren, dat hij
toen eerst moest leren fietsen om de bestellingen te kunnen be
zorgen. Tenminste, als het in de buurt was. Want, voor verre
klanten - bijvoorbeeld in het Zeeuwse Souburg moest hij er
op uit met paard en wagen en dat betekende dan dat je een dag
onderweg was. Een paar jaar later kwam de bakfiets in ge
bruik en het heugt hem nóg als de dag van gisteren dat hij
daarmee prompt een keer van de dijk af is gereden. Dat zijn zo
van die dingen die je nooit meer vergeet. En wie de heer De
Voogd vrijuit laat praten zou een boek vol kunnen schrijven
over zijn wederwaardigheden. Geen wonder, als men bedenkt
dat het gaat om een geschiedenis van dik 47 jaar in vaste
dienst en na zijn pensionering, tien jaar geleden, nog eens zes
jaar in part-time verband. Zeg dus maar meer dan een halve
eeuw AH verleden.
feiten
Helaas gebiedt ons de beschikbare ruim
te ons hier slechts te bepalen tot feiten,
die typerend zijn voor de klinkende staat
van dienst van de heer De Voogd. Een
standplaatsen
Eenmaal getrouwd, werd hij chef van
een filiaal aan de Haagse Abrikozen-
straat. Na korte tijd volgde een over
plaatsing naar Gouda, waar een aflo
pende zaak weer "op poten" moest
worden gezet. Toen de "gegoede stand",
zoals de burgemeester en de dominee de
weg erheen konden dromen, volgde Den
Briel. Zoals de heer De Voogd zegt, was
dat de kiem voor het winkelnet dat
AHSM nu op de Zuidhollandse en
Zeeuwse eilanden heeft opgebouwd. In
die tijd kreeg AH van zijn filiaal uit een
vertrouwde klank van Spijkenisse tot
Hoogvliet en zelfs tot op Rozenburg toe.
Toen het zover was, bleek er voldoende
werk aan de winkel in Delft, waar het
echtpaar De Voogd de toenmalige omzet
van 613 in de week snel wist op te
voeren naar 1800 en meer. Het werd
een pleisterplaats, waar de heer De
Voogd 23 jaar lang het heft in handen
had sinds maart 1939. In de kort daarop
volgende oorlog bewees hij zijn kracht
door de klant nooit in de kou te laten
staan. Hij zorgde voor winkelvoorraad
waar hij kon en zelfs stak hij zijn eigen
geld op een gegeven ogenblik in de
zaak. "Liever ten bate van Zaandam,
dan dat de Duitsers er van zouden
profiteren", was zijn standpunt. Die
strijdbare houding leverde hem nadien
een oorkonde op "ter herinnering aan
het werk voor de voedselvoorziening".
Het origineel stond hij af aan "Zaan
dam". terwijl de herinnering voor hem
zelf levend blijft in de vorm van een
veelzeggende siertegel.
ridder
Delft was ook de standplaats, waar de
heer De Voogd zijn 40-jarig jubileum bij
de zaak vierde. Een mijlpaal die de
nodige glans werd gegeven door zijn
benoeming tot ridder in de orde van
Oranje Nassau, waarvan hij de versier
selen dagelijks trots op zijn revers
draagt. In 1962 volgde zijn laatste
standplaats aan de Haagse Goevemeur-
laan tot 1968, toen het filiaal werd
verplaatst naar een voormalig bioscoop
theater, dat ruimte bood voor een SM.
Daar winkelt het echtpaar de Voogd nu
alleen nog maar.
herinneringen
Hun dienstwoning boven de zaak, waar
in nu een bankfiliaal is gevestigd,
mochten zij sindsdien behouden. Het is
•een klein museum vol tastbare herinne
ringen aan het AH verleden, waarin de
heer De Voogd in vijftig zaken werkte en
gedurende welke hij vijf keer is verhuisd.
Met plezier overigens. Maar als hij
omziet en toen met nu vergelijkt, ont
komt hij er niet aan om op te merken,
dat hij is begonnen met een verdienste
van twee gulden in de week. Als chef
beurde hij ooit 27,50 per week voor zes
dagen werken van 's morgens acht tot
's avonds zes, zonder één vrije middag
en drie dagen per jaar vakantie. Daar
stond tegenover datje vrij woonde en vrij
gebruik had van gas, water en licht.
Niettemin: "wat verdienen ze vandaag
de dag?"
Maar ja, hij was driejaar toen hij op zijn
verjaardag al weegschaaltjes vroeg. Hij
had het vak in z'n handen, getuige ook
de grote en kleine trofeeën, die zijn
vrouw en hij in hun huis koesteren. Ter
herinnering aan van jaar tot jaar be
haalde verkoopplannen en voorbije AH-
Bovenstaande foto werd ons toe
gezonden door Mevrouw J. A. H.
Noorlander-Homberg te Amster
dam.
Mochten er nog Flitsenlezers in
het bezit zijn van dergelijke leuke
plaatjes, dan houdt de redaktie
van Flitsen zich aanbevolen.
jubilea. Het is zelfs AH wat de klok luidt
in de vorm van het Zaanse uurwerk dat
het 75-jarig bestaan markeerde.
Het echtpaar De Voogd leeft op en met
herinneringen aan hun arbeidzame le
ven. Hun talrijke vrije dagen sindsdien
vullen zij met knutsel-, haak-,brei- en
borduurwerk ten bate van de gehandi
capte mens en van de achtergeblevenen
in de derde wereld. In dezelfde harmo
nieuze coöperatie als zij dat vijf decennia
lang van achter de toonbank hebben
gedaan. Met één uitzondering: het
jaarlijkse uitstapje voor de gepensio
neerden. Dan is het tijd om "onder
linge" herinneringen op te halen.
Eén wens rest hen nog: ééns een
woningruil te kunnen aangaan, zodat de
grote dienstwoning van weleer kan wor
den verwisseld voor een bescheiden
huisje met een tuintje op de Veluwe,
waar hun enige dochter woont.
J. de Voogd
chef oude stijl die, met zijn aangeboren
dienstbaarheid tegenover klanten, maar
moeilijk de omschakeling van bedie
ningszaak naar ZB heeft kunnen ver
kroppen. Sterker nog; hij ergert zich tot
op de dag van vandaag - nu als trouwe
klant van de hedendaagse SM - hoe
gemakkelijk er vaak wordt omgespron
gen met wat ze dan tegenwoordig onder
"service" verstaan. In zijn tijd was dat
beslist anders, waarbij het devies "orde
en netheid" hoog in zijn winkelvaandel
stond geschreven, onmiddellijk gevolgd
door "klant is koning".
Al vroeg werden zijn sluimerende kwali
teiten onderkend. Toen hij als 18-jarige
werd afgekeurd voor militaire dienst
omdat hij "te smal van borst" werd
geacht, zorgde zijn eerste chef in Mid
delburg dat hij verder het land in kwam:
invallen als assistent voor personeel dat
elders ziek was. "De baan op", heette
dat en die praktijkervaring werd later
gestimuleerd onder leiding van de toen
malige directeur Ter Wee, over wie de
heer De Voogd nu nog roemt. Met
stijgend succes maakte hij zich het vak
eigen en toen hij zich had verloofd met
een meisje dat als het ware in de
meelbak was geboren, doordat haar
weduwe-moeder toen dochter een jaar
oud was een bloeiend kruidenierszaakje
begon, wist de ambitieuze De Voogd
zich voor de rest van zijn loopbaan bij
AH gesteund door een vrouw die van
wanten wist. Dat is dan ook wel
gebleken.
"Toen ik de vorige boerderij kocht
hebben ze me ook voor gek ver
klaard. Voor dat geld kon ik toch een
mooi huis kopen in plaats van zo'n
oude vervallen boerderü? Maar ik wil
niet in een nieuwbouwhuis, twee
onder-één-kap. Ik wil vrijheid."
We praten met de heer C.M. Boon
aerts, bedrijfsleider van de S-Dis-
count in Uden. We zitten in zijn
"kippenhok", een vroegere witlof
trekker jj, waar hjj voorlopig met
vrouw en twee kinderen ingetrokken
is. Want z'n definitieve woning is nog
bijzonder onherbergzaam. Er moe
ten nog allerlei muren uitgebroken
worden en dan moet het opbouwende
werk nog beginnen.
Dit alles speelt zich af bij het
Brabantse dorpje Erp, in een buurt
schap die Kraanmeer heet, bevolkt
door een tiental tuinders. Op num
mer 11 vinden we de heer Boonaerts,
die kippengaas met een bruine sub
stantie staat in te smeren.
nummer 24
"Ik woonde eerst op nummer 24"
vertelt hij, "en daar had ik 2500
meter grond. Hier heb ik 12.500
meter. Bovendien was het daar geen
antieke boerderij, er zaten geen
eiken balken in."
Die vorige boerderij kocht hij in
1970. Men zou denken dat de heer
Boonaerts een agrarische jeugd ach
ter zich heeft, maar niets is minder
waar. "Nee, ik ben van huis uit
bakker. Mijn familie is al meer dan
honderd jaar warme bakker. Ik heb
nu nog een neef die de zaak voort
zet."
Maar hoe kwam hij dan in de
Kraanmeerse klei terecht? "Ik had
een vriend die tuinder was. Ik zocht
een huis, had trouwplannen. En die
boerderij stond leeg."
WÊ.,S. -J.
-•# I I rj
En nu is hij dus weer verhuisd. "Ja,
ik had dit ding al een paar jaar op
het oog. Die andere stond te dicht
langs de grote weg, voor kinderen
levensgevaarlijk. Hier heb je veel
meer vrijheid."
En wat moet hij met al die grond
eromheen? "Mijn hobby is het hou
den van sierfazanten. Vooral de
duurdere hebben veel ruimte nodig.
Een koppel fazanten kan tot
5.000.- kosten. Verder wil ik hier
ook alle soorten fruitbomen gaan
kweken. En een hertenkamp maken.
Maar dat wordt wel een vijfjarenplan
hoor."
dag en nacht
Het bewoonbaar maken van de boer
derij in kwestie lijkt zo op het eerste
gezicht een immens karwei, vooral
ook omdat de heer Boonaerts ons
verzekert dat hij het bijna allemaal
zelf gaat opknappen. "Ik werk ge
makkelijk zestig uur per week," stelt
hij ons gerust. "In de vakantie heb ik
drie weken praktisch dag en nacht
op het dak gezeten. Dat moet je er
voor hebben, anders is het niet te
betalen. Ik heb ook geen zin om er
krom voor te liggen."
Volgend jaar december hoopt hij in
z'n boerderij te trekken. Vóór die tijd
zal de hele indeling, zoals die nu is,
veranderd worden.
Alleen de haardpartij wordt gehand
haafd. De oude stijl zal in ere
gehouden worden, in ere hersteld
zelfs, want de prachtige houten
balken waren door de vorige bewo
ners met platen board weggetim-
merd. En als alles klaar is, kunnen
de handen uit de mouwen voor de
fazanten, de herten, de fruitbomen.
De heer Boonaerts: "Het is ook een
leuke oudedagsvoorziening. Als ik
gepensioneerd ben. zal ik me niet
vervelen."