"Je moet weten wat je met de computer
kunt doen en hoe je het moet doen
De computer dichter bij
de mensen brengen
Ste<
mens
krijg,
steec
inzie
"Geen schroevendraaiei
en oliespuiten99
EGV-DIRECTEUR E. DE ZOETE:
M. VAN MARION HOOFD SYSTEEMONTWIKKELING:
elee
9*
ver
R. KOERSE HOOFD SYSTEEMPI
pagina 6
Het schrikbeeld van een toekomst waarin alles door compu
ters wordt bestuurd en geregeld bestaat voor de heer E. de
Zoete bepaald niet. Als directeur van de sector Elektronische
Gegevens Verwerking |EGV] blyft hy opgewekt onder de
opmars van de computer en alles wat daarmee samenhangt.
Wij zullen er echter op den duur allemaal mee Ieren leven.
"We krijgen steeds meer met de computer te maken," zegt
de heer De Zoete, "Binnen een jaar of vijf zitten we in een
situatie waarin veel meer mensen dan tot nu toe zelf infor
matie uit de computer kunnen halen. Dat zal dan gebeuren
via beeldschermen, die eenvoudig te bedienen zijn. Het begin
is er al."
Eén van de stelregels van de EGV-directeur is: "Informatie is
geld waard, tijdige informatie is veel geld waard." Men is
daarom steeds bezig met pogingen om het moment waarop
informatie beschikbaar komt naar voren te verschuiven.
De heer De Zoete: "De gegevens over de diverse sectoren van
het bedrijf worden steeds belangrijker. De informatiestroom
is als het ware een kapitaal, waar je wat mee doen kunt. Je
hebt gegevens nodig om de juiste beslissingen te kunnen
nemen. En hoe eerder je dat kunt doen hoe beter."
De invoering van het 3660 systeem, de automatische kassa,
zal, als de proef een bevredigend resultaat oplevert, tot
gevolg hebben dat veel informatie over de verkopen per ar
tikel van dag tot dag, zelfs van uur tot uur beschikbaar kan
komen, hetgeen nu onmogelijk is! De heer De Zoete: "Het
mmm
"De mensen zouden zich moeten scholen in het toepassen
van automatisering. Of ze weten hoe een computer werkt is
niet zo belangrijk. Je moet ermee kunnen omgaan."
De heer M. van Marion, hoofd van de afdeling Systeemont
wikkeling, vergelijkt de automatisering graag met de
televisie. Hij zegt dit: "Om profijt te hebben van een TV-
toestel moetje weten waar de aan- en uitknop zit, je hebt een
programmablad nodig en inzicht in de keuzemogelijkheden.
Wat er binnen in dat toestel gebeurt om een programma op
het scherm zichtbaar te maken is minder belangrijk."
Naar zijn mening wordt er bij Ahold ook gewerkt in de
gewenste richting: "We proberen de mensen een zodanige
kennis bij te brengen, dat zij kunnen werken met de
systemen, die op de computer worden uitgevoerd."
Dan rijst de vraag, wat is een systeem? De heer Van Marion
heeft deze formulering: "Een samenstel van op elkaar afge
stemde maar overigens zelfstandige delen, die elk een functie
hebben in het bereiken van een gemeenschappelijk doel."
Wat doet nu de afdeling Systeemontwikkeling en voor wie?
Bij de groep EGV houdt men zich bezig met de geauto
matiseerde systemen, ontwikkeld volgens de door de
organisatie en de gebruikers gestelde eisen en wensen.
Belangrijk punt daarbij is dat men met deze ontwikkeling
blijft binnen bepaalde kosten- en tijdschattingen. Niet altijd
lukt dat, volgens de heer Van Marion veelal door het feit dat
men te laat ergens mee kan beginnen. Er wordt aan gewerkt
om ervoor te zorgen dat systeemontwikkelingen worden
gerealiseerd op tijd en binnen de kostenschattingen.
Uitgangspunten daartoe zijn onder meer:
a. benoeming van een "contractant" voor een bepaald pro
ject, dat is degene die namens de gebruiker samen met
EGV-systeemontwerpers erop toeziet dat aan diens
wensen wordt voldaan;
b. reservering van voldoende tijd voor het opstellen van een
betrouwbaarder beheersingssysteem binnen de afdeling.
Dit systeem dient dan voor:
het maken van de genoemde kosten- en tijdschattingen;
het registreren van de bestede tijd en kosten;
het aangeven van bijsturingsmaatregelen bij afwij
kingen van werkelijkheid t.o.v. schattingen;
c. versnelling van de programma-ontwikkeling door gebruik
making van de moderne mogelijkheden van de computer,
bijvoorbeeld door toepassing van het online-systeem
(direct aan machine gekoppeld beeldscherm).
Wat dit laatste betreft zegt Van Marion: "Je voert dan als het
ware een gesprek met de computer tijdens het ontwikkelen
van programma's. Hij wijst er wel op dat men niet alles in
normen kan vangen bij de systeemontwikkeling: "Er komt
ook nog zoiets als creativiteit bij kijken en die is eigenlijk niet
te meten." Voorts zijn er veel contacten met de systeemge
bruikers nodig om zo goed mogelijk aan de wensen te
kunnen voldoen.
Aladin
De systeemontwikkeling valt in drie delen uiteen: nieuwe
systemen, bestaande systemen en programmering.
Hier komt het sprookjeswoord "Aladin" om de hoek kijken.
Aladin poetste in Duizend en één nacht op de lamp om een
geest te voorschijn te roepen, die hem kwam helpen bij de
oplossing van zijn probleem. Aladin is de hulp voor het ver
schaffen van zinvolle informatie uit de computer. Het woord
is een afkorting vanAholds LAngere termijn Detailshandels
INformatiesysteem
De heer Van Marion: "Dit moet het raamwerk worden voor
de ontwikkeling van toekomstige systemen, die in onderlinge
samenhang moeten kunnen werken. Met enkele mensen zijn
wij daar concreet mee bezig. Midden 1977 hopen we een toe
komstplan op papier te hebben."
Daarbij zal men tevens moeten inhaken op de recente ont
wikkelingen in de apparatuur en de toepassingsmogelijk
heden. Het streven is er verder op gericht de computer dichter
bij de mensen te brengen, waardoor het effect van het
gebruik groter wordt. Het is eveneens noodzakelijk dat men
niet meer krijgt van de computer dan de informatie die men
nodig heeft.
Het systeembeheer, waarmee de afdeling van de heer Van
Marion zich ook bezighoudt, heeft betrekking op de werking
van de computer op bepaalde gebieden zoals: food-
distributie, non-fooddistributie, dagartikelen, rechtstreekse
zendingen, boekhoudingen, crediteuren, loonadministratie
policy board
Van Marion: "Deze systemen moeten efficiënt door de com
puter worden verwerkt en de gewenste gegevens opleveren.
Er is nu in overleg met de policy board (waarin de "eigenaren
van systemen" contact onderhouden) een lijst opgesteld van
de eisen waaraan elk systeem moet voldoen. Niet zelden zijn
aanpassingen nodig, want nog altijd is een bedrijf een
dynamisch geheel. Via een checklist probeert men te komen
tot een planmatige systeemrevisie, "waardoor we het tevre
denheidsniveau van de gebruikers van de systemen hopen te
verhogen." In 1977 wordt hiermee gestart.
Van de overige projecten waarmee men op de afdeling bezig
is noemt de heer Van Marion de Operationele Research
Technieken: wiskundige methodieken om via de computer
tot betere beslissingen te komen.
Van Marion: "Onze analisten en systeemontwerpers zijn
voortdurend bezig met gebruikers hun informatiewensen om
te zetten in systemen die via de computer kunnen worden
verwerkt en dan de gewenste informatie opleveren en aange
past aan de veranderde omstandigheden (maatschappij,
bedrijfsorganisatie) continu blijven opleveren."
systeem van automatische kassa's leidt tot verbetering- van
andere systemen, zoals de bestelprocedure." Verder merkt
hij dit op: Steeds meer mensen zullen steeds meer met de
computer in aanraking komen. Wanneer de voorraadgege-
vens, om eens iets te noemen, in een filiaalcomputer zijn op
genomen. zal men daarmee in het filiaal ook moeten kunnen
werken.
Een toekomstbeeld zou kunnen zijn een centraal computer
systeem met kleinere computers of apparatuur op andere
afdelingen, die gegevens leveren aan een centrale computer,
althans voor zover die bepaalde gegevens nodig heeft. "Alles
hoeft die centrale niet te weten." meent de heer De Zoete.
De nieuwe technieken maken het mogelijk de bestaande
informatiesystemen te verbeteren en zelf uit te breiden, zoals
het 3660 met de gedetailleerde verkoopinformatie, het recht
streekse zendingensysteem, voorraadbeheersingssystemen in
winkels en DC's.
Veel aandacht zal daarbij moeten worden gegeven aan de
samenhang tussen de diverse systemen voor winkels, DC's en
andere sectoren van het bedrijf. Er zullen Data Bases nodig
zijn, gegevensbanken. Wanneer er een wijziging komt
(bijvoorbeeld een prijsverandering) zal deze overal waar het
nodig is moeten worden ingevoerd.
"De mogelijkheden gaan geweldig ver," constateert de heer
De Zoete, "want de techniek laat toe dat mensen direct in
deze gegevensbanken komen 'kijken' en de benodigde infor
matie zelf opvragen."
Volgend jaar zal bij EGV de eerste beeldbuis worden binnen
gebracht. Deze zal worden gebruikt voor het programmeren.
Die programma's worden dan ingebracht in de computer
door de programmeur. De computer controleert de juist
heid van het programma. Indien er fouten zijn gemaakt kan
de programmeur deze achter de beeldbuis direct herstellen.
Het positieve van het "rekentuig" ziet de heer De Zoete ook
in het feit dat de mensen "dichter" bij de informatie komen,
waardoor men slagvaardiger kan reageren.
'En hij voegt er aan toe: "Er komt steeds meer informatie die
kritisch moet worden bekeken. De routine-arbeid verdwynt
naar de computer. We hebben nu meer mensen nodig met
kennis voor steeds verantwoordelyker werk. Men komt in
de sfeer van de planning, soms met wiskundige methodes.
Computers maken bijvoorbeeld een inkoopplan, maar je
moet heel kritisch kuni
weten wat je met de con
het moet doen. Dat ven
Maar als je een beetji
computer maakt je het l<
kritisch blyven. Toch
verender: je moet je ven
Buiten de afdeling EGV is misschien nauwelijks bekend dat
er een systeemgroep bestaat, waarover de heer R. Koerse als
"hoofd systeem programmering" de scepter zwaait. De
groep bestaat verder uit nog drie mensen, de heren J.S.
Beernink, R. Honing en J. van Urk.
"We treden weinig naar buiten," vertelt de heer Koerse.
"Wij hebben een functie in EGV-verband, ondersteuning
van produktie en systeemontwikkeling. Als hoofdtaak
hebben wij het onderhoud van de 'computer-besturings
systemen' (operating-systemen) en het aansluiten van nieuwe
en gewijzigde toepassingen daarop."
Deze besturingssystemen zijn het "hart" van de computers.
De kleinste fout hierin kan tot gevolg hebben dat een com
puter niet meer werkt, wat voor AH rampzalige gevolgen kan
hebben. "We zijn met het aanbrengen van wijzigingen
overigens erg voorzichtig", zegt de heer Koerse, "want elk
foutje dat er tegelijk met die verandering zou binnensluipen
zou storing in de produktie geven. We staan dan ook wel
eens met het zweet in onze handen bij het aanbrengen van
noodzakelijke wijzigingen."
Bij de systeemgroep loopt men overigens niet met schroeven
draaiers en oliespuit rond om de weerbarstige rekentuigen
weer op gang te brengen. Koerse: "Dat is het werk van de
technicus van onze computerleverancier. Daar blijven wij ver
van. Wel vindt er veel overleg plaats over de aard en oplos
sing van de storing met de technici van de leverancier. Maar
het gaat ons eerst om het oplossen van de storingen in de ver
werking als gevolg van een niet goed lopend besturings
systeem of een onjuiste toepassing. Daar hebben we het
overigens druk genoeg mee."
Belangrijk is de efficiency van het computersysteem. Deze
bepaalt of het eindprodukt op tijd komt. "Begin dit jaar
hebben wij het erg druk gehad met het versnellen van de
verwerkingstijden. Onze computer was dusdanig uit zijn
capaciteiten gegroeid dat wij de noodzakelijke service niet
meer konden bieden. We hebben toen veel systemen 'door
gemeten' op efficiency. Veel programma's namen te veel tijd
in beslag. Naar de feitelijke inhoud van de programma's
kijken we niet: dat is het 'pakkie-an" van anderen," alsdus
de heer Koerse.
Na deze 'doormeting' bleef er maar één mogelijkheid over:
een tweede computer aanschaffen.
De systeemgroep heeft nu een drukke periode achter de rug
als gevolg van de installatie van de tweede computer in een
tijdsbestek van drie maanden. De mensen van EGV en IBM
hebben daarbij een voortreffelijk stuk werk verricht. In vak
kringen is de verbazing
machine nog niet helenv
Het zijn spannende wekq
in wat rustiger vaarwate
beter dan ooit."
De heer Koerse wijst d
enkele andere taken h<
onderhoudt men de com
banken, waarmee AhoM
heeft. Voorts verzorgt mi
groep op technisch nivt
wordt gemaakt van vi|
nauwgezet de ontwikkelil
teleprocessing, minicomj
De kans bestaat namelj
zullen gaan doen binneD)
belang is daarbij met ii
computers kunt aansluit
Het beveiligingsaspect s
rol. De heer Koerse: "Bul
ruimte zelf moeten syst
schermd worden. We lt
nomen dat we het geheelI
kunnen hebben.
Je kunt echter alles bevtl
beveiligen tegen systeeij
doen."
