I-
„Personeelsuitbreiding dank
zij het normensysteem99
ame
tLo rn je
Verken"
Opleidingen zijn
ruggesteun
van normering
en programmering
r a. s. p.
ZÖNEMANAGER G. M. C. VAN LANGEVELD:
Personeelsfunctionaris
H. Horselenberg
Meer ruimte voor
een goede behandeling
van het vlees
;en
pagina 7
nmering. Twee
tijd in vrjjwei
gesproken,
itief, In de
.over g
negatief*
elemaal op
Steal is men
Seren om de
het ook zij,
gewerkt. Tijd,
Jti uitgebreide
öF.I. .hlavist
.-isatiedeskun-
&ët normen-
it een belangrijk
w^Tp^der Putten
k) an Langeveid
nberg (per-
dnèt&naris), D.
^en R. Kiburg
werkanalyse en
igen doen, geen
drie kier lopen als het
niets 'domweg' doen, maar
\arder te werken. Dat geldt
l|an de vakken bijvoor-
x^'ls een bepaald artikel
Heeft, ku je die prijs beter
eken dan dat je in zoveel
elk zoveel honderd
a^^lakken). Ik wou maar
tu minstens zo belangrijk
x>r de mensen in het filiaal.
•Wenken, dat we niet door
ilpfi door vergroting van de
f rkt uur 40 pet produk-
Ooor een betere planning en
te ^jstributie bijvoorbeeld,
gJm door verbetering van
^ggen, dat als men dat
id gelaten, dat er een grote
p dit moment heel miserabel
c3fclfs helemaal niet meer
reek,
Kflmige werknemers nogal
l oering van betere werk-
stemde taakverdelingen
ebben. "Dat is ook wel
d dan vroeger, men is
M laar er staat iets veel
Mg ond bedrijf, dat niet
Mr» 1 te slaan, maar zijn
- manier verzekert:
?edaan moet worden, op de
de eenvoudigste en ple-
"Tachtig procent van de filialen in mijn zóne voldoet aan de
normen. De andere blyven er [nog] beneden en wy zyn nu
bezig na te gaan wat de oorzaken daarvan kunnen zyn. Door
middel van het normen-programmeringssysteem is aan te
tonen op welke plaats uren worden gemist. In twee gevallen
is dat al aangetoond en zal de personeelsuitbreiding er ook
inderdaad komen."
FLITSEN sprak ook met de heer G. M. C. van Langeveid
(30), AHSM's zönemanager voor Rotterdam en het gebied
boven de Maas tot Delft. En uit diens ervaring blijkt dat het
normen-programmeringssysteem niet - zoals sommigen nog
wel eens menen - is ingevoerd om met minder mensen meer
werk te doen (hoewel dat zich in gevallen van overbezetting
natuurlijk hier en daar wel heeft voorgedaan), maar echt
alleen om te bereiken dat de taken die er zijn, door normale
mensen in normale tijd op normale wijze worden uitgevoerd.
En als blijkt, zoals in de twee gevallen in de zóne van Van
Langeveid, dat er te weinig mensen zijn, wel dan wordt het
personeel zonder meer uitgebreid.
goed systeem
Een zónemanager geeft (bege)leiding aan zo'n 8 a 12 super:
martbedrijfsleiders, die elk gemiddeld eens per 14 dagen'
worden bezocht om alle problemen die er zijn te bespreken.
Uiteraard speelt het normen-programmeringssysteem daar
bij een belangrijke rol, evenals in de groepsvergaderingen die
eens per vier weken met alle bedrijfsleiders uit de zóne
worden gehouden.
Sommige problemen hebben een vrij algemeen karakter,
andere zijn meer toegespitst op één bepaalde supermart. Het
is de taak van de zónemanager om deze 'individuele'
problemen zoveel mogelijk met de betrokken bedrijfsleider
(en eventueel ook met diens sectorchefs) tot een oplossing te;
brengen. Vaak gelukt dat ook. En zo niet, dan wordt de;
moeilijkheid in breder verband besproken, hetzij in de
groepsvergaderingen van bedrijfsleiders, hetzij in de be
sprekingen met de areamanager en als het dan nóg niet
gelukt, dan komt er een deskundige van het hoofdkantoor
aan te pas.
"Een goed systeem", vindt Van Langeveid. "Je kunt wel een
prachtig normen-programmeringsprogramma uitdenken,
maar een eerste voorwaarde is dat het in de praktijk van alle
dag bruikbaar is, de mensen, van hoog tot laag, moeten
erachter staan, het moet wérken. Dat gelukt alleen maar als
de vinger voortdurend aan de pols wordt gehouden, als het
systeem goed wordt bewaakt, zodat we in staat zijn correcties
aan te brengen waar dat nodig is."
zierigste manier. Niet 'in het wilde weg', maar weloverwogen
en dat betekent: eerst nadenken en dan doen, soms een uur,
soms een dag, soms een week of nog langer vooruit dénken.
Hoe beter men het werk kan overzien, hoe groter ook de
promotiekansen (de directie in Zaandam moet jaren vooruit
denken). Degenen onder het uitvoerend personeel die dat het
beste kunnen, bemannen het middenkader van de toekomst.
En degenen onder het middenkader die dat het beste kunnen,
bemannen het topkader van de toekomst.
Er liggen volop kansen voor iedereen, want er is een tekort
aan kaderpersoneel!! Door allerlei oorzaken (ook door de
hogere eisen aan het 'denkraam') hebben we nog lang niet
overal de juiste medewerkers op de juiste plaats. Het
normen-programmeringssysteem èn de daaraan verbonden
opleidingsprogramma's zijn evenwel uiterst belangrijke
hulpmiddelen om ook dat doel te bereiken".
te weinig of te veel uren
Dat kan van alles zijn. Blijkt dat er voor de in een bepaalde
supermart verrichte taken-te weinig uren beschikbaar zijn,
dan kan dit ten koste gaan van de service (de klant kan niet
optimaal geholpen worden), van de opleiding (er wordt te
weinig tijd aan besteed, hetgeen ook nadelig kan zijn voor
het carrièreverloop van de betrokken mensen), maar ook van
de privétijd (te weinig pauze, te veel overuren enz.).
Van Langeveid: "Een tekort aan oren [of een oiyuiste
verdeling van de uren] leidt vaak tot spanningen en geprik
keldheid met als gevolg: geringere arbeidsprestatie, styging
van het ziekteverzuim enzovoorts, een soort sneeuwbal met
vrywel altyd een slechter economisch resultaat op de mid
dellange termyn. Ook teveel uren kunnen tot een ongewenste
afwyking van de normen leiden. De oorzaak kan namelyk
liggen in inefficiënt werken, elkaar 'voor de voeten lopen',
verkeerde taakverdeling, allemaal situaties waarin al even
zeer spanningen en irritaties kunnen ontstaan."
Al die dingen, daar kom je alleen ma"- ""hter als je weet hoe
het in een supermart, alle bijzondere omstandigheden in
aanmerking genomen, normaal behoort te reilen en zeilen.
"Zonder normen kan je de oorzaken van dingen die fout
gaan, niet of nauwelijks vinden," aldus de zónemanager.
"De opleiding van het personeel speelt een zeer belangryke
rol by een goede uitvoering van het systeem van normering
en programmering. Tot op zekere hoogte kan je zelfs zeggen
dat het systeem ermee staat of valt."
Dat is de onomwonden mening van de heer H. Horselenberg
(27), afkomstig van Simon en sinds ruim een half jaar zone-
personeels- en opleidingsfunctionaris bij AH Supermarts
(voor de zones Amsterdam-Stad en Zuid-Holland tot Den
Haag/Rotterdam). En daarmee doelt hij dan vooral op de
mogelijkheden voor het personeel om zich - naast de
uiteraard noodzakelijke vakbekwaamheid - ook een aantal
vaardigheden eigen te maken en de mentaliteit te ont
wikkelen die van belang zijn om samen met de andere
medewerk(st)ers de taken uit te voeren die voorhanden
liggen.
"Een belangrijke rol daarbij spelen bijvoorbeeld de zgn.
teletrips die in elk filiaal beschikbaar zijn. Deze geven de
mensen ook een inzicht in wat er allemaal in het bedrijf
omgaat en in de onderlinge samenhang van de diverse
soorten activiteiten, niet alleen binnen één filiaal, maar
binnen het geheel van het supermart-gebeuren, zoals het
bestelsysteem, de distributie, de administratie enzovoorts."
[voor vervolg zie pag. 9]
SECTORCHEF SLAGERIJ D.J. TIMMER
Nog maar nauwelijks zitten we in het kantoortje van AH
Supermart Rotterdam-groot Usselmonde te praten met
sectorchef slagerij D. J. Timmer [30] of er wordt op het raam
getikt. Een vrouw van middelbare leeftijd richt zich vriende
lijk tot de man in het wit: "Mag ik u wat vragen?" -- "Ja
hoor, komt u maar even binnen."
Mevrouw: "Kijk eens, ik heb dit stuk vlees gekocht en
daarvoor deze prijs betaald. Maar dat is toch te veel? In de
reclame...." Timmer: "Mag ik eens zien, mevrouw? -- Ja, u
heeft gelijk. Dit stuk vlees is niet goed geprijsd omdat het bij
het wegen en voorverpakken per ongeluk in de verkeerde
prijsklasse terecht is gekomen. Excuses, mevrouw. Als u nu
naar de slagerij terugloopt, dan geef ik intussen even een
telefoontje."
Dankbaar verdwijnt zij weer tussen de honderden dames die
op het drukste moment van de dag hun inkopen doen. "'t
Scheelt maar 45 cent op dat grote stuk vlees," zegt slager-
vakman Timmer, "maar 't is natuurlijk toch de moeite
waard. Die klant heeft volkomen gelijk: er is bij het afwegen
een fout gemaakt. Een bewijs dat de klanten wel degelijk
prijsbewust zijn, want als je eens een foutje maakt, dan is er
altijd wel iemand die het ontdekt."
nauwkeurig werken
Zo hebben we meteen een goed aanknopingspunt als we de
heer Timmer naar zijn mening vragen over het normen-pro
grammeringssysteem. Hij heeft altijd al met een zekere
normering gewerkt. "Daar kom je in feite nooit onderuit,
want anders wordt het een bende. Maar we zitten nu ruim
een maand op de nieuwe-normen-toer en dat bevalt erg goed,
daar heeft de heer Van Trotsenburg van het hoofdkantoor een
prachtig stuk werk mee gedaan. We hebben op de slagerij
weliswaar nog maar kort ervaring, maar nu al is er een groot
verschil met vroeger merkbaar. Ik kon bijvoorbeeld aan de
hand van de nieuwe normen aantonen, dat ik een mannetje
te weinig had en die is er nu bijgekomen. Als dat niet
gebeurd was, zouden we de varkensvleesactie die een
enorme drukte heeft opgeleverd, niet zo goed hebben kunnen
33
opvangen als we nu hebben kunnen doen. Dat wil niet
zeggen dat we er al helemaal zijn, nee, we zijn nog volop
bezig om op allerlei kleine onderdelen de gang van zaken
verder te vervolmaken."
Timmer wijst in dit verband met name op de verwerking en
het voorverpakken van het vlees (dat gebeurt allemaal in de
eigen SM-slagerij): "Dat moet ontzettend goed, want door
een verkeerde behandeling kan je een goed stuk vlees "voor
het oog' helemaal 'vernielen', 'n kwestie van goed vakman
schap. Ook het voorverpakken en beprijzen is om dezelfde
reden uiterst belangrijk: daarbij moet heel nauwkeurig
gewerkt worden, dat hebben we met die dame zojuist nog
weer eens ervaren. Wel, ik vind, dat het nieuwe normen-
programmeringssysteem daarvoor ook de ruimte biedt en dat
je - als 't er op aankomt - met een voldoende bezetting méér
tijd hebt dan voorheen om aan de behandeling en de presen
tatie van het vlees de aandacht te schenken die nodig is."
Ook de heer Timmer vindt het overleg met en de betrok
kenheid van de mensen waarmee hij z'n slagerij runt, van het
allergrootste belang. "Zo kwam er vanmorgen een van de
meisjes de slagerij binnen rennen met de kreet: 'maak als de
bliksem wat schouderkarbonades, ze vliegen de vitrine uit'.
Zoiets doetje goed. Datje er mét elkaar tegenaan gaat en dat
je daardoor zeker weet, dat de klanten tevreden naar huis
gaan."
Dat weet je natuurlijk nooit helemaal zeker. Maar van die
vrouw die 45 cent te veel had betaald, weten we het wél...