"Ploegendienst onmisbaar voor dienstverlenim
'WISSELING VAN DIENST
GEEFT VAAK PROBLEMEN'
Breeschotenpersoneelschef distributie
Ploegendienst bepaald
geen pretje
pW
Offer
Plussen en minnen
GEZIN EN HOBBY'S ZIJN DE DUPE
D. van Dijk PZ-function ar is centrale slagerijen:
PAGINA 4
FLITSEN
Het Distributiecentrum te Zaandam kent diverse werk
tijdenregelingen, vertelt de heer J. Breeschoten, personeels
chef. Zo werkt men in de sector kruidenierswaren in twee
ploegen, in de dagverse artikelen met een drie-ploegen-sys-
teem, de portiers kennen wisseldiensten, de chauffeurs be
ginnen 's morgens om drié uur e.d.
„Wij zijn 24 uur per dag bij
de goederenstroom betrokken,"
aldus de heer Breeschoten.
„Steeds komen er artikelen
aan, steeds gaan er artikelen
weg. Het komt natuurlijk juist
bij de dagverse artikelen aan
op een snelle verwerking en
een tijdige aflevering in het
filiaal. Vandaar in die sector
drie ploegen. De kruideniers
waren zijn uit voorraad lever
baar en daar kan men met twee
ploegen volstaan. Pieken wor
den met overwerk opgevangen.
Dat is in drie-ploegendienst
weer moeilijk vanwege het be
schikbare materieel en de aan
wezige ruimte. Die is berekend
op het aantal mensen dat er
normaal werkt. Gaat men met
belangrijk meer mensen aan de
gang dan heel't men materieel
tekort en loopt men elkaar al
gauw in de weg."
De heer Breeschoten meent,
dat het „offer" dat men brengt
bij het gaan wei-ken in ploegen
voor een ieder anders ligt. De
beloning is echter voor ieder
een dezelfde: extra geld. „Dat
extraatje is vaak niet gering",
vindt hij. „Globaal zo'n 20 pet.
van het normale loon. Wie al
leen in dagdienst werkt, moet
heel wat presteren om 20 pet.
meer te gaan verdienen."
Hoewel er bezwaren zijn te
gen ploegendienst stelt de heer
Breeschoten wel, dat ieder er
vrijwillig aan begint. Men
krijgt eerst een proeftijden
dan zijn er toch wel uitvallers.
Hij zegt ook: Die 20 jx:t.
meer loon betekent voor velen
net dat beetje meer welvaart
dat men graag heeft. Daarom
stapt men over de nadelen van
de ploegendienst wel heen, ook
al ziet men zelf wel dat. er veel
door verandert. Men is veel
avonden niet thuis, waardoor
men sociale contacten (vereni
gingsleven, familiebezoek) voor
een belangrijk deel moet mis
sen, evenals TV (met name se
ries geven moeilijkheden!), ter
wijl het volgen van bijvoor
beeld avondstudies ook moei
lijk, zo niet onmogelijk wordt."
De heer Breeschoten drukt
het zo uit: „Het werken in
ploegen heeft voor de betrok
kenen heel wat plussen en
minnen. Als compensatie voor
de minnen krijgt men geld.'"
Overigens belicht hij ook de
medische kant van de zaak:
..Het is ergens toch onnatuur
lijk. dat men 's nachts werkt
en overdag slaapt." Hij kan het
begrijpen dat dit slapen over
dag voor menigeen niet zonder
problemen verloopt, vooral
wanneer men in een gehorige
woning of drukke buurt woont.
..Een gezin zal zich in totali
teit, vrouw en eventueel kin
deren, ook enigermate aan de
ploegendienst van de man moe
ten aanpassen," merkt hij ver
der op, er aan toevoegend: „Een
distributiecentrum is nu een
maal een dienstverlenend be
drijf. Al zou je het willen, je
kunt niet zonder ploegendienst
en pok niet zonder werken op
dagen dat éen ander vaak vrij
heeft, bijvoorbeeld voor de be
voorrading van winkels op een
dag na een feestdag. Daar zit
ten we' nu eind december mee.
Dat is niet anders."
Hoe zijn de opinies van
de direct betrokkenen
bij de ploegendienst? Drie
mensen van het Distri
butiecentrum en drie van
de Centrale Slagerij zeggen
er het hunne van.
De heer K. Koster uit
Wij denes, werkzaam in het
DC' ..De ploegendienst is
niet ideaal, de financiën
moeten het goedmaken.
Deelnemen aan het.
verenigingsleven is er niet
bij, voor een belangrijk
deel tenminste niet. Ik doe
alleen nog aan voetbal in
WSW. Trainen kun je door
de wisseldiensten echter
vaak niet.
Ik betrap mezelf er ook
op, dat ik minder interesse
heb dan vroeger. Toen was
ik veel actiever. Ik zat
op toneel, op de kaartclub,
ging biljarten. Dat gaat
allemaal niet meer. Twee
van de drie weken kun je
's avonds niet.
Mijn vrouw is er nu wel
zo'n beetje aan gewend.
De kinderen hebben er
de meeste last van. Als ik
thuis ben, zijn zij vaak naai
school en als zij thuis
zijn, lig ik te slapen of
ben ik naar mijn werk.
Maar je schikt je in je lot.
In het begin dacht ik niet
lang te blijven, maar ik
zit er nu toch al weer
vijf jaar."
altijd graag, maar als ik
meteen na de nachtdienst
met mijn hengeltje vertrek,
krijg ik wel mooi ruzie
met moeder de vrouw.
Klaverjassen doe ik graag,
maar als er een kaart-
avondje is, kun je meestal
niet tot het einde blijven.
Dus ga je maar niet.
Ploegendienst is dus niet
bepaald leuk, maar wat
moet je anders? Baantjes
liggen niet voor het
opscheppen, nu helemaal
niet."
Ook uit het DC de heer
H. Petiet uit Purmerend:
„Gezellig is het niet
bepaald. Je bent maar in
één van de drie weken de
hele avond thuis. De andere
twee ben je óf aan het
werk óf je moet vroeg weg.
Ik zou wel graag weer op
judo willen, maar zo lang
ik in ploegendienst zit,
komt daar niets van.
Vroeger speelde ik in
Zeevangs Fanfare te Oost
huizen, maar dat heb ik
ook moeten laten schieten.
Mogelijkheden om ander
werk te vinden zijn er niet
zo veel en als die er al
eens zijn dan gaat dat wel
ten koste van de ver
dienste. Dus blijf je maar."
Slopend
Hobby's
De heer Th. Waldhober
uit Amsterdam, ook in het
DC werkzaam: „Met mij
is het vrijwel hetzelfde.
Je moet veel van je hobby's
laten schieten. Ik viste
De heer R. J. Brugman uit
Heerhugowaard (tech
nische dienst Centrale
Slagerij) zegt: „Je moet er
wat voor laten. Van een
club kun je eigenlijk geen
lid meer zijn. Ik zou
graag op volleybal willen,
maar dat gaat gewoon niet.
De nachtdienst vind ik
de onplezierigste van alle
diensten; de avonddienst,
bij ons van 2 tot half elf,
vind ik de leukste. Als je
thuis komt even met de
hond wandelen, krantje
lezen en dan slapen,
's Morgens geen wekkertje
en je hebt een paar uren
voor jezelf. Ik heb zelf
een paard, dus kan ik soms
wat rijden als het goed
weer is. Voor de landelijke
rij vereniging heb ik
overigens wel bedankt. Je
kunt zo vaak niet. Ja, en
wat de "TV betreft, die
interesseert me niet zo veel.
Als jc niet in het radio
blad kijkt wat er komt
dan weet je ook niet wat
je mist. Dat is wel zo
prettig. Ploegendienst is
volgens mij echter wel
slopend. Bij Hoogovens kun
je het de mensen wel
aanzien als ze lang in
ploegen hebben gewerkt.
Je zou er met je 35e,
uiterlijk 40e jaar mee
moeien stoppen. Ik slaap
gelukkig ook op ongere
gelde tijden nogal goed,
anders zou ik misschien
meer last van ploegendienst
hebben. Ik wil nog wel
zeggen, dat de. nachtdienst
voor mij daarom niet zo
onplezierig is, omdat je
met wat meer verantwoor
ding kunt. werken: de
chefs zijn er niet."
Verenigingsleven
De heer J. Boon (Centrale
Slagerij) uit Hoorn geeft
als zijn mening: „Je kunt
m het verenigingsleven
niet zo veel meer doen,
omdat je over minder vrije
avonden beschikt. Met
(Voor vervolg zie pag. 5)
„Ploegendienst is niet ideaal, maar door di
verse omstandigheden kunnen we er niet buiten".
Dit zegt de heer D. van Dijk, personeelsfunktio-
naris van de Centrale Slagerijen.
In de slagerij te Zaandam werkt men in twee ploe
gen, de verzendafdeling kent een drie-ploegen-sys-
teem. De heer Van Dijk noemt als redenen waarom
die ploegendienst gewenst en noodzakelijk kan zijn:
1. De verzending aan de filialen moet op een zoda
nig vroeg tijdstip geschieden om tijdige be
voorrading mogelijk te maken dat dit niet tij
dens de gebruikelijke dagelijkse werkuren zou
kunnen gebeuren.
2. De capaciteit van het gebouw en machines is gro
ter. Wanneer je acht uur per dag zou werken
zou je een groter gebouw en meer machines no
dig hebben om dezelfde produktie te bereiken
als nu in ploegendienst mogelijk is.
HYGIËNE
De slagerij kent een dag- en een nachtploeg, waar
van de werktijden niet op elkaar kunnen aansluiten.
Van Dijk: „Dat is jammer, maar dat is een gevolg
van de voorschriften t.a.v. de hygiëne. Na elke
dienst moet de produktieruimte geheel worden
schoongemaakt. Uit hygiënisch oogpunt een logische
eis, maar die maakt de tijden van de ploegendien
sten toch extra ongunstig."
De nachtploeg komt 's avonds om 10.15 uur op. Men
werkt door tot de volgende morgen 6.45 uur. De
heer Van Dijk zou het wel plezierig vinden wan
neer men 's avonds een uur later zou kunnen begin
nen, want dan zou de vrije avond nog een redelijke
lengte hebben. Men komt dan echter wel in de pro
blemen. Het tijdstip om naar huis te gaan zou ook
een uur later vallen, om kwart voor acht. In ver
band met het noodzakelijke schoonmaken (een daar
in gespecialiseerd bedrijf heeft er vijf kwartier voor
nodig) zou de dagploeg niet voor 9 uur kunnen be
ginnen. Dat zou weer inhouden, dat men 's avonds
een uur later klaar zou zijn en dat wordt onaan
vaardbaar geacht, omdat er overdag nogal wat ge
huwde vrouwen werken die tijdig thuis moeten en
willen zijn.
OMSCHAKELING
De heer Van Dijk meent, dat het niet direct de ar
beid tijdens ongewone uren is, die ploegendienst een
wat moeilijke zaak maakt.
Hij zegt: „Het is vooral de omschakeling van de ene
dienst naar de andere, die de betrokkenen vaak pro
blemen geeft. Je hebt daar zeker twee of drie et
malen 'Lor nodig.
Vooral de mensen in de drieploegendienst zitten
daar mee. Die hebben elke week een. andere werk
tijd. Dat geldt dus voor de verzendafdeling, de tech
nische dienst en de wasserij van bakken en platen.
De mensen van het tweeploegensysleem (de slage
rij) hebben twee weken dagdienst en één week
nachtdienst. De wisseling is dus wat minder. De
nachtdienst is uit een oogpunt van capaciteit échter
niet te missen."
De compensatie voor het werken in ploegendienst
wordt gegeven in de vorm van een toeslag op het
loon. De heer Van Dijk: „Dat is historisch zo ge
groeid. Die toeslag is vroeger beschouwd als een te
gemoetkoming in de extra kosten die men moest
maken als men in ploegendienst zat, zoals het extra
koken op ongewone tijden. Voor de mensen heeft de
toeslag thans echter het karakter gekregen van
..normaal" loon. Men raakt er aan gewend en dan
kan men het extraatje niet goed meer missen."
AFBOUWREGELING
Bij A.H. kent men afbouwregelingen voor die per
soneelsleden die uit de ploegendienst stappen; dit
om de overgang naar het normale funktieloon (zon
der ploegentoeslag) soepeler te laten verlopen.
De heer Van Dijk heeft dit onderwerp en ploe
gendienst in het algemeen bestudeerd en is o.m.
tot de conclusie gekomen dat veel mensen wel van
de ploegendienst af -zouden willen maar dat gewen
ning aan de hogere inkomsten als een rem werkt.
„Andere vormen van kompensatie dan de financiële
zouden mij meer aanspreken", aldus de heer v. Dijk.
„Ik denk bijvoorbeeld aan extra vakantiedagen, eer
der met pensioen, minder uren per week werken,
een uitkering ineens bij vertrek of pensionering e.d.;
dit zou kunnen door dezelfde percentages, welke nu
voor de toeslag worden gebruikt, uit te drukken in
bijv. uren welke men dan minder werkt.
Maar men geeft tot nu toe de voorkeur aan geld.
Eigenlijk is dat jammer, want met geld is toch niet
helemaal goed te maken dat door de ploegendienst
de deelname aan gezinsleven, verenigingsleven, stu
die e.d. bepaald niet als goed wordt ervaren. Kom
pensatie in vrije tijd hetzij minder uren per week,
hetzij meer vakantiedagen zouden meer tegemoet
komen aan genoemde deelnames in gezin en vereni
gingen."
