Distributie
perikelen door
toevalsfactoren
Een dag tussen de wielen met vrachtrijder Nico Reitz
Ill
Flitsen
pagina 5
Van een speciale verslagggever
Daar is dan Nico Reitz (23). Sinds zijn achttiende „tus
sen de wielen" en sinds drie jaar chauffeur bij Ahold.
En daar is dan zijn vijf maanden oude koelwagen: 15
m. lang is de kombinatie en ca. 2,50 m. breed. Met de
DAF-trekker vooraan, 6 versnellingen ('t is nog „dubbel
cluchen") en een controleklok, waarop men kan aflezen,
hoe hard men heeft gereden en hoe lang hij heeft stilge
staan
Daarachter de lange, lange op
legger met de „koel" vers
vlees op karretjes en een veel
voud uiteenlopende gekoelde
artikelen op pallets, met hydrau
lische laadkleppen aan zy- en
achterdeur, En dat alles past in
elkaar, is gechecked en nageke
ken en het regent niet en de weg
is ondanks de „ysheiligen" ijs
vrij. En dus zouden wij volgens
het manifest van het bedrijfs
bureau en volgens Bartjens om
6.00 precies bij het eerste filiaal
aan de Kapittelweg te Hilversum
moeten kunnen lossen. Maar
Bartjens heeft vandaag een snip
perdag genomen dat schijnt
hy meer te doen in 't koeltrans-
port
Wel zijn wij precies volgens
schema op tijd gestart vanuit het
DC Zaandam. De „Koel" was op
tijd (daags daarvoor was hij
uren en uren te laat, maar dat is
een ander verhaal).
Op weg
Door een natkoude ochtend
schemering denderen wij door de
IJtunnel en langs Artis de
Oehoe's zullen daar wel juist de
ogen sluiten de weg naar Hil
versum op. Heel wat beroeps
vervoer, haast geen personen
auto's. ..Daar komen de vacuüm-
3
verpakte vleeswaren uit de fa
briek in Wijhe" wijst Nico op 'n
paar tegenliggers, die hebben er
nu al tweeëneenhalf uur op
zitten
Veel wagens zijn hem ver
trouwd, „die Mona-toetjes zijn
niet van ons, maar rijden wél
voor onsén „die komen van
de grens, elke ochtend omstreeks
7 uur, met geïmporteerd vers
vlees voor Ahold, dat moet eerst
nog worden ingeklaard bij de
Douane
„Houdt dat lang op?"
,,'t Is net als bij de filialen;
hangt ervan af wie je treft, soms
helpt 'n stuk osseworst
Wij rijden Hilversum binnen,
rechtstreeks naar het eerste fi
liaal, zou men denken. Maar zó
eenvoudig ligt de zaak niet!
„Nu moeten wij eerst naar het
slachthuis", verklaard Nico. „da's
een heel eind om!"
„Moet er dan nu nog iets ge
slacht worden?"
Integendeel, maar in elke ge
meente, waar het wordt bin
nengebracht, moet het verse
vlees eerst worden gekeurd. Van
uit het standpunt van volksge
zondheid een hoogst overbodige
zaak, want het vlees is reeds ge
keurd door de keurmeester van
de gemeente Zaandam. Een for
maliteit dus, die overigens elke
gemeente wél 11 cent per kilo
oplevert
Wjj ryden langs een stuk
spoorlyn het binnenplein van het
abattoir op. Het staat er vol
met vrachtwagens, staketsels,
veebruggen en schots en scheef
geparkeerde personenauto's, zo
dat onze trailer als 'n regen
worm achteruit moet kronkelen
om tenslotte een geschikt plaats
je te vinden
„Laten we hopen, dat de keur
meester niet net aan de koffie
zit", zegt Nico „dan duurt het 10
minuten langer. Het kwartier,
dat het bedrijfsbureau voor de
ze procedure uittrekt, blijkt dan
ook vaak te krap...", concludeert
Nico. Hij stapt uit. Vijf minuten
later komt hij met 'n man in 'n
witte jas terug, die een paar
steekproeven neemt om vervol
gens te verklaren, dat het „een
gezonde zaak" is. Dat wisten we
eigenlijk al.
„Tja zegt de keurmeester
„die wet van 1921, artikel 8
Dat staat al 8 jaar op de nomina
tie om elk jaar op 1 januari
te verdwijnen". „Vijftien jaar",
verbetert Nico. „In 1921" vervolgt
de keurmeester „toen had die
wet natuurlijk zin. Toen ging
zo'n voerman met paard en wa
gen en een lading vers vlees van
Haarlem naar bijvoorbeeld Den
Helder. Misschien was het een
warme zomerdag en de man
kreeg dorst en pikte onderweg
hier en daar een biertje. Dan
was het vlees bij aankomst niet
zo fris meer. Maar tegenwoordig
met die perfekte koeling en het
snelle vervoer
Dit was het eerste oponthoud.
Wegwezen. „Er is een veel korte
re weg naar de supermart" zegt
Nico onder het rijden „maar dan
moet ik onder een spoorbrug
door die is maar 3,60 m hoog en
mijn wageh is 3,80! Nou ja, bij
deze SM kan ik er tenminste ge
makkelijk bij. Dat is niet altijd
zo, vooral niet bij de ZB zaken,
die zogezegd historisch zijn ge
groeid, vaak hartje-stad.
Je hebt ook filialen, die zetten
het lege retourgoed gewoon op
straat en dan gaan de deuren
dicht. „Wie binne benne, benne
binne" denken ze misschien, maar
ze moesten meer om het geheel
denken; dat moeten wy chauf
feurs óók en zoiets scheelt dan
wéér 'n kwartier. Je kent je
pappenheimers overigens wel.
De planning was zoals gezegd:
6.00 uur bij het eerste filiaal,
maar even voor half zeven zijn
wij er pas. En natuurlijk staat
daar zojuist de wagen met de
dagverse (niet gekoelde) groen
te de laatste twee pallets nog te
lossen. Dat gebeurt door de be
trokken chauffeur in samenwer
king met bedrijfsleider J. K. van
der Torren. „Eens per week moet
ik het zélf wel doen; er zijn er 'n
paar vertrokken... een 12-urige
werkdag is op het ogenblik vóór
mij soms heel gewoon..." aldus
deze BL.
Lossen
„Als wij beiden om 6 uur ter
plaatse waren geweest, dan was
de koelwagen voorgegaan" zegt
Nico. „Eigenlijk gaat ie altijd
voor, maar ja, voor één of twéé
pallets jaag je iemand niet weg.
Als de Zaanwagen met kruide
nierswaren er staat, is het min
der gunstig; dat kan soms drie
kwartier duren
Nico steekt intussen de kabel
voor de hydraulische laadklep
pen tussen trekker en oplegger.
Deze moet er na elk lossen tel
kens weer uit, anders breekt hij
tijdens het rijden. Het eerste los-
karwei begint: zes karretjes met
vers vlees door de zijdeur; drie
pallets andere waar via de ach
terdeur; leeg goed laden, check
en, papieren invullen kortom
de gehele procedure afwerken.
Dan even 'n kopje koffie (Nico
eet de boterhammen van moe
der de vrouw tijdens het rijden
en gebruikt in zijn schafttijd
driemaal koffie). Even later rijdt
Nico bij een stoplicht door, ter
wijl het ter hoogte van zowat
het stuur van oranje op rood
springt. Rustig glijden 12 meter
met „koel" door rood licht.
„Dat was rood Nico" konsta-
teer ik, niet ontevreden, dat zo'n
doorgewinterde prof ook zoiets
kan overkomen. „Anders zou ik
dat hele gevaarte achter my
abrupt moeten laten stoppen; kan
niet" antwoordt Nico kalm. „Bo
vendien is er hier geen kip op
straat, de politie zegt hier ook
nooit iets van
En plotseling wordt mij glas
helder duidelijk: Zo'n „koelrij-
der" heeft niet alleen maar met
alle onvoorziene wederwaardig
heden binnen het concern te ma
ken, maar wordt ook van minuut
tot minuut met alle perikelen
van de buitenwereld geconfron
teerd. Hij levert een gevecht
naar twee kanten. Dat vereist
ook improvisatietalent en daar
om blijft hij ondanks alle
dwingende dag- en route-eisen
altijd een beetje „kapitein op
eigen schip".
V erautwoording
„Het is je moeder niet", roept
de „verse vlees man" (de 'verse'-
man genoemd) aan de achter
kant van het filiaal aan de Hil-
versumse Langcstraat, terwijl
Nico ei-voorzichtig achteruit-
draait. Dat mag dan wel zo we
zen, maar toch heeft „hét"
160.000,gulden gekost bui
ten de lading en daar heeft
de chauffeur de verantwoor
delijkheid voor. Gelukkig is hier
niemand vóór ons... 'Dole, de ko
ningin der bananen' rijdt net
weg. Je kunt er niet zo makke
lijk met de achterkant bijkomen,
maar hier staat een magazijn-
ploeg klaar. Lossen, karretjes la
den, alles herhaalt zich.
In het filiaal aan de Kamer-
lingh Onnesweg elders in Hilver
sum staat even later de groen
tewagen van de Zaanexpresse
nog voor.
„Had maar van mij een foto
gemaakt, zonetroept de
chauffeur van de Zaanexpresse.
„Ze hadden zakken vol aard
appels bovenop dozen met plant
jes geladen, gewoon verschrik
kelijk enfin; de potjes zijn er
nogDat is dan weer mee
genomen. Hier worden en pas
sant gekoelde mokka- en appel
taarten gelost. Maar ook hier
verliezen wij tijd. Nico vult in
middels zijn rijtijdenboekje in
en zegt: „Ik kan nu het schot
opentrekken, dan kan ik alles
van achteren lossen. Dat scheelt
want op de achterkleppen gaan
6 karretjes tegelijk; op de zij
klep hoogstens drie
Beland in Bussum, moeten we
ook eerst naar het slachthuis,
maar de keuring hier geldt ge
lukkig ook voor Laren en Hui
zen. „Het kan hier maar net",
zegt Nico terwijl hij tussen de
vele wagens achteruit rijdt. Na
Bussum volgt Laren en hier is
de situatie zo, dat je mag spre
ken van een worsteling: achter
uitrijden in een o.zo smalle slurf.
„Het duurt hier altijd wel
lang", zegt Nico, „want nou moe
ten de lege vleeskarren nog uit
de koelcel komen Soms moet
je ze zelf halen; bij andere fili
alen, bedoel ik".
Om 10.30 uur drie kwartier
te laat zijn wij bij het filiaal
Huizen. De „kaasboer" moet er
eerst nog uit. Na het lossen pra
ten wij hier bij een kop koffie
met bedrijfsleider Fuyk.
„Het is nonsens, om alsmaar
op het vervoer te hakken", zegt
deze. „Natuurlijk wil iedereen
voor zijn filiaal de ideale situa
tie, zo van: om 6 uur de groen
tewagen, om 6.30 de bakker en
om 8 uur de koelst room, dat
zou hier tenminste ideaal zijn.
Ik heb wel eens aan nachtbe
voorrading via containers ge
dacht" „Dat lykt me een moei
lijk haalbare /.aak", zegt Nico.
„Ik vind eigen vervoer correc
ter dan vreemd vervoer", gaat
Fuyk door. „Die komen wel eens
niet terug om lege fusten aan 't
eind van de rit op te halen, dat
doen eigen ryders altyd!"
„Ja lekker", valt Nico in dan
bellen ze het volgende filiaal op
en kun je nog eens aan 't eind
van de rit apart terugkomen..."
T otaalbeeld
Fuyk zegt: „Vooral vind ik,
dat je niet egocentrisch mag
veroordelen, maar denken en
handelen moet in het kader van
de totaliteit. Het vervoer is van
zoveel onvoorziene factoren af
hankelijk, die er niets mee te
maken hebbc Vertraagde le
vering van de koel
„Of van uitvallen van de
komputer", zegt Nico. „Gebeurt
dat werkelijk regelmatig?",
vraagt Fuyk. „Jazeker", zegt
Nico, „dat ding is Onze Lieve
Heer niet
Fuyk: „Ik vind dat wy met
alle betrokken afdelingen om
de tafel zouden moeten gaan
zitten en samen de zaak moes
ten gaan oplossen verande
ring en verbetering is binnen
het concern een gemeenschap
pelijke zaak
„En een manifest ziet er op
papier anders uit dan in de
praktijk vult Nico aan.
Terwijl wij naar Zaandam
terugrijden, om de lege viees-
karren daar bij de Centrale
Slagerij te lossen, verzucht hij
nog: „Dit is een bedrijfsleider
'nieuwe lijn'; dat werkt in dat
hele filiaal door