Goede resultaten
met nieuwe
wervingsmethode
buitenlandse
werknemers
Officiële werving: zekerheid voor
alle partijen
Geslaagden
Bartelson
bezoekt
AH-Flitsen
De vraag naar buitenlandse arbeidskrachten in ons land groeit
gestaag. Op het ogenblik nemen zo'n 85.000 buitenlanders deel
aan het Nederlandse arbeidsproces. Werkloze gastarbeiders
komen in Nederland dan ook maar weinig voor. Officiële bronnen
spreken over niet meer dan enkele honderden, een aantal dat in
1968 nog de duizend ver te boven ging.
In de nota inzake buitenlandse
werknemers die minister Roolvink
(Sociale Zaken en Volksgezond
heid) in het begin van dit jaar naar
de Tweede Kamer zond, werd vast
gesteld dat in september 1969 1,6
procent van de afhankelijke be
roepsbevolking in Nederland uit
gastarbeiders bestond. Een laag
percentage, zeker als we dit ver
gelijken met dat van landen als
Luxemburg (26,5%) en Zwitserland
(30%). Maar ook in België ligt dit
percentage (6%) vele malen hoger
dan in ons land.
Hoe in Nederland de situatie zich
op de arbeidsmarkt in de komende
jaren zal ontwikkelen, laat zich
moeilijk in exacte cijfers vastleg
gen. Zeker is wel dat het aantal
tekorten in de sektor van het on
geschoolde werk zal toenemen.
Een toename die voor een belang
rijk deel wordt veroorzaakt door
het feit dat de 'autochtonen' in de
westeuropese landen met het beter
worden van hun opleiding steeds
minder gaan voelen voor het lager
geklassificeerde werk.
Omdat de vraag naar arbeids
krachten die dit type werk willen
verrichten groot is, in tegenstelling
tot het afnemende aanbod, ziet een
groot aantal bedrijven zich genood
zaakt om rechtstreeks in het buiten
land te gaan werven. Zo ook Albert
Heijn, die nu reeds tweemaal met
sukses arbeidskrachten in het
buitenland, te weten Joegoslavië
en Turkije, heeft weten te interes
seren voor haar produktiebedrijven.
Afwachten
Zegt de heer K. W. Brinkman,
funktionaris buitenlanders van
Personeelszaken Albert Heijn: 'Het
voordeel van rechtstreeks werven
is dat je door het grote aantal ge
gadigden nauwkeuriger kunt selek-
teren op kwaliteit. Voordat we deze
methode van werving toepasten,
moesten we maar afwachten wat
zich bij de poort aanmeldde.'
Hoe gaat deze methode van recht
streekse werving in haar werk?
'Via de officiële wervingsbureaus,
zoals de Nederlandse overheid, het
Directoraat-Generaal voor Arbeids
voorzieningen. dat in landen als
Spanje, Marokko, Turkije en Joego
slavië gevestigd is. Met ieder van
deze landen heeft de Nederlandse
overheid een wervingsovereen
komst, waarin de wederzijdse rech
ten en verplichtingen, alsook de
algemene arbeidsvoorwaarden zijn
vastgelegd.
Gaat ons verlangen uit naar Turkse
werknemers, dan maken we dit via
een wervingsaanvrage kenbaar aan
Sociale Zaken. De werkgever moet
voordat hij zijn aanvrage indient
kontakt hebben gehad met de
plaatselijke vakorganisatie en met
het Gewestelijk Arbeidsbureau.
Het ministerie legt de aanvrage
voor aan de Kommissie Buiten
landse Arbeidskrachten en het ziet
er op toe dat de werkgever kan
voldoen aan de eis, dat hij voor de
buitenlanders redelijke huisvesting
beschikbaar moet hebben. Sociale
Zaken speelt de wervingsaanvrage
vervolgens door naar de, in ons
voorbeeld, Turkse overheid. Deze
bepaalt welk gebied voor werving
in aanmerking komt. Is dit vast
gesteld, dan volgt zeer snel daar
op de mededeling dat we op die
en die datum, in die en die plaats,
verwacht worden.
Onze ervaring is, dat dit systeem
voortreffelijk werkt. Zowel in Joego
slavië als in Turkije troffen we op
het moment en de plaats van onze
afspraak een groot aantal gega
digden aan, waaruit we vrij mak
kelijk een goede keuze konden
maken.'
Zekerheid
'Deze vorm van werven biedt alle
partijen de nodige zekerheid. De
werkgever kan rekenen op geselek-
teerd personeel, terwijl hij boven
dien door de buitenlandse autori
teiten op zijn wenken bediend
wordt. Maar ook voor de buiten
landers draagt deze methode veel
voordelen in zich. Zo is de werk
gever verplicht voor goede huis
vesting te zorgen. Evenmin kan de
officieel geworven buitenlander
van de ene dag op de andere op
straat gezet worden. Hij geniet de
zelfde rechten als ieder ander.
Bovendien verplicht de werkgever
zich de kosten van de terugreis
na een jaar, of wel die van een
gedwongen terugreis in een vroe
ger stadium, voor haar rekening te
nemen.
Voor de verzorging van de buiten
landers konden we kiezen uit
onderbrengen in partikuliere pen
sions of zelf de verzorging ter hand
nemen door een woonoord te stich
ten. Na langdurig overleg hebben
we besloten tot het laatste. Er
mogen een aantal nadelen aan het
wonen in een woonoord kleven,
het voordeel is de gegarandeerde
IN BRUNSSUM:
J. W. Coervers,
J. M. Brouwers,
IN HILVERSUM:
M. van het Hazevelt,
J. van der Schagt,
M. Kooy,
J. van Hanegem,
J. Rikmanspoel,
P. de Graaf,
J. Hilhorst,
J. Rikmanspoel,
G. Velthuizen,
G. A. F. Bosch,
G. van der Werff,
B. Werkhoven,
C. Drieenhuizen,
E. A. Hoogendoorn,
J. Elbertsen,
J. van der Heijden,
C. den Engelsman,
kwaliteit van de maaltijden en be
huizing.'
Kenmerken
van echtheid
Hoe goed de officiële wervings
procedure ook geregeld mag zijn,
niet zelden worden de bedrijfs-
funktionarissen die ermee belast
zijn voor uiterst merkwaardige pro
blemen gesteld.
Vertelt de heer Brinkman: 'Tijdens
onze laatste werving in Turkije
meldde zich een man bij ons die
naar zijn paspoort aangaf qua leef
tijd niet voldeed aan onze eisen.
We vertelden hem dat. Mokkig ver
liet hij het bureau, om een paar
uur later opnieuw binnen te komen.
Voorzichtig haalde hij een formu
lier uit zijn zak dat alle kenmerken
vertoonde van echtheid, veel stem
pels en handtekeningen. Op dat
papier, een uittreksel uit het ge
boorteregister, bleek hij plotseling
twee jaar jonger. Wat er gebeurd
was is duidelijk. Hij heeft domweg
zijn probleem uitgelegd aan de
ambtenaar van de burgerlijke stand
van zijn woonplaats, die zo met
hem begaan was dat hij hem best
tegen een kleine vergoeding een
aantal jaren jonger wilde verklaren.
'Want laten we wel wezen', moet
hij gedacht hebben, 'wat maken
twee jaren uit op een heel mensen
leven'.
Een ander moeilijk punt is, dat je
eigenlijk nooit weet of degene die
zich aanmeldt inderdaad wel zo
oud is als zijn paspoort aangeeft.
Het is op het Turkse platteland
heel normaal dat je een geboorte
niet onmiddellijk aangeeft. Dat doe
je eens een keer als 't je uitkomt.
Nu schijnt het niets uitzonderlijks
te zijn, dat dit aangeven een aantal
jaren na de geboorte plaatsvindt.
Volgens onze Turkse tolk is dat de
verklaring voor het feit dat zoveel
Turken er zo'n stuk ouder uitzien
dan hun officiële leeftijd aangeeft.
Problemen geeft ook de medische
met lof voor k.w. vakdiploma
met lof voor k.w. vakdiploma
voorIVIO
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor vers vlees verkoop
voor vers vlees verkoop
voor vers vlees verkoop
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma en middenstand
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voor k.w. vakdiploma
voorIVIO
keuring in Turkije en niet in het
minst voor de Nederlandse ver
tegenwoordiger in Ankara die met
de selektie belast is. Zo is het
voorgekomen dat Turken, voorzien
van een officiële op naam gestelde
gezondheidsverklaring, eenmaal in
Nederland aangekomen vaak ern
stig ziek bleken te zijn. Vraag je
je af hoe hij aan een gezondheids
verklaring komt? Nee, die koopt hij
niet, maar hij zorgt wel, als hij weet
dat hij kans loopt te worden af
gekeurd, voor een plaatsvervanger
op het moment van de keuring. Een
plaatsvervanger uiteraard die zijn
naam opgeeft. Hoe dit bedrog
voorkomen kan worden is nog niet
duidelijk.
Voorlopige indrukken
Beantwoorden de prestaties van de
beide groepen rechtstreeks gese-
lekteerde arbeidskrachten aan de
verwachtingen?
'Onze voorlopige indruk is, en hoe
kan die anders dan voorlopig zijn
na zo'n korte ervaringsperiode, dat
zowel de Joegoslavische meisjes
als de Turken goed voldoen, waar
bij vooral de prestaties van de
Joegoslavische meisjes opvallen
door goede kwaliteit. Nu kan dit
komen doordat onze verwachtingen
aanvankelijk niet zo hoog gespan
nen waren. We hebben namelijk
minder plezierige ervaringen achter
de rug met andere groepen van
vrouwelijke buitenlandse arbeids
krachten. Al met al zijn deze pro
blemen inmiddels ook weer opge
lost, maar dat heefMoch wel enige
tijd gevergd voordat het zover was.
Deze groep Joegoslavische meis
jes pasten zich bijvoorbeeld heel
goed aan bij hun Hollandse kol
lega's. Het zijn bovendien meisjes
die eigen initiatief tonen.
Het merkwaardige is dat een ander
bedrijf met haar Joegoslavische
vrouwelijke arbeidskrachten veel
minder positieve ervaringen heeft.'
Eenheid
Ligt dat niet aan de wijze van op
vangen?
'Zonder twijfel. Direkt na aankomst
in Holland hebben we met onze
groep meisjes intrek genomen in
de Volkshogeschool van Bergen
(N-H). Hier werden ze door des
kundigen voorgelicht over een
groot aantal maatschappelijke ver
schijnselen zoals die zich in
Holland voordoen. We hebben er
gesproken over het geld, de koop
gewoontes, de positie van de
vrouw, onze sociale wetgeving enz.
Na afloop van deze driedaagse'
kursus merkte je dat de aanvan
kelijk heterogene groep een dui
delijke eenheid geworden was. Er
werd vriendschap gesloten. Deze
wijze van introduceren door een
instelling als de Bergense Volks
hogeschool is overigens nieuw
voor Nederland, en zeker bij een
volgende groep de moeite van het
herhalen waard.'
Velen onder ons hebben de va
kantie er weer opzitten. Wat 't weer
betreft mogen wij niet klagen, de
maand juni is bijzonder mooi ge
weest en juli bracht ook nog mooie
dagen, dus kunnen wij weer met
frisse moed het werk hervatten.
In de afgelopen maand waren weer
blijde berichten te melden. Jubilea
werden gevierd, huwelijksfeesten
en geboorten van een zoon of
dochter. Blijde gezichten voor de
genen die het ziekenhuis weer
konden verlaten en thuis verder
konden opknappen.
Zo ook de heer J. van Briemen, die
enkele weken moest worden opge
nomen. Hij is nu weer in de huise
lijke kring en kon het werk weer
hervatten. De heer L. Franken is
nog steeds door ziekte thuis. De
heer S. Tat (VA) wordt al lange tijd
in 'Berg en Bosch' verpleegd. Ge
lukkig dat zijn vrienden hem op
zoeken, dat geeft nog een troost
dat hij niet wordt vergeten.
Onze gastarbeiders worden in 't
woonoord (daar komt nu een an
dere naam voor) gelukkig goed
ondergebracht en de verzorging is
daar prima. Ze voelen zich bij AH
echt al thuis.
De heer Van Ommen (Arb.studie),
die al vele weken door ziekte niet
kan werken wensen wij 'n spoedig
herstel toe. Zo zijn er nog lang
durige zieken. Mevr. A. Houwertjes
(KB) is nu ook al bijna een jaar
door ziekte thuis, met rugklachten.
De heer S. Veenema (VF) moest
opgenomen worden in 't zieken
huis (Buitenveldert), maar is nu
weer thuis voor verder herstel. De
heer G. Keizer is weer thuis na
enkele weken in 't ziekenhuis te
zijn geweest. De heer B. Gruis is
nu weer goed van zijn ziekte op
geknapt. Hij heeft op 13 augustus
(wat steeds al uitgesteld was) af
scheid genomen.
Mej. T. Pardoen (VA) is na enkele
maanden in een rusthuis te zijn
geweest, nu weer in de huiselijke
kring teruggekeerd.
De heer J. Daub kan al lange tijd
door ziekte zijn werk niet doen.
Het allerbeste van ons toegewenst,
ook voor zijn vrouw.
De heer J. Tuinman (OD) is al en
kele weken thuis voor een behan
deling in het ziekenhuis.
Mevr. Vlas (OG) is langdurig ziek.
Wij hopen dat zij weer spoedig
beter mag zijn.
De heer Sarikaya, die in zijn kost
huis van de trap is gevallen en een
paar gekneusde ribben ervan over
hield, is nu weer opgeknapt en
kan het werk weer gauw hervatten.
De heer Krijger (BTD) moest eerst
enkele weken volkomen rust hou
den en moet nu steeds voor kon-
trole in het ziekenhuis komen.
Tot slot van mijn verslag nog één
bericht: mej. A. van Weely vierde
op 25 augustus onder grote be
langstelling haar 40-jarig jubileum;
dit is wel een vermelding waard.
