'Techniek heeft mij
altijd erg aangetrokken'
'Ik kon wat zeggen en
kreeg ook wat terug'
Hoofd-systeemprogrammering R. Koerse:
Hoofdchef-PB-Zaandam H. Lamaker:
'Ritsen extra editie
11
„IK schijn nog op de knie van de
oude baas Gerrit Heijn te hebben
gezeten. Tenminste, dat zeggen
ze in mijn familie wel eens. Of
dat zo is weet ik niet, maar Albert
Heijn is me wel met de paplepel
ingegeven.
Mijn vader was hier hoofd perso
neelszaken en mijn moeders moe
der was filiaalhoudster van de
eerste AH chocolaterie in Wor-
merveer. Dat zal zo in de jaren
twintig zijn geweest.
Dan heb ik een oom; die was be
drijfsleider in een filiaal in Am
sterdam. Een verre neef van me
zit hier in het hoofdkantoor op de
administratie. Dus is het een won
der, dat u mij hier ook vindt?"
Techniek heeft Rob Koerse (36)
altijd erg getrokken en wat zijn
vader hem vertelde over de Holle-
rith-machinè bij Albert Heijn liet
hem niet los terwijl hij in dienst
was. Eenmaal afgezwaaid nam hij.
op voorspraak van zijn vader eens
een kijkje in dat magische admi
nistratieve hart en hij is er nooit
meer weggegaan.
Nu, vijftien jaar later, is hij hoofd
systeemprogrammering en verant
woordelijk voor besturingssyste
men en software van het A.H.
computerpark. Wat meteen aan
Rob Koerse opvalt is zijn twinke
lende enthousiasme en eigenlijk is
dat het ook. wat hem heeft ge
bracht waar hij nu zit.
Vindingrijk
„Toen ik aan die Hollerith-machi
ne begon vond ik alles prachtig
maar na enige tijd raakte ik toch
wat uitgekeken op kaartjes aan
kloppen en sorteren. Ik begon zelf
een paar systeempjes te ontwer
pen en toen we in het begin van
de jaren zestig een rekenende
ponsmachine er bij kregen, viel er
nog veel meer uit te dokteren
Het ging om de administratie van
voorraden en de verwerking van
bestellingen van de filialen. Uit
400 filialen kwamen per dag
20.000 bestellingen op 3.000 arti
kelen binnen. Een of twee keer
per week bracht de post de be
stellingen (dat gaat nu wel an
ders). Daarvan maakten wij kaart
jes en daarna gingen deze de
machine in. Daarvoor hebben we
toen ook nog eens iets nieuws
bedacht.
Als je een beetje vindingrijk bent
en laat merken, verstand te heb
ben van techniek, dan blijft dat
niet onopgemerkt. Op een gege
ven moment raakten we toe aan
een computer en moesten kiezen
uit machines van drie leveran
ciers: IBM, Bull en NCR. Drie
mensen werden aangewezen om
elk een fabrikaat te onderzoeken
en te testen. Daar was ik er een
van. Ik kreeg IBM en ach, lang
verhaal kort IBM werd het. Ik
ben nog steeds goed bevriend met
de IBM-man met wie ik in die
testperiode veel contact had.
Daarna werd ik programmeur-sys
teemanalist. Ik had cursussen over
computertechniek gevolgd bij IBM
en via AH. Een fijne nieuwe baan
was het. We deden nog steeds de
voorraadadministratie en nu kon je
je helemaal uitleven in het beden
ken van nieuwe toepassingen om
dat de mogelijkheden veel groter j
waren dan met de Hollerith-ma
chine.
Een verandering was vooral dat ik
van een staande nu een zittende
baan had gekregen: vroeger stond
je de hele tijd bij de machine en
nu zat ik programma's en syste
men te maken. Nee. dikker ben ik
er niet van geworden: ook nu loop
ik nog veel in de computerzaal
rond.
Mensenkennis
Ik ging ook meer mensenkennis
opdoen en kreeg meer bedrijfsin-
zicht. Analyseren van systemen
maakte me kritischer en ik kreeg
meer oog voor juist de menselijke
prestatie in het geheel.
Dat heb ik trouwens toch altijd
belangrijk gevonden. Ik ben ook
nog, naast mijn AH-werk, tech
nisch leider van de AROA, de Al
gemene Radio Omroep Alkmaar,
een omroep voor zieken en be
jaarden. Daar kom ik dan weer
andere mensen tegen en dat leert
je de mensen in het algemeen be
ter kennen. Het maakt je soepeler
in het volgen van de gedachten-
gang van anderen.
Enfin, tenslotte hebben we voor
die computer zelfs een eigen be
sturingssysteem gemaakt. Daar
keek men zelfs bij IBM van op
IBM heeft nogal eens mensen
naar ons toe gestuurd om daar
naar te komen kijken.
AH heeft inmiddels al weer twee
nieuwe computers gekregen, van
nieuwere generaties, zoals dat
heet. Die zijn weer veel groter en
moderner dan de eerste Dat was
er nog een met radiobuizen
gek, als je daar nu op terugkijkt
Mechanisme
Die nieuwe computers hebben in
gebouwde mechanismen .om even
tuele fouten zelf te herstellen.
Vroeger gebeurde het wel eens.
dat een filiaal b.v. tien dozen toi
letpapier had besteld en er bij wij
ze van spreken duizend kreeg.
Deze fout merkte men dan op de
expeditie wel en werd dus tijdig
hersteld.
Toch word ik nog wel eens mid
den in de nacht uit bed gebeld
omdat er een storing in het com
putersysteem is, waar de opera
tors niet uit kunnen komen
Op Tweede Kerstnacht om één
uur hadden ze me nog te pakken.
Er waren moeilijkheden met het
computersysteem die telefonisch
niet op te lossen waren. Ik stapte
in de auto en ging van Oudorp
naar de Zaan.
Het is een soort doktersmentaliteit
patiënt ziek dan er naar toe. al is
het in de nacht.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMimmiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiim
„Kijk, ik was hoofdchef geworden
van een aantal afdelingen hier in
het produktiebedrijf. Op de chefs
vergadering deed ik mededelingen
maar ik voelde, dat het niet werk
te. Wij hadden onvoldoende rela
tie met elkaar. Toen heb ik ge
zegd: zo doe ik het niet meer, la
ten we naar een andere vorm
zoeken. Ze waren het er wel mee
eens en toen heb ik een evalua
tiegesprek georganiseerd weer
met z'n allen: elf chefs en ik. Het
ging er om, meer van elkaar aan
de weet te komen: wat vind jij
van mij en weet je wat ik van jou
vind.
Voorzichtig aan
„Nou ja, we hebben niet meteen
alles overhoop gehaald, hoor. We
hebben het voorzichtig gedaan,
die eerste keer. Maar er kwam
een hoop uit, nou en of. Ik kon
wat zeggen en ik kreeg ook wat
terug: ik nam te weinig tijd voor
ze en ik gaf te weinig informatie,
vonden ze. Daar hadden ze gelijk
in. Ik heb dat in mijn oren ge
knoopt en getracht te veranderen
Zo zijn we vanuit aanvankelijke
moeilijkheden tot een goeie
werksfeer gekomen
Zulke moeilijkheden blijken pre
cies het soort uitdaging te zijn.
waarin Henk Lamaker (45) groeit.
Hij ziet in moeilijkheden een posi
tieve kans om iets te bereiken.
„We hadden een moeilijkheid in
de vermicellifabriek. De Italiaanse j
chef daar was net weggegaan en j
er was een nieuwe gekomen, die
er in het begin net zo vreemd te
genaan keek als ik, omdat ik net
hoofdchef was geworden. We za
ten met een technisch probleem
en we zagen er geen van beiden
een gat in.
Grondig overleg
Toen heb ik het laboratorium in
geschakeld en de technische
dienst en heb gezorgd voor een
grondig overleg tussen alle betrok
kenen. Ik kon het niet zelf oplos
sen maar ik kon wei zorgen dat
het wérd opgelost. Dat is prima
gelukt en ik heb die gelegenheid
aangegrepen om meteen krachtige
afspraken te maken over de ver
bindingen met de andere diensten
in het bedrijf. Daar hebben we
ons tot dusver aan gehouden en
zo heeft een calamiteit het overleg
met elkaar versneld en verbeterd
In oktober van dit jaar zal Lama
ker 12'/* jaar bij AH zijn. Het be
gin van zijn loopbaan klinkt een
beetje als een gek kinderverhaal,
lees maar
Er was eens een meneer, die de
baas was van een fabriek van
amandeltjes-schaafsel en pinda
snippers. Die fabriek stond in
Duitsland en daar was die meneer
gekomen omdat hij vroeger kar
tonnen dozen voor ze had ge
maakt in de dozenfabriek, waar
hij toen nog werkte. In Duitsland
kochten de bakkers de gesnipper
de nootjes om die op hun dikke
taarten en bolle gebakjes te
strooien. Maar die fabriek werd
verkocht en de schaafselbaas
zocht een andere baan. Toen zag
hij een advertentie waarin iemand
werd gevraagd, die alles wist van
verpakken en van pindakaas. Nou
had die meneer vroeger ook nog
gewerkt in een koffiebranderij,
waar ze ook pindakaas maakten,
dus dacht hij: dat is een mooie
baan voor mij. Hij schreef een
brief en ja hoor, hij mocht
meteen beginnen. Hij werd toen
bedrijfsassistent voor de afdelin
gen pindakaas en verpakkingen
van Albert Héijn, je weet wel, van
die lekkere pindakaas met stukjes
noot er in. Die is vast uitgevon
den door die meneer van de Duit
se fabriek...
Op de laatste suggestie na is ab
soluut de hele bovenstaande gang
van zaken voor honderd procent
waar gebeurd
Origineel
Een originele entree in het geva
rieerde AH-bedrijf van een origine
le man. aan wie alle vernieuwin
gen in de samenwerkingsstructu
ren binnen Albert Heijn zeer zijn
besteed. Dat bleek wel toen hij in
de ondernemingsraad werd geko
zen namens het middenkader. „Ik
zat daar alleen in de vergadering
met de andere afgevaardigden en
ik dacht: hoe kan ik hier wat zeg
gen als ik niet weel wat de ande
ren denken? Ik heb toen eerst een
presentatie van mezelf gemaakt
aan mijn kiezers en ben ze toen
één voor één afgegaan om van ze
te horen wat ze van me verlang
den en hoe ze over de zaken
dachten
Toen de wet op de ondernemings-
i raden van kracht werd, heb ik die
toegelicht in een vergadering van
al mijn kiezers. Ik heb daarover
toen twee avonden georganiseerd
Iemand zei tegen me waarom laat
je daar niet iemand van buiten
spreken over die wet? Ik dacht
nee, dat moet ik zelf doen Het
werden twee fijne avonden. We
I hebben toen afgesproken, dat we
elk half jaar bij elkaar zouden ko
men voor een uitvoeriger oriënta
tie Daarbij nodigde ik dan wel
sprekers uit. We hebben dominee
Van Gelder gehad bv. over „de
oudere werknemer". Prima was
dat. Met een kleine groep uit het
totaal van de kiezers had ik iede-
I re maand een bijeenkomst. Dan
wist ik tenminste namens wie ik in
die raad zat en wat ik daar te
doen-had Nu ben ik er weer uit;
l ik ben nu. als hoofdchef. geen
middenkader meer
Menselijke kant
In deze functie ben ik meer bij de
menselijke kanten van het leider
schap betrokken. Fijn werk vind ik
het: ik kan me meer ontplooien."
Ontplooiing, overleg en menselijk
contact vindt hij ook zij het op
geheel ander niveau in de Pa
rochieraad van de katholieke ker
ken in Zaandam: moeilijk werk,
want heel wat minder doelgericht
dan Albert Heijn
Als katholiek draagt hij zijn trouw
ring links. Maar, hee, daar aan
zijn rechterhand dat lijkt er ook
wel een. Is hij met twee vrouwen
getrouwd?
,Dat u dat ziet! Nee, dat is een
gouden ring, die ik heb gekregen
van een Turk. die hem voor me
meenam uit Turkije. Ik ben voor
zitter van de commissie buiten-
landse werknemers en dan geven
ze je altijd maar cadeautjes. Ik
I zeg steeds: doe dat nou niet.
1 maar ja ze doen het toch."