Honderd jaar geleden weru üe
heer Albert Heijn geboren
ALBERT HEIJN KONDIGT ZILVEREN
WEEGSCHAAL EN STUDIEBEURS AAN
„Grootvader was een
vooruitstrevend man"
De zoon van de oprichter, de heer G. Heijn, over zijn vader
Personeelsorgaan van
Albert Heijn N.V.
Ter nagedachtenis van stichter van het bedrijf:
DE HEER G. J. HERMANIDES „OP J
DE KOFFIE" RIJ
V.A.R.A. IA HILVERSUM
KAPITEIN N. J. DOORNBOS LIEP
„COLLEGE" RIJ ALBERT HEIJN
Eri
0f
President-direkteur
i. m f
SAH002000136
WW 11* 11 Flitsen Fabr/Zaan oktober 1965
tlitm
LlOE OUDER IK WORD, hoe meer respect ik krijg
i/l «voor de man, die alleen met de hulp van zijn vrouw
een kruidenierszaak begon en die in zijn dagen al be
greep, dat hij alleen goedkoop kon verkopen, door véél
te verkopen".
Dat zegt de heer G. He ij n, de enige nog in leven
zijnde zoon van de stichter van de onderneming, die
met zijn vorig jaar overleden broer J. Heijn het bedrijf
van hun vader verder uitbouwde. Wij spraken met de
heer G. Heijn in verband met de 100ste geboortedag
van Alhert Heijn op 15 oktober.
22e Jaargang No. 9
Oktober 1965
Vader hield ons steeds voor,
dat men om iets te be
reiken in de wereld, zelf eerst
hard moet werken. Dit deed hij
dan ook van 's morgens zes uur
tot 's avonds twaalf uur. Hij
was hard voor zichzelf, voor
zijn kinderen en voor zijn me-
HU GELEGENHEID VAN DE 100ste GEBOORTEDAG
op 15 oktober van Albert Heijn, de stichter van
het bedrijf dat zijn naam draagt en om zijn nagedachtenis
te eren, heeft de Raad van Bestuur van Albert Heijn N.V.
twee prijzen aangekondigd, die voortaan jaarlijks kunnen
worden toegekend.
Ook hier maakt een Comité
van Keuze een voordracht op
voor de Raad van Bestuur.
De prijs is groot 10.000,
dewerkers. eerlijkheid ging hem
boven alles. Zijn devies was:
schenk vertrouwen, dan win je
vertrouwen."
En verder zegt de zoon over
de vader:
„Hij was een vakman in hart
en nieren. Toen hij op zijn 55e
jaar op doktersadvies moest
ophouden met werken en ons
de leiding van de zaak opdroeg,
had hij maar één interesse: het
openen van nieuwe filialen.
Want voor de rest had hij
dankzij het voorbeeld dat hij
ons had gegeven het volste
vertrouwen in degenen die de
leiding van hem hadden over
genomen."
„Ieder die hem gekend heeft,
zal altijd met het grootste res
pect over de stichter van dit
bedrijf spreken", aldus de heer
G. Heijn, die na jarenlang
lid te zijn geweest van de Raad
van Bestuur sinds kort com
missaris van de N.V. is.
De heer Albert Heijn, oprichter van het bedrijf
Zilveren weegschaal
T~ve ere-prijs is „De Zilve-
ren Weegschaal", welke
jaarlijks kan worden toegekend
aan die persoon of instelling,
die zich „bijzondere verdiensten
heeft verworven voor de goede
ren en/of diensten distribuëren-
de bedrijven en speciaal voor
die bedrijven, die de detailhan
del in levensmiddelen uitoefe
nen", zo zegt het reglement.
De Zilveren Weegschaal is als
zinnebeeld gekozen, omdat de
weegschaal een zeer belangrijk
element is geweest en nog is
in de levensmiddelendetailhan
del, waar in Albert Heijn Sr.
zich een zo bekende naam heeft
verworven. Als aardige bijzon
derheid die de keuze van de
weegschaal extra reliëf geeft,
kan nog gewezen worden op
het feit, dat de heer A. Heijn
geboren werd onder het teken
van de Weegschaal.
De Raad van Bestuur van Al-
bert Heijn N.V. kent de Zilve
ren Weegschaal toe op voor
dracht van een Comité van
Keuze.
De eerste toekenning van de
Zilveren Weegschaal zal plaats
vinden tijdens de eerstkomende
algemene vergadering van aan
deelhouders.
Studiebeurs
TAe andere prijs welke bij deze
gelegenheid is aangekon
digd, bestaat uit een studie
beurs, toe te kennen aan
zoals het reglement zegt
„hem of haar, die het doctoraal
examen in enige faculteit met
goed gevolg heeft afgelegd en
bij zijn of haar studie daad
werkelijk heeft getoond be
langstelling te bezitten voor de
goederen en/of diensten distri-
buërende bedrijven en speciaal
voor die bedrijven, die de de
tailhandel in levensmiddelen
uitoefenen".
iO'3 september j.l. konden wij om 11.15 uur de heer^
G. J. Hermanides voor de V.A.R.A.-microfoon beluis
teren in het programma „op de koffie".
5 Een week te voren kwam een reportageploeg op kan too iy
f bij Albert Heijn die een interview gearrangeerd had met
ieeninkoper van o.a. koffie van een grootwinkelbe
drijf te Zaandam.
5Toen het programma werd uitgezonden luisterden velei'
Albert Heijners. De heer Hermanides zelf echter moest'
later tevreden zijn met een bandopname. Hij was op dat(»
r moment in Spanje om wijnen te kopen,
i Wij willen U het sprookje van „Er was eens" laten heren
fzoals dat via de radio werd verteld.
/Ap de plaats... rust!?? Vanwaar dit typische militaire com-
mando als aanhef? Toch zeker niet om aan te geven dat AH
zijn doel heeft bereikt.
Nee, dat is beslist niet het geval.
We willen u attent maken op een speciale binding welke AH
gedurende vijf weken heeft gehad met de Konlnklyke Landmacht.
Vanaf eind augustus tot begin oktober was de kapitein der In
fanterie N. J. Doornbos bij Albert Heijn „gedetacheerd".
T\e heer Doornbos volgt een
opleiding aan de Hogere
Krijgsschool in de studierich
ting Hogere Militaire Bedrijfs
leer, welke een vorming beoogt
voor leidinggevende functies in
de personeels- en materieels-
sector van de Koninklijke Land
macht. Tijdens de opleiding
worden de leerlingen geduren
de vijf weken tewerkgesteld in
het bedrijfsleven ten einde een
inzicht te krijgen in de pro
blemen verbonden aan de lei
ding van grote bedrijven. De
Raad van Bestuur van AH
heeft hieraan graag medewer
king willen verlenen.
Druk programma
\Joor de heer Doornbos stond
de tijd bij Albert Heijn
overigens allesbehalve in het
teken van: op de plaats... rust!
Er was voor hem een druk be
zet programma opgesteld waar
in welhaast aan alle facetten
van ons concern aandacht is
besteed. Samen met een super
markt-bedrijfsleider - in - op
leiding, de heer J. W. Liefers
Kapitein N. J. Doornbos
heeft de heer Doornbos nage
noeg alle delen van het bedrijf
bezocht. In de laatste veertien
dagen is bijzondere aandacht
besteed aan het distributiecen
trum en de daaraan verbonden
problemen van aanvoer, opslag
en transport.
De nuttige en nauwe relatie
leger-AH is alweer verbroken,
maar niet voordat de heer
Doornbos van zijn superieuren
de opdracht gekregen had: „en
nu naar schoolMARS!"
Opwekkend
was in het begin van
14e eeuw een herder in
Abessinië die bemerkte, dat
zijn schapen levendig wer
den na het eten van een be
paalde bes. De herder, die
dit wat vreemd vond, nam
de proef op de som en er
voer eveneens de opwekken
de invloed van de bes, die
de koffiebes bleek te zijn.
Er zijn nog andere verhalen
in omloop, waaruit blijkt
dat de koffiebes werd ge
nuttigd als voedsel en dat
er zelfs wijn werd gemaakt
uit koffiebessen. Wij zullen
deze verhalen laten voor
wat zij zijn. Hoofdzaak is,
dat men weet, dat er om
streeks het jaar 1300 voor
het eerste sprake was van
koffie.
Volksdrank
ifschoon Abessinië de ba
kermat van de koffie is,
is zij daar toch niet populair
geworden. Het zijn de Ara
bieren geweest, die de kof
fie tot volksdrank gemaakt
hebben.
Mohammedaanse pelgrims
brachten de koffie van Zuid-
Arabië naar Mekka. In de
tweede helft van de 15e
eeuw verrezen daar de kof
fiehuizen, waar de Mekka-
gangers de nieuwe opwek
kende drank genoten. Daar
na is de koffiestruik men
spreekt ook wel van koffie-
bomen, doch nu men de
koffieboom sterk snoeit ge
ven wij de voorkeur aan de
benaming koffiestruik
verspreid over Arabië. Indië,
Ceylon, Indonesië, de Filip
pijnen, Indo-China, Cen
traal- en Oost-Afrika, Zuid
en Centraal-Amerika.
Deze verspreiding vergde
honderden jaren. Op
Java b.v. is pas in het jaar
1669 een aanvang gemaakt
met de koffiecultuur. In de
Franse gebieden begon men
daarmede omstreeks 1720,
op de Filippijnen in 1729, in
Brazilië in 1740, in Guate
mala in 1750, in Costa Rica
in 1799, in Centraal-Amerika
in 1878, in Indo-China in
1887 en in Brits-Oost-Afri
ka in 1901. De Oost-Indi
sche Compagnie bracht voor
de eerste maal in 1663 kof
fie op de markt in Amster
dam. Voetstoots heeft de
koffie ons land niet ver
overd. In die tijd was bier
de geliefdekoosde drank en
het is begrijpelijk, dat het
jaren geduurd heeft vóór de
koffie een plaats als volks
drank veroverd had.
Perla
In een uitgave van het Ko
loniaal Instituut te Am
sterdam lezen wij, dat Pro
fessor Bontekoe de nieuwe
drank prees, doch dat andere
geleerden haar afkeurden.
Ook de oudste kleinzoon en naamgenoot van de stichter, de
huidige president-directeur, Albert Heijn, hebben we
gevraagd naar zijn herinneringen aan zijn grootvader. „Wat weet
je eigenlijk als kleinkind van je opa? vroeg de kleinzoon zich af.
„Zoals alle opa's was hij voor ons een vriendelijke oude man, die
ons snoepjes gaf. Het grote leeftijdsverschil hij was ruim zestig
jaar toen ik werd geboren droeg er niet tot bij, dat ik veel
contact met hem had.
Professor Bontekoe dit
heeft de geschiedenis ons
wel geleerd heeft de
strijd glansrijk gewonnen.
Immers de koffie behoort
reeds lang tot één der meest
populaire dranken op de ge
hele wereld. Bij ons in Ne
derland zijn de Perla koffies
zeer populair. Op de mon
sterkamer van een groot
winkelbedrijf te Zaandam
worden fijngeurige Perla
melanges samengesteld.
Op de hierbij afgedrukte foto ziet U de heren G. Hermani
des en G. IJskes bezig aan het „monsterkamerwerk"
Toch heb ik onlangs, bij het
snuffelen in oude papieren
die straks een plaatsje zullen
krijgen in ons museum, dat aan
de Zaanse Schans zal komen,
aardige dingen ontdekt. Zo vond
ik een oud schrift, op het etiket
waarvan hij had geschreven
„Wat iedere flinke winkelbe
diende behoort te weten". Op
zijn manier deed hij dus ook al
aan introductie en opleiding.
Het schrift bevat allerlei prak
tische wenken van een man, die
het vak tot in de toppen van
zijn vingers moet hebben be
heerst.
Hier heb ik zo maar een wille
keurige raad, die hij zijn perso
neel wil meegeven:
„Let vooral op het wegen en op
het rekenen van uwe bediende.
Juist wegen, niet te veel, doch
vooral niet te weinig".
Of „Stel tegenover de klanten de
voortreffelijkheid van uw eigen
firma in het licht, maak echter
niet uw concurrenten zwart en ge
loof ook niet alles, wat men u over
hen vertelt'".
Enkele losse notities, uit 1913
bijvoorbeeld, zijn ook bewaard
gebleven. Hier zijn er een paar:
„Mooie verpakking is glad papier
(in verschillende kleuren) met
gouden letters".
Cor en Luuk een statistiek laten
bijhouden van de koffie en thee"
(Cor en Luuk werkten in de kof-
fie-branderij).
„Alle zaken vragen of ze last van
muizen hebben".
Hier zie ik een proeve van een
formulier, waarop de contro
leurs konden invullen wanneer
ze welke zaak hadden bezocht
en wat hun bevindingen waren.
„Bijzondere bemerkingen"
heette dat gedeelte.
De toekomstplannen met be
trekking tot het voorverpakken
van koffie en thee hielden hem
zeer bezig, getuige verschil
lende aantekeningen hierover,
waaronder. „Als we koffie en
thee gaan verpakken, dan de
zakken niet te klein nemen".
„Op de koffiezakken drukken
wat er in zit", „Weinig koffie-
en theesoorten als we dan ooit
gaan verpakken, dan kan de
machine doorwerken".
Van geheel andere aard is een
opmerking als „Stenographist
die tevens machineschrijven
Kan, erg gemakkelijk".
Enfin, uit dit soort van op
merkingen rijst toch wel een
beeld op van een man, die ver
der keek dan zijn toonbank en
die bepaald in zijn tijd al een
modern ondernemer was, al
was hij dan kruidenier. Dat
zijn wij trouwens nog..."