PERSONEELSVERENIGING
KENT WIJHE NIET MEER
Vorig jaar startte
reeks vernieuwingen
Executie meesterpijp luidde wijzigingen
in, waarover iedereen mag meepraten
I
»t jjfpaté's.
n knakworstjes.
Ook vele
niet-toppers
Vergaderschema's
taboe
Veel ten
goede
gekeerd
AH-Flitsen
5
In Wijhe is veel veranderd. Wie
het niet gelooft kan er gerust
heen gaan. De koffie is goed,
de hele ontvangst trouwens.
Misschien moet er even ge
zocht worden in het dorp, want
die opvallende vele meters hoge
(Meester)pijp is verdwenen.
De al sinds jaren noodlijdende
personeelsvereniging in Wijhe
is niet meer. Heeft zichzelf
opgeheven. Nu is er een pro-
jektgroep die tal van perso-
neelsactiviteiten organiseert,
van knusse avond tot vis
wedstrijd, van voetbaltoer
nooi tot auto-sterrit. Het loopt
wonderbaarlijk. De projekt-
groep doet alles zelf, legt
'hogerhand' alleen verant
woording af omtrent het bud
get.
Mededelingen op borden werden vrij
slecht of helemaal niet gelezen, leerde
de ervaring. Een projektgroep ver
zorgt nn een nieuwsbrief die afhanke
lijk van het nieuws op onregelmatige
tijden verschijnt. Iedereen kan een
stukje insturen. Het loopt uitstekend.
Het beheer van de kantine is in handen
van weer een andere projektgroep.
Deze groep bepaalt zelf prijzen en
assortiment in haar domein. an de in
het afgelopen jaar gemaakte winst zijn
nieuwe gordijnen en een aantal bloem
bakken gekocht.
Dit zijn drie voorbeelden uit een reeks
werkzaamheden die ontstaan zijn
vanuit de werkgroep organisatie-ont
wikkeling. Ook al een werkgroep met
tal van projektgroepen, die al naar
gelang de inhoud van het projekt,
bestaan uit verschillende mensen.
Medewerkers die worden gesteund
en waar nodig gestimuleerd door de
leiding, maar erg veel zelf doen. Zelf
met ideeën komen, zelf plannen
uitwerken.
Die gedachte van zelf-doen bestaat
overigens niet alleen voor het gezellige
avondje en de vrolijke kantine, maar
zeker ook in het werk zelf. Dat ligt
ook besloten in die organisatie
ontwikkeling die kort gezegd de mens
bewust wil maken van zijn eigen
plaats in het bedrijf. Dat kan op veler
lei manieren; door training, door
scholing, door vorming, door bege
leiding.
Vorig jaar is van start gegaan met zgn
kadergespreksgroepen van hooguit
tien mensen. Iemand houdt daarbij
een inleiding over een onderwerp
dat gericht is op de situatie in het
bedrijf. Daarop volgt een discussie en
gehoopt, eigenlijk verwacht wordt,
dat de besproken stof op de afdelingen
verder wordt uitgedragen.
Door deze gespreksgroepen worden
thans ongeveer 80 van de 500 mede
werkers direkt bereikt. Er bestaan
tevens plannen om de personeels
beoordeling te harmoniseren en varia
bele werktijden in te voeren. Dat laat
ste werpt grote problemen op daar er
op bepaalde tijden wordt gereden met
personeelsbusjes in een straal van
25 km om Wijhe. Dan ook nog wordt
er gewerkt aan een boekje met arbeids
voorwaarden en aan een programma
voor de entree van nieuwe mede
werkers.
Centraal in de werkgroep staat tevens
het chapiter opleiding; vakopleiding
vormings-onderwijs en opleiding in het
bedrijf zelf. Evenzeer een gegeven dat
- en dit is in feite het kernpunt - niet
wordt afgedaan met de kreet 'mens,
werk en loonmaar met 'mens, werk,
loon en mentaliteit'.
gedeelte van AH's hartige
tachtig artikelen, die zijn
:r it.w.
tijden, zoals gesneden worst-
li
laaltijden, zoals rookworst,
In het hart van PBW zwaait de
slopershamer. Het oudste gedeelte
van de fabriek wordt verbouwd en
gemoderniseerd. Alweer een fase in
de reeks vernieuwingen die vorig
jaar begon met de ingebruikname
van het gebouw voor de centrale
voorzieningen. Er volgt nog meer,
de plannen liggen gereed maar zijn
nog te pril om hier te worden ge
boekstaafd. Wel dit: er komt ook
nieuwbouw. En dit: gebrek aan
grond is er niet, want slechts een
kwart van het 61.000 m2 tellende
terrein is bebouwd.
Alle veranderingen omtrent gebouwen
en daaruit volgend ook machines
worden mede uigedokterd door de
werkgroep procesontwikkeling met
projektgroepen. Het doel van de
werkgroep: onderzoek naar verbete
ring van het bestaande produktieproces
door aanschaf van nieuwe en/of ver
betering van bestaande apparatuur. De
projektgroepen zijn nooit gelijk van
samenstelling, deze hangt af van het
projekt dat onder handen is.
Wanneer het gaat om een machine
wordt er altijd iemand bij betrokken
die met de machine werkt. En die
werkt op zijn beurt mee met het op
stellen van een programma van eisen
als het gaat om een nieuwe machine,
die vaak een schaap met vijf poten
blijkt te moeten zijn. Zo'n machine
blijkt zelden of nooit kant-en-klaar
geleverd te kunnen worden om de
eenvoudige reden dat de mechanisatie
in de vleeswarenindustrie nogal ver
achter ligt. En wat er is, verandert
steeds.
PBW heeft inmiddels nieuwe appara
tuur in de rokerij, een nieuwe snij/
mengmachine, een nieuwe hamuit-
beenmachine en onderzoekt op het
ogenblik of het beprijzen en het ver
pakken van vacuum verpakte vlees
waren losgekoppeld kan worden.
Waarvoor dan weer iets nieuws nodig
is.
Dit zoeken gebeurt met de hoofden
van dienst, die op hun beurt overleg
plegen met de betrokken medewer
kers). Op die manier komen verschil
lende mensen met verschillende idee
ën, op die manier praat iedereen mee.
De leiding erkent volmondig dat de
mensen die ermee moeten werken het
't beste (kunnen) weten.
Was overbodig geworden. En
aangezien een niet-functione-
rende schoorsteen snel bouw
vallig wordt, moest-ie-weg.
Dat is een verandering die van buiten
af te zien is. De meeste andere wijzi
gingen niet, die liggen intern. Bij de
worstsnijders in de fabriek, de verpak-
sters, de meisjes op kantoor. Zij allen
hebben nauw te maken met die radika-
le ommekeer in de organisatie, die bij
de overname in 1966 sudderend begon,
even aanwakkerde tot windkracht acht
of daaromtrent en nu meer werkt als
een verfrissend briesje dat de mensen
daar zeer welkom blijkt te zijn.
Die organisatie namelijk maakt dat
iedereen kan meepraten en hoewel de
leiding liever verre blijft van dood-
doenerige woorden als inspraak en
medezeggenschap, is zij wel inge
nomen met het feit, dat de mensen
mee kunnen praten en dat nog doen
ook. Voor insiders: die organisatie is
(op papier dan) niet opgebouwd in
de geijkte vorm van een pyramide hoe
schoon die dan ook wezen mag, maar
van een cirkel. Een gewoon rondje
dus. En in dat rondje wordt de nadruk
gelegd op een goede horizontale en
vertikale kommunikatie tussen de
verschillende afdelingen onderling in
vertikale zin en tussen de verschillende
leidinggevende lagen in vertikale zin.
Een mooie volzin voorwaar, maar
wat heb je er als simpele ziel aan.
Dit: voor iedereen gelden dezelfde
spelregels, de idee baas-knecht ebt
weg, de klassieke scheiding kantoor/
fabriek kantelt, de mensen hebben een
zo groot mogelijke individuele vrijheid
en een eigen verantwoordelijkheid.
Vanuit die cirkel zijn werkgroepen
gecreëerd, bestaande uit mensen uit
de top, dat wel, maar uit die werk
groepen worden projektgroepen ge
boren en daarin bevinden zich vele
niet-toppers.
Zo'n groep vat een bepaald projekt
bij de kop. Dat kan van alles zijn, een
nieuwe machine, andere bedrijfs
kleding, maar wat het ook is, in zo'n
groep zit altijd tenminste een man die
nauw bij de uitvoering van het project
betrokken is. De man uit de praktijk,
die zijn zegje zegt. En dat gelukkig
ook doet. Dan zijn er de kaderge
spreksgroepen, waarbij ook niet-top
pers betrokken zijn om mee te praten
over situaties in het bedrijf.
Wie nu denkt, dat er in Wijhe meer
gepraat dan gewerkt wordt heeft het
goed mis. Vergaderd wordt er alleen
naar behoefte d.w.z. alleen als er iets
is. Vergaderschema's zijn taboe.
Notulen trouwens ook, tenzij daartoe
een wettelijke verplichting is zoals
voor de ondernemingsraad. Bij voor
keur wordt gewerkt aan de hand van
aktielijsten en projektlijsten, dat is
doortastender en overzichtelijker.
In PBW wordt nadrukkelijk gesteld
dat men er nog lang niet is, maar wordt
even nadrukkelijk gezegd dat er al
veel ten goede gekeerd is. Dat zijn niet
alleen woorden van de toppers, maar
ook van de niet-toppers, die volmondig
beamen dat wat er is geschied goed is
geweest. Het duidelijkste voorbeeld
volgens hen is de veranderde sfeer, die
is niet te zien en niet te meten maar
wel te voelen. Mogelijk is die gezonde
sfeer de reden van het weinige verloop
in de pakweg laatste twintig maanden
en/of het aanzienlijk mindere ziekte
verzuim?
