Het zijn de ménsen die bepalen
wat het bedrijf bereikt
"Samenspel tussen
bedrijfsleiding en
'de vloer' belangrijk'
"We hebben zóveel
bazen dat we
ons nooit vervelen
Meester-direkteur P. van den Berg:
Bea Schutte, alg. medewerkster
secretariaat en PZ:
Harry Hoogers,
pr o dukt ontwikkelaar
pagina 6
FLITSEN
Wij waren twee volle dagen te
gast bij Meester Wijhe BV,
gelegen in de IJsseivallei tus
sen Zwolle en Deventer.
Het bedrijf is een voortzetting
van de in 1847 opgerichte
vieeswarenfabriek J. Mees
ter. die in 1966 door Ahoid
werd overgenomen; het is
ondergebracht in een wel zeer
afwisselende behuizing, va
riërend van houten loodsen
en vriendelijke villa's tot hoe
kige hallen - én nieuwbouw,
hoogst noodzakelijk, zeer
ruim van opzet, niet storend
tegen de landelijke achter
grond van het idyllische Wijhe
omdat deze nergens boven de
boomtoppen uittorent.
Hier werken dagelijks van
kwart voor acht tot half vijf
zo'n vierhonderd en tachtig
mensen. Wij spraken met
acht van hen. De hier afge
drukte interviews geven een
indruk van de werkaanpak en
werksfeer bij Meester.
"Als je koffie wilt, daar staat de kan. Melk en
suiker staan in de kast. Ik sta zo tot je beschik
king". De heerP. van den Berg is direkteur van
Meester Wijhe BV. Hij verdeelt zijn leven tot op
heden in drie perioden: die van de grote mis
lukkingen ["tot m'n 21e was ik een dag
dromer"], die van de gevechten om diploma's ["werktuigbouw
kon je overal wel bij gebruiken"] en die van de carrière.
uitgangspunt
Wat staat een direkteur voor ogen als
manager van zijn bedrijf? De heer van
den Berg heeft drie uitgangspunten:
a. streven naar een voor iedereen in het
bedrijf begrijpelijke doelstelling;
b. handhaven van een gezonde, econo
mische bedrijfsstruktuur;
c. het ontwikkelen van een samenwer-
kingsstruktuur die de mensen, werk
zaam in het bedrijf, de mogelijkheden
biedt om het onder a. en b. genoemde
mogelijk te maken.
Dus een goede doelstelling, een goed
doordacht technologisch apparaat, een
duidelijke organisatiestruktuur maar
"Een erg leuke, afwisselende baan die
altijd wel iets nieuws te bieden heeft". Dat
vindt Bea Schutte van haar werk op het
secretariaat en afdeling personeelszaken,
waar zij nu al weer 2'Vi jaar aktief bezig is -
"voor zóveel bazen, dat we ons nooit
vervelen
werkster wel eens in aanraking met
de produktiesektor?
"Zeker! Behalve met de sektorleiders
komen we regelmatig in kontakt met
de mensen in de fabriek."Indertijd
heb ik zelfs bijgesprongen aan de lijn
bij de kassa vacuum vleeswaren.
Reuze leuk om eens meegemaakt te
hebben. Maar als 'kantoormens' ben
je fysiek niet zoveel gewend, en dan is
het zwaar werk om lang vol te
houden".
eikaars werk doen
"Zo krijg je wél respekt voor wat de
mensen aan de lijn aan werk verzet
ten! In de fabriek merk je soms wel
eens dat ze denken datje als kantoor
meisje de hele dag kunt zitten en niks
hoeft te doen. Maar we hebben hier
wel dégelijk een boel werk dat hen
misschien niet zal liggen", meent
Bea Schutte strijdlustig.
"Het is misschien goed om af en toe
per jaar eens eikaars werk te doen, al
was het alleen maar om zelf te kun
nen constateren wat dat andere werk
inhoudt en wat de ander allemaal
doet", voegt z(| er peinzend aan toe.
Intussen is direkteur Van den Berg
binnengekomen en vraagt om een
nieuwe kan koffie. "Daar staat er
nog een, in de keuken", antwoord
Bea eenvoudig. "Oké bedankt, ik
vind 'm wel", is het even simpele ant
woord. Een klein praktijkvoorbeeld
van 'eikaars werk doen', zo af en toe!
grote zelfstandigheid
Als we melding maken van de grote
zelfstandigheid van de mensen op de
afdelingen die we inmiddels 'gedaan'
hebben, haakt Bea daarop in: "Ja,
het bedrijfsbeleid streeft dat ook
duidelijk na en dat wordt op alle
fronten erg gewaardeerd. Overigens
valt het organisatorische niveauver
schil bij ons nauwelijks op. Het is een
I vanzelfsprekende zaak dat we hier
I als team werken en dat iedereen
I elkaar respekteert om wat hij of zij is
I en doet".
I Komt Bea als administratief mede
bovenal mensen die van dit alles gebruik
willen maken, dat ztfn de pijlers waarop
de bedrUfsvoering rust.
'bloem' organisatie
De heer van den Berg kan worden gezien
als de geestelijke vader van de zoge
naamde 'bloem' organisatie. Een cirkel
vormige organisatiestruktuur, waarin
taken, bevoegdheden, verantwoordelijk
heden enz. niet van bovenaf door de
bedrijfsleiding worden opgelegd, maar
waarin deze in onderling overleg tussen
de verschillende bedrijfssektoren worden
vastgesteld.
"Het gaat om tweerichtingsverkeer",
stelt hij nadrukkelijk vast. ,,Noem het
demokratisering van het bedrijf in de
praktijk, waarbij iedereen kan meeden
ken over wat hij zélf in de onderneming
doet en betekent. Eén en ander vindt
plaats in de vorm van projekt- en ge
spreksgroepen, waarbij iedereen die het
aangaat, wordt ingeschakeld, ongeacht
het niveau waarop hij of zij werkzaam
geen verplichting
Hoewel bij Meester het streven erop is
gericht om iedereen te laten 'integreren'
in het beleid, is er geen enkele verplich
ting om mee te denken.
"Een werkgemeenschap" heeft drie ele
menten nodig", vindt de heer van den
Berg, "een doel, een systeem, en véél tijd
om de mensen te leren werken voor dat
doel en binnen dat systeem. Dat systeem
wordt overigens in Wijhe voortdurend
verder ontwikkeld vanuit de behoeften
die ontstaan binnen de bestaande struk-
tuur. Een voortdurende begeleiding en
ontwikkeling van alle medewerkers is
daarom van essentieel belang".
"Mensen moeten kunnen geloven in wat
ze doen op basis van wederzijds vertrou
wen en respekt", zo besluit 'Meester'
van den Berg, "maar men hoeft niet lief
voor elkaar te zijn, wél eerlijk. Je mag
best fouten maken, als je daar maar
rond voor uit komt. Want ook dat hoort
bij de werkwijze, die wij nastreven".
Hij kwam uit
de verzekerin
gen en begon
in 1968 bij
Meester als...
kantinebaas.
"En met véél plezier!" onthult
Harry Hoogers, nu de besnor
de produktontwikkelaar van
Meester Wijhe BV. Niet als
eenling werkzaam, maar als
een-van-de-drie die het bedrijf
rjjk is.
Harry Hoogers' afdeling (technologie) is
een team, dat optimaal draait, zegt hij.
"Een afdeling als de onze heeft een
belangrijke funktie voor het hele bedrijf:
stilstand wat betreft nieuwe ontwikke
lingen, grondstoffenprijzen en dergelijke
betekent in feite achteruitgang.
"We doen ook veel aan procesverbete-
ring," vervolgt Harry, "zoals het uitpro
beren van andere werkmethoden. Hier
bij wordt de 'man op de vloer' voortdu
rend betrokken, die heeft daar het vol
ste recht op.
pionierswerk in proefkeuken
"Uit eigen initiatief of op verzoek van
marketing ontwikkelen we telkens nieu
we dingen, zoals bijvoorbeeld kroketten,
ragouts en schouderfilets. Nu proberen
we sojaprodukten uit. Beschouw ons
werk als pionierswerk op kleine schaal,
dat moet leiden tot produktie op fa-
brieksschaai," gaat Harry verder.
"We beschikken over een proefkeuken,
waar we bijna alles hebben dat in het
groot in de fabriek staat. Daar maken
we het probeersel eerst met de hand -
ambachtelijk! - op kleine schaal. Het
resultaat daarvan wordt de dag daarop
ter keuring aangeboden aan de afdeling,
waar het artikel t.z.t. in produktie gaat.
E. J. Fiechter, afdelingschef nabehandeling
"In grote Ijjn ziet de organisatie by Meester er als volgt uit: een
direkteur, zeven sektorleiders, 18 afdelingschefs en 38 groeps
leiders, samen met de overige 380 medewerkers Meester Wyhe
BV".
Aan het woord de heer E. J. Fiechter,
afdelingschef van de groep nabehande
ling, nu alweer acht jaar bij Meester.
"Ik ben begonnen als calculator, maar
in de vakantietijd bijvoorbeeld moet je
wel eens elders inspringen. Zo ook op de
afdeling planning, waar ik toen meteen
vier jaar ben gebleven en daarna nog
eens driejaar als afdelingschef. Nu zit ik
ruim een jaar in de produktiegroep,
waar ik in opleiding ben en me o.a.
verdiep in alle produktieproblemen".
"Om dat samenspel tussen alle geledin
gen binnen ons bedrijf te bevorderen,
kennen we verschillende gespreksvor
men; zoals groepsgesprekken met de
mensen aan de lijn, de afdelingschef met
zijn groepsleiders, de sektorchef met zijn
afdelingschefs en voor iedereen over zijn
persoonlijk funktioneren.
Onderwerpen waarover o.a. gesproken
wordt: de grondstoffenverantwoording,
realisatiecijfers van de afdeling. Veran
deringen t.a.v. werkwijzen, receptuur en
het vier wekelijks financiële verslag".
sanering, modernisering
De gebouwen, produktiemachines en
produktieprocessen zijn de laatste jaren
grondig gesaneerd en gemoderniseerd.
Het bedrijfscomplex omvat op een totaal
beschikbaar terreinoppervlak van
60.000 mJ aan gebouwen en er wordt
hard gewerkt aan de nieuwbouw, te
beginnen met een expeditieruimte en
een vriesruimte waaraan op dit moment
nog een groot tekort is.
Maar de proces- en hygiënebeheersing
van het bedrijf zijn inmiddels zover, dat
produkten geleverd worden van een kon
stante kwaliteit en een zodanige houd
baarheid, dat ze (afhankelijk van pro-
dukt en distributie) via vele verkoop
kanalen verkocht kunnen worden. En
hoewel de grondstoffen nog hoofdzake
lijk bestaan uit varkens- en rundvlees,
heeft de diversifikatie van het assorti
ment met andere produkten dan vlees
waren ertoe geleid, dat in toenemende
mate ook andere grondstoffen worden
verwerkt.
nabehandeling
Voordat het eindprodukt tenslotte zijn
'gezicht' krijgt in de vorm van een
Meester-etiket (voor Simon, Miro en
derden) of een AH-etiket, hebben de
ruwe grondstoffen heel wat bewerkingen
moeten ondergaan. Ook een nabehan
deling, waarover de heer Fiechter het
volgende vertelt.
"In deze afdeling doen we in hoofdzaak
twee dingen: Het roken en koken en
nabehandelen.
Het roken en koken gebeurt in een
3-ploegendienst en is o.a. nodig voor de
houdbaarheid, welke in een later sta
dium bij het verpakken in overeenstem
ming ls met de uiterste verkoopdatum.
Behalve het verse vlees, zoals biefstuk,
schnitzels, tartaar, slavinken, komen
alle artikelen door deze afdeling.
Naast het konserveren krijgen enkele
artikelen een nabehandeling zoals bij
voorbeeld de rundertongen, die van hun
vel worden ontdaan, de rosbief die wordt
gegrild en de gekruide ham, die hier zijn
zwarte "jasje" krijgt".
