In woonoord Wibautstraat gaat iedereen
elkaar steeds beter begrijpen
Ideeënbus
fl. 750,-
AH-Flitsen
Op 9 juni 1970 ontving de heer J.
Tijm, werkzaam op de kaasafdeling
van het Distributiecentrum te Zaan
dam. uit handen van de voorzitter
van de Ideeenbus-kommisie/DC 'n
bedrag ad f 750,
De heer Tijm ontving dit bedrag als
beloning voor zijn ingezonden idee
over het snijden van oude kaas.
Eén van de problemen, waarvoor
de leiding van de kaasafdeling/DC
kwam te staan, was het afbrokkelen
van de oude kaas, wanneer deze
t.b.v. de voorverpakking in stukken
gesneden wordt. Dit euvel nam op
een gegeven moment zo'n omvang
aan, dat de gehele produktie van
voorverpakte oude kaas gestaakt
moest worden.
De heer Tijm stelde voor de snij
machine voor dit proces sneller te
doen snijden, waarmee na enkele
proefnemingen, gunstige resultaten
werden bereikt.
Gunstig, niet alleen voor de klant,
die weer voorverpakte oude kaas
bij Albert Heijn kan kopen, maar
ook voor Jan Tijm, die met dit be
drag één van zijn wensen in vervul
ling kan doen gaan!
Proficiat Jan!
de Turkse. Bovendien beschik je
lang niet over alle ingrediënten van
het land. Vooral in het begin had
den we nogal eens de neiging een
stevige pot samen te stellen. Het
vreemde was dat je niemand van
de Turken een plezier deed met
kraalogende soep met veel vlees.
Het was pas voortreffelijk toen de
soep van onze Turkse hulpkok op
tafel kwam. Veel water met een
aromablokje, ruimschoots voorzien
van rauwe uien en paprika.
De Turk van het platteland is ge
wend schraal te eten. Zijn finan
ciële omstandigheden brengen dit
met zich mee, maar ook het kli
maat van zijn land. De meesten
kwamen hier dan ook broodmager
aan. Na een paar weken in het
woonoord kwam hierin ai langzaam
verandering.
Een echt probleem vormde ons
Hollandse brood. Wat wij omschrij
ven als mals brood ervaarden de
Turken als ongebakken deeg. Bij
velen van hen veroorzaakte het
verstoppingen. Een probleem, om
dat brood voor de Turken een be
langrijk bestanddeel vormt van hun
dagelijkse voeding. We hebben een
oplossing gevonden in extra goed
doorbakken bruinbrood.'
Eigen moskee
Het woonoord beschikt over een
totale akkomodatie voor ruim 100
man. Op het ogenblik zijn daarvan
slechts 32 plaatsen bezet. Omdat
de resultaten van deze groep van
in het land van herkomst ge-
selekteerde arbeidskrachten gun
stig is, valt te verwachten dat hun
aantal binnen niet al te lange tijd
sterk zal zijn uitgebreid.
Naast een ruime rekreatiezaal zal
het woonoord straks ook over een
eigen moskee beschikken.
Hoe ervaart deze groep van Turken
het wonen in een woonoord?
We vroegen het aan de heer B.
Qakolar, Turkse tolk in dienst bij
Albert Heijn, al vijfjaar in ons land,
getrouwd en twee kinderen.
'Deze groep heeft weinig verge
lijkingsmogelijkheden. Ze kwam
dan ook regelrecht uit Turkije in
het woonoord terecht. Hun mening
is echter wel dat deze manier van
samenleven inbreuk doet op hun
vrijheid. Aan de andere kant er
varen ze de inrichting van het
kamp als zeer luxueus. Geen won
der. Het merendeel van deze men
sen is afkomstig van het platteland
en leefde daar vaak onder de meest
primitieve omstandigheden. Elektri
citeit was voor een aantal van hen
iets volkomen nieuws, om maar te
zwijgen over de inrichting van de
slaapkamers. In hun streken is
slapen op de grond tenslotte heel
gewoon.
Mijn persoonlijke ervaring is, dat
een woonoord als dit, hoe weinig
gelegenheid tot afzondering het
ook mag geven, te verkiezen is
boven de meeste partikuliere pen
sions in de stad. Je mag daar dan
iets meer vrijheid hebben, de ak-
kommodatie is er vaak bedroevend
slecht. Slapen met negen man op
één kamer die eigenlijk al voor drie
mensen te klein is, is geen uit
zondering. Je huurt daar dan ook
geen kamer maar een bed tegen
een bedrag van vaak 25 gulden
per week; inclusief de voeding en
vraag dan niet wat dat is. Overi
gens is het heel normaal dat één
bed vaak aan twee mensen ver
huurd is. En wel zó dat als de één
opstaat, de ander zich klaar maakt
om het bed over te nemen.'
Zegt de heer Menkveld: 'Een moei
lijk punt op het ogenblik is dat van
het wel of niet aksepteren van be
zoek. We zouden het graag willen
toestaan, maar wat de konsekwen-
ties dan zijn is duidelijk. Een Turk
is een uiterst gastvrij mens. Dat
betekent dan ook altijd dat hij zijn
gast uitnodigt voor de maaltijd. Dat
zou niet zo erg zijn als dat tot een
paar man beperkt bleef, maar als
er tientallen zijn, zoals dat regel
matig voorkwam, ben je verplicht
er in de keuken rekening mee te
houden. Omdat het bezoek meest
al van heinde en ver komt moet er
dan ook nog geslapen worden. En
dat is nü al een organisatorisch
moeilijk punt, laat staan straks als
hier meer dan 100 man wonen.
In overleg met de Kommissie1
Buitenlanders, zoals die bij Albert
Heijn fungeert, hebben we besloten
niet toe te staan dat bezoek hier
eet en slaapt. Voor ons erg voor de
hand liggend. Voor een gastvrije
Turk moeilijk verteerbaar.'
Al met al, in het woonoord Wibaut
straat gaat langzamerhand ieder
een elkaar steeds beter begrijpen.
En wie Gerrit den Hartog met zijn
Turkse assistent over zijn gegaran
deerd varkensvlees-vrije gehakt
ballen hoort diskussiëren, zou ge
loven dat er geen taalbarrières
bestonden.
'Ik praat met mijn ogen', zegt Den
Hartog ernstig.
De Turk lacht, waarschijnlijk omdat
hij zijn oren niet kan geloven.
In de keuken van het Albert Heijn-
woonoord voor Turkse werknemers
aan de Zaandamse Wibautstraat is
Gerrit den Hartog de eerste die
opvalt. Een weldoorvoede gestalte,
die voortdurend in het zweet zijns
aanschijns doende is met het
krachtig zwaaien van de scepter.
Zijn totale aanpak verraad ruime
keukenervaring;zijn kortbenigstap
pen van fornuis tot fornuis, de drift
die alleen eigen is aan onmisken
baar meesterschap en als hij praat
is de ruimte tot de nek toe gevuld
met geluid. Gerrit den Hartog is
kok, bevredigde als culinair opper
wezen op het MS 'Oranje' ruim 20
jaar lang louter lekkere honger, en
kwam voor Albert Heijn op een
zonnige zomermiddag zomaar uit
de lucht vallen. Net op het goede
moment. Als reddende engel voor
32 eetgrage Turken. En vanaf dat
moment ging het het woonoord
Wibautstraat naar den vleze. Naar
den rundvleze wel te verstaan,
want van het onreine varken zou
er onder de straffe leiding van 'zeg
maar Gerrit' geen vezel meer in
huis komen.
De waarheid gebiedt te vermelden
dat het uit de lucht vallen van
Gerrit den Hartog niet geheel ge
ruisloos is verlopen. Wie met
Gerrit den Hartog enige tijd van
gedachte gewisseld heeft zal de
oorzaak hiervan kennen. Gerrit
torste naast een loodzware ransel
vol kookkunstige meesterwerken
een levensgrote uit massief eiken
gebeeldhouwde praatstoel met zich
mee, waarop hij regelmatig nadruk
kelijk plaatsneemt, om met luider
stem zijn zoveelste verbitterde
aanval te doen op de laatste or
ganisatorische ondoorzichtigheden
waarmee het woonoord te kampen
heeft.
De heer R. Menkveld, woonoord
organisator van het eerste uur,
noemt het overgrote deel van de
problemen waaronder het woon
oord bij zijn start begin juni gebukt
ging, overwonnen. 'Het grootste
probleem was eigenlijk dat de be
woners binnenkwamen op het mo
ment dat we nog niet helemaal
met de inrichting klaar waren.
Vooral de inrichting van de keuken
en de personeelsbezetting aldaar
vertoonde hiaten. Met de komst
van de heer Den Hartog en door
eigen ervaring is hierin echter toch
vrij snel verbetering gebracht.
Moeilijk was ook om de bestaande
indeling van onze behuizing, een
noodschool, aan te passen aan de
eisen die we onszelf gesteld had
den voor de inrichting van het
woonoord. Graag hadden we de
bewoners ervan wat meer privé-
mogelijkheden gegeven. De ons
beschikbare ruimte liet dit jammer-
genoeg niet toe.'
Was het niet moeilijk om de maal
tijden af te stemmen op de eet
gewoontes van de Turken?
'Van meet af aan hebben we ge
streefd naar een Turkse pot. De
recepten hiervoor kregen we van
de Turkse Vereniging. Blijft het pro
bleem dat onze Hollandse groentes
totaal anders van smaak zijn dan
De weg voor onze AC in Beekbergen wordt nu 4-baans. Het zal er dus
nog weer drukker worden dan het al was.
Onze AC in Zevenaar heeft het in de vakantietijd bijzonder druk gehad.
Busladingen vol moesten weer van koffie voorzien worden.
