Bakker was belangrijk ambachts
man in het oude Egypte
Nieuwe regeling ideeënbeloning
Demonstratie
van
vooruitgang
lr. Glazenburg bij jubileum L. Bonman:
Deegtrappen Teamspirit bepalend voor slagen
C. M. S. aktiviteiten
Pinksterkamp
Garderen
AH-FLITSEN
25 degen van 150 kg per
nachtdienst
„DE BAKKER!" I anderd is daar kan de heer v. d.
Nouweland ons meer van vertel-
Iedere dag klinkt deze kreet nog steeds 111 tienduizenden huizen wan- ^en
neer „de bakker" na zijn aanbellen opengedaan wordt. Hierbij valt het
op dat men nog van „de bakker" spreekt, terwijl de aangesprokene in De heer v. d. Nouweland kwam
als 14-jarige bij zijn vader in de
bakkerij en maakte de ontwikke
ling mee van hout- tot electrische
de meeste gevallen alleen nog „broodbezorger" is.
Splitsing
Er blijkt tussen de bakker en de
bezorger een groot verschil te be
staan dat in onze woordkeuze nog
niet te onderkennen is.
De bakker was, tot enkele jaren
geleden, de ambachtsman die zijn
brood bakte en het tevens zelf
verkocht.
De mechanisatie bracht hier al
gauw verandering in, vooral in de
grotere bedrijven, men ging pro-
duktie en verkoop splitsen.
Zo ontstond naast de bakker, de
bezorger, die produkten van de
bakker tot voor kort aan huis
bracht, want de moderne huis
vrouw koopt haar brood nu gelijk
tijdig met haar andere levensmid
delen in de S.M., waar zij immers
vlees, groenten, kruidenierswaren
en brood onder één dak vindt.
Achter de schermen
De bakker is dan ook bij deze ma
nier van kopen een man op de
achtergrond geworden, nauw ver
bonden met ons leven, doordat wij
in de gelukkige situatie verkeren
dat we dagelijks van zijn produk
ten mogen genieten, waarbij niet
meer gerealiseerd wordt wat er
aan vooraf moet gaan om ons
„ons dagelijks brood" voor te zet
ten.
Om U wat meer van Uw bakker
en Uw brood te laten zien willen
wij U graag meenemen achter de
schermen van onze broodbakkerij
te Zwanenburg, welke deel uit
maakt van de Produktiebedrijven
Amsterdam/Zwanenburg.
Historie
Voordat we daar binnen stappen
willen we eerst iets vertellen over
oven. Thans werkt hij als ploegen-
chef o.m. met een oven waarvan
de capaciteit 1600 broden per
uur is, daarnaast hebben hij en
zijn mensen de beschikking over
een batterij deegkneedmachines
terwijl het afwegen, opbollen en
uitrollen, ook geheel machinaal
gebeurd.
Er zou ook geen beginnen aan
zijn, zegt de heer v. d. Nouweland,
we maken momenteel zo'n 100.000
broden per week, moesten we deze j
alle met de hand verwerken, dan
zou de bezetting verviervoudigd
moeten worden.
ovens verwarmde men door op de
bakvloer takkenbossen (later ook
turven en hout) te verbranden.
As- en houtresten werden daarna
zo goed mogelijk met een natte
jute zak verwijderd. Dat er bij
deze manier van bakken stof en
houtskool aan en in het brood
kwam speelde geen rol, men moest
toen wat minder kieskeurig zijn.
Het opstoken van die oude ovens
was beslist geen pretje, een be
hoorlijke schoorsteen was niet
aanwezig, terwijl de afsluiting van
die ovens alles te wensen overliet.
Bij nat hout en weinig trek dreig
de de bakker gerookt te worden
waarbij de tranen hem over de
wangen stroomden. De deur open
zetten was er niet bij want dan
ging de warmte uit de bakkerij
verloren en de hoge temperaturen
had men hard nodig voor het rijs-
proces van het deeg. U ziet, het
was geen onverdeeld genoegen.
- Nog voldoende handwerk over -
de geschiedenis van de bakker.
Hoe oud die geschiedenis al is ver
telt o.a. het bijbelse verhaal van
„de bakker en de schenker". Reeds
in die tijd, in het oude Egypte van
de pharao's was de bakker een
belangrijk ambachtsman.
Was hij dit eerst alleen ten gerie
ve van de in die tijd regerende
vorsten en belangrijke personen,
later, omstreeks 200 jr. voor onze
jaartelling, zien we in het oude
Rome de eerste op het publiek af
gestemde bakkerijen verschijnen.
Een der oudste bakkerijen, die ons
bekend is in West-Europa, is he
den ten dage nog steeds te bezich
tigen in de door de Vesuvius ver
woeste stad Pompei.
In de middeleeuwen rond 1100
verschijnen de eerste bakkersgil
den, in deze tijden tot 1930 werk
te men met stenen ovens. Deze
aan directie en personeel vo
bewezen attenties:
mevrouw J. Fris-Hogeveen bij
overlijden van haar echtgenoot;
de heer W. P. Luiten (D.C.) tij
dens zijn ziekte, mevr. G. Berke
vel d Molenaar (H.D.) bij onge
val: de heer J. H. Winter met
mevr. M. Winter-Gemser bij hun
huwelijk; de heer A. Leermakers
(Emb.J tijdens zijn ziekte.
„We maken momenteel zo'n
100.000 broden per week."
Veranderingen
Dat er vooral door de mechanisa
tie van de bakkerijen veel ver-
Een van de eerste handelingen
welke verricht moeten worden om
brood te kunnen bakken is het I
deegmaken. We moeten het ons nu
toch niet meer voorstellen, zegt de
deegmaker, de heer Wilhelmus,
dat we nu nog moesten werken
zoals het plm. 50 jaar geleden ge
beurde n.l. met de hand of met
de voeten (het z.g. deegtrappen).
We maken nu met z'n tweeën zo'n
25 degen van 150 kg per nacht
dienst, misschien waren het er dan
twee i.p.v. 25.
In de deegmakerij beginnen de
soorten brood door toevoeging van
een of meer extra soorten grond
stoffen te ontstaan, 's Nachts
wordt vooral het normale brood
gebakken, terwijl overdag de meer
luxere soorten gebakken worden.
Het afwisselend in de dag- en
nachtdienst werken heeft geen in
vloed op de hobby van de heer
Wilhelmus, welke bestaat uit het
houden van bonte kanaries.
Waarom het bonte en geen gele
kanaries zijn is een kwestie van
een mooiere tekening, vaak een
mooier zingen
Wij zullen het meer op smaak
houden waar niet over te twisten
valt. Uit dit smaakverschil zijn
immers ook de broodsoorten ont
staan, waarover wij U graag een
volgend keer meer willen vertel
len.
IDEEËNBUSSEN EN DE VER
BETERINGEN, DIE ER UIT
VOORTKOMEN, ZIJN EEN
WARE DEMONSTRATIE VAN
DE VOORUITGANG, DIE BE
REIKT KAN WORDEN DOOR
DE SAMENWERKING TUSSEN
LEIDING EN PERSONEEL IN
EEN VRIJE SAMENLEVING.
John. F. Kennedy
Het was een merkwaardig feit, dat de heer L. Bounian als bedrijfs
leider van de C.M.S. tevens de eerste was die in deze nieuwe eenheid
zijn 121/2-jarig zaken jubileum mocht vieren.
zijn de peilers waarop de onder
linge samenwerking is opgebouwd,
aldus de heer Melis. Namens de
chefs bood hij de heer Bouman
een aantal boeken aan, waarin
een serie artikelen uit 'Life' is
samengevat en op populair-weten-
schappelijke wijze met bijzonder
fraai fotowerk diverse onderwer
pen behandelen.
Ook de heer Van Zanten, die reeds
voor de oprichting van de C.M.S.
met de heer Bouman samenwerkte,
sprak zijn voldoening uit over de
collegialiteit, het wederzijds begrip
en de gezamenlijke wil tot goede
resultaten te komen.
Plezierig
De relatie inkoop-produktie is
hecht en plezierig wat niet alleen
op menselijk vlak maar ook op
zakelijk terrein noodzakelijk en
vruchtbaar is. Kenmerkend was
dat bij dit jubileum de blik meer
op de toekomst dan op het ver
leden was gericht, al werd tussen
neus en lippen wel een enkele her
innering opgehaald, zoals de vie
ring van het 75-jarig bestaan van
ons bedrijf, waaraan de heer Bou
man een zeer grote organisatori
sche bijdrage leverde. In het nage-
sprek bleek nog eens duidelijk
hoezeer men in de beginfase van
een nieuw bedrijf worstelt met de
problemen van alle dag, terwijl
toch ook wel sterk het verlangen
leeft de grote lijnen te blijven zien.
Overleg hierover en bezinning
hierop zal in de loop van 1964
plaatsvinden, waarbij kaderbespre
kingen, kontaktkommissiewerk en
personeelfonds als aspekten van
het personeelsbeleid aan de orde
komen.
De heer L. Bouman; eerste
jubilaris C.M.S.
Teamspirit
Het organiseren en voorbereiden
door de naaste medewerkers van
deze eerste jubileumviering was
wat onwennig.
De prettige, open sfeer, die ook
in dit bedrijfsonderdeel kenmer
kend is, zorgde er echter wel voor
dat niet de officiële kant maar de
gezellige zijde van deze herden
king het samenzijn beheerste. Ir.
Glazenburg kon dan ook bij de
overhandiging van het direktie-
kadeau (een vulpenset) zijn vol
doening uitspreken over de team
spirit die nodig en bepalend is
voor het slagen van de in de
C.M.S. gestarte aktiviteiten.
Peilers
Ook de medewerkers lieten zich
niet onbetuigd en de heer Melis
gaf hieraan namens de chefs
uiting, waarbij hij niet onder stoe
len of banken stak, dat men in de
aanvang even aan elkaar moest
wennen. Keiharde zakelijkheid als
het gaat om feiten, menselijke be
langstelling als het gaat om de
problemen van de medewerkers,
In ons januarinummer is aangekondigd, dat de toekenning van extra be
loningen, zoals deze in de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden, opnieuw een
punt van bespreking is geweest. De opzet is, dat er een pot wordt gevormd,
die aan het einde van het jaar wordt verdeeld onder alle inzenders, die voor
een beloning of een aanmoedigingspremie in aanmerking zijn gekomen.
Om de tafel nagaan wat er gedaan kan wor
den aan verhoging van efficiency,
verbetering van werkomstandig
heden etc., etc.
Hand in hand
De achtergrond van deze verande
ring is dat wij menen, dat een zo
groot mogelijke groep personeels
leden voortdurend meedoet aan
het ontwikkelen en bevorderen
van nieuwe ideeën en verbeterin
gen in produktiemethoden, bespa
ringen op materiaal, vermindering
van afval etc.
De ontwikkeling van de ideeënbus
en de ontwikkeling van dit steeds
voortschrijdende overleg met het
personeel, gaan dus hand in hand
en in de PB Zaandam is duidelijk
gebleken, dat deze gang van za-
ken veel bijdraagt tot een steeds p 9
logisch.
bij aan leidinggevende funktiona-
rissen, arbeidsanalisten, laborato
rium assistenten etc.) zullen o.i
ook in de toekomst nog lang blij
ven bestaan, al staat ons als
ideaal voor ogen dat iedereen het
normaal vindt, dat verbeteringen
op zijn eigen werkterrein tot zijn
taak behoren, en dat t.z.t. zelfs het
beloningssysteem zal vervallen.
Grote pot
Wij willen echter met beide benen op
de grond blijven staan. In het huidige
beloningssysteem op grond van funk-
tie is een extra uitkering voor een
bijzondere bijdrage niet alleen bij-
ook volkomen
Deze gedachte vindt ook in het betere bedrijfsvoering. Het toe-
gehele beleid in de PB haar weer- kennen van beloningen voor idee
klank nu vele chefs met hun men- en aan diegenen, die niet speciaal
sen om de tafel of om de machi- tot taak hebben om verbeteringen
nes gaan zitten en systematisch aan te brengen (wij denken hier-
Wij hopen dan ook dat vele in-
Vervolg van pagina 1)
onnavolgbare wijze een heerlijk
stukje kaas.
Een leider vertelde zijn ervaring
van een dag. Hij lag even op zijn
bed met zijn in kamptaal geheten
„klaverjas-tenen" over de rand,
toen er een A.H.-lieverdje langs
kwam, met een groot stuk blaas-
kauwgom in zijn mond. Meteen
rekt hij het stuk gom uit en wik
kelt de sliert om de tenen van de
bewuste leider. Het gejuich van
de omringende jongens was na
tuurlijk enorm! Of het gom nog
tussen zijn tenen zit, verhaalt de
historie niet.
Lenen
Een knulletje heeft het voor el
kaar gekregen, om net zo met zrjn
koffertje terug te komen, als hij
vertrokken was. Hij had nl. maar
alles van zijn vriendje geleend!
Ten slotte dit gevraagd aan ver
schillende jongens en meisjes, of
zij het volgend jaar weer meegin
gen, was het antwoord „natuurlijk
heel graag", maar van hen, die
dit jaar voor het laatst meegin
gen, hoorden we een spijtig „dan
ben ik te oud".
Tot ziens in 1965, ieder bij zijn eigen
zenders met belangrijke bedragen Weur rozet op de Klamperstraat in
uit de bus zullen komen.
I Zaandam!