"Ziekte-risico is kleiner nu er part-timers zijn"
„Wij
van
zitten hier helemaal op de toer
de huisvrouw"
i ImL
Ponskamer-chef F. W. Vermaat (45):
Hoof d-Bestelcentrale J. H. Jansen (41):
Flitsen extra editie
pagina 13
Is baas-zijn van één vrouw voor de man in deze eeuw
van de emancipatie al een ongehóórde droom;
baas-blijven van een heel vrouwvolk zou dan zeker een
volkomen onmogelijkheid zijn.
0
eerste verdieping in het HK te
Zaandam. En, als je dan terug denkt
aan het begin, toen in 1961 de
ponsafdeling aan de Westzijde
binnen kamerbrede proporties met
18 medewerksters door hem werd
overgenomen, moet worden
toegegeven dat de "macht" van
chef Vermaat sindsdien alleen maar
is vergroot.
Nu zwaait hij de scepter over maar liefst
107 medewerksters in totaal. Maar,
voor wie daar tegen óp mocht kijken,
merkt de heer Vermaat geruststellend
op: "Ze krijgen veel inspraak en er
wordt veel naar ze geluisterd".
Daarmee zijn we dan weer helemaal bij
de waarheid van onze hedendaagse
maatschappij, waarin leiding hand in
hand gaat met samenwerking. Als 't
goed is. Zo gaat het feitelijk ook toe op
de oonsafdeling - "het voorportaal tot
oc computer voor wat betreft o.a. de
invoer van gegevens voor
voorraadbeheersing in de DC's én voor
de lonen", zoals Vermaat het zelf
omschrijft.
Damesafdeling
Toch even terug naar het vrouwelijke
karakter van de afdeling die met recht
een "damesafdeling" kan worden
genoemd. Zo'n afdeling is om te
beginnen veel kwetsbaarder dan een
"gemengde" afdeling. De heer Vermaat
stelt heel nuchter; "Denk maar aan het
ingebouwde risico, dat er
medewerksters kunnen zijn die eens per
maand verstek moeten laten gaan. Als
daar dan nog zieken bij komen, kampje
snel met personeelstekort".
Hij vertelt dat het toenemende
ziekteverzuim twee jaar geleden
aanleiding is geweest voor een
onderzoek naar mogelijke interne
oorzaken. De medewerksters kregen
mede een beslissende stem bij de
verandering van de werkomgeving. Het
resultaat is, dat er van december jl. af
wordt gewerkt in een soort kantoortuin,
waarbij de planten midden tussen
telkens vier dames in prijken. Een groot
verschil met de lange rijen waarin ze
vroeger zaten te ponsen. En bovendien
wordt de werksfeer veraangenaamd
door een welluidend
achtergrondmuziekje.
Dat is tegenwoordig het arbeidsveld
voor de 24 full-timers incl. leiding en de
part-timers die 's morgens 15; 's
middags 15; elke avond incl. de leiding
12 en om de avond 44 "man" met
elkaar tellen.
Part-timers
Een rekensommetje maakt snel duidelijk
dat het de part-timers zijn, op wie deze
afdeling eigenlijk grotendeels drijft. De
heer Vermaat onderschrijft prompt dat
het fijn is dat ze er zijn en dat daardoor
ook het ziekterisico op zijn afdeling
kleiner is geworden.
"Ze zijn allemaal gehuwd: ik heb ze hier
zitten van 18 tot 53 jaar. In principe
nemen wij de part-time dames overdag
alleen aan voor de middaguren om altijd
verzekerd te zijn van een "volle bak".
Later kunnen ze dan doorstromen naar
de ochtend. Er is vooral veel vraag voor
de avond. Een jaar of acht geleden zijn
we met avondploegen gestart. We
adverteerden voor 12 dames en kregen
50 sollicitanten. Sinds drieënhalf jaar
zijn we bezig ook om de avond te
werken, omdat bleek dat het voor
sommigen toch wel te zwaar was iedere
avond te werken. Als reden dat ze
graag 's avonds willen, hoor ik o.a.;
"Dan slapen de kinderen of m'n man zit
te studeren, dus dan missen ze me toch
niet zo erg".
Uit de sleur
Over het algemeen heeft de heer
Vermaat de indruk dat de meesten van
zijn part-timers het doen om wat uit de
sleur van het huishouden te raken, maar
in andere gevallen speelt ook de
materiële kant van de zaak een grote
rol. Maar voor allen geldt, dat ze erg
trouw zijn. - „Sommigen die heel
vroeger bij me hebben gewerkt, komen
nu weer bij me terug".
Harmonie
Over de harmonie op de afdeling heeft
hij trouwens nooit te klagen gehad: de
afgelopen vijftien jaar zijn er hooguit 15
mutaties geweest van dames die van
baan wilden veranderen.
Of hij erg wordt verwend?
Vermaat: "Och, ik heb het er best; er
wordt goed voor me gezorgd. Eigenlijk
ben ik natuurlijk niets anders gewend
dan ze om mij heen te hebben. En als ik
eens stoom wil afblazen - ik zit 35 jaar
[waarvan de laatste 24 als trombonist]
bij.de Verkade-harmonie. Ja, ik heb
de AH-harmonie óók wel eens
geholpen".
Welks en hoe zijn de ervaringen van de chefs met'de
part-timer'?
Ponskamar chef F. W Vermaat vindt: "Het ziekte-risico is kleiner
no er part-timers zijn".
Hoofd-Bestelcentraie J. H. Jansen: "Wij zitten hier helemaal op
de toer van de huisvrouw".
En AHSM-Bedrijfsfeider A. J. van der Knaap zegt over part-timers:
"Ik zou ze tegenwoordig niet graag meer missen'"
In de hier vastgelegde gesprekken zetten zij hun standpunt
nader uiteen.
Dat is het niét voor de
heer F.W. Vermaat, al
vijftien jaar lang baas
over Ahold's Pons- en
Lichtkamer, die
langzamerhand een
fors aantal vierkante
meters beslaat van de
Als er één afdeling binnen de Ahold-gelederen is, waar
de werkelijk ijzeren stelregel geldt, dat er geen fouten
mogen worden gemaakt, dan is dat wel de
Bestelcentrale. Aan het hoofd daarvan staat sinds zeven
jaar de heer J. H. Jansen. Daarmee is hij op de eerste
verdieping van het HK in Zaandam de tweede
mannelijke medewerker, die een ware "harem" onder
zijn hoede heeft. De andere staat immers onder
aanvoering van de heer Vermaat in de Pons- en
Lichtkamer.
MEind van het jaar
bestaat de
Bestelcentrale in de
huidige opzet alweer
twaalf-en-halfjaar, zij
het dat er hemelsbrede
verschillen zijn met het
begin. Aanvankelijk
was het een onderdeel van de vroegere
afdeling filiaal-bestellingen. Pas na zo'n
jaar of vijf begon 't zich te ontwikkelen
en dat was juist het moment waarop de
heer Jansen de leiding kreeg. Niet bij
toeval overigens. Hij kwam van de NS
af in Amsterdam, waar hij hoofd was
geweest van de huishoudelijke dienst.
Wat dat nu met bestellingen te maken
heeft?
'Wel achter mijn aanstelling zat wel
degelijk een stukje filosofie. Uit hoofde
van mijn vorige functie had ik kennis
van het spoorboekje en nu zouden
bestelschema's voortaan hetzelfde van
opzet moeten zijn. Het is natuurlijk
allemaal heel anders geworden
Toch mag de heer Jansen zich een man
van het eerste uur noemen, toen hij als
specialist voor het schematische
gebeuren nog maar over 14 telefonistes
beschikte.
Met computer mee
Sinsdien is de afdeling sinds 1970
gëheel zelfstandig helemaal met de
computer meegegroeid "Tiet is de
schakel tussen de filialen en de
computerafdeling voor vrijwel alle
Ahold-bestellingen.
Even een spelletje met aantallen om een
indruk te krijgen: per dag worden
ongeveer 600 verkooppunten gebeld,
die per dag zo'n 2000 bestellingen doen
goed voor een dagelijkse notering
van circa 600.000 colli.
Wanneer de heer Jansen dan onthult
dat van de 600.000 bestellingen per jaar,
er gemiddeld geer\tien fout zijn geweest
"elk mens kan fouten maken"
hoeft het geen betoog dat het hier om
een "zeer streng gestructureerd
geheel" gaat.
Zes ploegen
Naast de inzet van in totaal vijf
full-timers, de leiding incluis, is dit dan
het werk van maar liefst 95 part-timers.
Onder anderen telefonistes, die
nauwgezet de bestellingen opnemen
op zogenaamde streepkaarten.
Hiervoor komen de gegevens in handen
van de groep planning en
werkvoorbereiding, die de in- en output
voor de computer verzorgt. Ook dit
gebeurt bijna uitsluitend door
part-timers.
Jansen: "Het is geestelijk nogal
inspannend werk, doordat het een
volledige concentratie van de
telefonistes eist. Ze hebben dan wel
hoofdtelefoons op, maar die sluiten
hooguit 60 procent van de geluiden in
de omgeving uit. En dan steeds maar
die cijfers aanhoren, die foutloos
moeten worden overgebracht. Als je
zulk werk acht uur achter elkaar zou
moeten doen, zou het veel te zwaar
zijn. Er zouden dan teveel vergissingen
kunnen worden gemaakt. Daarom
werken wij met zoveel part-timers.
Telkens in ploegen. Er zijn zes
verschillende groepen:
Van maandag tot vrijdag
van 8.15—10.15 uur.
Van maandag tot vrijdag
van 8.15—12.15 uur.
Maandag en woensdag
van 8.15—10.15 uur.
Maandag t/m donderdag
van 12.15—16.15 uur.
Maandag t/m vrijdag
van 12.15—16.15 uur.
•Zaterdag van 10.00—12.00 uur.
Voor de lol
De heer Jansen: "Wij zitten hier met de
samenstelling van de ploegen helemaal
op de toer van de huisvrouw, vrijwel
allemaal dames met een voltooid gezin
en zoals het op mij overkomt werken ze
allemaal voor de lol.
Bij mijn weten spelen materiële
motieven bij hen zelden of nooit een
hoofdrol. Als ik sollicitanten krijg,
zeggen de meesten: "Ik wil hier graa^
werken; thuis komen de muren op me
af".
Hier krijgen ze weer contact met de
buitenwereld. Tenslotte zijn het
allemaal huismoeders met in feite
dezelfde huiselijke problemen. Die
kunnen ze hier lekker uitwisselen,
vooral tijdens de beide koffiepauzes
van een kwartier. Dan hóór je ze
toch kletsen
En het is nog gezellig ook. Vaak een
koekje bij de koffie bijvoorbeeld
nooit één, maar twee!
Dat is écht Zaans.