Studieweekend in Wiesbaden
P. B. Wij he dacht
AH-team Geldrop won bronzen medaille
Compromis
„Nou komt-ie weer en nou zal-lo wel"
AH-Flitsen
9
Collega Den Bakker op bezoek in West-Duitsland
„We zijn tijdens ons bezoek aan West-Duitsland getrof
fen door de invloed en het werk van de vakbonden in dat
land. Als je de gang van zaken daar vergelijkt met die in
ons land hebben we nog een behoorlijke achterstand".
Assistent-hoofd kantoordiensten E. Den Bakker kijkt
met plezier terug op een studieweekeind, dat hij begin
april als lid van de raad van bestuur van de NVV-bond
Mercurius doorbracht in springen bij Wiesbaden.
Het Nederlandse vakbondsgezel
schap, zo'n vijftig man sterk, was
daar te gast bij de Deutsche Ge-
werkschaft Handel, Banken und
Versicherungen. Doel van die stu
diereis, die onder auspiciën stond
van de Europese Commissie (het
uitvoerend orgaan van de EEG
V/as ondermeer de vakbeweging
wat meer Europees te laten den
ken. De Europese Commissie had
voor het studieweekeinde in Sprin
gen als uitgangspunt gekozen: hoe
kunnen we controle uitoefenen op
de multinationale fusiebewegingen.
Dat is, vindt de EC, in het belang
van de democratie omdat de
reuzenconcerns, die zich over di
verse landsgrenzen uitstrekken een
enorme invloed uitoefenen op het
sociaal-economisch klimaat in Eu
ropa en als het ware een staat in
een „Europese staat" kunnen wor
den.
GEEN
CONTROLEMIDDEL
De heer Den Bakker: „Een be-
amte van de EC zei tijdens een in
leiding, dat de Europese gemeen
schap op dit moment nog geen enkel
controlemiddel kent om het ver
schijnsel van de multinationale fu
siebewegingen te begeleiden. De
Europese Commissie wil graag met
de internationale vakbeweging zoe
ken naar mogelijkheden om haar
invloedssfeer tot die internationale
bedrijven uit te breidenEen ander
reisdoel van de groep Nederlan
ders was kennis te maken met de
werking van de West-duitse Wet
op de Ondernemingsraden (Deut-
Zoals bekend wordt jaarlijks door
de redactie van het vakblad HL
een nationale caissière competitie
gehouden.
Onder leiding van de heer en me
vrouw Veenhoven uit Utrecht
waren ook dit jaar weer maanden
lang een 200 winkelende klanten
op pad om in heel Nederland te
onderzoeken hoe de caissières hun
taak uitvoeren. Biezonder veel
boodschappen werden gekocht en
reacties tijdens de koop opgedaan
en verzameld.
Op een centraal punt werden alle
gegevens verzameld.
Hoeveel fouten zijn er gemaakt en
welke
Is er te kort of te veel berekend en
hoeveel dan
Was de caissière in staat om als
gastvrouw op te treden of "schoof
zij de klanten door!"
Een vriendelijk woord en een klein
beetje aandacht voor de klant
(waarvan wij hopen dat zij bij ons
terug komt) doet zo enorm veel.
De assistentes van het echtpaar
Veenhoven waardeerden dit alles.
Er waren heel veel goede doch ook
zeer veel slechte ervaringen.
Albert Hei in prijst zich gelukkig
met het bestaan van een goede
caissière-opleiding.
Iedere nieuwe caissière ontvangt
zoals bekend vanaf de dag van in
diensttreding een opleiding van
DRIE WEKEN
Op zes plaatsen in Nederland
wordt deze opleiding aan de lopen
de band gehouden. Sinds 15 maart
1971 volgden niet minder dan 691
caissières deze opleiding. Wanneer
wij in het vakblad Het Levensmid-
delenbedrijf dan ook lezen "Het
meest succesvol was ook deze keer
weer Albert Heijn met 34 geklas
seerde teams" dan is dit toch een
prettige ervaring.
Natuurlijk geen reden om op de
borst te slaan. Veel meer een punt
om te zeggen: "Wij horen erbij, wij
tellen mee, maar wij kunnen het nog
beter
Bij de drie hoogst geklasseerden
hoorde onze Supermart te Gel
drop. Een leuk succes.
Het spreekwoord zegt dat de aan
houder wint. We gaan door met de
opleiding en met de vaste wil het
de klant zo prettig mogelijk te
maken.
Tevreden zijn we als volgend jaar
nog meer AH-zaken in de erelijst
vermeld staan I
Bij de besprekingen over de
samenwerking tussen Hoog
ovens en Hoechst moesten de
beide direkties rekening hou
den met 2 wetgevingen
de hollandse en de duitse.
U hebt in de kranten kunnen
volgen welke compromisop
lossing hieruit is voortgekomen.
Het leek ons daarom een goed
idee onze collega E. den Bak
ker te intervieuwen, die on
langs met een vakbondsteam
een studiereis naar West-
Duitsland heeft gemaakt.
Zijn verhaal geeft een duidelijk
beeld van de consequenties van
de wet op de ondernemingsra
den en de struktuur van de
ondernemingen, die in dat land
zijn doorgevoerd.
sche neue Betriebs verfassungsge-
setz). „De wet lijkt op de Neder
landse wet, maar wat de inspraak
betreft is zij veel verder dan wij.
Er staan meer punten in waarbij de
Betriebsrat, de ondernemingsraad,
medebeslissingsrecht heeft", aldus
de heer Den Bakker. Een heel be
langrijk punt in de wet van onze
Oosterburen vindt hij de "vrij
stellingsgedachte". Deze bepaalt
dat bij een bedrijf dat 300 tot 600
werknemers in dienst heeft één
persoon helemaal vrijgesteld is van
zijn "normale werk" en zich totaal
mag inzetten voor het werk in de
ondernemingsraad. Bij 601 tot
1000 bedraagt dat aantal 2, bij
1001 tot 2000: 3 enz.
VERKIEZINGEN
Tevens viel het de Nederlandse
vakbondsmensen op, dat de ver
kiezingen van de ondernemingsra
den in West-Duitsland sinds het in
werking treden van de nieuwe wet
in 1971 gecentraliseerd zijn. De
vakbonden spelen daarbij de eerste
viool, zodat de gehele opzet uiterst
professioneel is. Er zijn drie groe
pen bij de verkiezingen: de DGB
Deutsche Gewerkschaft Bunde
de lijsten van de categorale bonden
en de vrije lijsten. In tegenstelling
tot in ons land hebben ook de
buitenlandse werknemers stem
recht.
De Betriebsrate hebben ook het
recht om vijftig procent van de
raad van commissarissen te kiezen,
zodat de factoren arbeid en kapi
taal op dat punt gelijkberechtigd
zijn. Tevens is in West-Duitsland
nu wettelijk vastgelegd, dat de on
dernemingen in de raad van be
stuur een Arbeidsdirektor een ar-
beidsdirecteurmoeten benoemen.
Deze functionaris heeft als taak
om bij alle beleidsbeslissingen de
belangen van de factor arbeid in
het geding te brengen. De Arbeids
direktor wordt door de vakbond
aangewezen. De heer Den Bakker:
„De vakbonden bereiden deze func
tionarissen uitstekend voor op hun
taak in het bedrijfsleven. In West-
Duitsland - waar het percentage
georganiseerden hoger ligt dan in
Nederland - wordt trouwens door de
bonden toch veel aan scholing ge
daan. Dat bleek ons uit gesprekken
met de z.g. jeugdvertegenwoordi-
gers. Ook zij waren stuk voor stuk
H.M. de Koningin tekent het gastenboek in ons museum
Rechts de heer A. Heijn, links de heer D. ATer wee, conservator van het
„Mijn werkinstelling is anders geworden, althans zo
voel ik het. Ik heb namelijk het gevoel dat ik efficiënter
werk, dat ik sneller tot een conclusie kom en dat ik ge
makkelijker afweeg. En ik ben me méér bewust gewor
den van wat er leeft". Zo vervat ir P. van den Berg,
adjunct-directeur PB Wijhe, zijn studie aan de Har-
vard-Universiteit in Boston, waar hij de veertien weken
durende cursus in ontwikkeling van leiding en beheer
volgde. Een cursus die ieder voorjaar en najaar wordt
georganiseerd voor managers uit alle takken van het
bedrijfsleven uit alle delen van de wereld.
De heer Van den Berg schetst Har
vard als het Mekka op manage-
ment-gebied, dat beslist niet ge
rangschikt behoeft te worden on
der de snoepreisjes met af en toe in
een boek kijken. „Het was er hard
werken", zegt hij, 's morgens van
acht tot negen werkstukken bespre
ken in een discussiegroep, dan drie
colleges van vijf kwartier elk en ver
volgens vijf a zes uren studeren op
de drie praktijkgevallen die de vol
gende morgen in de discussiegroep
behandeld werden. En dat zes dagen
in de-week".
ENORME ERVARING
Voor de heer Van den Berg was
Harvard een enorme ervaring.
Hoewel hij zich tevoren moeilijk
een bepaalde voorstelling had kun-
heen met de gedachte te maken te
krijgen „met hooggeleerde heren,
die veel weten, maar betrekkelijk los
van de praktijk staan". „Dat", zegt
hij nu, "is geenszins het geval. Het
is geen theoretische ivoren-toren-op
leiding. De gehele opzet is op de
praktijk gericht en de meeste prak
tijkgevallen zijn geënt op de indus-
strie. De 150 cursisten, van wie 70
niet-Amerikaans, legden eigen er
varingen op tafel, wisselden onder
ling gedachten uit en daar was veel
van te leren. De professoren fun
geerden meer als gespreksleiders.
In de eerste dagen ging de studie
nog wat stroef door de taal. De
heer Van den Berg: „Ik had de il
lusie dat ik goed Engels sprak,
maar er waren in Harvard vele soor
ten Engels en je kreeg er ook nog te
maken met totaal andere begrippen.
Maar je wordt, en ook dat is Har
vard, snel over de drempel heen
geholpen. Je moet n.l. voortdurend
met elkaar praten over tal van pro
blemen en als zich iets voordoet
waarmee je het niet eens kunt zijn
dan word je als het ware gedwongen
om mee te doen in de discussie.
frissend, want je leert afstand ne
men, je gaat je eigen problemen
relativerenEn verder stelt hij:
„De opleiding werkt min of meer
als een pressure-cooker, je wordt
gedwongen om snel essenties uit een
probleem te halen en conclusies te
trekken. Een dergelijke beïnvloe
ding in zo kort tijd had ik niet ver
wacht".
Eén van de vele onderdelen van
deze management-training was het
menselijk gedrag in de organisatie,
een gegeven waar de heer Van den
Berg altijd al bijzonder in geïnte
resseerd is geweest. In Harvard
verdiepte hij zich nog meer in pun
ten als werken in groepsverband,
de veroudering van de mens in zijn
beroep, hoe voelt de mens zich in
de onderneming en wat is de in
vloed van de mens in zijn werk op
zijn familie. „Evenals in de andere
vakken", zegt de heer Van den
Berg, „werd je er door de wijze van
werken speciaal in deze vakken ge
dwongen om je persoonlijke erva
ringen op tafel te brengen in de
disussie.
SNELLER
Half mei is hij teruggekeerd in PB
Wijhe, waar de medewerkers de
kreet lanceerden „nou komt-ie
weer en nou zal-ie wel". De heer
Van den Berg: „Zo is het niet ge
gaan". Ik ben eerst een week thuis
geweest en had daarna een week
nodig om te wennen. Want veertien
weken is een enarm gat, dat je niet
zomaar opvultWat wel veranderd
is zal pas geleidelijk in het werk
zichtbaar worden.