'Avondstudie was taaie opgave'
'Ik werk graag met mensen'
Lita-mcmager P. Langerhorst:
Hoofdchef DC-Beverwijk J. Maas:
'Ritsen extra editie
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirniniiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiii
"Het moest allemaal én in het
geheim én in een zeer kort tijd
schema gebeuren, er mocht niets
uitlekken van de plannen. Wij
hadden de beschikking over de
tweede etage van een oud kan
toor van ons aan de Hogedijk,
hier in Zaandam.
"Ik heb die hele verdieping la
ten blinderen en daar hebben we
alte artikelen uitgemonsterd. Toen
de directie uiteindelijk het assorti
ment terwille van het experiment
had goedgekeurd (het werd eerst
twee keer afgekeurd!) zijn daar al
le artikelen gefotografeerd."
Al die geheimzinnigheid gold de
voorbereiding van het Lita-projekt;
in oktober "73 werden de eerste
twee Lita's ("catalogue-stores")
geopend in Utrecht en Den Haag
en de man, die de hele operatie
In de hand had, was Piet Langer
horst (38). een man met een ont
zagwekkende staat van dienst in
het AH-concern
Hij begon, 22 jaar geleden als
jongste bediende op de cor
respondentie-afdeling ("door die
brieven wist ik meteen wat ieder
een deed") en zopas is hij binnen
het management team benoemd
tot hoofd operations van de nieu
we combinatie PMC/Lïta. Nog
midden in de drukte rondom de
verschijning van de nieuwe PMC-
lentecatalogus is hij al weer loei
hard aan het organiseren om in
oktober de nieuwe PMC en Lita
catalogi te kunnen laten vervaardi
gen
"Wij laten nu een ruimte in Am-
Sterdam inrichten om daar alles te
fotograferen en eventueel nog uit
te monsteren."
Langerhorst is een loepzuivere
Amsterdammer: je ziet het aan
zijn mimiek, je hoort het aan zijn
manier van praten en je merkt het
aan zijn snel denken en doen.
Een dynamische jongen, die zowel
op kantoor als in de winkelfilialen
heel wat variatie in zijn werk be
leefde. Na wat kantoorfuncties in
Zaandam werkte hij van zijn acht
tiende tot zijn twintigste jaar in
Amsterdamse filialen.
Als bedrijfsleider in Zandvoort
wist hij een paar jaar later de om
zet op te voeren, door in het bol-
lenseizoen op zondag en door de
week de chauffeurs van bussen
met Duitse bloembollentoeristen
voor zijn filiaal te interesseren.
Die reden dan langs zijn zaak en
al die Duitsers maar inladen: kof
fie, thee. chocolade. Dat staken
sommigen dan zelfs allemaal tus
sen hun kleren vanwege de doua
ne. (Wat er op die manier tussen
Zandvoort en de grens van die ar
tikelen terecht kwam vermeldt het
verhaal niet!)
Hij werd bedrijfsleider van di
verse supermarts en werd daarna
benoemd tot groepsleider en al
had hij dat nog wel wat langer
willen doen na een jaar hadden
ze alweer een andere opdracht
voor hem. Piet Langerhorst werd
nu hoofd winkelinrichtingen.
"Jaarlijks moest deze afdeling
zo'n 20 supermarkten inrichten en
tientallen bestaande vestigingen
herinrichten. Heerlijke tijd was
dat. Je had een veelheid van
contacten: met bouwmensen, je
eigen medewerkers, bedrijfslei
ders van die zaken, de reclame
afdeling en allerlei andere lui.
Openingsstunts moest je mee hel
pen uitvoeren: Swiebertje er bij,
of gebakjes tracteren in een be
jaardenhuis. Ook veel gelachen
toen jongejonge, wat waren we
bezig!"
Toen kwam het project: Lita.
Behalve Langerhorst en de
Raad van Bestuur en de direktie
natuurlijk wisten maar weinig
anderen ervan. In Amerika en Ca
nada ging Langerhorst ervaring
met het catalogue-systeem opdoen
en verbleef ondermeer 2 weken in
een dergelijke "cat. store".
"Ik ben er zelf in het magazijn
gaan werken om aan den lijve te
ondervinden hoe dat systeem
werkte. Daar zit namelijk het hart
van de operationele formule De
artikelen moeten in voorraad en
meteen geleverd kunnen worden,
dus moeten de magazijnbedienden
het direkt kunnen pakken en op
de lopende band zetten. Maar met
een Lita-assortiment van ruim
2000 artikelen is dat niet eenvou
dig. Kijk, bij een supermart is het
magazijn maar half zo groot als
de winkel; in een catalogue-store
is het magazijn drie keer zo groot
als de showroom. Daarom al kun
je veel korting geven: geen dure
winkelinrichting en minder andere
overheadkosten. Maar in dat ma
gazijn moet je dan ook goed en
snel kunnen werken, anders hoeft
het niet meer.
In overleg met een van onze
eigen specialisten hebben wij voor
de Lita's het systeem verbeterd;
en ten opzichte van het Ameri
kaanse werkt het prima. Wij heb
ben laatst een stel Zweden op be
zoek gehad om te kijken hoe wij
het hier doen en volgende week
komen Duitse direkteuren kijken.
En nu gaan we de zaak uitbou
wen. in oktober komt er nog een
aantal Lita's bij.
Ik heb mijn handen er aan vol
maar ik doe het graag. Ik werk
graag met mensen, ik fungeer
graag als motor; ik houd ervan
medewerkers te stimuleren en te
motiveren en ik doe graag organi
satorisch werk.
Ik heb in al die jaren bij Albert
Heijn een hele hoop dag- en
avondcursussen gevolgd Ik heb
ook niet het gevoel, dat ik 22 jaar
bij één baas heb gewerkt: ik heb
er per slot zoveel verschillende
gehad binnen het bedrijf.
Maar ik zou mijn huidige functie
wellicht niet hebben kunnen ver
richten als AH me niet de kans
had gegeven de 2Vz jaar geduurd
hebbende cursus Voortgezette Ka
dervorming te volgen,
die weliswaar naast je dagelijkse
werkzaamheden, ook veel van je
eigen vrije tijd vroeg, maar die er
uiteindelijk toe heeft geleid dat ik
In het huidige Lita-PMC manage
mentteam een fijne job heb, waar
de elementen die ik eerder noem
de allemaal in aanwezig zijn.
Vier jaar lang vrijwel elke avond
Studeren als je er al een hele dag
werk op had zitten dat is een
taaie opgave, maar Jan Maas (48)
uit Oostzaan deed het en klom
dan ook op van duvelstoejager in
de expeditie in Zaandam tot
hoofdchef van het AH-distributie
centrum in Beverwijk. Hij leidt er
het werk van 48 mensen, die ach
ter de kantineramen malle smoe
len tegen hem trekken als hij bui
ten op het tochtige industrieter
rein op de kiek wordt gezet.
In 1943 werd Jan Maas door zijn
toenmalige baas in Oostzaan „uit
geleend" aan Albert Heijn, omdat
de man zelf in het schrale oor
logsjaar geen werk voor zijn 18-ja-
rige knecht had Maas kwam op
de expeditie in Zaandam en
moest zorgen voor het inladen van
bakmeel en koffiesurrogaat.
Werd er ook wel eens wat in
Zijn eigen tas geladen?
„Nee,dat hoefde niet. We kregen
iedere week een voedselverstrek-
king en bovendien: ik woonde in
Oostzaan op het land en daar
hadden we het met zo heel
slecht."
Carrière
Na de oorlog werd Maas voorman
en later afdelingschef van een
paar magazijnen. Tenslotte kwam
hij bij het centraal magazijn in
Zaandam, dat pas in 1963 werd
omgezet in een distributiecentrum
In '71 werd het distributiecentrum
Beverwijk ingericht, alleen voor de
non-foods.
„We hebben hier zo'n 6000 artike
len". vertelt de goedlachse Zaan-
kanter als we met de 48 van
deze manier, maar de kunst is
om ook slagvaardig te kunnen im
proviseren als dat nodig is.
Levering
„Natuurlijk zijn we tijdig ingelicht
over acties in de filialen waardoor
we grotere beleveringen moeten
doen. Maar toch kan een filiaal
wel eens plotseling tien dozen
overhemden extra willen hebben.
Daar moet je dan wel even snel
voor zorgen natuurlijk: nee verko
pen is er niet bij."
De 'voorraden komen uit alle wind
streken: van Nederlandse fabrie
ken, van importeurs of recht
streeks van buitenlandse leveran
ciers. „We hebben hier om de ha
verklap van die 18 tonners uit
Frankrijk of Duitsland voor de
deur. Wel altijd even goed de pa
pieren controleren, want die
chauffeurs willen wel eens door
de douane slippen, als ze kans
krijgen, om tijd te winnen, niet
waar? Als dan de papieren niet
blijken te zijn gestempeld, dan
kunnen daar de grootste narighe
den uit voortkomen. Ga eerst
maar even naar het douanekan
toor hier in Beverwijk, jongen
zeg ik dan. Ja, kom nou, daar
trap ik niet in."
Kneepjes
En dat is dan waarschijnlijk een
van de knepen, die het vak hem
zelf heeft geleerd en die hij niet
haalde uit de avondstudie. Hij
haalde achtereenvolgens zijn mid
denstandsdiploma, het praktijkdi
ploma boekhouden, het kruide-
nierswarendiploma en het vakdi
ploma magazijnmeester. En daar
om kan hij nu zo onbekommerd
lachen.
Computertaal
..Vroeger had je al die codes niet,
maar toen kon je ook wel zien
wat koekjes waren en wat
spliterwten. Toen waren alle goe
deren nog los en nu is het alle
maal verpakt. Als ik nou opeens
een stel losse bh's in mijn hand
zou krijgen, wat zou ik er dan
mee moeten? Nu hebben ze een
codenummer en dan is er geen
centje pijn.
De nummers zijn nodig voor de
identificatie en bovendien voor de
verwerking van voorraadposities
en bestellingen door de computer.
,,We hangen voor honderd pro
cent aan de computer. Elke mor
gen en elke avond gaan de hier
afgestreepte kaarten naar de com
puter. Vroeger moest je daar inge
wikkelde ontvangstbonnen voor
maken.
Dit is veel beter de hele zaak
gaat veel vlotter. Aan de andere
kant word je natuurlijk wel kwets
baar door zo'n computer. Dat ding
zal maar eens stuk zijn dat
komt wel eens voor natuurlijk.-
Nee, rampen heb ik daarmee nog
niet meegemaakt". Het routine
werk is piekfijn onder controle op
plaats hebben geruild in de kanti-
i ne en de koude wind uit het lijf
verdrijven met verse, hete koffie
„Zesduizend huisnummers, zeggen
i wij".
I Huisnummers?
j ,,Nou ja: pikplaatsen
i Pikplaatsen?
I Verbazing over de vaktaal, die
j goed is voor een nieuwe schater-
bui aan zijn kant. Als hij is uitge
lachen volgt zijn uitleg over de
gecodeerde goederen, die alle
maal in een vak met een eigen
nummer (huisnummer) zijn opge
borgen: pikplaatsen voor de opha
lers, die ze er uit pikken, zoge
zegd.
