Winter net zo belangrijk
als zomer
"Als convenience-winkel blijven
wij een toontje meeblazen"
P.G. ZWARTS, FILIALENDIRECTEUR AHZB:
ZB-FAN NOORDERMEER
Ogen de kost geven
SEIZOEN - AHZB KATWIJK:
pagina 6
Hoe komt het nu dat kleine winkels nog levensvatbaarheid
hebben? Wie deze vraag stelt aan AHZB-filialen directeur P.
G. Zwarts, krygt eenvoudigweg als antwoord: "Omdat juist
nu in Nederland en ook in het buitenland in wijken en in
kleinere gemeenten behoefte bltfkt te bestaan aan bescheiden
winkeleenheden. Daardoor geven deze winkels ook een by-
zonder gunstige omzetontwikkeling te zien, zodat kan
worden gezegd dat de "buurtwinkel" een toontje blyft mee-
blazen".
En dan praten we wat AH betreft over winkels met een op
pen-lak van 60 m2 tot 350 a 400 m2. Waarbij het assortiment
kan variëren van beperkte kruidenierswaren houdbaar en
vers tot een "one-stop-shopping"-assortiment met een soort
suoermart-functie. Dit laatste aspect wil men benaderen in
de zogenaamde V(lees)ZB's, waar de formule er op is gericht
dat de klant er ook haar weekaankopen doet.
stuur geven
Ongeacht de grootte van de winkel en de omvang van het as
sortiment valt of staat het bestaansrecht van dit winkeltype
volgens de heer Zwarts met het feit, dat men bijzonder
nauwkeurig stuur moet geven aan de assortimentskeuze. -
"Als je een zo volledig mogelijk levensmiddelenpakket op
een zo geringe oppervlakte wilt verkopen; moetje een scher
pe analyse maken van de concurrentie én van de groepen,
waarin je sterk bent en moet zijn. Je moet je dus beperken.
Verder zal je in dergelijke winkels moeten inhaken op ver
anderingen in de omgeving. Als er bijvoorbeeld in de buurt
een melkboer ophoudt, zal je de zuivelafdeling moeten uit
breiden.
Je moet aanvoelen wat de klant wil. En dat gaat veelal ge
makkelijk. omdat de filiaalmedewerkers en de klant elkaar
goed kennen.
Door het wederzijdse kontakt wordt als het ware de handicap
in ruimte opgeheven", aldus de heer Zwarts. Hij vertelt dat
uit klantenenquêtes wel is gebleken dat de klant graag in
kleine winkels koopt, "ook al stoot men met z'n wagentje
tegen de stellingen aan".
extra wissel op BL
Als reden wordt vaak de gezellige sfeer genoemd. "Die
sfeer", zegt de heer Zwarts, "wordt opgeroepen door de BL".
"Hij is de spil, met het grote voordeel dat hij diréct leiding
geeft aan zijn team. Dit is een groot pluspunt. Maar, aan de
andere kant wordt er op commercieel gebied steeds meer van
de BL gevraagd: het is nodig dat hij marktkennis bezit en
inzicht heeft in assortimentsgroepen. Van filiaal-beheerder is
de functie er één geworden, waarbij ook de commerciële kant
een extra dimensie heeft gekregen".
De heer Zwarts wijst er op dat hiermee een zware wissel op de
BL wordt getrokken. "Hij moet worden opgeleid, dan wel
worden bijgeschoold op het commerciële vlak. Al brengt het
anderzijds met zich mee dat de taak van de BL Veel interes
santer is geworden. Hij kan veel meer eigen initiatief tonen.
Om een voorbeeld te noemen: de publiciteit wordt afgestemd
op het supermart assortiment; de BI moet ze wel kunnen ver
talen naar de behoefte die zijn filiaal stelt".
beleid
Het beleid is er volgens de heer Zwarts op gericht om binnen
het winkelbestand dat er is, gebruik te maken van de moge
lijkheden. "Juist omdat grote winkels minder makkelijk te
krijgen zijn en de kleine winkels "in" zijn, gaan we daar
bewust mee verder. Die mogelijkheden worden meer gezien
dan een aantal jaren geleden en daarom worden ze ook
aangepakt. Er zit nog steeds groei in de omzet van de ZB's:
in de kleinere winkeltypen 11% meer dan in 1975 en in de
"one-stop-shopping"-zaken zelfs 17% meer in vergelijking
tot vorig jaar. Dat betekent dat wij voor 20% van de totale
omzet van de onderneming zorgen", stelt de heer Zwarts
vast. Waarbij hij overigens benadrukt: "Je kunt centraal nóg
zoveel uitdokteren, maar het belangrijkste werk wordt door
de BL en zijn medewerkers gedaan!"
Bedrijfsleider C. Noordermeer van de AH-zelfbediening in
het winkelcentrum "De Gaard" aan de Troosterhof in
Utrecht is typisch zo'n man, die geen enkele moeite heeft om
over zyn beroep en zyn zaak te praten. Noordermeer, 52 jaar
nu, is al vanaf zyn prille jeugd actief in het gruttersvak en
dat doet hy tot aan vandaag met zeer veel plezier.
Hij noemt zichzelf zondermeer een ZB-fan en hij voegt er
pijlsnel aan toe dat hij het zelfbedieningssysteem zoals dat in
zyn zaak functioneert nog een lang leven beschoren ziet.
Vooral de laatste jaren is er bij veel klanten weer meer be
hoefte gekomen aan een persoonlijke benadering en ik ge
loof, dat wij die hier nog steeds kunnen geven. We merken
dat in onze zaak ook dagelijks. Veel klanten vragen regel
matig om advies. Dat kan gaan over soorten broodbeleg,
maar eveneens over wijnen. Ondanks het feit dat het behoor
lijk aanpoten is in deze ZB proberen mijn medewerkers en ik
toch nog altijd even tijd te vinden om - als dat nodig is - een
babbeltje met de klanten te maken. Ik moet zeggen, dat mijn
personeel ook alle service geeft die maar mogelijk is. Als er
even meegelopen moet worden naar de auto van een klant
dan doen we dat ook".
overgang naar vlees-zb
.Toen de heer Noordermeer ruim twee jaar geleden vanuit een
echte volkszaak in Amsterdam naar Utrecht kwam
maakte hij daarjuist de overgang van gewone ZB naar vlees-
ZB mee. "We konden toen een pand dat naast ons lag, bij de
winkel trekken en daar heeft AH maar al te graag gebruik
van gemaakt. Vanaf dat moment begon hier de verkoop van
verse melk en van vlees, terwijl de groente-afdeling werd uit
gebreid. Die verandering is niet zo maar ontstaan. Vanuit
onze cliëntèle was duidelijk de vraag gekomen naar melk en
vlees in onze ZB De heer Noordermeer schuwt verandering
overigens toch niet. Dat liet hij kortgeleden op bijna specta
culaire wijze zien en hij kon dat doen dankzij de vrijwillige
medewerking van zijn medewerkers. Wat gebeurde er. De
heer Noordermeer vertelt: "Naar aanleiding van een cursus,
die ik had gevolgd, kwam ik op de gedachte om de lay-out
van de zaak te wijzigen en de nodige veranderingen aan te
brengen in het assortiment. Ik heb mijn ideeën met mijn
groepsleider besproken en toen die er zijn goedkeuring aan
gaf zijn wij hier aan het werk gegaan. De wijzigingen in deze
zaak zijn zonder hulp vanuit Zaandam uitgevoerd. Notabene
op een van de allerwarmste weekeinden van het jaar hebben
mijn personeelsleden en ik op zaterdag en zondag de handen
uit de mouwen gestoken. Toen onze klanten op maandag
middag binnenstapten kwamen ze in een totaal veranderde
U7inlrf»l
betere omzet per meter
Het idee van Noordermeer was er op gericht om tot een bete-
re omzet per meter en tot een hogere winst te komen. De
praktijk heeft hem inmiddels al in het gelijk gesteld. "De
veranderingen in de lay-out van de zaak betroffen vooral het
creëren van bredere paden, hetgeen natuurlijk voor de klant
erg belangrijk is; het overzichtelijker maken van het geheel;
groepen van artikelen meer bij elkaar leggen en het mogelijk
maken voor de klant om het totale assortiment beter te be-
Bedrijfsleider Van de Water wil er wel de nadruk op leggen
dat, hoewel hij deze zomeropstelling belangrijk vindt, hij
voor zijn vaste plaatselijke klantenkring de winteropstelling
zeker zo belangrijk vindt.
van SM naar ZB
Voordat de heer Van de Water de bewindvoering van deze
ZB op zich nam, werd de exploitatie van dit pand door
AHSM als supermart uitgevoerd.
kijken. Bovendien heb ik wat "langzaamlopers" uit ons pak
ket afgevoerd en er artikelen bijgehaald, die een hogere
winstmarge hebben. Die artikelen heb ik overigens niet ach
teloos uit mijn mouw geschud, maar de suggesties waren
duidelijk afkomstig van onze klanten, die er vele malen naar
hadden gevraagd. De reacties van personeelszijde waren
zondermeer enthousiast en de klanten hebben ook zeer
positief gereageerd".
Bedrijfsleider Noordermeer geniet duidelijk van zijn dage
lijkse werk, dat hij overigens moeilijk van zich af kan zetten.
Op familiebezoek in Amerika gaf hij destijds zijn ogen in tal
van winkels goed de kost en ook op zijn zomervakantiestek
Nice trekt hij zo af en toe eens voor wat boodschappen de
Franse winkels in om te zien hoe het daar toegaat en of er
misschien iets over te nemen valt". Bang voor concurrentie
inzijn directe nabijheid is de AH-bedrijfsleider bepaald niet:
De mensen weten wat wij te bieden hebben en ze kennen
onze service. We hebben hier een groeiende klantenkring dat
zie ik aan het aantal kassa-aanslagen en de groei in de ge
middelde verkoop per klant en ik durf te zeggen dat we hier
op de Troosterhof bijzonder sterk staan.
BL L. P. N. A. M. van de Water voor zijn aantrekkelijke
broodboetiek, waarin 's zomers dagelijks twee meter vers
Duits brood beschikbaar is.
Toen hij eind juni 1974 in Katwijk aan Zee kwam, mocht hij
niets zeggen. Alleen maar kijken. Wij hebben het over L. P.
N. A. M. van de Water, momenteel bedrijfsleider van de
AHZB aan de Voorstraat 27, Katwijk aan Zee. Het filiaal dat
nu in ZB-vorm aan zijn derde seizoen "bezig" is in deze
's zomers zo drukke badplaats, die vooral bij veel Duitsers in
trek is. Dit Duitse klantenbezoek vormt voor deze AHZB in
de zomer een belangrijk aspect. Het assortiment is dan niet
alleen afgestemd op zomerse genoegens, maar voor een groot
deel ook op de smaak van deze Duitse "tijdelijke gasten".
Dit is in het verleden minder goed gegaan en het is vooral de
kijken-kijken-en-niets-zeggen-periode geweest, die de ZB
thans door reorganisatie tot een goed renderend bedrijf heeft
gemaakt. Met andere woorden er wordt in de boeken niet
meer met rood geschreven.
