'Niets is zwart-wit, zet overal achter' ACHTIENHONDERD CURSISTEN VOOR DE EERSTE OPLEIDING Nieuwe cursussen K. Dorsman na 14 weken Harvard: Problemen Hard werken Gezin AH-Flitsen 6 Aan het begin van het nieuwe jaar spraken wij met de heer K. Romp, Hoofd Cursuswezen over de vernieuwing van A.H.'s bedrijfs-opleidingen. Zoals bekend wordt door het team van de afdeling Cursuswezen bijzonder hard gewerkt aan een nieuwe opzet van de diverse cur sussen. Wij laten in bijgaand artikel één en ander nog eens de revue passeren. Onze Joegoslavische medewerkers en medewerksters van onze produktiebedrijven en het distributiecentrum te Zaandam hebben op 14 januari jl. onze Raad van Bestuur en de directies van de werkmaatschappijen met hun dames, uitgenodigd een feestelijke bijeenkomst mee te maken. De uitgevoerde dansen in nationaal kostuum en het Joegoslavische diner vielen bijzonder in de smaak. De heer K. Dorsman, AH's senior-merchandiser kruidenierswaren heeft veertien weken gestudeerd aan de Harvard-universiteit in Boston en hij is daarvan met zóveel interessante ervaringen en indrukken teruggekeerd, dat aan een interview met Flitsen niet te ontkomen was. Hij was daartoe ook graag bereid, al verliep het gesprekje - vonden wij - wel een beetje erg zakelijk-efficiënt, maar wat wil je als je net terug bent van een 'keiharde Amerikaan se les'? De Business-school van Har vard University organiseert al elf jaar lang in voorjaar en najaar een speciale cursus voor managers uit alle takken van het bedrijfsleven in alle delen van de wereld. Deze cursus in ontwikkeling van leiding en beheer (officieel: Program Management De velopment), duurt 14 weken en omvat o.a. de volgende on derdelen: marketing, eco nomie, relatie werkgever-werk nemers, optreden van mens en bedrijf in de maatschappij, op treden in groepsverband, mo gelijkheden computer, produk- tieplanning, het nemen van be slissingen met behulp van be paalde technieken (bijv. op grond van zuiver cijfermatige gegevens of op grond van waarschijnlijkheden) en finan ciering. Aan de 22ste cursus, die de heer Dors-' man volgde, namen 145 studenten uit 28 verschillende landen deel. waarvan 41 procent uit de VS en Canada en de rest van buiten dit continent. De ge middelde leeftijd was 36.2 jaar (de maximale toegestane leeftijd is 43). Het was bijzonder hard werken gebla zen, zo vertelde de heer Dorsman: zes dagen per week drie colleges van vijf kwartier ('aanwezigheid was niet ver plicht. maar afwezigheid werd niet op prijs gesteld'.waarbij allerlei werk stukken werden opgegeven, die de vol gende morgen om 8 uur in discussie groepen werden besproken. 'Daarmee werd ik meteen keihard ge confronteerd met het Amerikaanse systeem van doceren: in het begin werkte ik me over de kop om alle werkstukken op tijd klaar te krijgen en voor alle gestelde problemen oplossin gen te zoeken. Maar al gauw kregen we zoveel huiswerk, dat het onmoge lijk was alles goed te doen. Toen ik daarover een opmerking maakte zei de prof: hoe doet u dat dan in uw norma le werk? Op kantoor komt er toch elke dag ook een enorme hoeveelheid werk op u af? Zo werd je geleerd prioriteiten te stellen, de dingen in volgorde van belangrijkheid af te handelen en te ac cepteren dat dan de minder belangrij ke dingen vanzelf blijven liggen. Met andere woorden: het is beter dat watje aankunt goed te doen. dan alles slecht te doen door meer te doen.' Er moest hard worden gewerkt. Maar hoe? De heer Dorsman: 'De program ma's zaten uitgekiend in elkaar. Stof van algemeen belang werd geleidelijk aan op diverse punten verder uitge diept en verschillende onderdelen daarvan vloeiden later weer samen. Er werd nooit louter theoretisch gedo ceerd of gediscussieerd, maar altijd aan de hand van praktijkvoorbeelden Daarbij was er ook tijdens de colleges steeds veel 'inspraak' van studenten. Het gebeurde soms bijvoorbeeld, dat een praktijkman, die van een bepaald onderwerp of onderdeel meer wist dan de docent, het hele college 'overnam'. Het kwam voor, datje van mede-klas genoten meer leerde dan van professo ren. Altijd weer echter werd duidelijk (ge maakt). dat er nooit één vaststaande oplossing is. Daar heb ik het weieens moeilijk mee gehad, want je wilt zo graag een probleem ook werkelijk op lossen en uiteindelijk kunnen zeggen; zo en zo is het, zo moet het. Niet alzo de filosofie, die ten grondslag ligt aan dc PMD-studie op Harvard. Steeds weer word je duidelijk gemaakt dat de manier van denken, de benaderings wijze van het probleem veel belangrij ker is dan de oplossing (want de oplos sing komt dan nl. vanzelf). Een in al gemene geest geformuleerde oplossing heeft in de praktijk nauwelijks zin. want in de praktijk zijn de problemen in onderdelen en omstandigheden on eindig gevarieerd. Een prof. geeft dan ook niet één oplossing, maar altijd een aantal verschillende mogelijkheden. Op Harvard word je dan ook geleerd dat niets zwart-wit is, dat je bij alles wat gebeurt een vraagteken moet zet ten. Allerlei dingen, die wij vanzelf sprekend vinden, behoeven dat in het geheel niet te zijn.' Wat de heer Dorsman ook in bijzon- Op 15 maart vorig jaar werd na een grootse introductie voor alle leidinggevenden gestart met de z.g. eerste opleiding. Vanaf die datum begonnen alle nieuwelingen direct bij indiensttreding met een opleiding. Bij de sollicitatie krijgt men het mapje reeds te zien en neemt men tegelijk het boekje 'Welkom bij A.H.' en een taak- aanduiding mee naar huis. Bijna 1800 mensen namen de eerste negen maanden aan deze opleiding deel. Na indiensttreding wordt samen met de mentor een plan opgezet. Een plan formulier geeft aan uit welke onderde len de opleiding bestaat. Om te begin nen is dat gedurende de eerste vier da gen het 'verkennen' van de gehele Su- perMart. Het is namelijk de bedoeling dat men als nieuweling op alle afdelin gen gaat kijken welk werk er gedaan wordt. Een halve dag gebak, een halve dag drogisterij enz., vier dagen lang. Dan volgt de vijfde dag: de introduc tie-studiedag. Iedere vrijdag wordt op zes plaatsen in Nederland zo'n dag ge houden. Men leert er iets over het be drijf (richtlijnen voor het beleid), veel over arbeidsvoorwaarden en de ken merken van het grootwinkelbedrijf. Enkele dia-series verlevendigen het ge heel en geven een duidelijk overzicht. Zegel Vanaf de tweede week na indiensttre ding begint het werk en daarnaast de studie. In kleine, leuk opgezette boek jes (werkwijzers) staan de hoofdzaken van het werk op eenvoudige wijze om schreven. De onderwerpen, zoals orga nisatie. verkopen, beprijzen. codes en onderhoud van de inventaris zijn alle op de praktijk gericht. Men heeft voor deze studie maximaal vier maanden de tijd. Na een afrondingsgesprek met de bedrijfsleider en mentor samen ont vangt de nieuweling het diploma 'eer ste opleiding' en in het opleidings paspoort een zegel als bewijs. Groots moment 'Voor velen vertrouwde de heer Romp ons toe, 'is dat een groots moment. Men heeft er wat voor moeten doen en vindt het fijn dat de eerste opleidingsstap is afgerond. Ik was zelf enkele malen bij de uitreiking van diploma's en ik moet zeggen dat de bedrijfsleider er een waar feest van maakte. Zo is het ook bij de caissières. Na de introductieweek volgen zij twee weken een complete caissière cursus, die met veel enthousiasme wordt gegeven door hoofd-caissières uit de SM's. Zij onderbreken hun werk acht dagen lang om als cursusleidsters op te treden. Ik vind het geweldig dal dit in ons bedrijf mogelijk is. Amerika 'De ideeën kreeg ik mede door een uit gebreide kassatraining aan de Western Michigan University U.S.A. Nu. enke lejaren later, worden elke veertien da gen bijna veertig caissières volgens het zelfde systeem bij A.H. opgeleid. In 1971 namen vijf weken na de oplei ding meer dan vierhonderd caissières deel aan de vaardigheidsproef.' Achthonderd 'De voortgezette eerste opleiding is be stemd voor iedereen die het diploma eerste opleiding in zijn zak heeft. In vijf lesdagen wordt de klant van alle kanten bekeken. Wat verwacht zij? Op welke wijze kunnen wij hieraan vol doen? Een aantal teksten op een ge luidsband en moderne tekeningen op flap-over bergen de stof in zich. Een voortreffelijk opgezette cursus, waar aan met enthousiasme wordt deelge nomen. Voorjaar 1972 nemen er acht honderd cursisten aan deel, omdat ook zij die nog nooit met een opleiding kennismaakten kunnen deelnemen. Hier zijn het bedrijfsleiders die zich de lesstof eigen maken en als cursusleider fungeren. Werkelijk spectaculair is de wijze waarop bij A.H. wordt opgeleid, n.l. door de lijnfunctionaris. Wij nemen zelf slechts een zeer klein deel voor onze rekening. Bijna 90% gebeurt door bedrijfsleiders, chefs, hoofd-caissières, kaderclubleden. Men begint al doende aan den lijve te ondervinden wat opleiden betekent en dat is een zeer belangrijke stap. Denkt u bijvoorbeeld eens aan het mentor schap. We zijn er nog lang niet. maar wij gaan door en we zullen slagen. Als opleiders, staan wij ook op de drem pel van de audio-visualisatie. Wij expe rimenteren hevig en de proto-types worden getoetst. Een zeer ingewikkelde toekomst ligt voor ons en dan denk ik nog niet eens aan een betere materiaal beheersing, het volgen van de resulta ten, de eerste opleiding voor part- tiniers, waarmee wij dit voorjaar star ten.' K. Dorsman dere mate is opgevallen is de grote aandacht, die in deze Amerikaanse op leiding wordt geschonken aan de ver houding tussen bedrijf en gezin. Vra gen als: hoeveel tijd mag bestemd zijn voor het bedrijf zonder dat een harmo nisch gezinsleven in gevaar komt? Welke risico's loop je als je méér tijd aan het bedrijf geeft? Nadrukkelijk werd steeds weer gesteld, dat een be drijf zeker ook een bepaalde verant woordelijkheid heeft voor het gezin der werknemers. Neemt de werkne mer/ster 'problemen' mee naar huis, waardoor in het gezin een geprikkel- sfeer ontstaat? Of andersom9 Ook werd duidelijk gesteld dat het be drijfsleven een bepaalde verantwoor delijkheid heeft ten aanzien van alge mene, maatschappelijke problemen. Het meest sprekend komt dat in deze tijd wel tot uiting in de zorg voor vol doende miheu-hygiëne. Heel veel gebeurd Vele mensen van Albert Heijn zijn re gelmatig op reis, in alle delen van de wereld. Maar veertien weken van huis is een hele tijd. Hoe is dat bevallen? De heer Dorsman: 'Het was langer dan ik mij dat voorgesteld had. De tijd is eigenlijk te lang. vooral omdat je niet de gelegenheid hebt om tussen door 'even' naar huis te vliegen, zoals de Amerikanen kunnen doen. Zolang bij je gezin weg is toch wel een groter nadeel gebleken dan ik had gedacht.' (De heer Dorsman heeft vrouw en twee kinderen, zoon van 7, dochter van Vh, die tijdens zijn afwezigheid maar wél met zijn instemming. - ook nog even zijn verhuisd. Op 23 december jl. zijn mej. Smit en de heer H. J. v. Hens- bergen, beiden Produktiebedrijf Zwanenburg, in het huwelijk getreden. Onze felicitaties! Momenteel zijn medewerkers van de afdeling Cursuswezen bezig met de nieuwe opzet van de cursus voor le assistent. Gedacht wordt aan contac tuele vaardigheid, een onderwerp dat iedereen zal aanspreken. Verder een dag samenwerken en één dag leidinggeven. Cijfermatig inzicht en hygiëne alsmede praktijkwerk in een SM, maken de zes cursusdagen voorlopig compleet. Definitief start deze cursus in september 1972. maar in het voor jaar wordt als proef begonnen. Daarna is de vernieuwing van het opleidingsplan nog lang niet ten einde. In het najaar zullen de chefsopleidingen worden vernieuwd. Een groot stuk vorming is de hoofdzaak waarmee de chefs volgend jaar zullen worden geconfronteerd. Kortgeleden deed in Garderen de video-recorder zijn intre de, die nu reeds in allerlei opleidingen voortreffelijke diensten heeft bewe zen. Men denkt hierbij vooral aan de reis-informatrices die in november werden opgeleid. Ook de bedrijfsleiders-cursussen zullen vanaf het begin tot einde worden vernieuwd. Eind 1973 hoopt de opleidings-afdeling dit gigantische werk 'geklaard' te hebben.

Personeelsbladen | 1972 | | pagina 6